Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021

«Ο περίπατος του Μπάστερ Κήτον» - Μονόπρακτο του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα

Federico García Lorca
Ο περίπατος του Μπάστερ Κήτον (1928)
Μετάφραση: Ηλίας Οικονομόπουλος (2021)

ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ
Ο ΚΟΚΚΟΡΑΣ
Ο ΜΠΟΥΦΟΣ
ΕΝΑΣ ΜΑΥΡΟΣ
ΜΙΑ ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ
ΜΙΑ ΝΕΑΡΗ


Ο ΚΟΚΚΟΡΑΣ. - Κικιρίκου.

(Βγαίνει ο ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ κρατώντας τα τέσσερα παιδιά του από το χέρι.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Βγάζει ένα ξύλινο στιλέτο και τα σκοτώνει.) Άμοιρα παιδάκια μου.
Ο ΚΟΚΚΟΡΑΣ. - Κικιρίκου.
ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Μετράει τα σώματα καταγής.) Ένα, δύο, τρία, τέσσερα. (Παίρνει ένα ποδήλατο και φεύγει.)

(Ανάμεσα σε κάτι παλιά λάστιχα και μπιτόνια από βενζίνη, ένας ΜΑΥΡΟΣ τρώει το ψάθινο καπέλο του.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. – Τι όμορφο απόγευμα!

(Ένας παπαγάλος στροβιλίζεται στον ουδέτερο ουρανό.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - Είναι διασκεδαστικό να κάνεις περίπατο με ποδήλατο.
Ο ΜΠΟΥΦΟΣ. - Τσίρι, τσίρι, τσίρι, τσι.
ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. – Τι ωραία που κελαηδούν τα πουλάκια!
Ο ΜΠΟΥΦΟΣ. - Τσιρρρρρρρρρ.
ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - Είναι συγκινητικό.

(Παύση. Ο ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ διασχίζει με ανείπωτο τρόπο τις καλαμιές και το χωραφάκι με τη σίκαλη. Το τοπίο συρρικνώνεται ανάμεσα στις ρόδες της μηχανής. Το ποδήλατο έχει μία και μόνη διάσταση. Μπορεί να εισχωρήσει στα βιβλία και να απλωθεί στον φούρνο με το ψωμί. Το ποδήλατο του ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ δεν έχει τη σέλα από καραμέλα και τα πεντάλ από ζάχαρη, όπως θα ’θελαν οι κακοί άνθρωποι. Είναι ένα ποδήλατο σαν όλα τ’ άλλα, όμως είναι το μοναδικό που έχει εμβαπτισθεί στην αθωότητα. Ο Αδάμ και η Εύα θα έτρεχαν τρομαγμένοι αν έβλεπαν ένα ποτήρι γεμάτο νερό, αλλά, αντίθετα θα χάιδευαν το ποδήλατο του ΚΗΤΟΝ.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. – Αχ, έρωτα, έρωτα!

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ πέφτει στο έδαφος. Το ποδήλατο του ξεφεύγει. Τρέχει πίσω από δυο μεγάλες γκρίζες πεταλούδες. Πηγαίνει σαν τρελό, σε μισό χιλιοστό εδάφους.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Σηκώνεται.) Δεν θέλω να πω τίποτε. Τι να πω;
ΜΙΑ ΦΩΝΗ. - Ηλίθιε.

(Συνεχίσει με τα πόδια. Τα μάτια του, απέραντα και θλιμμένα σαν ενός νεογέννητου θηρίου, ονειρεύονται κρινολούλουδα, αγγέλους και μεταξωτές ζώνες. Τα μάτια του, που είναι σαν πάτος ποτηριού. Τα μάτια του, μάτια ηλίθιου παιδιού. Που είναι πανάσχημα. Που είναι πανέμορφα. Τα μάτια του, μάτια στρουθοκαμήλου. Τα ανθρώπινα μάτια του στη σίγουρη ισορροπία της μελαγχολίας. Από μακριά φαίνεται η Φιλαδέλφεια. Οι κάτοικοι αυτής της πόλης ξέρουν ήδη ότι το παλιό ποίημα για τη μηχανή Singer μπορεί να κυκλοφορεί ανάμεσα στα μεγάλα τριαντάφυλλα των θερμοκηπίων, αν και ποτέ δεν θα μπορέσουν να καταλάβουν τη λεπτότατη ποιητική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα σε ένα φλυτζάνι ζεστό τσάι κι ένα φλυτζάνι κρύο τσάι. Στο βάθος λάμπει η Φιλαδέλφεια.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - Αυτό είναι κήπος.

(Μια ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ με μάτια από σελιλόιντ πλησιάζει από το γρασίδι.)

ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ. - Καλησπέρα.

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ χαμογελάει και κοιτάζει σε γκρο-πλαν τα παπούτσια της κυρίας. Μα τι παπούτσια! Δεν πρέπει να τα δεχτούμε αυτά τα παπούτσια. Χρειάζονται τα δέρματα τριών κροκοδείλων για να τα φτιάξεις.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - Θα ήθελα...
ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ. – Έχετε ένα σπαθί στολισμένο με φύλλα μυρτιάς;

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ ζαρώνει τους ώμους και σηκώνει το δεξί του πόδι.)

ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ. – Έχετε ένα δαχτυλίδι με δηλητηριασμένη πέτρα;

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ κλείνει αργά τα μάτια και σηκώνει το αριστερό του πόδι.)

ΑΜΕΡΙΚΑΝΑ. – Ε, τότε;

(Τέσσερα σεραφείμ με φτερούγες από ουράνιο τούλι χορεύουν ανάμεσα στα λουλούδια. Οι δεσποινίδες της πόλης παίζουν πιάνο σαν να καβαλούσαν ποδήλατο. Το βαλς, το φεγγάρι και οι βάρκες συγκλονίζουν την πολύτιμη καρδιά του φίλου μας. Προς μεγάλη έκπληξη όλων, το φθινόπωρο έχει εισβάλλει στον κήπο όπως το νερό στον γεωμετρικό κύβο ζάχαρης.)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Αναστενάζει.) Θα ’θελα να ’μουν κύκνος. Μα όσο και να το θέλω, δεν μπορώ. Γιατί πού θ’ άφηνα το καπέλο μου; Πού θ’ άφηνα το παπιγιόν μου και τη μουαρέ γραβάτα μου; Τι κακοτυχία!

(Μια ΝΕΑΡΗ, με μέση σφήκας και ψηλό κότσο, φτάνει πάνω σ’ ένα ποδήλατο. Έχει κεφάλι αηδονιού.)

ΝΕΑΡΗ. – Ποιον έχω την τιμή να χαιρετώ;
ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Κάνοντας μια υπόκλιση.) Τον Μπάστερ Κήτον.

ΝΕΑΡΗ λιποθυμάει και πέφτει από το ποδήλατο. Τα ριγωτά της πόδια τρέμουν πάνω στο γρασίδι σαν δυο ζέβρες που ψυχορραγούν. Ένα γραμμόφωνο έλεγε σε χίλιες εκπομπές ταυτόχρονα: «Στην Αμερική δεν υπάρχουν αηδόνια».)

ΜΠΑΣΤΕΡ ΚΗΤΟΝ. - (Γονατίζοντας.) Δεσποινίς Ελεονόρα, συγγνώμη, δεν ήμουν εγώ! Δεσποινίς! (Χαμηλόφωνα.) Δεσποινίς! (Πιο χαμηλόφωνα.) Δεσποινίς! (Την φιλάει.)

(Στον ορίζοντα της Φιλαδέλφειας λάμπει το αστραφτερό αστέρι των αστυνομικών.)

(Αυλαία)

***Αναδημοσίευση από το μπλογκ Galería hispánica.

Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου 2021

«Το σχήμα του νερού» του Αντρέα Καμιλλέρι

Το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα του Αντρέα Καμιλλέρι με πρωταγωνιστή τον αστυνόμο Μονταλμπάνο. Σίγουρα ένα από τα καλύτερά του.

Συγγραφέας: Andrea Camilleri
Τίτλος πρωτοτύπου: La forma dell'acqua
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Sellerio Editore, Palermo 1994
Ελληνικός τίτλος: Το σχήμα του νερού
Μετάφραση: Μαρία-Ρόζα Τραϊκόγλου
Εκδόσεις: Πατάκης
Έτος 1ης έκδοσης: 1999

Το σχήμα του νερού είναι ένα φιλοσοφικό αστυνομικό μυθιστόρημα, κάτι ανάμεσα σε έργο του Λεονάρντο Σάσα (του «εθνικού» συγγραφέα της Σικελίας) και του Τζον Λε Καρρέ. Επίσης, είναι η ιστορία της Σικελίας, το αίμα, ο δόλος, η οργανωμένη διαφθορά και τα παιχνίδια της εξουσίας, όπως και η μαγεία του τοπίου και των ανθρώπων. Ήρωας του Αντρέα Καμιλλέρι είναι ο σινιόρ Μονταλμπάνο, που στην αρχή θυμίζει τον επιθεωρητή Μαιγκρέ, αλλά εξελίσσεται σε κάτι πολύ ευρύτερο, σε ένα πρόσωπο οικείο και πολυδιάστατο: στην ενσάρκωση της «σικελικότητας», που είναι μια γλώσσα, μια κουλτούρα, μια μεγάλη περιπέτεια. Το σχήμα του νερού είναι ένα μεγάλο ιταλικό μπεστ σέλερ, ένα φιλοσοφικό αστυνομικό μυθιστόρημα για το πώς ζει και πεθαίνει κανείς στη σημερινή Σικελία.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

«Το μπλουζ της πεταλούδας» - Μυθιστόρημα του Μάρκου Κρητικού

Συγγραφέας: Μάρκος Κρητικός
Τίτλος πρωτοτύπου: Το μπλουζ της πεταλούδας
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Έτος έκδοσης: 2021

Η φαινομενικά ακίνδυνη παρακολούθηση μιας φοιτήτριας από τη Σαντορίνη οδηγεί τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Μίλτο Οικονόμου στα ίχνη ενός σκοτεινού κυκλώματος ναρκωτικών και πορνείας. Αδίστακτοι εγκληματίες εισβάλλουν αναπάντεχα στη ζωή του όταν μαθαίνουν τη σχέση του με μια πεταλούδα της νύχτας που γνωρίζει πολλά για την παράνομη δράση τους. Αυτό που ίσως αγνοούν είναι ότι ποτέ δεν πρέπει να τα βάζεις με κάποιον που δεν έχει τίποτα να χάσει.

