Σάββατο 27 Μαρτίου 2021

«Αφηγήσεις του Μπούστος Ντομέκ» των Χόρχε Λουίς Μπόρχες και Αδόλφο Μπιόι Κασάρες

Συγγραφείς: Jorge Luis Borges & Adolfo Bioy Casares
Τίτλος πρωτοτύπου: Crónicas de Bustos Domecq
Είδος έργου: Αφηγήματα
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: 1967
Ελληνικός τίτλος: Αφηγήσεις του Μπούστος Ντομέκ
Μετάφραση: Τάσος Δενέγρης
Επιμέλεια: Πόπη Βουτσινά
Εκδόσεις: Ύψιλον
Σειρά: Έργα Χόρχε Λουίς Μπόρχες
Έτος έκδοσης: 1989





Μια μεγάλη, ευχάριστη φάρσα. Έτσι θα μπορούσε κανείς να συνοψίσει το περιεχόμενο αυτής της συνεργασίας ανάμεσα σε δύο από τους σημαντικότερους Αργεντίνους λογοτέχνες του 20ού αιώνα, τον Χόρχε Λουίς Μπόρχες και τον Αδόλφο Μπιόι Κασάρες. Μια σειρά από χρονικά ή λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά κριτικά σημειώματα σχετικά με ανύπαρκτους χαρακτήρες που έχουν τις πιο παράξενες ιδέες πάνω στην τέχνη τους. Ένας συγγραφέας που υπογράφει και δημοσιεύει εκείνα τα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας με τα οποία ταυτίζεται περισσότερο· άλλος που γράφει το ίδιο έργο ξανά και ξανά με διαφορετικούς τίτλους, αποδίδοντάς το σε διαφορετικά στυλ ή τάσεις· ένας γλύπτης του οποίου η πρώτη ύλη είναι το κενό· μια λογοτεχνική τάση που βασίζεται στη σχολαστική περιγραφή των αντικειμένων που ακουμπούν στη γωνία ενός τραπεζιού· ένας κλάδος της ιστοριογραφίας που προτείνει να συμπεριλαμβάνονται μόνο τα θετικά γεγονότα. Εικοσιένα χρονικά που επιτίθενται στις καθιερωμένες και «καθαγιασμένες» τάσεις του μοντερνισμού στην τέχνη.

Η. Ο.

Σημ.: Το έργο είχε κυκλοφορήσει σε πρώτη έκδοση στην Ελλάδα το 1985 και από τις εκδόσεις Ερατώ, με την ίδια μετάφραση.

«Ματωμένος γάμος» του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα

Συγγραφέας: Federico García Lorca
Τίτλος πρωτοτύπου: Bodas de sangre
Είδος έργου: Θέατρο
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Editorial El Árbol, 1935
Πρώτη παράσταση: 1933
Ελληνικός τίτλος: Ματωμένος γάμος
Μετάφραση: Πάνος Κυπαρίσσης
Εκδόσεις: Κέδρος
Σειρά:
Έτος έκδοσης: 1998




Το έργο Ματωμένος γάμος είναι μέρος της περίφημης τριλογίας του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα (τα άλλα δύο είναι η Γέρμα και Το σπίτι της Μπερνάρδα Άλμπα) που αναπαριστά τα έθιμα της σκληρής και συντηρητικής ισπανικής προπολεμικής υπαίθρου. Εδώ κυριαρχεί το «έγκλημα τιμής» μέσα σε έναν καταιγισμό ποιητικού ρεαλισμού. Το έργο μεταφράστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά από τον Γιώργο Σεβαστίκογλου, αλλά είναι κυρίως γνωστό από τη μετάφραση του Νίκου Γκάτσου. Θα έχουμε την ευκαιρία να γράψουμε αναλυτικά για αυτό σε προσεχή μας ανάρτηση.

Παρασκευή 26 Μαρτίου 2021

«Η τέχνη της απώλειας» της Αλίς Ζενιτέρ

Συγγραφέας: Alice Zeniter
Τίτλος πρωτοτύπου: L'Art de perdre
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα: Flammarion SA, Paris 2017
Ελληνικός τίτλος: Η τέχνη της απώλειας
Μετάφραση: Έφη Κορομηλά
Επιμέλεια: Στέλα Αλισάνογλου
Εκδόσεις: Πόλις
Έτος έκδοσης: 2019



**Γράφει ο Γιάννης Δρούγος

Κυκλοφόρησε το 2019 προκαλώντας αίσθηση λόγω θέματος και ευαίσθητης γραφής, που αφορά ένα σύγχρονο κομμάτι Ιστορίας, το καυτό θέμα της μετανάστευσης και μια πατρίδα σε βυθό λησμονιάς.

