Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2024

Νέα κυκλοφορία - «Ιουλία ή Η νέα Ελοΐζα» του Ζαν Ζακ Ρουσσώ

Το δημοφιλέστερο έργο του Ρουσό. Ένα ερωτικό και φιλοσοφικό μυθιστόρημα όπου διατυπώνει νέες για την εποχή του ιδέες σχετικά με την ελευθερία και τις ταξικές διακρίσεις, τις δεισιδαιμονίες και τη μισαλλοδοξία, τον έρωτα και τη φύση.

Συγγραφέας: Jean-Jacques Rousseau
Τίτλος πρωτοτύπου: Julie ou la Nouvelle Héloïse
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα: 1761
Ελληνικός τίτλος: Ιουλία ή Η νέα Ελοΐζα
Τόμοι: 2
Αριθμός σελίδων: 607 (Α' τόμος) & 594 (Β' τόμος)
ISBN: 978-960-01-2592-4 (Α' τόμος) & 978-960-01-2593-1 (Β' τόμος)
Μετάφραση: Έφη Κορομηλά
Επιμέλεια: Νίκος Αναστασόπουλος
Εκδόσεις: Gutenberg
Έτος έκδοσης: 2024
Η νεαρή Ιουλία, από αριστοκρατική οικογένεια, με βαθιά θρησκευτική πίστη, ερωτεύεται παράφορα τον ταπεινής καταγωγής παιδαγωγό της, τον γοητευτικό Σεν-Πρε. Η μητέρα της, η βαρόνη Ντ’ Ετάνζ, ανακαλύπτει τη σχέση τους και από την ταραχή της πεθαίνει. Ο πατέρας της, οργισμένος, αναγκάζει την Ιουλία να παντρευτεί τον κύριο ντε Βολμάρ, έναν άνθρωπο τίμιο, μεγαλόψυχο, αλλά άθεο.

Η Ιουλία ή Η νέα Ελοΐζα γράφτηκε τη διετία 1756-1758 και όταν εκδόθηκε ο εκδότης δεν προλάβαινε να καλύψει τις πωλήσεις. Έως το τέλος του 18ου αιώνα είχαν γίνει τουλάχιστον εβδομήντα εκδόσεις, περισσότερες από οποιοδήποτε άλλο βιβλίο μέχρι την εποχή εκείνη.

(Από τον εκδότη)

Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2024

«Η ώρα περνούσε» - ποίημα

Η ώρα περνούσε.

Στα γύρω μπαλκόνια σκορπιζόταν ένας χείμαρρος από ψιθυρίσματα, που σιγά σιγά γινόταν ποτάμι, κι έπειτα ρυάκι που κυλούσε ανέμελα και γλυκά.

Η ώρα περνούσε.

Κοίταξα ένα απομεινάρι ήλιου πέρα στη δύση που το ρουφούσε η κορυφογραμμή αργά και ηδονικά.

Η ώρα περνούσε.

Ήρθες και στάθηκες διακριτικά ανάμεσα στα νυχτολούλουδα.

Η ώρα περνούσε.

Εσύ ήσουν μια μοναδική κι απρόσμενη νυχτερινή ύπαρξη σε ένα περιβάλλον σιωπής.

Τότε ήρθε το άρωμα της νύχτας.

Οι φωνές πια δεν ακούγονταν, μάλλον είχαν πετάξει σβήνοντας πάνω απ’ τις ταράτσες και πετούσαν προς τ’ αστέρια. Έσβησες κι εσύ μαζί τους και δεν σε πρόλαβα.

Ο αέρας μύρισε φθινόπωρο.

Έπλυνα τα πιάτα, μάζεψα το πλυντήριο, άπλωσα τα ρούχα κι ένοιωσα πάλι πως ούτε η μητέρα μου ήταν πια εδώ.

           (Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό περιοδικό Fractal)

Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2024

Παροιμίες από το προσωπικό μου αρχείο (Μέρος 2)

41. Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
42. Δε χωράνε δυο καρπούζια στην ίδια μασχάλη.
43. Δείξε μου το φίλο σου να σου πω ποιος είσαι.
44. Δεν είναι Γιάννης, είναι Γιαννάκης.
45. Δεν είναι κάθε μέρα τ’ Αη-Γιαννιού.
46. Δεν μιλάνε για σκοινί στο σπίτι του κρεμασμένου.
47. Δεν μπορείς να περάσεις δυο φορές από το ίδιο ποτάμι.
48. Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά.
49. Δούλεψε να φας και κλέψε να ‘χεις.
50. Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένον αχυρώνα.
51. Δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη δε χωράνε.
52. Δύσκολα νιάτα, καλά γεράματα.
53. Δώσε θάρρος στο χωριάτη, να σ’ανέβει στο κρεββάτι.
54. Έβαλαν το λύκο να φυλάει τα πρόβατα.
55. Έβαλε το λύκο να φυλάει τα πρόβατα.
56. Εγώ τα λέω στο σκύλο μου κι ο σκύλος στην ουρά του.
57. Είπε κι ο Εβραίος να πάει στο παζάρι, κι ήταν ημέρα Σάββατο.
58. Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα.
59. Έκανε κι η μύγα κώλο κι έχεσε τον κόσμο όλο.
60. Εκύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι.
61. Έλα παππούλη μου να σου δείξω τ’ αμπελοχώραφά σου.
62. Ένα μήλο την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα.
63. Ένας κούκος δεν φέρνει την Άνοιξη.
64. Ενός κακού μύρια έπονται.
65. Έχε τα πόδια σου ζεστά, την κεφαλή σου κρύα, τον στόμαχόν σου ελαφρύ, γιατρού δε θα ‘χεις χρεία.
66. Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι.
67. Η ανάγκη κάνει το παλικάρι.
68. Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός.
69. Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει.
70. Η γριά η κότα έχει το ζουμί.
71. Η γυναίκα του Καίσαρα δεν φτάνει να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται.
72. Η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο.
73. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.
74. Η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται.
75. Η καλή νοικοκυρά είναι δούλα και κυρά.
76. Ή μικρός-μικρός παντρέψου ή μικρός καλογερέψου.
77. Η ομόνοια χτίζει σπίτι κι η διχόνοια το χαλάει.
78. Ή παπάς-παπάς ή ζευγάς-ζευγάς.
79. Η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη.
80. Η σιωπή είναι χρυσός.

Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024

«Διάχυτο φως» της Ντενίζ Όντε

Συγγραφέας: Deniz Ohde
Τίτλος πρωτοτύπου: Streulicht
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στη γερμανική γλώσσα: Suhrkamp, Berlin 2020
Ελληνικός τίτλος: Διάχυτο φως
Αριθμός σελίδων: 331
ISBN: 978-960-01-2491-0
Μετάφραση: Άγγελος Αγγελίδης & Μαρία Αγγελίδου
Επιμέλεια: Γιάννης Μαμάης
Εκδόσεις: Gutenberg
Έτος έκδοσης: 2023

Εγώ ήθελα να φύγω. Ανάμεσα σ’ έμενα και την πόλη υψωνόταν ένας τοίχος αόρατος, ένας τοίχος που μ’ εμπόδιζε να ανήκω, όσο κι αν το ήθελα.