Στη νέα υπόθεση του Μίλτου Οικονόμου, που εξελίσσεται στην Αθήνα και κορυφώνεται στη Μύκονο, κυριαρχούν η νουάρ ατμόσφαιρα στα κακόφημα στέκια της νύχτας και το μαύρο χιούμορ του αντιήρωα πρωταγωνιστή, ενώ οι μελαγχολικές νότες των μπλουζ συνοδεύουν την αφήγηση σαν μουσική υπόκρουση κινηματογραφικής ταινίας.

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2021

«Ο τουρίστας» - Μυθιστόρημα του Όλεν Στάινχάουερ

Συγγραφέας: Olen Steinhauer
Τίτλος πρωτοτύπου: The Tourist
Είδος έργου: Κατασκοπικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Minotaur Books, 2009
Ελληνικός τίτλος: Ο τουρίστας
Μετάφραση: Άλκηστις Τριμπέρη
Επιμέλεια: Μαρία Γουρνιεζάκη
Εκδόσεις: Πόλις
Έτος 1ης έκδοσης: 2021

Ο Μάιλο Γουίβερ ήταν «Τουρίστας», μέλος της πιο επίλεκτης μυστικής υπηρεσίας της CIA, που αναλαμβάνει άκρως απόρρητες και ανορθόδοξες αποστολές σε όλο τον κόσμο.

Τώρα πια έχει αφήσει πίσω του την ενεργό δράση και κάνει δουλειά γραφείου στο στρατηγείο της Υπηρεσίας στη Νέα Υόρκη. Έχει γυναίκα, κόρη, σπίτι στο Μπρούκλιν, και προσπαθεί να ξεχάσει εκείνα τα επικίνδυνα χρόνια.

Ωστόσο το παρελθόν επιστρέφει, γκρεμίζοντας την τακτοποιημένη ζωή του. Μυστηριώδεις θάνατοι, αμφιβολίες και υποψίες, αναβιώσεις μακρινών, παγωμένων υποθέσεων, αναγκάζουν τον Μάιλο να ξαναγίνει «Τουρίστας» και να προσπαθήσει να ξεδιαλύνει παλιά και νέα μυστικά και ψέματα.

Ο Όλεν Στάινχαουερ αφηγείται μια άκρως συναρπαστική και δαιδαλώδη ιστορία μυστηρίου για την προδοσία και τη χειραγώγηση, αλλά και για τη φιλία και την αφοσίωση, που ανανεώνει το είδος του κατασκοπικού μυθιστορήματος, αποτίοντας ταυτόχρονα φόρο τιμής στους μεγάλους δασκάλους.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.politeianet.gr/

«Πύλη εισόδου» - Μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα

Συγγραφέας: Μάρω Δούκα
Τίτλος πρωτοτύπου: Πύλη εισόδου
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
Διορθώσεις: Νάντια Κουτσουρούμπα
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Πεζογραφία
Έτος 1ης έκδοσης: 2019

Μονόλογος παιχνίδι, στασίδι, αποκούµπι µιας γυναίκας στον προθάλαµο του γήρατος. Ξυπνάει και είναι νέα. Ξυπνάει και είναι γριά. Ανάλογα µε τη διάθεσή της. Με τον ύπνο που έχει κάνει. Στην Αθήνα του σήµερα, όπως τη ζει, όπως την έζησε, όσο την έζησε. Με τα δικά της πρόσωπα. Τη δική της φωνή. Τη δική της ορθοστασία.

Πύλη εισόδου: Στο αχανές του κυβερνοχώρου.
Το πέρασµα από τη µια στην άλλη όψη.
Από το εδώ στο εκεί.
Ανέµελα, αθόρυβα, φασµατικά, εις το διηνεκές.
Αλόγιστα προς τα ρηχά, τα λασπερά,
τα άπατα της µέρας που έφυγε.
Από το εδώ στο εκεί.
Συρτά, αµίλητα, προς τη µοναδική βεβαιότητα.

Περισσότερα για το βιβλίο: https://www.patakis.gr/

Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2021

«Ποιήματα» του Έντουαρντ Μέρικε

Συγγραφέας: Eduard Friedrich Mörike
Τίτλος ελληνικής έκδοσης: Ποιήματα
Είδος έργου: Ποίηση
Μετάφραση - Εισαγωγή: Χρύσα Ε. Αλεξοπούλου
Εκδόσεις: Ηριδανός
Έτος έκδοσης: 2007

Ο κόσμος του Mörike, όπως αποτυπώνεται στην ποίηση του, εκπέμπει πάντα ένα μήνυμα παραμυθίας, είναι κόσμος ποικιλίας, εκπλήξεων, αγάπης προς τον άνθρωπο, κόσμος εικόνων και σκέψεων. Παράλληλα ο ποιητής μας εκπλήσσει συχνά με τη χαρούμενη διάθεση, την ψυχραιμία, την αυτοκυριαρχία και την αταραξία του, γνωρίσματα που σφραγίζονται από εσωτερική ελευθερία. Η ίδια αυτή ελευθερία εξάλλου χαρακτηρίζει τη θεματολογία του, αφού η έμπνευση του ξεκινά από τον Όμηρο, τον Ανακρέοντα, τον Θεόκριτο ή τον Τίβουλλο και φθάνει μέχρι τα καθημερινά πρόσωπα του περιβάλλοντος του. Το ίδιο συμβαίνει και με τη μορφή, γράφει με ομοιοκαταληξία και μέτρο αλλά και σε ελεύθερο στίχο. (Από την εισαγωγή της μεταφράστριας)

Ο Έντουαρντ Μέρικε γεννήθηκε το 1804 στο Λούντβιγκσμπουργκ της Βυρτεμβέργης. Σπούδασε θεολογία στο Τύμπιγκεν και έγινε ιερωμένος. Τα πρώτα του ποιήματα δημοσιεύτηκαν το 1838, ενώ είχε ήδη εκδώσει μια νουβέλα. Η νουβέλα του Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα εκδόθηκε το 1855. Το 1852 του απονεμήθηκε τιμητικά ο τίτλος του διδάκτορα της φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο του Τύμπιγκεν. Εγκαταστάθηκε στη Στουτγκάρδη ως καθηγητής της γερμανικής λογοτεχνίας, θέση που διατήρησε ως το 1866 που παραιτήθηκε. Στα κυριότερα έργα του, περιλαμβάνονται το Ειδύλλιο από τη λίμνη Μπόντενζε (1846) και το πεζογραφικό παραμύθι Stuttgarter Huetzelmaennlein (1853). Θεωρήθηκε, από την εποχή ακόμη που ζούσε, ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές της Γερμανίας. Είχε ιδιαίτερη αγάπη για τη μουσική και πολλά από τα ποιήματά του έγιναν τραγούδια από τον Βολφ και άλλους συνθέτες. Πέθανε το 1875 στη Στουτγκάρδη. (Από το Βιβλιοnet)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2021

«Μάμα Κάρι» - συλλογή διηγημάτων του Νικόλα Περδικάρη

Συγγραφέας: Νικόλας Περδικάρης
Τίτλος πρωτοτύπου: Μάμα Κάρι
Είδος έργου: Διηγήματα
Εκδόσεις: Μωβ Σκίουρος
Έτος έκδοσης: 2021

Σε αυτή τη συλλογή διηγημάτων, οι ήρωες δεν νιώθουν πόνο μα ούτε και απόλυτη χαρά. Είναι όλοι τους παράλογοι. Όχι γιατί αρνούνται να προσαρμοστούν σε πλαίσια που η «καθώς πρέπει» αναμέτρηση με την πραγματικότητα τους επιβάλλει, αλλά επειδή στο δικό τους σύμπαν δεν υπάρχουν συρτάρια, τετράγωνα κουτάκια ή άλλα –δήθεν πολύτιμα- σχήματα εγκλωβισμού. Σε αυτό το βιβλίο τα πάντα είναι βίδες. Πολύχρωμες βίδες. Και οι άνθρωποι, σαν αυτοσχέδια-αυτόνομα «οχήματα», μεταφέρονται από το ένα σημείο της πλοκής στο άλλο.

Στην ιστορία «Με το Γάντι», ένας άνθρωπος ερωτεύεται αναζητώντας τη χρυσή τομή ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση. Λίγες σελίδες πιο πέρα, ένας αρνητής της μοναξιάς καταλαβαίνει πως, σε αυτόν τον πλανήτη, δεν είναι όλοι γεννημένοι για να γίνουν αστέρες της Ροκ, φορώντας στις πλάτες τους παλτά φτιαγμένα από δέρμα φιδιού.

Στο «Υγρό Φόρεμα» οι θάλασσες γυρίζουν τους πρωταγωνιστές της αφήγησης πίσω στη νοσταλγία τους, χαρίζοντάς τους εφ’ όρου ζωής μια αναθεωρημένη ταυτότητα, όπως συμβαίνει σε κάποιον που ακούει ένα πασίγνωστο τραγούδι του Ντύλαν για πρώτη φορά.

Ριζωμένη στην προκυμαία ενός τεράστιου αστικού αφτιού από γυαλί, η «Σάλλυ» είναι μια νεαρή γυναίκα που μιλάει με τα χέρια. Ακούγοντας τους ήχους των χρωμάτων προστατεύει, όσο μπορεί, την αλήθεια της σ’ ένα κακέκτυπο του κόσμου που ψεύδεται. Αρκετά μακρύτερα, στους λασπωμένους δρόμους μιας άλλης νοερής Ινδίας, η Μάμα Κάρι αντισταθμίζει τη σοφία της με τη σιωπή εκ μέρους όσων αγωνίζονται, χωρίς πολλά λόγια, για την ελευθερία τους και τελικά την κατακτούν. Αλήθεια, γιατί είναι τόσο λαμπερά τα ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ; Πώς γίνεται ένα ταξί να γεννάει κίτρινα αβγά σαν μικρά λεμόνια; Μπορεί να παίξει κανείς πιάνο χωρίς να ξέρει καθόλου μα καθόλου μουσική, χάρη σε δύο μαγικά χεράκια; Σε αυτά και σε άλλα, παρόμοια, ερωτήματα θα βρει εδώ απαντήσεις ο αναγνώστης. Αρκεί να πατάει γερά στα πόδια της φαντασίας του.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

«Μια στιγμή μέσα στο χρόνο» - Μυθιστόρημα της Ελένης Πριόβολου

Συγγραφέας: Ελένη Πριόβολου
Τίτλος πρωτοτύπου: Μια στιγμή μέσα στο χρόνο
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
Επιμέλεια: Στέλλα Στάμου
Εκδόσεις: Καστανιώτης
Έτος έκδοσης: 2021

Έτος 2001. Ο διανοητής Φωκάς Κορέσιος, στη δύση της ζωής του και αποσυρμένος από κάθε δημοσιότητα, αποφασίζει να ενδώσει στην πρόσκληση της σκηνοθέτριας Άσπας Παμπλέκη να κάνει ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του.