Χωρισμένο σε τρία μέρη, εξιστορεί την πορεία μιας οικογένειας μέσα στον χρόνο και τις αλλαγές των σελίδων ζωής και Ιστορίας. Το χθες συναντά το σήμερα, σε μια διαδρομή φορτωμένη σιωπή και ενοχές. Ο Αλί, βιώνοντας τη μάχη μεταξύ Γαλλίας και Αλγερίας, τάσσεται υπέρ των Γάλλων και ως συνέπεια θεωρείται προδότης για τους συμπατριώτες του. Διωγμένος, καλοκαίρι του 1962, μαζί με τη σύζυγό του Γιεμά και τα παιδιά του, μεταναστεύουν στη Γαλλία και ζουν σε ένα γκέτο.

Ο Χαμίντ, ένα εκ των τέκνων του Αλί, μεγαλώνει και διαμορφώνει χαρακτήρα εκεί, με την εσωτερική κηλίδα του «ξένου», με μια ντροπή για την πατρίδα του και τη μητρική του γλώσσα. Μισεί τον ταπεινό μικρόκοσμο των γονιών του, μισεί την Αλγερία που γι' αυτόν δεν υπάρχει και δεν υπήρξε ποτέ. Γιατί μια χώρα που διώχνει τους ανθρώπους της, δεν είναι η χώρα τους. Πετάει το παρελθόν του και τα παιδικά του χρόνια στη φωτιά της λήθης, τίποτα να μην μείνει από εκείνα. Σιωπηλός, άνθρωπος δίχως μνήμη, σιωπηλός στον έρωτα και στον γάμο του με την Κλαρίς, σιωπηλός απέναντι στα παιδιά του.

Η Ναϊμά, κόρη του Χαμίντ, δεν έχει την παραμικρή ιδέα για την οικογένειά της και τη χώρα καταγωγής των προγόνων της, αφού καμία χώρα δεν αναδύεται από τη στάχτη. Ξεκινά τη δική της έρευνα, ξεθάβει μυστικά, ενώνει στάχτες, ψηλαφεί αίμα, χώμα και ρίζες, και ταξιδεύει στην Αλγερία για να νιώσει ψυχή και σώμα σε δόνηση. Ο δρόμος της ελευθερίας είναι ανοιχτός κι εκείνη είναι έτοιμη να βιώσει και να διδαχθεί την τέχνη της απώλειας.

Μια εξαιρετική μετάφραση από την Έφη Κορομηλά σε αυτό το συγκλονιστικό μυθιστόρημα-μάθημα Ιστορίας και Τέχνης της ζωής.

«Παραμύθια και άλλα» της Πηνελόπης Δέλτα

Συγγραφέας: Πηνελόπη Δέλτα
Τίτλος πρωτοτύπου: Παραμύθια και άλλα
Είδος έργου: Παραμύθια
1η έκδοση: 1915
Διορθώσεις: Χριστίνα Κοροπούλη
Εκδόσεις: Βιβλιοπωλείον της "Εστίας"
Έτος 4ης (παρούσας) μονοτονικής έκδοσης: 2001 (1η μονοτονική έκδοση 1992)







Επτά υπέροχες ιστορίες της Πηνελόπης Δέλτα, η οποία φροντίζει με την αφήγησή της να τέρπει αλλά και να προσφέρει τροφή για σκέψη. Μια ανθολογία στην οποία, με τη γλώσσα και τον τρόπο του παραμυθιού, η συγγραφέας θίγει ζητήματα όπως η αλληλεγγύη, η αφοσίωση, η κοινή μοίρα του θανάτου, η αγάπη για την πατρίδα, η συμπόνια, η διάκριση ανάμεσα στην εξωτερική ομορφιά και στον πλούσιο εσωτερικό κόσμο, το πόσο υποκειμενική είναι η έννοια της ευτυχίας…

Το έργο Παραμύθια και άλλα πρωτοεκδόθηκε το 1915. Έκτοτε ταξιδεύει τους αναγνώστες από την εποχή με τις βασιλοπούλες και τα πριγκιπόπουλα στην πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου απ' τους Τούρκους, και από τη φρίκη του πολέμου στις προδομένες προσδοκίες μιας Πρωτοχρονιάς.