Η αφηγήτρια επιστρέφει στην εργατική συνοικία όπου μεγάλωσε για το γάμο δύο παλιών φίλων της. Εκεί την κατακλύζουν οι αναμνήσεις από τη ζωή της με τον αλκοολικό πατέρα της και τον τυφλό παππού της – Γερμανοί εργάτες που απεχθάνονταν κάθε είδους αλλαγή. Θυμάται επίσης τη μητέρα της, μετανάστρια από την Τουρκία που αναζήτησε μια καλύτερη τύχη και εγκλωβίστηκε σε ένα σιωπηλό σπίτι. Τέλος, συλλογίζεται τις δυσκολίες που την ανάγκασαν να αλλάξει σχολείο και βιώνει ξανά νοερά τον φόβο και την ντροπή των παιδικών της χρόνων, που κατάφερε να ξεπεράσει για να ξεκινήσει μια καινούργια ζωή.

      (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024

«Στο δρόμο» του Τζακ Κέρουακ

«[...] αυτό είναι το νόημα του Στο δρόμο. Τι μας λέει ο αφηγητής του, ο Σαλ Παραντάιζ; "Οι μόνοι που αξίζουν για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που τρελαίνονται να ζήσουν, να μιλήσουν, να σωθούν, που ποθούν τα πάντα την ίδια στιγμή, αυτοί που ποτέ δεν χασμουριώνται ή δεν λένε κοινότοπα πράγματα, αλλά που καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν τα μυθικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά [...]". Αυτή η αναζήτηση φέρνει τον Σαλ στο δρόμο για το Ντένβερ και το Σαν Φρανσίσκο, το Λος Άντζελες, το Τέξας και το Μεξικό, άλλοτε με τον Ντιν, τον ήρωα-άγιο φίλο του, άλλοτε μονάχος του. [...] Υπάρχουν κομμάτια του Στο δρόμο όπου το γράψιμο έχει τόση ομορφιά που σχεδόν σου κόβεται η ανάσα. Υπάρχει η περιγραφή μιας τσάρκας μ' αυτοκίνητο μέσα απ' όλη τη χώρα που μοιάζει πολύ με μια τσάρκα πάνω σε τρένο που αφηγείται ο Τόμας Γουλφ στο Του καιρού και του ποταμού. Υπάρχουν λεπτομέρειες ενός ταξιδιού στο Μεξικό (κι ένα ιντερλούδιο σ' ένα μεξικάνικο μπορντέλο) που είναι μαζί τρομερές, τρυφερές και αστείες. Και, τελικά, υπάρχει μια περιγραφή τζαζ που δεν υπάρχει άλλη τέτοια στο αμερικάνικο μυθιστόρημα, είτε για τη διορατικότητά της είτε για το στυλ είτε για την αριστουργηματική τεχνική της. Το Στο δρόμο είναι ένα μεγάλο μυθιστόρημα!» (εφημ. New York Times για την πρώτη έκδοση)

Συγγραφέας: Jack Kerouac
Τίτλος πρωτοτύπου: On the Road
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Viking Press, Νεα Υόρκη 1957
Ελληνικός τίτλος: Στο δρόμο
Αριθμός σελίδων: 408
ISBN: 9789603482642
Μετάφραση: Μιχάλης Λλιώτης
Εκδόσεις: Πλέθρον
Έτος έκδοσης: 2015

Τον Απρίλιο του 1951, σε τρεις εβδομάδες, ο Τζακ Κέρουακ έγραψε την πρώτη εκδοχή του Στο δρόμο - δακτυλογραφημένη με μονό διάστημα, χωρίς παραγράφους, σε οκτώ φύλλα λεπτού χαρτιού ιχνογραφίας, τα οποία στη συνέχεια κόλλησε μεταξύ τους ώστε να σχηματίσουν ένα ρολό. Το «ρολό» αποτελεί τη «χωρίς περικοπές» εκδοχή του αριστουργήματος του Κέρουακ -ακατέργαστο, άγριο και απροκάλυπτα σεξουαλικό, σε σχέση με την ξαναδουλεμένη εκδοχή που εκδόθηκε το 1957. Το αρχικό χειρόγραφο είναι το πιο χαρακτηριστικό επίτευγμα του Κέρουακ- και ένα από τα σημαντικότερα, γνωστότερα και πιο προκλητικά τεκμήρια στην ιστορία της αμερικανικής λογοτεχνίας.

      (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2024

«Η Κρητική λογοτεχνία και η εποχή της» του Στυλιανού Αλεξίου

Η αποκρυστάλλωση σωστών απόψεων για το χαρακτήρα και τη σημασία της κρητικής λογοτεχνίας είναι ένα από τα αιτήματα όχι μόνο της φιλολογικής επιστήμης, άλλα γενικότερα της πνευματικής ζωής στην Ελλάδα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σωστή ιστορική τοποθέτηση του φαινομένου, αυτή όμως, όπως πολλοί παρατήρησαν, δεν κατορθώθηκε ακόμη. Η παρακάτω εργασία μπορεί να θεωρηθεί ως μια συμβολή στην προσπάθεια αυτή. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)

Συγγραφέας: Στυλιανός Αλεξίου
Τίτλος πρωτοτύπου: Η Κρητική λογοτεχνία και η εποχή της: Μελέτη φιλολογική και ιστορική
Είδος έργου: Δοκίμια φιλολογίας και ιστορίας
Αριθμός σελίδων: 96
ISBN: 9789602690734
Επιμέλεια: Αιμίλιος Καλιακάτσος
Εκδόσεις: Στιγμή
Έτος 3ης (παρούσας) έκδοσης: 2011 (1η έκδοση 1985)

Στη μελέτη αυτή, που πρωτοδημοσιεύτηκε στον Η' τόμο των "Κρητικών Χρονικών" (1954), μελετώνται για πρώτη φορά οι σχέσεις του πολιτισμού των αστικών κέντρων της βενετοκρατούμενης Κρήτης στον 16ο και 17ο αιώνα προς το βυζαντινό παρελθόν, τη δυτική Αναγέννηση και την ελληνική και λατινική αρχαιότητα. Επισημαίνονται οι αναγεννησιακές επιδράσεις που γονιμοποίησαν τις μεσαιωνικές και λαϊκές καταβολές στην Κρήτη, και που, με την παράλληλη καταξίωση του κρητικού ιδιώματος ως λογοτεχνικού οργάνου, δημιούργησαν την κρητική λογοτεχνία των χρόνων της ακμής, μια λογοτεχνία αναγεννησιακή και ευρωπαϊκή. (Στυλιανός Αλεξίου)

Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2024

Παροιμίες από το προσωπικό μου αρχείο (Μέρος 1)

Άλλες γνωστές, άλλες λιγότερο, άλλες άγνωστες για πολλούς. Θα παρουσιάσω εδώ -σε συνέχειες- μια σειρά από παροιμίες, τυποποιημένες φράσεις και ρητά από το προσωπικό μου αρχείο, ελπίζοντας πως θα έχουν κάποιο ενδιαφέρον. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να μου στείλει επιπλέον υλικό.