Αρχίζει την αφήγηση από τα παιδικά του χρόνια, στις αρχές της δεκαετίας του '30: την καταπίεση από τον φιλοφασίστα στρατιωτικό πατέρα, το αυστηρό πλαίσιο το οποίο επιβάλλει το οικογενειακό πρωτόκολλο, τον απειθή, έκλυτο εφηβικό του βίο, τη στράτευσή του στη Μεταξική Νεολαία και εν συνεχεία στις γραμμές του ΕΑΜ. Μετά την απελευθέρωση βρίσκονται, μαζί με τη γυναίκα της ζωής του, ως υπότροφοι του Γαλλικού Ινστιτούτου στο Παρίσι, όπου αναμειγνύονται με τον κύκλο των υπαρξιστών και υπερρεαλιστών κι εκείνος εξελίσσεται σε μέντορα του φιλοσοφικού στοχασμού.

Συνειδητά και κάτω από το βάρος των αφόρητων ενοχών του, καθιστά τη σκηνοθέτρια εξομολόγο του και της αποκαλύπτει τα βαθιά κρυμμένα μυστικά, ακόμα και τα εγκλήματά του μέχρι την κατάκτηση της κορυφής. Έτσι, τη θέτει προ του διλήμματος αν η ίδια θα υπηρετήσει την ιστορική αλήθεια ή θα συνεχίσει τα κατά συνθήκην ιστορικά ψεύδη.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.politeianet.gr/

Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2021

Galería hispánica: ένα μπλογκ για την ισπανική γλώσσα, λογοτεχνία και πολιτισμό.

Για όσους ενδιαφέρονται για την Ισπανία και τη Λατινική Αμερική, για τη γλώσσα, τον πολιτισμό, την ιστορία, τη λογοτεχνία και τις καλές ελληνικές εκδόσεις ισπανόφωνων συγγραφέων, έχω ανοίξει και πάλι το μπλογκ μου "Galería hispánica", ένα μπλογκ από τα πιο παλιά του χώρου και με σημαντική επισκεψιμότητα.

Η διεύθυνση είναι: http://galeria-hispanica.blogspot.com/

Οι συνεργασίες είναι -όπως πάντα- εγκάρδια ευπρόσδεκτες.

Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου 2021

«Όπλα Μαθημαζικής Καταστροφής» - Μελέτη της Κάθι Ο' Νιλ

Συγγραφέας: Cathy O'Neil
Τίτλος πρωτοτύπου: Weapons of Math Destruction
Είδος έργου: Μελέτη για τις κοινωνικές συνέπειες της μαζικής χρήσης των αλγορίθμων
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Crown Books, 2016
Ελληνικός τίτλος: Όπλα Μαθημαζικής Καταστροφής
Μετάφραση: Τάκης Δρεπανιώτης
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Γεωργία Θάνου
Εκδόσεις: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ)
Έτος έκδοσης: 2021

«Πολλοί αλγόριθμοι είναι υπόδουλοι στις ανισότητες ισχύος και προκατάληψης. Αν δεν θέλετε αυτοί οι αλγόριθμοι να γίνουν αφεντικά σας, διαβάστε τα Όπλα Μαθημαζικής Καταστροφής της Cathy O’ Neil για να αποδομήσετε την πιο πρόσφατη ανερχόμενη τυραννία ενός αλαζονικού κατεστημένου». (Ralph Nader)

«Τα Όπλα Μαθημαζικής Καταστροφής είναι ένα συναρπαστικό, ειλικρινές σήμα συναγερμού. Αναγνωρίζει ότι τα μοντέλα δεν πρόκειται να εξαφανιστούν· ως εργαλεία για τον εντοπισμό ατόμων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες είναι καταπληκτικά. Όμως, ως εργαλεία τιμωρίας και αφαίρεσης δικαιωμάτων είναι εφιαλτικά. Το βιβλίο της Cathy O’Neil είναι σημαντικό, ακριβώς επειδή η συγγραφέας έχει εμπιστοσύνη στην επιστήμη των δεδομένων. Είναι ένα ταχύρρυθμο μάθημα ζωτικής σημασίας, που δείχνει γιατί πρέπει να ερευνούμε πώς λειτουργούν τα συστήματα γύρω μας και να απαιτούμε να γίνονται καλύτερα». (Cory Doctorow, συγγραφέας του Little Brother και συνεκδότης του Boing Boing)

Πηγή: https://www.houp.gr/

Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 2021

«Ελέφαντας» - συλλογή διηγημάτων του Ρέιμοντ Κάρβερ

Ο Ρέιμοντ Κάρβερ (1938-1988) είναι ένας από τους μεγαλύτερους διηγηματογράφους του 20ού αιώνα, που στα χρόνια της συγγραφικής του ωριμότητας χαρακτηρίστηκε από πολλούς «πατέρας» των νεαρών Αμερικανών Νεορεαλιστών.

Συγγραφέας: Raymond Carver
Τίτλος πρωτοτύπου: Elephant
Είδος έργου: Διηγήματα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 1988
Ελληνικός τίτλος: Ελέφαντας
Μετάφραση - Επίμετρο: Τρισεύγενη Παπαϊωάννου
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Σειρά: Λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2019

Η ανά χείρας συλλογή κυκλοφόρησε το 1988 και συγκεντρώνει τα τελευταία του διηγήματα. Στιγμιότυπα από τη ζωή ανθρώπων την κρίσιμη ώρα, την ώρα που δοκιμάζονται η αγάπη του συντρόφου τους, οι οικογενειακές τους σχέσεις, η αξιοπρέπειά τους, η καθημερινότητά τους, ακόμα και η ίδια τους η ζωή. O Κάρβερ αφηγείται τις ιστορίες τους χωρίς να δείχνει φανερή συμπάθεια, χωρίς μελοδραματισμούς, χρησιμοποιώντας τη γλώσσα που μιλούν οι ήρωές του, με ειλικρίνεια και τρυφερότητα γι’ αυτές τις ραγισμένες καρδιές.
Η έκδοση συμπληρώνεται από επίμετρο της μεταφράστριας.

Τα διηγήματα του Κάρβερ διακρίνονται από μια «τσεχοφική σαφήνεια αλλά και μια καφκική αίσθηση ότι κάτι τρομερό συμβαίνει πίσω από τη σκηνή» επισημαίνει ο Μάικλ Κοπφ. Ο Τσέχοφ, εξάλλου, ο Κάφκα και ο Χέμινγουεϊ είναι οι συγγραφείς από τους οποίους επηρεάζεται περισσότερο. Οι ήρωές του, αν δεν είναι άνεργοι, κάνουν συνήθως περιθωριακές δουλειές, είναι αλκοολικοί, υποφέρουν λόγω διαζυγίων ή οικογενειακής βίας, δυσκολεύονται να εκφραστούν, κι όμως είναι πιο δυνατοί και πιο προσαρμοστικοί απ’ όσο φαντάζονται, παρά το ότι δεν συνειδητοποιούν τη λυσσαλέα μάχη που δίνουν ενάντια στη μοναξιά και την αποξένωση. «Είναι οι δικοί μου άνθρωποι» είπε κάποτε «δεν θα μπορούσα ποτέ να τους υποτιμήσω». (Από το επίμετρο της μεταφράστριας)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.politeianet.gr/

Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου 2021

«Λεξικό των Παραγώγων και Συνθέτων της Νέας Ελληνικής» του Γεωργίου Μπαμπινιώτη

Συγγραφέας: Γεώργιος Μπαμπινιώτης
Τίτλος πρωτοτύπου: Λεξικό των Παραγώγων και Συνθέτων της Νέας Ελληνικής
Είδος έργου: Λεξικό
Επιμέλεια: Νάντια Δήμου-Τσιβεριώτη
Εκδόσεις: Κέντρο λεξικολογίας
Έτος έκδοσης: 2016

Ένα λεξικό που περιγράφει τον λεξιλογικό μας θησαυρό δοσμένο μέσα από τα ομόρριζα, παράγωγα και σύνθετα των λέξεων της γλώσσας μας και βοηθάει να καταλάβουμε πώς δημιουργούνται οι λέξεις από άλλες λέξεις.

Περιλαμβάνει:

-64.000 παράγωγα και σύνθετα σε κύρια επιλεγμένα λήμματα
-4.300 ομάδες συνθέτων (α' και β'συνθετικά)
-350 σχόλια
-300 διαγράμματα σχηματικής απεικόνισης των παραγώγων επιλεγμένων λέξεων

Ειδικότερα χαρακτηριστικά του Λεξικού:

-εύληπτη κατατοπιστική εισαγωγή για το πώς σχηματίζονται οι παράγωγες και σύνθετες λέξεις της Ελληνικής (ουσιαστικά, επίθετα, ρήματα, επιρρήματα)
-αναλυτική παρουσίαση (σε διακριτά πεδία) των παραγώγων και συνθέτων κάθε λέξης
-οργάνωση των συνθέτων σε ομάδες με βάση τα συνθετικά τους (α' ή β' συνθετικά)
-σχόλια σε επιλεγμένα θέματα: ομόρριζα, σύνθετα, διαφορές σχηματισμού, ορθογραφία κ.ά.
-ετυμολογικές πληροφορίες σε κάθε λέξη.

ΕΝΘΕΤΟ που περιλαμβάνει:

α) τα σημαντικότερα προθήματα και επιθήματα, με σημασιολογικές πληροφορίες και πολυάριθμα χαρακτηριστικά παραδείγματα
β) διαγράμματα που απεικονίζουν σχηματικά πώς από μία λέξη παράγονται άλλες λέξεις με την προσθήκη επιθημάτων ή και προθημάτων

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

«Στοιχειωμένη ζωή» του Τζακ Κέρουακ

Στα τέλη του 1944, κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες, ο φιλόδοξος συγγραφέας και δευτεροετής στο Πανεπιστήμιο Κολόμπια Τζακ Κέρουακ έχασε ένα χειρόγραφο με έκταση νουβέλας, με τίτλο Η στοιχειωμένη ζωή. Eβδομήντα χρόνια μετά τη συγγραφή του, το χειρόγραφο αυτό εκδίδεται για πρώτη φορά (και στα ελληνικά).