Πηγή: https://biblionet.gr/

Πέμπτη 25 Μαρτίου 2021

«Ζοζέ» ποίημα του Carlos Drummond de Andrade

Και τώρα, Ζοζέ;
Η γιορτή τέλειωσε,
τα φώτα έσβησαν,
ο κόσμος έφυγε,
η νύχτα πάγωσε,
και τώρα, Ζοζέ;
και τώρα, εσύ τι;
εσύ που είσαι δίχως όνομα,
που αστειεύεσαι με τους άλλους,
εσύ που φτιάχνεις στίχους,
που αγαπάς, εσύ διαμαρτύρεσαι;
και τώρα, Ζοζέ;

Είσαι δίχως γυναίκα,
είσαι δίχως μιλιά,
είσαι δίχως τρυφεράδα,
δεν μπορείς πια να πιείς,
δεν μπορείς πια να καπνίσεις,
να φτύσεις πια δεν μπορείς,
η νύχτα πάγωσε,
η μέρα δεν ήρθε,
το τραμ δεν ήρθε,
το γέλιο δεν ήρθε,
δεν ήρθε η ουτοπία
κι όλα τέλειωσαν
κι όλα έφυγαν μακριά
κι όλα μούχλιασαν,
και τώρα, Ζοζέ;

Και τώρα, Ζοζέ;
Τα γλυκά σου λόγια,
η στιγμή του πυρετού σου,
η λαιμαργία κι η νηστεία σου,
η βιβλιοθήκη σου,
το χρυσαφένιο σου χωράφι,
το γυάλινο κουστούμι σου,
η ασυνέπειά σου,
το μίσος σου –και τώρα;

Με το κλειδί στο χέρι
θέλεις ν’ ανοίξεις την πόρτα,
δεν υπάρχει πόρτα·
θέλεις να πεθάνεις στη θάλασσα,
όμως η θάλασσα ξεράθηκε·
θέλεις να πας στο Μίνας,
το Μίνας δεν υπάρχει πια.
Ζοζέ, και τώρα;

Αν φώναζες,
αν μούγκριζες,
αν έπαιζες
το βιενέζικο βαλς,
αν κοιμόσουν,
αν κουραζόσουν,
αν πέθαινες…
Όμως εσύ δεν πεθαίνεις,
εσύ είσαι σκληρός, Ζοζέ!

Μόνος στο σκοτάδι
σαν άγριο ζώο,
χωρίς θεογονία,
χωρίς τοίχο γυμνό
για ν’ ακουμπήσεις,
χωρίς μαύρο άλογο
να δραπετεύσει καλπάζοντας,
περπάτα, Ζοζέ!
Ζοζέ, για πού;

Μετάφραση από τα πορτογαλικά: Ηλίας Οικονομόπουλος (2020)

(Δημοσίευση στο ηλεκτρονικό περιοδικό Μονόκλ)

«Γερνώντας - και άλλα αυτοβιογραφικά κείμενα» του Νορμπέρτο Μπόμπιο

Αυτό το βιβλίο έκανε αίσθηση όταν πρωτοκυκλοφόρησε στη χώρα μας, πήρε πολύ καλές κριτικές και διαφημίστηκε αρκετά. Ο Νορμπέρτο Μπόμπιο (1909-2004) ήταν Ιταλός φιλόσοφος και πολιτειολόγος, καθηγητής της φιλοσοφίας του δικαίου στην Πάντοβα και το Τορίνο, με πλούσιο συγγραφικό έργο και έντονη πολιτική δραστηριότητα στην Αριστερά. Ο τίτλος του βιβλίου αυτού παραπέμπει στο περίφημο έργο του Κικέρωνα Cato Maior de Senectute (Κάτων ο Πρεσβύτερος περί γηρατειών).