1. (Αυτός είναι) τρεις λαλούν και δυο χορεύουν.
2. Αγάλι-αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι.
3. Αγάλι-αγάλι το φιλί, να ‘χει και νοστιμάδα.
4. Αγάπα τον φίλο σου με τα ελαττώματά του.
5. Αγαπάει ο Θεός τον κλέφτη, αλλά αγαπάει και το νοικοκύρη.
6. Αγάπη δίχως πείσματα δεν έχει νοστιμάδα.
7. Ακαμάτης νέος, γέρος διακονιάρης.
8. Ακόμα δεν τον είδαμε, Γιάννη τον εβγάλαμε.
9. Άκουσε γέρου συμβουλή και παιδευμένου γνώση.
10. Άλλα λεν στη θειά μου κι άλλα ακούν τ’ αυτιά μου.
11. Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς.
12. Άλλη η δουλειά του ναύτη, κι άλλη του καντηλανάφτη.
13. Άλλη καμιά δε γέννησε, μόν’ η Μαριώ το Γιάννο.
14. Άλλοι σπέρνουν και θερίζουν κι άλλοι τρών' και μαγαρίζουν.
15. Άλλος έχει τ’ όνομα κι άλλος τη χάρη.
16. Αλλού ο παπάς κι αλλού τα ράσα του.
17. Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού γεννούν οι κότες.
18. Αλλού το όνειρο και αλλού το θαύμα.
19. Άμα σε πίνει να μην το πίνεις.
20. Αν δεν έχεις νύχια να ξυστείς, μην περιμένεις να σε ξύσουν οι άλλοι.
21. Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου, θα πέσει να σε πλακώσει.
22. Αν είσαι και παπάς, με την αράδα σου θα πας.
23. Αν έχεις τύχη διάβαινε, και ριζικό περπάτει.
24. Αν θέλει η νύφη κι ο γαμπρός, τύφλα να ‘χει ο πεθερός.
25. Αν ρίξει Απρίλης δυο νερά κι ο Μάρτης άλλο ένα, χαρά ‘στονε το γεωργό που ‘χει πολλά σπαρμένα.
26. Ανεμομαζώματα, διαβολοσκορπίσματα.
27. Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο.
28. Ανύπαντρος προξενητής, για λόγου του γυρεύει.
29. Απ’ το μπίτι, καλή είν’ κι η Αφροδίτη.
30. Απ’ το ρόδο βγαίνει αγκάθι κι απ’ αγκάθι βγαίνει ρόδο.
31. Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια.
32. Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.
33. Από πίτα που δεν τρως, τι σε μέλλει κι αν καεί;
34. Από τ’ ολότελα, καλή είν’ κι η Παναγιώταινα.
35. Από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κανέλα.
36. Αργία μήτηρ πάσης κακίας.
37. Αύγουστε καλέ μου μήνα, να ‘σουν δυο φορές το χρόνο.
38. Βαράει το σαμάρι να τ’ ακούσει το γαϊδούρι.
39. Βασιλικός κι αν μαραθεί, το άρωμά του μένει.
40. Βρήκε ο γύφτος τη γενιά του κι αναγάλλιασε η καρδιά του.

Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2024

«Το κόσμημα» - ποίημα του Τζέημς Ράιτ (1927-1980)

Υπάρχει αυτή η σπηλιά
στον αέρα πίσω απ’ το σώμα μου
που κανείς δεν πρόκειται ν’ αγγίξει:
ένα μοναστήρι, μια σιωπή,
που κλείνει γύρω απ’ ένα άνθος φωτιάς.
Όταν στέκομαι όρθιος στον άνεμο
τα κόκκαλά μου μεταμορφώνονται σε σκοτεινά σμαράγδια.


      (Από το βιβλίο Σύγχρονοι Αμερικανοί ποιητές, μετ. Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ, εκδ. Ύψιλον 1983)

      Πίνακας: Edward Hopper, Early Sunday Morning (1930)

Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου 2024

Νέα κυκλοφορία - «Ο δρόμος που διανύθηκε» της Μαρία Παβλικόφσκα-Γιασνοζέφσκα

Η Maria Pawlikowska-Jasnorzewska γεννήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 1891 στο Krakau της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, στη σημερινή Κρακοβία της Πολωνίας. Το έργο της είναι αντιπροσωπευτικό της σύγχρονης λυρικής ποίησης. Ξεχωρίζει δε, ιδιαίτερα για την αστική ευαισθησία των ποιημάτων της.

Συγγραφέας: Maria Pawlikowska - Jasnorzewska​
Τίτλος ελληνικής έκδοσης: Ο δρόμος που διανύθηκε
Είδος έργου: Ποίηση
Αριθμός σελίδων: 108
ISBN: 978-618-5763-20-6
Μετάφραση: Κώστας Μαντζάκος
Επιμέλεια: Γεώργιος Χουδαλάκης
Εκδόσεις: Συρτάρι
Έτος έκδοσης: 2024

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 η Maria Pawlikowska Jasnorzewska ήταν γνωστή στους λογοτεχνικούς κύκλους ως «Πολωνή Σαπφώ». Πλέον θεωρείται παγκοσμίως μια από τις πιο μοντέρνες ποιήτριες της Πολωνίας. ?ε συνέβαινε όμως αυτό όσο ζούσε, αφού η τέχνη της υπήρξε αρκετά αμφιλεγόμενη. Αρχικά ασχολήθηκε με τη ζωγραφική, γεννημένη καθώς ήταν σε αριστοκρατική οικογένεια εικαστικών το 1891, οι οποίοι ήταν ιδιαίτερα γνωστοί για τα στρατιωτικά θέματα και τις πολεμικές σκηνές που απεικόνιζαν. Η νεαρή Μαρία, πασιφίστρια από τότε, επιλέγει τον έρωτα και τη φύση, δοσμένα μέσα από μια προσωπική φαντασία. Σε πολλά από τα ποιήματά της, η Pawlikowska έβλεπε το πέρασμα του χρόνου σαν μια προσωπική τραγωδία. Η προσωπική της ενασχόληση με τη νεότητα και τις συνέπειες των γηρατειών, πριν καν η ποιήτρια φτάσει στα 30, σηματοδοτούν το έργο της που είναι γεμάτο φόβους για τον θάνατο και την αγάπη, μα και θαυμασμό για τους αέναους κύκλους της φύσης. Η Pawlikowska είχε δημιουργήσει μια φήμη σκανδαλώδη στους συντηρητικούς κύκλους, τόσο για την αντισυμβατική προσωπική της ζωή (παντρεύτηκε τρεις φορές) όσο και για την καινοτόμο, γεμάτη ερωτισμό, ποίησή της, καθώς επίσης και για τα αντισυμβατικά θεατρικά της έργα που πραγματεύονταν θέματα-ταμπού, όπως το δικαίωμα της γυναίκας στην έκτρωση. Με το ξέσπασμα του πολέμου μια νέα θεματογραφία κάνει την εμφάνισή της στα έργα της. Ήδη από το 1937 είχε γράψει, κατηγορώντας τον εαυτό της, επειδή ήταν πολιτικά αδιάφορη: Πώς τόλμησες να γράψεις για τριαντάφυλλα, όταν η ιστορία έκαιγε σαν δάσος στην κάψα του καλοκαιριού; Στη θλίψη της προστέθηκαν η αυτοεξορία στην Αγγλία, ο θάνατος των δικών της και η ραγδαία επιδείνωση της υγείας της. Η Maria Pawlikowska- Jasnorzewska πέθανε από καρκίνο στο Μάντσεστερ της Αγγλίας το1945. Οι μαρξιστές κριτικοί λογοτεχνίας στην μεταπολεμική Πολωνία αγνόησαν το έργο της, λόγω της υποκειμενικής και απαισιόδοξης φύσης του. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 ωστόσο, άρχισε να επαναξιολογείται και έκτοτε η λογοτεχνική της κληρονομιά γνώρισε μια αναγέννηση με επανεκδόσεις, μεταφράσεις και μελοποιήσεις.

