Πρωτομαγιά

«Εργάτης»: Ποίος θα μου δώση τον ορισμόν της λέξεως αυτής; Της μελίσσης αυτής, της οποίας το μέλι παρατίθεται εις απολαυστικά γλυκύσματα επί της τραπέζης του πλουσίου, ενώ λείπει παντελώς από την ιδικήν του; Του κυρίου αυτού συντελεστού παντός ό,τι κύκλω μου βλέπω, παντός ό,τι συναποτελεί την πρόοδον, την ευπραγίαν, την ανάπτυξιν, την ευημέρειαν των κοινωνιών; Του θύματος αυτού, το οποίον ενώ μαγειρεύει, δεν τρώγει· ενώ κατασκευάζει τον οίνον, δεν πίνει· ενώ υφαίνει το ένδυμα των προνομιούχων, μένει γυμνόν· ενώ υπερασπίιζεται τους εκμεταλλευτάς του, δια του ιδίου αίματος πολλάκις καταδιώκεται υπ' αυτών τούτων μόλις διαμαρτυρηθή ότι εργάζεται και όμως πεινά και ριγεί;
[...]
Τα φαινόμενα είναι όμοια εις όλας τας κοινωνίας. Ο άνθρωπος ο πάσχων αρχίζει με έναν σιωπηλόν γογγυσμόν. Κατόπιν ο γογγυσμός του μεταβάλλεται εις ζωηράν διαμαρτυρίαν. Υπό την διαμαρτυρίαν υπνώττει η εξέγερσις. Υπό την εξέγερσιν εμφωλεύει η κοινωνική επανάστασις. Ο άνθρωπος που εργάζεται και παράγει έχει έμφυτον την συναίσθησιν του δικαιώματος του ζην, του απολαμβάνειν, του προοδεύειν...
[...]
Και η συναίσθησις αύτη των στερήσεων του εργάτου, του δημιουργούντος τας απολαύσεις των άλλων, ήρχισεν ήδη να εκδηλούται ζωηρώς και εν Ελλάδι.

           Ηλίας Ι. Οικονομόπουλος, Τα Απόκρυφα των Αθηνών, εκδ. Σαραβάνου, Αθήνα 1906