Συγγραφέας: Jack Kerouac
Τίτλος πρωτοτύπου: The Haunted Life
Είδος έργου: Νουβέλα
Έτος συγγραφής: 1944
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 2014
Ελληνικός τίτλος: Στοιχειωμένη ζωή
Μετάφραση: Βασίλης Λαλιώτης
Εκδόσεις: Πλέθρον
Σειρά: Ξένη λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2015

Με σκηνικό την ήρεμη κωμόπολη του Γκάλογουεϊ στη Νέα Αγγλία, μυθιστορηματική εκδοχή της πατρίδας του Κέρουακ, του Λόουελ της Μασαχουσέτης, η Στοιχειωμένη ζωή είναι η ιστορία ενηλικίωσης του Πίτερ Μάρτιν, ενός αστεριού του στίβου στο κολέγιο που είναι αποφασισμένος να περάσει ένα τελευταίο ανέμελο καλοκαίρι. Αντί γι’ αυτό, διαρκώς βασανίζεται από αυτά που τον περιμένουν: μια κοινωνία που ακόμη υφίσταται τις συνέπειες της Μεγάλης Ύφεσης, και η επικείμενη είσοδος των ΗΠΑ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Όταν οι δύο καλύτεροι φίλοι του -χαρακτήρες βασισμένοι σε δύο παιδικούς φίλους του Κέρουακ, τον Σεμπάστιαν Σάμπας και τον Μπίλι Τσάντλερ, που και οι δύο είχαν πρόσφατα σκοτωθεί στον πόλεμο- αρχίζουν να σχεδιάζουν την απόδρασή τους από το Γκάλογουεϊ, ο Πίτερ συνειδητοποιεί ότι θα πρέπει σύντομα να κάνει τις επιλογές του για το μέλλον. Καθώς εξετάζει τις αντικρουόμενες επιρροές της νεότητάς του, από τον εργαζόμενο, λαϊκιστή πατέρα του ως τους ανήσυχους ιδεαλιστές φίλους του, ο Πίτερ προσπαθεί να καθορίσει τι μπορεί να τον οδηγήσει σε μια διανοητικά αυθεντική ζωή.

Επιμελημένη από τον Todd F. Tietchen, επίκουρο καθηγητή αγγλικών στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης στο Λόουελ, η Στοιχειωμένη ζωή συμπληρώνεται από σχεδιάσματα, σημειώσεις και σκέψεις που κατέγραφε ο Κέρουακ κατά τη διάρκεια της συγγραφής της νουβέλας, καθώς και από μια αποκαλυπτική συλλογή από την αλληλογραφία με τον πατέρα του, Λίο.

http://plethronbooks.gr/homepage

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.politeianet.gr/

Παρασκευή 17 Σεπτεμβρίου 2021

Δύο ποιήματα της Ελένης Σακκά

Άσπρο πλεκτό

Εκείνη τη νύχτα έκλεισες τα μάτια σου τόσο ήσυχα·
κουράστηκες να ζεις, μου είπες, πριν από καιρό
και τότε ξεκίνησες...
Σου κράτησα απαλά το γερασμένο σου χέρι
και ήταν τόσο ζεστό...
Ύστερα το φιλί στο παγωμένο σου μέτωπο...
Σε κάθε όνειρό μου είσαι εκεί,
να με σκεπάζεις απαλά
να μην κρυώσω, να μην ξυπνήσω.
Η αγκαλιά σου μυρίζει ακόμη το αγιόκλημα
που είχαμε σκαρφαλωμένο στις σκάλες,
τα κάτασπρα μακριά μαλλιά σου
σύννεφα που με νανουρίζουν
και εκείνος ο πόνος στην καρδιά
που πάντα καταλάβαινες ότι έχω
σταματά...
Δίπλα στο παράθυρο,
εκεί θέλω να σε θυμάμαι,
εκεί που κάθε απόγευμα έπλεκες
για να μπαίνει -έλεγες- το φως του ήλιου
που τόσο αγαπούσες, γιατί φώτιζε,
γιατί σε φώτιζε.
Θηλιά-θηλιά στο κάτασπρο πλεκτό
έβλεπες τη ζωή αλλιώς·
λύπες, χαρές, προσμονές, απουσίες,
όλα γίνονταν λουλούδια, σχέδια, όνειρα, παραμύθια
και ήταν τόσο όμορφα,
γιατί ήταν αληθινά...
ύστερα σιγά-σιγά σταμάτησες να πλέκεις,
ύστερα σιγά-σιγά κουράστηκες να ζεις...

Η κρύα σκιά

Τη ζωή μου σκεπάζει μια κρύα σκιά,
με πληγώνει και με ξεγελά,
κρυώνω και κλαίω
μα συνεχίζει να με ακουμπά,
μου κρύβει το φως
μα εκείνο τη διαπερνά,
φεύγω μακριά της και είναι κοντά,
συνοδοιπόρος μπορεί και οδηγός.
Δεν το θέλω να με κοιτά,
όταν την αποδεχθώ μου χαμογελά,
με προκαλεί να τη δω
για να πάψω να τη φοβάμαι,
μου κρατά συντροφιά
και ο χρόνος περνά.
Θολώνει σιγά-σιγά
όχι γιατί δεν υπάρχει
μα γιατί κουράστηκα να με κυβερνά
και την κοιτώ διαφορετικά.
Τότε αρχίζει πραγματικά να σβήνει
και να μου σιγοψιθυρίζει
«ανάμνηση έγινα πια· να μ’αγαπάς!»

(Από την ποιητική συλλογή Άφθαρτη ετικέτα, εκδόσεις Σκαθάρι 2021)

«Σπουργίτης» του Άλμπερτ Φρανκ Μόριτζ

Συγγραφέας: Albert Frank Moritz
Τίτλος πρωτοτύπου: The Sparrow
Είδος έργου: Ποίηση
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: House of Anansi Press, Τορόντο 2018
Ελληνικός τίτλος: Σπουργίτης
Πρόλογος: Μπεατρίζ Χάουσνερ
Μετάφραση: Στέργια Κάββαλου
Επιμέλεια: Λίλια Τσούβα
Εκδόσεις: Βακχικόν
Σειρά: Ποίηση απ' όλο τον κόσμο
Έτος έκδοσης: 2021

Η ποίηση του Α.Φ. Μόριτζ σε αφήνει κατάπληκτο. Όχι μόνο χάρη στη γενναιοδωρία της. Κυρίως επειδή η ποίηση του Μόριτζ σε συντροφεύει, σε αγγίζει βαθιά, μπαίνει μέσα σου. Πετυχαίνει όλα τα παραπάνω παραμένοντας δυνατά δεμένη με τη φυσική πραγματικότητα του Τορόντο, την πόλη του ποιητή, τα περίχωρα του Νάιλς στο Οχάιο, τη γενέτειρά του, ή με οποιονδήποτε τόπο και χρόνο μπορεί ο ποιητής να μοιραστεί με άλλους.

Κάποιες φορές ένας άντρας νιώθει ότι ένα αγόρι
      φεύγει από μέσα του
και κλείνει την πόρτα. Ύστερα, γυρίζοντας προς
      το παράθυρο,
ο άντρας μπορεί να το κοιτάζει, να μικραίνει όλο
      και περισσότερο,
μακριά κάτω στο μονοπάτι που χύνεται απαλά
μέσα από τον απότομο λόφο. Περπατάει
      στη θάλασσα,
μια λευκή και κίτρινη θάλασσα: ένα
      πορτοκαλοκίτρινο κύμα
βρέχει τον μηρό του, ο αφρός του άγριου καρότου
και το λινάρι από τους λοβούς που σκάνε διστάζει,
      συστρέφεται, ξετυλίγεται.
Βυθίζεται εκεί, επιστρέφει, στον πυρήνα
και τη σπείρα του νερού, ένα ρυάκι που κυλάει μέσα
στον ωκεανό των πραγμάτων...
...όταν ο ήλιος δύσει θα γυρίσει στο σπίτι.


Πηγή: https://ekdoseis.vakxikon.gr/

Πέμπτη 16 Σεπτεμβρίου 2021

Δύο ποιήματα

Ένα σκιερό σύννεφο από σιωπή

Ζυγώνει ένα σκιερό σύννεφο από σιωπή
Και ασφαλή απουσία
Κι υπάρχουν λουλουδάκια που πάντα θα μαζεύουν τα παιδιά
Όταν θα τρέχουν σε πέλαγα από μέλλον
Κι υπάρχουν παιδικές χαρές από αυτές που δε ζήσαμε
Με κούνιες από αγνό μετάξι
Και θύελλες από σφιγμένα πρόσωπα
Και ποταμοί χρυσοί γεμάτοι από μάτια
Που θα κοιτάζουν στιγμιαία προς τα εδώ
Και θα κυλούν διαβάζοντας καινούριες ψυχές
Καινούριες στιγμές
Και θ’ απαγγέλουν καινούριες απουσίες.

Άτιτλο

Η σιωπή είναι ένα απέραντο λιβάδι
στο χείλος του κόσμου.
Πέρα στο βάθος η μουσική.

(Πρώτη δημοσίευση στο ψηφιακό περιοδικό Εξιτήριον)

Ηλίας Οικονομόπουλος

Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2021

«De Profundis» του Όσκαρ Ουάιλντ

«Κάποια μέρα θα πρέπει να γίνει γνωστή η αλήθεια -όχι απαραιτήτως όσο ζω. [...] Δεν είμαι διατεθειμένος, πάντως, να μείνω επ' άπειρον στην γκροτέσκα αυτή πινακοθήκη όπου με έχουν τοποθετήσει. [...] Δεν υπερασπίζομαι τη συμπεριφορά μου· την εξηγώ»

Συγγραφέας: Oscar Wilde
Τίτλος πρωτοτύπου: De Profundis
Είδος έργου: Επιστολή
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Robert Baldwin Ross, 1905
Ελληνικός τίτλος: De Profundis
Μετάφραση: Ανδρέας Παππάς
Εκδόσεις: Σμίλη
Σειρά: Κλασική λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2012

Η φράση «De Profundis», δηλαδή «Εκ βαθέων», προέρχεται από τον Ψαλμό 130.1 («Εκ βαθέων εκέκραξά Σοι, Κύριε»), αλλά χρησιμοποιείται ευρύτατα και στην καθομιλουμένη, για να υποδηλώσει την ειλικρινή, με εξομολογητική διάθεση, έκφραση συναισθημάτων.