      (Από την έκδοση)

Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2024

Κινεζική ποίηση - ένα ποίημα του Γουέι Γινγκ Γου

Νύχτα

Το φως, πού πάει;
Και το σκοτάδι έρχεται από πού;
Ξέρω μονάχα, πως απ' τη ζωή μου που περνάει
χρόνο το χρόνο
έφυγε βιαστική η μισή για κει.

      (Ποίηση του Γουέι Γινγκ Γου (π.737-π.792), από το βιβλίο Κινέζοι ποιητές, μετ. Σωκράτης Σκαρτσής, εκδ. Καστανιώτη 1988)

      Πίνακας: Ανοιξιάτικη έξοδος της Αυλής των Τανγκ, έργο του Τζανγκ Σιέν (713-755), ζωγράφου της εποχής της Δυναστείας των Τανγκ

Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2024

Από το διήγημα «Ο μύθος του Άουλο Τζέλλιο» του Αντρέα Καμιλλέρι

«Σερβίρετε;» ρώτησε διστακτικά ο αστυνόμος.
Ο Φιλίππο δεν κουνήθηκε από τη θέση του, ούτε γύρισε να τον κοιτάξει, μόνο μουρμούρισε:
«Καθίστε όπου θέλετε».
Ο Μονταλμπάνο έβγαλε το δερμάτινο που φορούσε και πήγε να καθίσει στο τραπέζι που ήταν κοντά στην ξυλόσομπα. Έπειτα από πέντε λεπτά και επειδή ο άντρας συνέχιζε να παρακολουθεί την ταινία στην τηλεόραση, ο αστυνόμος σηκώθηκε, πήγε στον μπουφέ, πήρε ένα καλαθάκι με ψωμί, ένα μπουκάλι κρασί και γύρισε στη θέση του. Τελικά, ύστερα από δέκα λεπτά, στην οθόνη της τηλεόρασης φάνηκε η επιγραφή «Τέλος του πρώτου μέρους» και ο Φιλίππο, από άγαλμα που ήταν μπροστά στην τηλεόραση, ξανάγινε άνθρωπος. Πλησίασε στο τραπέζι όπου καθόταν ο Μονταλμπάνο και ρώτησε:
«Τι θέλετε να φάτε;»
«Μου είπαν ότι μαγειρεύετε πολύ ωραία χταπόδι αλά ναπολετάνα».
«Είναι αλήθεια».
«Θα ήθελα να το δοκιμάσω».
«Να δοκιμάσετε ή να φάτε;»
«Να φάω. Βάζετε και ελιές από την Γκαέτα;»
Οι μαύρες ελιές από την Γκαέτα είναι από τα βασικά συστατικά για να έχει σωστή γεύση το φαγητό.
Ο Φιλίππο τον κοίταξε περιφρονητικά για την ερώτηση που του έκανε.
«Βέβαια, βάζω και κάπαρη».
Α! Η κάπαρη σ’ αυτή τη συνταγή μπορεί να ήταν επικίνδυνη –δεν είχε ακούσει ποτέ να λένε ότι βάζουν κάπαρη στο χταπόδι αλά ναπολετάνα.
«Κάπαρη από την Παντελλερία» είπε ακριβολογώντας ο Φιλίππο.
Ο Μονταλμπάνο άρχισε ν’ αλλάζει γνώμη. Η κάπαρη της Παντελλερία είναι ξινούτσικη και πολύ γευστική, μπορεί και να έδενε η γεύση της με το φαγητό ή, στη χειρότερη περίπτωση, δε θα το χαλούσε.
Πριν πάει προς την κουζίνα, ο Φιλίππο κοίταξε στα μάτια τον αστυνόμο κι αυτός δέχτηκε την πρόκληση. Ανάμεσα σ’ αυτόν και στον Φιλίππο, ήταν φανερό, είχε αρχίσει μια μονομαχία. Κάποιος που δεν ξέρει από μαγειρική θα μπορούσε να μείνει κατάπληκτος: Τι χρειάζεται για να μαγειρέψεις χταπόδι αλά ναπολετάνα; Σκόρδο, λάδι, ντομάτα, αλάτι, πιπέρι, κουκουνάρι, μαύρες ελιές από την Γκαέτα, σταφίδα σουλτανίνα, μαϊντανό, φέτες τηγανισμένο ψωμί και το φαγητό είναι έτοιμο. Τι γίνεται όμως με τις αναλογίες; Το ένστικτο είναι που σε οδηγεί να βάλεις την κατάλληλη ποσότητα αλατιού και τη σωστή δόση σκόρδου;
Η φανταστική λογομαχία του αστυνόμου διακόπηκε απότομα από την πόρτα που άνοιξε ξαφνικά και χτύπησε με θόρυβο στον τοίχο.
Ο αέρας, σκέφτηκε ο Μονταλμπάνο, αλλά δεν πρόλαβε να σηκωθεί για να την κλείσει.
Μπήκαν δυο άντρες, φορούσαν σκούφους που άφηναν μόνο τα μάτια τους να φαίνονται και στα χέρια τους κρατούσαν πιστόλια.
[...]


Η συνέχεια στο ωραιότατο και πολύ έξυπνο (και ορεκτικό, όπως όλα) διήγημα του Αντρέα Καμιλλέρι «Ο μύθος του Άουλο Τζέλλιο», που βρίσκεται στη συλλογή διηγημάτων του Τριάντα ημέρες με τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο.
Ο Αντρέα Καμιλλέρι (1925-2019), συγγραφέας, σκηνοθέτης, δάσκαλος θεάτρου και πολλά άλλα, γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου.

Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2024

Αναφορά στον Αττίκ

Στις 29 Αυγούστου 1944 ο Κλέων Τριανταφύλλου, που όλοι γνωρίζουν με το καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο "Αττίκ", ο σπουδαίος συνθέτης που μαθήτευσε στο Ωδείο του Παρισιού, περνάει στην αιωνιότητα παίρνοντας μια γερή δόση βερονάλ, αποτέλεσμα της κατάθλιψης που τον βασάνιζε. Αφήνει πίσω του μια μεγάλη σειρά σπουδαίων τραγουδιών και την ανάμνηση ενός βαθιά ερωτικού κι ευαίσθητου ανθρώπου, καθώς κι ενός μαικήνα της προπολεμικής μουσικής, στη λεγόμενη "Μάντρα" του οποίου πέρασαν μια σειρά από καλλιτέχνιδες και καλλιτέχνες που άφησαν το στίγμα τους για πάρα πολλά χρόνια.