Ο Όσκαρ Ουάιλντ, βέβαια, δεν έγραψε ποτέ «βιβλίο» με αυτόν τον τίτλο. Το κείμενο που θα γινόταν αργότερα γνωστό ως De Profundis δεν είναι παρά μια μακροσκελής επιστολή προς τον εραστή του, λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας, γραμμένη το 1896-97 στη φυλακή του Ρέντινγκ, όπου εξέτιε τη διετή ποινή του.

(Απόσπασμα από την έκδοση)

Ο Όσκαρ Φίνγκαλ Ο' Φλάερτυ Ουίλς Ουάιλντ γεννήθηκε στο Δουβλίνο το 1854. Σπούδασε στο Trinity College του Δουβλίνου, κι αμέσως έπειτα στην Οξφόρδη. Η πρώτη του ποιητική συλλογή κυκλοφόρησε το 1881. Αργότερα, μετά το γάμο του με την Κόνστανς Λόυντ (1884), δημοσίευσε μια σειρά από παιδικά παραμύθια. Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέη είδε το φως της δημοσιότητας το 1891, αλλά η πρώτη μεγάλη επιτυχία για τον Ουάιλντ έμελλε να προέλθει από το θέατρο, με τη Βεντάλια της Λαίδης Γουίντερμηρ (1892). Ακολούθησαν άλλα τρία θεατρικά έργα: Μια γυναίκα χωρίς σημασία, Ο ιδανικός σύζυγος και Η σημασία του να είσαι τίμιος, ενώ το τέταρτο, Η Σαλώμη, απαγορεύτηκε στην Αγγλία και δημοσιεύτηκε στη Γαλλία το 1893. Το 1895 καταδικάστηκε σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα με την κατηγορία της ομοφυλοφιλίας. Από τη θητεία του στη φυλακή γεννήθηκαν τα δύο αριστουργήματά του, Η μπαλάντα της φυλακής του Ρήντιγκ και το De Profundis. Μετά την αποφυλάκισή του το 1897, εγκαταστάθηκε οριστικά στο Παρίσι, ως το θάνατό του το 1900.

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

«Η Θεσσαλονίκη και οι Βλάχοι» του Αστέριου Κουκούδη

Συγγραφέας: Αστέριος Κουκούδης
Τίτλος πρωτοτύπου: Η Θεσσαλονίκη και οι Βλάχοι
Είδος έργου: Ιστορία και εθνολογία
Πρόλογος: Κωστής Στεφανόπουλος
Εκδόσεις: Ζήτρος
Σειρά: Μελέτες για τους Βλάχους
Έτος έκδοσης: 2000

Για την καταγωγή και την προέλευση των Βλάχων έχουν γραφτεί αρκετές θεωρίες και απόψεις. Δυστυχώς, αρκετές από αυτές χαρακτηρίζονται από μια ρομαντική και μάλλον απεγνωσμένη αναζήτηση ένδοξου παρελθόντος και προγόνων. Επιπλέον είναι στενά συνδεδεμένες με πολιτικές σκοπιμότητες και βαλκανικές εθνικιστικές εξάρσεις, κυρίως τις ρουμανικές επιδιώξεις και τον ελληνικό αντίλογο. Η παρούσα εργασία δεν έχει για αντικείμενο την απώτερη καταγωγή των Βλάχων. Και αυτό γιατί όποια και αν είναι η καταγωγή τους δεν φαίνεται να έπαιξε κάποιον ιδιαίτερο ρόλο στη νεότερη εξέλιξή τους. Το ουσιαστικό αντικείμενο αυτής της εργασίας είναι η παρουσίαση των ίδιων των Βλάχων και το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο «ποιοι είναι» οι Βλάχοι και όχι στο «τι είναι»! Η ταύτισή τους με τα ορεινά δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως ένδειξη στεγανότητας μιας κλειστής και αποκομμένης κοινωνίας. Ανατίθεται, η αρχική και για αιώνες ανάπτυξη των μητροπολιτικών εστιών τους στα ορεινά φαίνεται πως πρόσφερε στους Βλάχους τις καλύτερες ευκαιρίες για διάκριση. Τελικά, η οικονομική και κοινωνική εξέλιξη των διαφόρων βλάχικων ομάδων, και όχι η γλωσσική τους ταυτότητα ή η προέλευσή τους, ήταν ο καθοριστικός παράγοντας που διαμόρφωσε τις σχέσεις τους με τους γείτονές τους και ιδιαίτερα με τους υπόλοιπους Έλληνες. Τα παραδείγματα των βλάχικων εγκαταστάσεων στις πολιτείες της Κεντρικής και της Ανατολικής Μακεδονίας, όπως η Κατερίνη, τα Σέρβια, η Βέροια, η Νάουσα, η Έδεσσα, η Αριδαία, η Γευγελή, οι Σέρρες, η Ηράκλεια, η Αλιστράτη, το Νευροκόπι, η Προσωτσάνη, η Δράμα, η Χρυσούπολη και ιδιαίτερα η Θεσσαλονίκη, αποτελούν μια μεγάλη έκπληξη για τους περισσότερους και καταδεικνύουν την ουσιαστική άγνοια ή, το λιγότερο, τη μερική γνώση γύρω από το «ποιοι είναι» οι Βλάχοι.

Πηγή: https://zitros.gr/

Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου 2021

«Η αναφορά του Μάουρο» του Αντρέα Καμιλλέρι

Συγγραφέας: Andrea Camilleri
Τίτλος πρωτοτύπου: La relazione
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Mondadori Editore, 2015
Ελληνικός τίτλος: Η αναφορά του Μάουρο
Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Γιώργος Κασαπίδης
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Σύγχρονη ξένη λογοτεχνία
Έτος 1ης έκδοσης: 2018

Ο Μάουρο Ασσάντε είναι πρώτα απ' όλα ένας σοβαρός άνθρωπος. Έχει δουλέψει φιλόπονα αναλαμβάνοντας αποστολές αυξημένης ευθύνης στον φορέα που εργάζεται, μία υπηρεσία που ελέγχει τις ιταλικές τράπεζες. Άργησε να παντρευτεί, με τη μόνη γυναίκα που κατάφερε ν' ανοίξει μια χαραμάδα στον κλειστό χαρακτήρα του, και έχει έναν μικρό γιο, που περνά τους καλοκαιρινούς μήνες με τη μητέρα του στο βουνό.

Αυτό το καλοκαίρι ο Μάουρο θα μείνει στην πόλη επειδή του έχουν αναθέσει να συντάξει μια αναφορά ιδιαίτερα δύσκολη, που αφορά ένα πιστωτικό ίδρυμα που πιθανότατα μετά την έρευνά του θα τεθεί υπό εποπτεία. Εκείνες τις μοναχικές ημέρες εργασίας, στην προβλέψιμη ύπαρξή του αρχίζουν να εμφανίζονται μικρές ρωγμές. Ξεχνά την πόρτα του σπιτιού του ανοιχτή, δέχεται ένα παράξενο τηλεφώνημα, είναι σίγουρος ότι τον παρακολουθεί ένας άντρας με μηχανάκι. Το σημαντικότερο, τον επισκέπτεται μια πανέμορφη κοπέλα που προφανώς έκανε λάθος στη διεύθυνση. Παράξενο, σίγουρα έγινε λάθος...

Πηγή: https://www.patakis.gr/

Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2021

«Το Παρελθόν» της Τέσσα Χάντλεϊ

Η Τέσσα Χάντλεϊ (γεν. Μπρίστολ 1956) θεωρείται ασυναγώνιστη «όταν διηγείται οικογενειακά δράματα» (Independent).
«Παρακολουθεί τους ήρωές της και την ψυχολογία τους με τη λεπτότητα του Χένρι Τζέιμς και την ματιά της Τζέιν Όστεν» (Guardian).

Συγγραφέας: Tessa Hadley
Τίτλος πρωτοτύπου: The Past
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 2015
Ελληνικός τίτλος: Το Παρελθόν
Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου
Εκδόσεις: Gutenberg
Σειρά: Aldina
Έτος έκδοσης: 2020

Τέσσερα αδέλφια συναντιούνται στο παλιό σπίτι των παππούδων όπου μεγάλωσαν μετά το διαζύγιο των γονιών τους. Οι δύο μεγαλύτερες, η Χάριετ, πρώην επαναστάτρια, και η Άλις, ρομαντική ψυχή, δεν έχουν δικές τους οικογένειες. Η Φραν, η μικρότερη έχει έρθει μαζί με τα παιδιά της, ενώ ο Ρόλαν συνοδεύεται από την καινούργια σύζυγό του. Το Παρελθόν είναι η αιτία σύγκρουσης ανάμεσα στα αδέλφια και η παρουσία των νέων μελών της οικογένειας πυροδοτεί μεγαλύτερες εντάσεις και απειλεί δεσμούς που θεωρούνταν κάποτε ακατάλυτοι.

Πηγή: https://www.dardanosnet.gr/

«Το Γλωσσικό Μάθημα σε Τοπικά Συγκείμενα» της Τριανταφυλλιάς Κωστούλη

Η παρούσα μελέτη εστιάζει στο γλωσσικό μάθημα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί τα τελευταία 30 χρόνια στο ελληνικό πρωτοβάθμιο σχολείο, και διερευνά μια σειρά από κομβικά ερωτήματα. Με ποιον τρόπο μπορεί να κατανοήσει κανείς τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί με στόχο να αναδιαρθρώσουν τη φύση του γλωσσικού μαθήματος; Πώς μπορούν αυτές να αξιολογηθούν; Τι συνιστά το «νέο» και το «παραδοσιακό» στη γλωσσική εκπαίδευση;

Συγγραφέας: Τριανταφυλλιά Κωστούλη
Τίτλος πρωτοτύπου: Το Γλωσσικό Μάθημα σε Τοπικά Συγκείμενα: λόγοι, ταυτότητες, πρακτικές
Είδος έργου: Διδακτική της γλώσσας
Επιμέλεια: Κ. Παντελίδου
Εκδόσεις: Gutenberg
Έτος έκδοσης: 2021

Αν και είναι γενικά αποδεκτό ότι κάθε πρόταση συνιστά μια βαθιά πολιτική πράξη που οδηγεί στη διαμόρφωση συγκεκριμένου τύπου υποκειμένων, οι συνθέτες διαδικασίες δια μέσου των οποίων συντελείται η διαμόρφωση αυτή έχουν ελάχιστα μελετηθεί. Με το παρόν έργο επιχειρείται μια τέτοια μεταανάλυση. Μέσα από την κριτική ανάγνωση των Προγραμμάτων Σπουδών και των γλωσσικών εγχειριδίων που έχουν εκπονηθεί (1982-2011) στο ελλαδικό συγκείμενο, σκιαγραφείται η διαπάλη μεταξύ των προτεινόμενων από τη διεθνή έρευνα οπτικών (Discourses) για τη γλώσσα και τον γραμματισμό, αλλά και ο τρόπος αναπλαισίωσης ορισμένων εξ αυτών στο τοπικό πλαίσιο. Η μελέτη καταλήγει στην ανάγκη αναδιάρθρωσης της πράξης προς κριτικά προσανατολισμένες πρακτικές και κοινωνικά δίκαιες κατευθύνσεις.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.politeianet.gr/

Παρασκευή 10 Σεπτεμβρίου 2021

«Εισαγωγή στην Ψυχολογία» των Ντάνιελ Λ. Σάκτερ, Ντάνιελ Τ. Γκίλμπερτ κ.ά.