Υπάρχει μια ιστορία για το πώς γράφτηκε το θρυλικό του τραγούδι "Ζητάτε να σας πω", που θα ήταν πολύ ελκυστικό να ήταν αληθινή, αλλά δεν το ξέρουμε. Λέει η ιστορία αυτή ότι κάποιο βράδυ η ηθοποιός Μαρίκα Φιλιππίδου, πρώην σύζυγος του Αττίκ και καλλονή της εποχής, εμφανίστηκε στη Μάντρα με τον νέο σύζυγό της, και το κοινό, ίσως περιπαιχτικά, ίσως αφελώς, άρχισε να ζητά από τον Αττίκ να παίξει το "Είδα μάτια", που ο συνθέτης είχε γράψει πολλά χρόνια πριν για την ίδια. Ο Αττίκ αποσύρθηκε πικραμένος στο καμαρίνι του, και μετά από δέκα μόλις λεπτά, αφού αυτοσχεδίασε, επέστρεψε και έπαιξε το "Ζητάτε να σας πω" ως απάντηση.

Δεν ξέρουμε αν ισχύει. Αυτό που σίγουρα ισχύει είναι ότι πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα, συγκινητικότερα και δραματικότερα ερωτικά τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ.

Ζητάτε να σας πω
τον πρώτο μου σκοπό
τα περασμένα μου γινάτια
ζητάτε "είδα μάτια"
με σκίζετε κομμάτια.

Σε μια παλιά πληγή
που ακόμα αιμορραγεί
μη μου γυρνάτε το μαχαίρι
αφού ο καθένας ξέρει
τι πόνο θα μου φέρει.

Είναι πολύ σκληρό
να σου ζητούν να τραγουδήσεις
έναν παλιό σκοπό
που προσπαθείς να λησμονήσεις.

Στο γλέντι σας αυτό
δε θα ‘τανε σωστό
αντί για άλλο πιοτό
να πιω εγώ φαρμάκι
μ’ ένα τέτοιο τραγουδάκι.

Γελάτε ειρωνικά
και λέτε μυστικά
ίσως με κάποια καταφρόνια
μια και περάσαν χρόνια
εσύ τι κλαις αιώνια.

Γιατί βαρυγκωμείς
δεν είδαμε και μεις
μια ομορφιά σ’ αυτή τη ζήση
δεν πήραμε απ’ τη φύση
καρδιά για ν’ αγαπήσει.

Αχ, δεν είν’ οι καρδιές
όλες το ίδιο καμωμένες
ούτε κι οι ομορφιές
στον κόσμο δίκαια μοιρασμένες.

Και μες στη συντροφιά
σε κάθε ρουφηξιά
ξεχνώ μιαν ομορφιά
που γέμιζε μεράκι
το παλιό μου τραγουδάκι.


      Η υπέροχη από κάθε άποψη Στέλλα Γκρέκα, στο παρακάτω βίντεο, δίνει τη δική της εκδοχή για την ιστορία και μας προσφέρει στα 92 της χρόνια μια εξαίσια ερμηνεία.

Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου 2024

Αναμνήσεις από τον Μπόρχες (και όχι μόνο)

Θα 'μουν γύρω στα 20 όταν πρωτογνώρισα τον Μπόρχες ως συγγραφέα. Τότε, κάπου στις αρχές της δεκαετίας του '80, οι εξορμήσεις μου στα βιβλιοπωλεία των Αμπελοκήπων, στη Σύγχρονη Εποχή, στον Ελευθερουδάκη της οδού Νίκης, στον Ρεϋμόνδο της οδού Βουκουρεστίου, στον Παντελίδη, στον Κάουφμαν και -λίγο αργότερα- στην Πρωτοπορία, στα Εξάρχεια, κατέληγαν σε μια απελπιστική εξάντληση του χαρτζιλικιού και των αποταμιεύσεών μου, και σε μια συγκομιδή ιστορίας, φιλοσοφίας, σκακιού, ψυχολογίας, επιστημονικής φαντασίας, μεθόδων εκμάθησης ξένων γλωσσών, Κορδάτου, Ρεμπώ, Βιάν, Μπουκόφσκι, Ίψεν, Ντοστογιέφσκι, Τουργκένιεφ, ανθολογιών ποίησης, βιβλίων ιστορίας της τέχνης, τι να πρωτοθυμηθώ...
Θα έλεγε κανείς ότι με όλα όσα είχα διαβάσει θα ήμουν προετοιμασμένος για τα πάντα. Όμως ο Μπόρχες ήταν το κάτι άλλο. Το πρώτο βιβλίο του που έπεσε στα χέρια μου ήταν η Ιστορία της Αιωνιότητας. Και συγκλονίστηκα! Δεν κάνω πλάκα, έτσι ένιωσα. Ό,τι κι αν είχα διαβάσει μέχρι τότε δεν με είχε προετοιμάσει για να καταλάβω με τον τρόπο που ήθελα εκείνο τον απίστευτο κόσμο που ανοιγόταν μπροστά μου. Ο χρόνος του Πλάτωνα και του Μιγκέλ ντε Ουναμούνο, ο χρόνος του Πλωτίνου και του Σοπενάουερ, ο χρόνος του ιερού Αυγουστίνου και του Ράσελ, οι ισλανδικές σάγκες και οι 1001 Νύχτες.

Το διάβασα και το ξαναδιάβασα. Σιγά σιγά έπαιρνε μέσα μου μορφή ο συγγραφέας του και το υπόβαθρό του. Και τότε αναζήτησα και άλλα έργα του. Πήρα τα πάντα: Ο Δημιουργός, Το εγκώμιο της σκιάς, Το Άλεφ, Σύντομες και παράξενες ιστορίες, Διερευνήσεις, Έξι προβλήματα για τον Δον Ισίδρο Παρόδι, Εφτά Νύχτες, Μυθοπλασίες, οτιδήποτε κυκλοφορούσε στην ελληνική αγορά. Κατόπιν πολλά από αυτά τα αγόρασα στα ισπανικά. Και πολύ γρήγορα με γέμισε το σύμπαν των συμβόλων και μόνιμων μοτίβων του Αργεντινού συγγραφέα: οι λαβύρινθοι, οι αιωνιότητες, οι καθρέφτες, ο απατηλός χαρακτήρας της πραγματικότητας, ο κόσμος ως όνειρο κάποιου, η μνήμη και η λήθη, οι αναφορές στην ίδια τη λογοτεχνία, η ποίηση, οι τίγρεις, τα καθημερινά αντικείμενα που επιζούν μετά από εμάς...
Ηλίας Οικονομόπουλος

Νέα κυκλοφορία - «Ποιήματα 2003-2023» του Τάκη Π. Πιερράκου

Κυκλοφόρησε το Μάρτιο του τρέχοντος έτους 2024 από τις εκδόσεις Οδός Πανός, η συγκεντρωτική έκδοση των δημοσιευμένων ποιημάτων του ποιητή Τάκη Π. Πιερράκου.

Συγγραφέας: Τάκης Π. Πιερράκος
Τίτλος πρωτοτύπου: Ποιήματα 2003-2023
Είδος έργου: Ποίηση
Αριθμός σελίδων: 128
ISBN: 9789604771448
Επιμέλεια: Κωνσταντίνα Πιερράκου
Εκδόσεις: Οδός Πανός
Έτος έκδοσης: 2024

Το βιβλίο περιέχει τις συλλογές: «Απώλεια Βεβαιότητας» (Εκδόσεις Οδός Πανός, 2010), «Η Σκιερή Πλευρά των Πραγμάτων» (Εκδόσεις Οδός Πανός, 2012), «Ανάποδες Συγχορδίες», (Οδός Πανός, 2014), «Σε Ρόδινο Μισόφωτο Γραμμένη (25 Ερωτικά)», (Εκδόσεις Περισπωμένη, 1019), «Ο Μέγας Πιστός», (Εκδόσεις Περισπωμένη, 2023). Ο ποιητής ανιχνεύει με επιτυχία ζητήματα έρωτα, πόνου, αγάπης, πίστης, αφοσίωσης, ευζωίας, προσέγγισης του θείου, εσωτερικής πληρότητας, διαχείρισης της καθημερινότητας, αυθεντικότητας της ύπαρξης, φυσικής παρακμής, θανάτου κ.α. μέσα από εκατόν εβδομήντα τέσσερεις (174) ποιητικές διαδρομές, οι οποίες προσφέρονται στους εραστές της καλής νεοελληνικής ποίησης για ανάγνωση, αισθητική απόλαυση και γόνιμο προβληματισμό.

Πηγή: Μονόκλ

Παρασκευή 30 Αυγούστου 2024

52ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως (6-22/9/2024)

Το καθιερωμένο ραντεβού των βιβλιόφιλων είναι και πάλι εδώ για ακόμη μία χρονιά.

Αν αγαπάτε το βιβλίο τότε δεν έχετε παρά να επισκεφθείτε το Πεδίον του Άρεως, όπου θα λάβει χώρα το 52ο Φεστιβάλ Βιβλίου. Ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου μας καλεί από τις 6 έως τις 22 Σεπτεμβρίου να ανακαλύψουμε εκδοτικούς οίκους αλλά και να συμμετάσχουμε στις εκδηλώσεις που ετοιμάζονται.

Μετά το περσινό κεντρικό αφιέρωμα «Γυναίκα – πολυσύνθετο ανάγνωσμα», σειρά έχει για φέτος το θέμα «Νεολαία και ανάγνωση», που έχει ως υπότιτλο έναν στίχο του Ελύτη από τον «Μικρό Ναυτίλο»: Από σένα η άνοιξη εξαρτάται.

Η μεγαλύτερη γιορτή του βιβλίου θα λειτουργεί από Δευτέρα έως Πέμπτη (6 μ.μ.-10.30 μ.μ.), αλλά και την Παρασκευή και το Σάββατο (6 μ.μ.-11 μ.μ.) και την Κυριακή (10.30 π.μ.-3 μ.μ. και 6 μ.μ.-10.30 μ.μ.).

Πηγές: https://www.greek-language.gr/ και https://www.bookia.gr/

Δευτέρα 26 Αυγούστου 2024

Δυο λόγια για τον Γεώργιο Σουρή

Σαν σήμερα το 1919 έφυγε από τη ζωή ο μεγαλύτερος σύγχρονος σατιρικός ποιητής Γεώργιος Σουρής.

Στοιχεία για τη ζωή του επιφυλάσσομαι να γράψω σε μελλοντική ανάρτηση. Προς το παρόν περιορίζομαι σε μια διασκεδαστική ιστοριούλα: Κάποτε η εφημερίδα "Το Άστυ" ζήτησε τη γνώμη του Σουρή για τους λόγιους της εποχής του. Κι αυτός, όπως συνήθιζε, απάντησε με τον μοναδικό του έμμετρο αιχμηρό τρόπο. Τώρα τι θα γινόταν σε ανάλογη περίπτωση σήμερα, ούτε που μπορώ να το φανταστώ.

Δροσίνης γλαφυρότατος, με πνεύμα δροσερό
αλλά προφέρει πάντοτε πολύ ψευδά το ρο.

Πολέμης λιγυρότατος και πολυχαϊδεμένος,
αλλά πειράζεται πολύ, για κρίσεις, ο καημένος.

Ο Προβελέγγιος λαμπρός στα δράματα και σ’ όλα,
μα δύο γλώσσες παίζουνε στο νου του καραμπόλα.

Ο Παλαμάς βαθύτατος, με ποίηση ζοφώδη,
αλλά φρενιάζει σαν του πεις κακό για τη δημώδη.

Παράσχος μέγας ποιητής, συνάδελφος εν Μούση,
που τα μαλλιά του τα ‘κοψε μα όχι και το μούσι.

Λασκαράτος
γέρος γάτος!

Ο Μαρκοράς Γεράσιμος
κι επίσημος και άσημος.

Βλέπω πυρ εις τον Στρατήγη, του Αβέρωφ τον κολλήγα,
που στην Αίγυπτον επήγε, σαβουρώσας ουκ ολίγα.

Ο Βλάχος μέγας κριτικός, τον έχω και κουμπάρο,
αλλά ποτέ μου δε μπορώ στο σκάκι να τον πάρω.

Ο Ροΐδης ή Τσουρίδης, φιλολόγος ξεβαμμένος,
αγελαίος κατά Κόντον και πολύ γεγανωμένος.

Ο Άννινος θαυμάσιος, με καλαμπούρια πρώτης,
ωσάν κι εμένα πλούσιος, μα του Σταυρού Ιππότης.

Δαμβέργης φίνος συγγραφεύς κι αυτός γεμάτος φώτα
και κρητικός τρικούβερτος με ήτα και με γιώτα.

Ξενόπουλος πολυ κομψός, μα χωρατά δε δέχεται,
εις δε το μάους πάντοτε απ’ όλους κατατρέχεται.

Βικέλας, Λάρας δηλαδή, με μάθηση και κρίση,
απ’ το Παρίσι έρχεται και πάει στο ...Παρίσι.

Πολύ τιμάται παρ’ εμού και ο Παπαδιαμάντης,
που είναι πάντ’ a quatres epingles και φαίνεται γαλάντης.

Ο Πολυλάς
σοφός μπελάς.

Εγώ μεγάλως εκτιμώ κι αυτόν τον Καρκαβίτσα,
που ‘ναι γιατρός στ’ ατμόπλοια με λιάρα και με γκλίτσα.

Τι σου λέει ο Ψυχάρης,
κάβο δε μπορείς να πάρεις.

Κουρτίδης εμβριθέστατος, με γράμματα περίσσια,
μα κάνει τον ρομαντικό και μένει στα Πατήσια.

Ο Καλοσγούρος κριτικός, αλλ’ όμως δε τον ξέρω,
γι’ αυτά που δεν εδιάβασα εκ μέσης τον συγχαίρω.

Γαβριηλίδης ο πολύς, με κύρος κι αυθεντίαν,
που βγάζει πότε Χαλιμάν και πότε Λαυρεντίαν.