Συγγραφείς: Daniel L. Schacter, Daniel T. Gilbert, Daniel M. Wegner & Matthew K. Noch
Τίτλος πρωτοτύπου: Introducing psychology
Είδος έργου: Ψυχολογία
Ελληνικός τίτλος: Εισαγωγή στην Ψυχολογία
Μετάφραση: Ελισάβετ Κοππάση, Στέλιος Χαρτζίδης & Γωγώ Δαβανέλου
Γενική επιστημονική επιμέλεια: Στέλλα Βοσνιάδου
Εκδόσεις: Gutenberg
Έτος έκδοσης: 2018

Η ψυχολογία είναι μια ξεχωριστή επιστήμη που επικεντρώνεται αποκλειστικά στον άνθρωπο -στη μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς σε όλη της την εκπληκτική πολυπλοκότητα. Οι πράξεις των ανθρώπων πολλές φορές εκπλήσσουν, προκαλούν, επιζητούν εξήγηση. Όλοι θέλουμε να καταλάβουμε τις σκέψεις, τις προθέσεις και τα συναισθήματα που κρύβονται πίσω τους. Η Ψυχολογία μας ενδιαφέρει γιατί εξετάζει, αναλύει και εξηγεί ένα εύρος διαφορετικών συμπεριφορών. Γιατί αισθανόμαστε στρες και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε; Γιατί έχουμε την τάση να ξεχνάμε ορισμένα πράγματα και να θυμόμαστε άλλα; Γιατί μπορεί να έχουμε την αίσθηση ότι έχουμε ζήσει εμπειρίες που δεν συνέβησαν ποτέ; Είναι αλήθεια ότι μπορούμε να καταλάβουμε τα συναισθήματα του άλλου από τις εκφράσεις του προσώπου του; Πώς θα βοηθήσουμε τον φίλο μας που υποφέρει από κατάθλιψη; Πώς μπορούμε να μάθουμε να μαθαίνουμε καλύτερα;

Το ενδιαφέρον που προκαλούν τα ερωτήματα της Ψυχολογίας ξεθωριάζει όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με βιβλία που αναλώνονται στην περιγραφή ανούσιων γεγονότων, ονομάτων και ημερομηνιών ή δυσνόητων πειραματικών διαδικασιών. Το έργο Εισαγωγή στην Ψυχολογία των Schacter, Gilbert, Wegner και Nock γράφτηκε από ανθρώπους που αγαπούν την Ψυχολογία για να μεταδώσει τον ενθουσιασμό για την επιστήμη τους στους φοιτητές και στις φοιτήτριες. Συντομότερο από την προηγούμενη εκτενέστερη έκδοση, είναι πιο ευκολοδιάβαστο και συνεκτικό έχοντας κρατήσει τα πλέον ουσιώδη και ενδιαφέροντα ευρήματα για μία πολύπλευρη παρουσίαση της Ψυχολογίας που θα ενθουσιάσει τον αναγνώστη. Ενημερωμένος με τις πιο σύγχρονες έρευνες μιας συνεχώς εξελισσόμενης επιστήμης, ο παρών τόμος έχει συμπεριλάβει και μία νέα ενότητα για το πώς μαθαίνουμε στην τάξη (Μάθηση στην Τάξη), που περιγράφει μεθόδους μελέτης που κάνουν το διάβασμα πιο αποδοτικό. Τέλος, ένα σημαντικό πλεονέκτημα της νέας αυτής έκδοσης είναι η συνειδητή προσπάθεια των συγγραφέων να ενθαρρύνουν την κριτική σκέψη των φοιτητών καλώντας τους να χρησιμοποιήσουν τα ευρήματα της Ψυχολογίας για να εξετάσουν καταστάσεις της πραγματικής ζωής.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Επιστημονική Επιμέλεια: Αλέξανδρος-Σταμάτιος Αντωνίου, Μανόλης Δαφέρμος, Ευάγγελος Καραδήμας, Φίλιππος Καργόπουλος, Γιώργος Κλεφτάρας, Ηλίας Κουρκούτας, Κωνσταντίνος Μουτούσης, Ζωή Μπαμπλέκου, Ηλίας Μπεζεβέγκης, Μπετίνα Ντάβου, Πέτρος Ρούσσος, Δέσποινα Σακκά, Άκης Σίμος, Αναστάσιος Σταλίκας, Ιωάννης Τσαούσης, Αλεξάνδρα Χαντζή

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/ και https://www.politeianet.gr/

Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2021

«Ποιήματα 2009-2017» της Ασημίνας Ξηρογιάννη

Συγγραφέας: Ασημίνα Ξηρογιάννη
Τίτλος πρωτοτύπου: Ποιήματα 2009-2017
Είδος έργου: Ποίηση
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Ιωσήφ Αρνές
Εκδόσεις: Βακχικόν
Σειρά: Ελληνική ποίηση
Έτος έκδοσης: 2021

Η Ασημίνα Ξηρογιάννη, μέσα στη δεκαετία που ήδη πέρασε και στη δεύτερη την οποία βαδίζει, υπηρετεί την τέχνη του λόγου μέσα από πολλές παράλληλες δράσεις, επιδεικνύοντας αξιοζήλευτη προσήλωση, εργατικότητα και αγάπη. Και της ευχόμαστε ολόψυχα να συνεχίσει με το ίδιο πάθος σε όλα τα πεδία: ποίηση, αφήγηση, μετάφραση, θεατρική συγγραφή, ανθολόγηση, κριτική. Εξάλλου, κανένα από αυτά δεν στεγανοποιείται πλήρως από το άλλο, καθώς το ένα προοικονομεί το άλλο, το ένα προϋποθέτει ή/και ακολουθεί το επόμενο∙ καθώς όλα αλληλοεισδύουν συναιρούμενα, διαμορφώνοντας έναν χώρο δραστικής πραγμάτωσης, όπου ηττάται η απραξία.

Πηγή: https://ekdoseis.vakxikon.gr/

Αίσθηση

Αιωρούμαστε ανάμεσα στα σύννεφα
Φαντάσματα με δάχτυλα μαύρα από καπνό
Ψάχνουμε τις λέξεις για το κενό,
κι αυτές να μην έρχονται,
κι ας είναι το βλέμμα μας καινό.
Το ποίημα είναι παρόν
Το ποίημα λείπει.
Μένει η λύπη
Να μάς γλύφει το θυμό.


Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2021

«Ο πατέρας» του Αύγουστου Στρίντμπεργκ

Συγγραφέας: August Strindberg
Τίτλος πρωτοτύπου: Fadren
Είδος έργου: Θέατρο
1η συγγραφή στη σουηδική γλώσσα: 1887
Έτος πρεμιέρας: 1887
Ελληνικός τίτλος: Ο πατέρας
Μετάφραση: Ανδρέας Μαραγκός
Επιμέλεια: Μαρία Λάζου-Πορτολομαίου
Εκδόσεις: Δωδώνη
Σειρά: Παγκόσμιο θέατρο
Έτος 2ης (παρούσας) έκδοσης: 2014 (1η έκδοση 1985)

Ο λοχαγός Αδόλφος Λάσσεν βρίσκεται σε διαμάχη με τη γυναίκα του Λάουρα σχετικά με την ανατροφή και μόρφωση της κόρης τους Βέρθας. Ο λοχαγός πιστεύει πως δεν αρκεί να ’χει δώσει στο παιδί του ζωή, πρέπει να του δώσει και την ψυχή του. Αυτή είναι ίσως κι η μόνη πίστη του για τη ζωή μετά θάνατον. Εμπόδια όμως σ’ αυτό είναι εκτός από τη γυναίκα του κι άλλα πρόσωπα δικά του, μ’ ένα σωρό σκουριασμένες ιδέες, παλιές αντιλήψεις και θρησκευτικές πεποιθήσεις που κάνουν την επιθυμία του λοχαγού ανεκπλήρωτη. Η υπόθεση παίρνει σοβαρή τροπή όταν η Λάουρα υποβάλλει στον άντρα της πως μπορεί και να μην είναι αυτός ο φυσικός πατέρας της κόρης τους.

Εκτός από στρατιώτης ο Αδόλφος Λάσσεν είναι και εξαιρετικός επιστήμονας-ερευνητής, βαθιά καλλιεργημένος άνθρωπος με πνεύμα ανώτερο και ψυχή ποιητική. Η Λάουρα τον εμποδίζει στην επιστημονική του έρευνα κατακρατώντας κρυφά την αλληλογραφία του, ενώ παράλληλα διαδίδει παντού φήμες για ψυχική ανισορροπία του λοχαγού.

Μπλεγμένος στη δίνη του πάθους και της αμφιβολίας ο ευαίσθητος Αδόλφος οδηγείται στην παραφροσύνη. Φορώντας τον ζουρλομανδύα που του ’βαλαν για να τον οδηγήσουν στο άσυλο, πεθαίνει από συμφόρηση στην αγκαλιά της παραμάνας του.

Πηγή: https://www.dodonipublications.gr/

«Γυναίκες και Επανάσταση - 1821» της Βασιλικής Λάζου

Για πρώτη φορά παρουσιάζεται μια συνολική και τεκμηριωμένη εικόνα της ζωής των γυναικών κατά την Επανάσταση και τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Εξετάζονται πολλαπλές όψεις της παρουσίας και συμμετοχής όχι μόνο των επώνυμων, αλλά και των ανώνυμων, καθημερινών γυναικών, από τον οθωμανικό κόσμο έως το πρώτο ελληνικό κράτος.

Συγγραφέας: Βασιλική Λάζου
Τίτλος πρωτοτύπου: Γυναίκες και Επανάσταση - 1821
Είδος έργου: Ιστορία
Επιμέλεια: Ροδάνθη Παπαδομιχελάκη
Εκδόσεις: Διόπτρα
Σειρά: Ιστορία και πολιτική
Έτος έκδοσης: 2021

Προεπαναστατικά χρόνια. Μέσα από γλαφυρές και ενδιαφέρουσες αφηγήσεις διερευνώνται με κριτική ματιά οι πραγματικότητες των γυναικών στα Γιάννενα, την Αθήνα, τις Κυκλάδες, τη Χίο και την Ύδρα.

Η προετοιμασία του Αγώνα. Στον απόηχο του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, Φαναριώτισσες και γυναίκες της αναδυόμενης αστικής τάξης αναλαμβάνουν έντονη μορφωτική και πολιτιστική δράση.

Η Επανάσταση. Γυναίκες εν πολέμω. Μέσα από μια ποικιλία ιστορικών πηγών διερευνάται ο τρόπος με τον οποίο έδρασαν οι γυναίκες στον πόλεμο, η επικουρική και ενίοτε η πολεμική τους δραστηριότητα. Γυναίκες ως «βάρος», γυναίκες ως «λάφυρο», γυναίκες στα χαρέμια.

Επώνυμες και διάσημες γυναίκες του 1821. Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα και Μαντώ Μαυρογένους. Οι εξαιρετικές και ασυνήθιστες πράξεις τους τις έβγαλαν από την αφάνεια και τις έφεραν στο επίκεντρο συνταρακτικών εξελίξεων που ξεπερνούσαν τα κοινωνικά όρια του φύλου τους.

Διαβάστε περισσότερα: https://www.dioptra.gr/

Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 2021

«Το αιώνιο καλοκαίρι» του Θάνου Γιαννούδη

Το πρώτο μυθιστόρημα του συγγραφέα Θάνου Γιαννούδη, γεννημένου το 1990 στη Θεσσαλονίκη. Από τις εκδόσεις Βακχικόν κυκλοφόρησαν το 2012 η ποιητική συλλογή Τρίλιζα (από κοινού με τη Σοφία Κολοτούρου και τον Ααρών Μνησιβιάδη) και το 2019 η προσωπική του συλλογή Του Ουρανού και της Γης.

Συγγραφέας: Θάνος Γιαννούδης
Τίτλος πρωτοτύπου: Το αιώνιο καλοκαίρι
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Νάνσυ Θεοδωρέλλου
Εκδόσεις: Βακχικόν
Σειρά: Ελληνική λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2021

Βαδίζουμε παράλληλα, περπατάμε κοιτώντας ο ένας τα μακρινά φώτα του άλλου να τρεμοπαίζουν τις άγριες ή τις γαλήνιες νύχτες, ενίοτε βγάζουμε σαν μελλοθάνατοι μια κραυγή απελπισίας και μοναξιάς στο απέραντο κενό ανάμεσά μας, καταδικασμένη να χαθεί στο κύμα και την απόσταση, ποτέ, ωστόσο, δεν βλέπουμε πραγματικά ποιον έχουμε απέναντί μας. Ζούμε δίπλα τους δεκαετίες, μοιραζόμαστε τη ζωή, τα σπίτια μας, την ψευδεπίγραφη μαγεία ενός φιλιού, την ψευδαίσθηση αθανασίας της πράξης του έρωτα κι όμως είμαστε πάντοτε χωρισμένοι. Μονάχα σκιές και οπτασίες, μετακινούμενα φωτάκια, ελπίδα του ονείρου και ταυτόχρονη αναίρεσή του, σε μια ζωή που διαβαίνει και σιγοσβήνει και αχνοτρέμει και χάνεται και δεν την ζούμε παρά μόνο με τον εαυτό μας.

Δύο χρόνια μετά τη λήξη της πανδημίας, η τριαντάχρονη Σόνια όπως φαίνεται θα μείνει και αυτό το καλοκαίρι κλεισμένη στα όρια της πόλης της Σμύρνης, γιατί της ανατίθεται από το γραφείο η υποχρέωση να παρίσταται στις συναντήσεις μιας οργάνωσης που ετοιμάζει ένα μεγάλο θεατρικό. Θα περάσει πάλι τον καιρό της πίνοντας καφέ με τις παιδικές της φίλες, γευματίζοντας μαζί με τον χήρο πατέρα της και χαζεύοντας κάθε δειλινό το ίδιο ηλιοβασίλεμα στην προκυμαία ή μήπως θα δει τα πλάνα για τη ζωή της και την πόλη της να ανατρέπονται; Και τι ρόλο θα παίξει σ’ αυτό ο μυστηριώδης εκείνος άντρας που εμφανίζεται στη ζωή της μια βραδιά πριν την Πανσέληνο;

Ένα μυθιστόρημα πάνω στις σύγχρονες ανθρώπινες σχέσεις, τα όνειρα σε μια μεταμοντέρνα εποχή και τη ζωή σε μια πόλη που δεν είναι ούτε Πρωτεύουσα ούτε επαρχία, ταυτοχρόνως κι ένα καυστικό σχόλιο πάνω στην υπερπληθώρα λογοτεχνικών έργων με άξονα τις χαμένες πατρίδες.

Πηγή: https://ekdoseis.vakxikon.gr/

Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου 2021

«Εξαρχείων αλφαβητάριο (1840-1975)» του Γιάννη Φούντα

Συγγραφέας: Γιάννης Φούντας
Τίτλος πρωτοτύπου: Εξαρχείων αλφαβητάριο (1840-1975)
Υπότιτλος: Μη χρηστικός οδηγός της καταποντισμένης «μυθικής πολιτείας» και των όμορων συνοικισμών
Είδος έργου: Ιστορία και κοινωνία
Εκδόσεις: Εκδόσεις των Συναδέλφων
Έτος έκδοσης: 2019

Κι ύστερα περάσανε από πάνω τους, άλλοτε με πάταγο και άλλοτε στα βουβά, εμπύρετες, άχρωμες και ταραγμένες δεκαετίες μαζί με τις ερπύστριες των Γερμανών, των Άγγλων, των Συνταγματαρχών, των εργολάβων, και τα Εξάρχεια έζησαν νύχτες «πολλές μέσα σε λίγην ώρα» [...] ενώ παράλληλα στον «αφρό των ημερών» συνέχιζαν να βιώνουν τον κατακλυσμό της «προόδου». Μια συμβατική κοσμογονία, που ωστόσο ελάχιστοι από τους μυριάδες «γηγενείς» και μετοίκους, θαμώνες και περαστικούς που διέτρεξαν βιαστικά τα δρομάκια και αργότερα επιλεκτικά τους μύθους της γειτονιάς, απέκτησαν ποτέ πλήρη συνείδηση της ροής της. Ήταν φυσικό. Η στάθμη της λήθης ανέβαινε, όπως και σε όλη την πόλη, ανεπαίσθητα μέρα τη μέρα και η σκόνη του χρόνου κατάπινε αλύπητα: ρέματα, αμπελώνες, βράχια, μονοπάτια, δρόμους, στέγες, νότες, ρίμες, πρόσωπα, γεγονότα και ιδεομορφές...

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου 2021

«Η λίμνη» της Μπιάνκα Μπέλοβα

Συγγραφέας: Bianca Bellová
Τίτλος πρωτοτύπου: Jezero
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην τσεχική γλώσσα: Host, Brno 2016
Ελληνικός τίτλος: Η λίμνη
Μετάφραση: Ανδριάνα Χονδρογιάννη
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Νάνσυ Θεοδωρέλλου
Εκδόσεις: Βακχικόν
Σειρά: Ξένη λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2021

Ένα ψαροχώρι στην άκρη του κόσμου. Μια λίμνη που στερεύει και, δυσοίωνα, σπρώχνει τις όχθες της προς τα έξω. Οι άντρες έχουν βότκα, οι γυναίκες έχουν προβλήματα, τα παιδιά έχουν εκζέματα για να ξύνονται. Και τι γίνεται με τον Νάμι; Ο Νάμι δεν έχει τίποτα άλλο παρά μια γιαγιά με χοντρά χέρια. Ωστόσο, έχει μια ζωή μπροστά του - μια πρώτη αγάπη που του την παίρνουν οι Ρώσοι στρατιώτες και μετά όλα τα υπόλοιπα. Αλλά αν μια ζωή μπορεί να ξεκινήσει στην άκρη του κόσμου, ίσως μπορεί να τελειώσει στην αρχή.

Αυτή η ιστορία είναι τόσο παλιά όσο και η ίδια η ανθρωπότητα. Για τον ήρωά της -ένα αγόρι που ξεκινάει το ταξίδι του χωρίς τίποτα άλλο, παρά ένα μάτσο νεύρα και ένα παλτό που κάποτε ανήκε στον παππού του- είναι ένα οδοιπορικό. Για να φτάσει στο μεγαλύτερο μυστήριο, πρέπει να διασχίσει και να περπατήσει γύρω από τη λίμνη και τελικά να βυθιστεί στον πυθμένα της. Το μυθιστόρημα της Μπέλοβα αναδείχθηκε Βιβλίο της Χρονιάς στην Τσεχία το 2017, κερδίζοντας το βραβείο Magnesia Litera.

Πηγή: https://ekdoseis.vakxikon.gr/

Σάββατο 4 Σεπτεμβρίου 2021

«Ο λαβύρινθος της μοναξιάς» του Οκτάβιο Πας

Κορυφαίο δοκίμιο του νομπελίστα ποιητή και στοχαστή, η παραδειγματική αυτή μελέτη της μεξικανικής ταυτότητας είναι ταυτόχρονα μια ξενάγηση στον ζοφερό λαβύρινθο της ιστορίας και της ψυχής, εκεί όπου πλανιέται μοναχικά ο σύγχρονος άνθρωπος, αναζητώντας την έξοδο προς την κοινωνία και τον έρωτα.