Κυριακή 25 Αυγούστου 2024

Από τη συλλογή «Ο Αριθμός» (1981) του Χόρχε Λουίς Μπόρχες

Ενύπνιον

Σε κάποιον τόπο έρημο του Ιράν, είναι ένας πέτρινος πύργος όχι και πολύ ψηλός, χωρίς πόρτα ούτε παράθυρο. Στο μοναδικό του δωμάτιο (με χώμα στο πάτωμα και σχήμα κυκλικό) υπάρχει ένα ξύλινο τραπέζι κι ένας πάγκος. Σ' αυτό το κυκλικό κελί, ένας άνθρωπος που μου μοιάζει γράφει με μια γραφή ακατανόητη ένα μακρύ ποίημα για κάποιον που σ' ένα άλλο κυκλικό κελί γράφει ένα ποίημα για κάποιον που σ' ένα άλλο κυκλικό κελί... Αυτή η ιστορία δεν τελειώνει πουθενά και κανένας δεν θα μπορέσει να διαβάσει τι γράφουν οι έγκλειστοι.


      (Απόσπασμα από το βιβλίο Η ιστορία της νύχτας και άλλα ποιήματα του Χόρχε Λουίς Μπόρχες, μετ. Δημήτρης Καλοκύρης, εκδ. Ύψιλον, 1988)

Το παραπάνω βιβλίο, που περιλαμβάνει ποιήματα από διάφορες συλλογές του Αργεντινού συγγραφέα, το έχουμε παρουσιάσει εδώ.

Πέμπτη 22 Αυγούστου 2024

Από τα «Μαθήματα λογοτεχνίας» του Χούλιο Κορτάσαρ

«Αν η λογοτεχνία περιέχει την πραγματικότητα, υπάρχουν πραγματικότητες που κάνουν ό,τι μπορούν για να διώξουν τη λογοτεχνία· και τότε είναι που η λογοτεχνία, η καλύτερη εκδοχή της, εκείνη που δεν είναι συνεργός ή απολογήτρια ή ευνοούμενη αυτής της κατάστασης των πραγμάτων, σηκώνει το γάντι, καταγγέλλει αυτή την πραγματικότητα περιγράφοντάς την, και το μήνυμά της φτάνει πάντα στον προορισμό του· οι μποτίλιες συλλέγονται και ανοίγονται από αναγνώστες που όχι μόνο καταλαβαίνουν αλλά και, πολλές φορές, παίρνουν θέση και μετατρέπουν αυτή τη λογοτεχνία σε κάτι περισσότερο από μια αισθητική απόλαυση ή μια ώρα ψυχαγωγίας».

      (Απόσπασμα από το βιβλίο Μαθήματα λογοτεχνίας του Χούλιο Κορτάσαρ, μετ. Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Opera, 2021)

Αναφορά στο πολύτιμο αυτό βιβλίο του σημαντικού Αργεντινού συγγραφέα έχουμε κάνει εδώ.

Κυριακή 18 Αυγούστου 2024

Όλα είναι λέξεις, αλλά κι όλα είναι αριθμοί

Το λεγόμενο Τελευταίο Θεώρημα του Φερμά

Μαθηματικός δεν είμαι, ούτε θα μπορούσα ποτέ να ήμουν. Ας όψεται η Χημεία, από την οποία δεν καταλάβαινα τίποτε κι έτσι δεν ήταν δυνατόν να δώσω στο Μαθηματικό γιατί θα αποτύγχανα πανηγυρικά. Εκείνη την εποχή με μισή Φυσική και ανύπαρκτη Χημεία δεν έμπαινες όχι στο Μαθηματικό, ούτε σε ανθυποΤΕΙ δεν έμπαινες.
Όμως το πάθος που είχα με τα Μαθηματικά ήταν (και είναι) άσβεστο. Μαθητής της Α' Λυκείου ακόμη έτρεχα να αγοράσω τον Ευκλείδη (το περιοδικό της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας) για να βρω ό,τι ακριβώς δεν διδασκόμασταν στο σχολείο, π.χ. τις λύσεις της τριτοβάθμιας και τεταρτοβάθμιας εξίσωσης. Οι υπερκύβοι, οι επιπλέον διαστάσεις και οι άκαρπες προσπάθειες των μαθηματικών να βρουν έναν γενικό τύπο παραγωγής Πρώτων Αριθμών, ήταν αυτά που διάβαζα αντί να ξεστραβωθώ να μάθω τις οργανικές ενώσεις για να μη χρειαστεί να κάνω κοπάνες από το μάθημα της Χημείας. Τα μαθηματικά παράδοξα τα λάτρευα. Υπολόγιζα την απόσταση Γης-Άλφα του Κενταύρου σε τσιγάρα. Το Τελευταίο Θεώρημα του Φερμά το κοιτούσα σχεδόν με την ίδια λατρεία που κοιτούσα εκείνο το κορίτσι από το Μαράσλειο. Είχα γράψει ένα ποίημα δικό μου για να θυμάμαι τα πρώτα εκατό νούμερα του π (χάθηκε το ποίημα, αλλά έτσι κι αλλιώς με είχαν προλάβει άλλοι). Διάβαζα (και διαβάζω) όποιο εκλαϊκευμένο βιβλίο μπορούσα να βρω.

Έδωσα και μπήκα χαλαρά στο Οικονομικό της Νομικής και τελικά έγινα καθηγητής ισπανικών...
Ένας υπερκύβος ανεπτυγμένος στην τρίτη διάσταση

Ο γενικός τύπος για τη λύση της τριτοβάθμιας εξίσωσης

           Ηλίας Οικονομόπουλος

Σάββατο 17 Αυγούστου 2024

Μια εμβληματική ανθολογία επιστημονικής φαντασίας

Αναγνώσματα για όλες τις εποχές. Προϋπόθεση να σου αρέσει η επιστημονική φαντασία.

Αυτή είναι η «μυθική» ανθολογία επιστημονικής φαντασίας του Εξάντα στην πρώτη της έκδοση του 1976. Ό,τι καλύτερο έχει ποτέ κυκλοφορήσει στη χώρα μας σε έναν χώρο που -τολμώ να πω- έχουν γραφτεί αριστουργήματα τα οποία δεν έχουν σε τίποτα να ζηλέψουν από τα κορυφαία έργα της «συμβατικής» λογοτεχνίας.
Στην ανθολογία αυτή είχε γίνει μια φοβερή επιλογή διηγημάτων και συγγραφέων που κάλυπταν τη χρονική περίοδο μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '70, ολόκληρης της Χρυσής Εποχής του είδους: Ισαάκ Ασίμωφ, Άρθουρ Κλαρκ, Ρόμπερτ Χέινλάιν, Κλίφορντ Σάιμακ, Βαν Βογκ, Τζέιμς Γκαν, Χένρι Κάτνερ, Ρόμπερτ Σέκλι, Φίλιπ Ντικ, Άλφρεντ Μπέστερ, Φριτς Λάϊμπερ, Λάρι Νίβεν, Σάμιουελ Ντιλέινι, Ρότζερ Ζελάζνι, Ρόμπερτ Σίλβερμπεργκ και αμέτρητοι άλλοι. Μπορείτε στα εξώφυλλα να δείτε τα ονόματά τους. Οι μεταφραστές επίσης ένας κι ένας, με επικεφαλής την εμβληματική Τζένη Μαστοράκη.
Η ανθολογία κυκλοφόρησε πρόσφατα σε δεύτερη έκδοση. Τη συστήνω ανεπιφύλακτα. Ταιριάζει ακόμη και με την παραλία, να τη διαβάζεις με τον ήχο των κυμάτων και να χάνεσαι μέσα στον ήχο του χρόνου και των άστρων.