Συγγραφέας: Octavio Paz
Τίτλος πρωτοτύπου: El laberinto de la soledad
Είδος έργου: Δοκίμιο
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Fondo de Cultura Económica, 1950
Ελληνικός τίτλος: Ο λαβύρινθος της μοναξιάς
Μετάφραση - Πρόλογος: Ντιάνα Μπόμπολου
Επιμέλεια: Δήμητρα Τουλάτου
Εκδόσεις: Αλεξάνδρεια
Σειρά: Κείμενα και στοχασμοί
Έτος έκδοσης: 1995

Η μοναξιά, το να νιώθει κανείς και να ξέρει ότι είναι μόνος, απόμακρος από τον κόσμο και ξένος προς τον εαυτό του, χωριστός απ’ αυτόν, δεν αποτελεί αποκλειστικό χαρακτηριστικό του Μεξικανού. Όλοι μας, κάποια στιγμή της ζωής μας, νιώθουμε μόνοι. Κι ακόμη χειρότερα: είμαστε μόνοι. Η ζωή είναι αποκοπή απ’ αυτό που ήμασταν και βάπτισμα σε αυτό που θα γίνουμε, σε ένα πάντα παράδοξο μέλλον. Η μοναξιά είναι ο έσχατος κύκλος της ανθρώπινης μοίρας. Ο άνθρωπος είναι το μοναδικό ον που νιώθει μόνο και το μοναδικό που αποζητεί τους άλλους […] Σήμερα, η εξουσία καταργεί τη μοναξιά, διά νόμου. Και, μαζί μ’ αυτή, τον έρωτα, παράνομη και ηρωική μορφή μέθεξης. Η προάσπιση του έρωτα αποτελούσε ανέκαθεν πράξη αντικοινωνική και επικίνδυνη. Σήμερα αρχίζει να γίνεται πραγματικά επαναστατική. (Από το βιβλίο)

Πηγή: https://alexandria-publ.gr/

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.politeianet.gr/

«Όσα απέμειναν από τους εραστές» του Αλέξανδρου Κάσση

Συγγραφέας: Αλέξανδρος Κάσσης
Τίτλος πρωτοτύπου: Όσα απέμειναν από τους εραστές
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
Εκδόσεις: Πνοή
Σειρά: Μυθιστόρημα
Έτος έκδοσης: 2021

Αυτό το βιβλίο πραγματεύεται ένα ενδιαφέρον θέμα: τη συνάντηση ενός πρώην ζευγαριού μετά από πολλά χρόνια σε έναν άλλο τόπο και κάτω από ασυνήθιστες συνθήκες. Εκεί έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν ανοιχτά, να μιλήσουν για τα γεγονότα που συνέβησαν όσο ήταν ακόμη μαζί και να διαπιστώσουν αν αυτό που τους ένωσε κάποτε έχει κάποια αξία και τώρα.

Εκεί βρίσκεται το δυνατό σημείο του βιβλίου, που καθρεφτίζει την επιθυμία πολλών ανθρώπων να δώσουν απάντηση σε ερωτήματα που εκκρεμούν και σε διλήμματα που ίσως φρενάρουν άλλες αποφάσεις της ζωής τους. Οι δυο αυτοί άνθρωποι, που τώρα ζουν σε εντελώς διαφορετικές πραγματικότητες, έχουν ένα κοινό παρελθόν που δεν έχει ακόμα διακόψει τις ρίζες του με το τώρα -κι οι μόνοι που μπορούν να το κάνουν αυτό, ή να το αναγεννήσουν μέσα από τις στάχτες του, είναι οι ίδιοι. Τι θα κάνουν; Ποια είναι η ερώτηση και ποια η απάντηση που έχει να προσφέρει ο καθένας τους;

Η γραφή έχει μια θεατρικότητα ή -ακόμα καλύτερα- μια τηλεοπτικότητα. Οι διάλογοι κυριαρχούν σε σχέση με το καθαρά αφηγηματικό μέρος, αποτελούν τον κύριο κορμό του έργου και είναι καταιγιστικοί. Η τεχνική του αφηγηματικού μοντάζ, με τη διαρκή μετάβαση ανάμεσα σε δύο χρονικά σημεία -ένα στατικό, στο παρόν, μέσα στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου, και ένα με διάρκεια, στο παρελθόν- είναι πανταχού παρούσα. Η γλώσσα είναι απλή, καθιστώντας το έργο ευκολοδιάβαστο και ευσύνοπτο.

Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον βιβλίο, που κερδίζει την προσοχή του αναγνώστη με το εύκολα αναγνωρίσιμο θέμα του και κυρίως με τον τρόπο που αυτό παρουσιάζεται.

Η. Ο.

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.protoporia.gr/

Παρασκευή 3 Σεπτεμβρίου 2021

5+2 χαϊκού

Ένα σπουργίτι
στα φύλλα της λεμονιάς –
κι εσύ το άνθος.

Άγριος ήλιος,
την ηρεμία της νύχτας
σαρώνει η μέρα.

Ανάσα βροχής,
σύννεφα χαμηλώνουν
σαν οπτασίες.

Κίτρινα φύλλα
μας λούζουν οι άνεμοι –
σαν καταρράκτες.

Σίγησ’ η νύχτα,
στις πάλλευκες νιφάδες
υποκλίνεται.

           (Πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Φρέαρ)

Κοιτώ τ’ αστέρια.
Το πρόσωπό σου δίπλα
λάμπει μυστικά.

Πέρασαν χρόνια.
Τα ρήματα έγιναν
αντωνυμίες.

           Ηλίας Οικονομόπουλος

Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου 2021

«Mandíbula» της Μόνικα Οχέδα

Η Μόνικα Οχέδα, μια ανερχόμενη 32χρονη συγγραφέας και ποιήτρια από το Εκουαδόρ, αυτή τη μικρή χώρα της Λατινικής Αμερικής με τις μεγάλες αντιθέσεις και ανισότητες, συνθέτει μια συναρπαστική ιστορία για τον φόβο, ο οποίος μπορεί να παίρνει πολύ αθώες μορφές.

Συγγραφέας: Mónica Ojeda
Τίτλος πρωτοτύπου: Mandíbula
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Editorial Candaya, 2018
Ελληνικός τίτλος: Mandíbula
Μετάφραση: Ιφιγένεια Ντούμη
Επιμέλεια: Καλλιόπη Κερκύρα
Εκδόσεις: Σκαρίφημα
Έτος έκδοσης: 2020

Μια κοριτσοπαρέα στην ηλικία της εφηβείας παίζει ακραία και επώδυνα σωματικά και ψυχολογικά παιχνίδια, αντιδρώντας στο αυστηρό καθεστώς του σχολείου τους, το οποίο διευθύνει το σκοταδιστικό τάγμα Opus Dei της Καθολικής Εκκλησίας. Επηρεασμένες από τις ιστορίες τρόμου που διαβάζουν στο Ίντερνετ, οι κοπέλες πειραματίζονται με τις αντοχές τους, στη σκιά της Μητέρας, της Δασκάλας και του Φόβου, μέσα στο ηφαιστειακό, καταπράσινο και υγρό περιβάλλον του Εκουαδόρ.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο (ενδεικτικά): https://www.politeianet.gr/

Τετάρτη 1 Σεπτεμβρίου 2021

«Ξενοδοχείο Μπέρτραμ» της Άγκαθα Κρίστι

Συγγραφέας: Agatha Christie
Τίτλος πρωτοτύπου: At Bertram's Hotel
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Collins Crime Club, 1965
Ελληνικός τίτλος: Ξενοδοχείο Μπέρτραμ
Μετάφραση: Χρύσα Θ. Μπανιά
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Κατερίνα Δουρίδα
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Έτος έκδοσης: 2021


Όταν η μις Μαρπλ καταφτάνει στο Λονδίνο για διακοπές, βρίσκει ό,τι αναζητούσε στο γραφικό Ξενοδοχείο Μπέρτραμ: παραδοσιακή διακόσμηση, άψογο σέρβις, αλλά και μια αίσθηση κινδύνου να πλανάται πίσω από την περιποιημένη όψη του. Όμως ούτε ο δικός της νους δε θα μπορούσε να φανταστεί τα βίαια γεγονότα που θα ακολουθήσουν όταν ένας εκκεντρικός πελάτης φτάνει στο αεροδρόμιο τη λάθος μέρα...

Πηγή: https://www.psichogios.gr/

«Η μεγάλη περιπέτεια των μαθηματικών» του Μικαέλ Λονέι

Συγγραφέας: Mickaël Launay
Τίτλος πρωτοτύπου: Le grand roman des maths: de la préhistoire à nos jours
Είδος έργου: Ιστορία των μαθηματικών
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα: Flammarion, Παρίσι 2016
Ελληνικός τίτλος: Η μεγάλη περιπέτεια των μαθηματικών: από την προϊστορία μέχρι τις μέρες μας
Μετάφραση: Ανδρέας Μιχαηλίδης
Διορθώσεις: Στέλλα Τσάλα
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Θετικές επιστήμες
Έτος 1ης έκδοσης: 2019

Τα μαθηματικά γεννήθηκαν στα προϊστορικά χρόνια για να είναι χρήσιμα. Οι αριθμοί χρησίμευαν για να μπορούν να μετρηθούν τα πρόβατα ενός κοπαδιού, για παράδειγμα. Η γεωμετρία διευκόλυνε την επιμέτρηση των αγρών και τη χάραξη των δρόμων. Τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν μείνει εκεί· όμως, με την πάροδο των αιώνων, ο Homo sapiens συνέχισε να εξερευνά, γεμάτος περιέργεια, τους περίπλοκους δρόμους αυτής της επιστήμης που γινόταν ολοένα και πιο αφαιρετική, ολοένα και πιο θεωρητική.

Βέβαια η ιστορία των μαθηματικών γράφτηκε από ανθρώπους – και μάλιστα εξαιρετικά ευφυείς. Ωστόσο μη γελαστείτε: οι πρωταγωνιστές αυτής της περιπέτειας είναι οι ιδέες. Αυτές οι μικρές ιδέες που αναδύονται κάποια μέρα ξαφνικά από τα βάθη του μυαλού διαδίδονται από αιώνα σε αιώνα και από ήπειρο σε ήπειρο, διευρύνονται, ανθίζουν και μας αποκαλύπτουν, συχνά παρά τη θέλησή μας, έναν κόσμο που ο πλούτος του κόβει την ανάσα.

Διαβάζοντας τη Μεγάλη περιπέτεια των μαθηματικών, θα ανακαλύψετε ότι τα μαθηματικά είναι ωραία, ποιητικά, εντυπωσιακά, μαγευτικά...

Ο αριθμός π είναι γοητευτικός. Η ακολουθία Φιμπονάτσι και ο χρυσός αριθμός μάς παρασύρουν σε απρόσμενες διαδρομές. Οι εξισώσεις μάς προκαλούν και τα απειροστά έρχονται με χάρη να απαλλάξουν το μυαλό μας από τα παράδοξα.

Έστω κι αν ποτέ σας δεν καταλάβατε τίποτα από τα μαθηματικά, έστω κι αν κάποτε τα μισήσατε, το βιβλίο αυτό θα σας βοηθήσει να τους δώσετε μια δεύτερη ευκαιρία. Και μάλλον θα εκπλαγείτε...

Πηγή: https://www.patakis.gr/