           Ηλίας Οικονομόπουλος

«Ρωγμή στον τοίχο» της Μαρίας Δριμή

Πρόκειται για ένα ευφάνταστο και πρωτότυπο βιβλίο, που δεν έχει καθόλου προβλέψιμη πλοκή, συμπυκνώνει με θαυμαστή οικονομία λόγου την αξία της τέχνης εν γένει, αλλά και της συγγραφικής τέχνης ειδικότερα, την ικανότητα των ανθρώπων να επουλώνουν τις ψυχικές τους πληγές μέσω της ανθρώπινης επαφής και των ανθρωπίνων σχέσεων, ακόμη και σε πείσμα της καραντίνας λόγω επιδημίας, την αγάπη για την ιατρική ως μια επιστήμη προσφοράς προς το συνάνθρωπο που δοκιμάζεται από μια ατυχία της φύσης. (Από το ιστολόγιο Αναγνώσεις βιβλίων)

Συγγραφέας: Μαρία Δριμή
Τίτλος πρωτοτύπου: Ρωγμή στον τοίχο
Είδος έργου: Νουβέλα
Αριθμός σελίδων: 112
ISBN: 9789606400773
Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Ι. Κορίδης
Εκδόσεις: Ιωλκός
Έτος έκδοσης: 2022

Τι κρύβει ο τοίχος του γείτονα;

Μια ρωγμή που εμφανίζεται ξαφνικά στο διαμέρισμα του Μάρκου Σελαβή, γίνεται αφορμή συνάντησης με τους παράξενους γείτονες της διπλανής πολυκατοικίας. Η γνωριμία μαζί τους και η αλήθεια πίσω από τους καθημερινούς τους καυγάδες στο μπαλκόνι, θα αλλάξει αναπάντεχα τη ζωή του, τόσο ώστε να νιώσει την ανάγκη να την αφηγηθεί σε μια σύντομη νουβέλα.

Η Ρωγμή στον τοίχο είναι μια ιστορία της διπλανής πόρτας για τις δύσκολες ανθρώπινες σχέσεις.

Τα γεγονότα, που ίσως φανούν αφύσικα στον αναγνώστη, δεν είναι περισσότερο περίεργα από όσα θα συναντήσει κανείς παρατηρώντας γύρω του.

      (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Τετάρτη 14 Αυγούστου 2024

Σκέψεις για τη ζωγραφική - Βασίλι Καντίνσκι (1866-1944)

Κίτρινο, κόκκινο, μπλε (1925)

«Η πρόσκρουση της οξείας γωνίας ενός τριγώνου σ' έναν κύκλο προκαλεί μια εντύπωση το ίδιο δυνατή μ' εκείνη που προκαλεί το δάχτυλο του Θεού καθώς αγγίζει το δάχτυλο του Αδάμ στο έργο του Μιχαήλ Άγγελου.»

«Πανωλεθρίαμβος» του Κωνσταντίνου Τζούμα

Το τρίτο μέρος της αυτοβιογραφίας-ποταμός του ηθοποιού Κωνσταντίνου Τζούμα (1944-2022).

Συγγραφέας: Κωνσταντίνος Τζούμας
Τίτλος πρωτοτύπου: Πανωλεθρίαμβος
Είδος έργου: Αυτοβιογραφία
Αριθμός σελίδων: 624
ISBN: 978-960-03-5088-3
Επιμέλεια: Αλέκα Πλακονούρη
Εκδόσεις: Καστανιώτης
Έτος έκδοσης: 2010

Απ’ το 1975 μέχρι το 2005. Απ’ το Χάππυ Νταίη έως το Εγώ δεν..., με την επιθυμία κάτι να γίνει.

Τι όνειρα και τι πολλά κι εκείνα τα δάση με τους κορμούς των ανθρώπων που πυρπολούνται από διάθεση για αλλαγή μέσα από σκέψεις του κακού αλλά πράξεις του καλού, τι καρκίνωμα η ευτυχία, πόσο δύσκολη η συνεργασία, τι γελοιότης η διασημότητα και τι κατάρα να σε επισκέπτεται όταν δεν σε αφορά, γιατί εν τω μεταξύ η πολύτιμη ρουτίνα έγινε ο μεγάλος σιγαστήρας που σβήνει τον κρότο απ’ τη λεηλασία του χρόνου, αυτή την ανθρώπινη επινόηση, το χρόνο, που έχει το θράσος να καταπιέζει χοροπηδώντας απ’ το θρίαμβο της σχετικότητάς του.

Και τι πανωλεθρίαμβος όταν επιτέλους γλιστράνε από πάνω σου τα παραφερνάλια της εικόνας που ’χουν οι άλλοι για σένα, εσύ για τον εαυτό σου, οι άλλοι για τον εαυτό τους, εσύ για τους άλλους... Τι έλεγα; Δεν μπορώ να συνεχίσω.

«Ποτέ δεν είπα πως είμαι βαθύς, αλλά είμαι βαθύτατα ρηχός», τραγουδάει ο Τζάρβις Κόκερ.

      (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Η θάλασσα δεν είναι μπλε» της Πέλας Σουλτάτου

Συγγραφέας: Πέλα Σουλτάτου
Τίτλος πρωτοτύπου: Η θάλασσα δεν είναι μπλε
Είδος έργου: Συλλογή διηγημάτων
Αριθμός σελίδων: 200
ISBN: 978-960-03-6871-0
Εκδόσεις: Καστανιώτης
Έτος έκδοσης: 2021

Το πτερύγιο ενός καρχαρία διασχίζει τα γαλήνια νερά της λουτρόπολης όπου παραθερίζουν ανάπηροι πολέμου. Τάρανδοι ξεπηδούν από το πορτ-μπαγκάζ παραμονή Πρωτοχρονιάς κι ένας παπάς μπεκρουλιάζει τραγουδώντας λαϊκά. Ο Ερμής φανερώνει την ανεπίδοτη επιστολή της Καλυψώς προς τον πατέρα των θεών κι ένας αρχαίος ραψωδός εμφανίζεται στο κέντρο του Μεγάλου Κάστρου. Ο κόσμος του αγοροκόριτσου σείεται καθώς ματώνει κι ακούει τη μαμά να λέει «τώρα μπορείς να κάνεις παιδιά». Στη χαράδρα καταβαραθρώνονται όσοι βρίσκονται πολύ ψηλά. Ο ερωτοχτυπημένος γιος του γαιοκτήμονα και οι μπιστικοί του πάνε για καντάδα την Πρωταπριλιά του '38. Ένα εξωτικό πλάσμα διασχίζει τη διάβαση πεζών κι ένα άλλο τη διάβαση ποιητών. Την τελευταία νύχτα της οικουμένης, τα ανθρώπινα σπλάχνα γίνονται διάφανα και φέγγει εντός τους μια φλόγα, ο ουρανός διαυγάζει, οι πλανήτες τώρα καθρεφτίζονται στη θάλασσα, μα δεν έμεινε πια κανείς να κολυμπάει ανάμεσα στα είδωλά τους.

Μια φαντασμαγορία μύθων, τεράτων και αποκαλύψεων.

      (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Διαβάστε περισσότερα εδώ.