Συγγραφέας: Norberto Bobbio
Τίτλος πρωτοτύπου: De senectute e altri scritti autobiografici
Είδος έργου: Αυτοβιογραφικά και φιλοσοφικά κείμενα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Einaudi Editore, Torino 1996
Ελληνικός τίτλος: Γερνώντας - και άλλα αυτοβιογραφικά κείμενα
Μετάφραση: Αθανασία Δρακοπούλου, Ελεονώρα Ανδρεαδάκη
Επιμέλεια: Γιάννα Κατσιαμπούρα
Εκδόσεις: Πόλις
Έτος 1ης έκδοσης: 1998


«Ενώ ο κόσμος του μέλλοντος είναι ανοιχτός στη φαντασία και δεν σου ανήκει πια, ο κόσμος του παρελθόντος είναι εκείνος που μέσα απ' τη θύμηση σε βοηθάει να καταφεύγεις στον εαυτό σου, να επιστρέφεις στον εαυτό σου, να ξαναφτιάχνεις την ταυτότητά σου. Μια ταυτότητα που προκύπτει σχηματίζοντας κι ανακαλύπτοντας τη σειρά των επεισοδίων της ζωής σου, συνδέοντας τα μεν με τα δε, κρίνεις, αθωώνεις, καταδικάζεις τον εαυτό σου, μπορείς ακόμα και να προσπαθήσεις, όταν η πορεία της ζωής σου πλησιάζει στο τέλος, να κάνεις τον οριστικό απολογισμό. Πρέπει να βιαστείς. Ο γέρος ζει από τις αναμνήσεις και για τις αναμνήσεις, αλλά η μνήμη του αδυνατίζει μέρα με τη μέρα. Ο χρόνος της μνήμης βαδίζει με κατεύθυνση αντίθετη από τον πραγματικό: όσο πιο ζωντανές οι αναμνήσεις που αναδύονται στη μνήμη, τόσο πιο μακρινά στο χρόνο τα περιστατικά. Αλλά ξέρεις επίσης πως ό,τι απόμεινε ή ό,τι κατάφερες να ανασύρεις απ' αυτό το απύθμενο πηγάδι δεν είναι παρά ένα απειροελάχιστο κομμάτι της ιστορίας της ζωής σου. Μην σταματάς. Μην εγκαταλείπεις την αναζήτηση. Κάθε πρόσωπο, κάθε κίνηση, κάθε λέξη, κάθε τραγούδι μακρινό που νόμιζες οριστικά χαμένο και που ξαναβρίσκεις σε βοηθάει να επιβιώσεις.»

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Τρίτη 23 Μαρτίου 2021

«Χίμαιρα» του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα

Federico García Lorca
Χίμαιρα (1928)
Μετάφραση: Ηλίας Οικονομόπουλος (2021)

ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
ΕΝΡΙΚΕ
ΓΕΡΟΣ
ΓΥΝΑΙΚΑ
ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ
ΑΓΟΡΑΚΙ
Φωνές


Πόρτα.

ΕΝΡΙΚΕ - Αντίο.
ΕΞΙ ΦΩΝΕΣ - (Από μέσα.) Αντίο.
ΕΝΡΙΚΕ - Θα ’μαι πολύ καιρό στα βουνά.
ΦΩΝΗ - Έναν σκίουρο.
ΕΝΡΙΚΕ - Ναι, έναν σκίουρο για σένα κι ακόμη πέντε πουλιά που μέχρι τώρα δεν τα ’χε κανένα παιδάκι.
ΦΩΝΗ- Όχι, εγώ θέλω μια σαύρα.
ΦΩΝΗ - Κι εγώ έναν τυφλοπόντικα.
ΕΝΡΙΚΕ - Είσαστε πολύ ξεχωριστά παιδιά. Θα κάνω τα θελήματα όλων σας.
ΓΕΡΟΣ- Πολύ ξεχωριστά.
ΕΝΡΙΚΕ - Τι λες;
ΓΕΡΟΣ - Μπορώ να σου κουβαλήσω τις βαλίτσες;
ΕΝΡΙΚΕ - Όχι
(Ακούγονται γέλια παιδιών.)
ΓΕΡΟΣ - Είναι παιδιά σου;
ΕΝΡΙΚΕ - Και τα έξι.
ΓΕΡΟΣ - Εγώ ξέρω εδώ και πολύ καιρό τη μάνα τους, τη γυναίκα σου. Δούλευα αμαξάς στο σπίτι τους· αν και για να σου πω την αλήθεια, τώρα είμαι καλύτερα σαν ζητιάνος. Τ’ άλογα, χα, χα, χα! Κανένας δεν ξέρει τον φόβο που μου προκαλούνε τ’ άλογα. Φωτιά να πέσει να τα κάψει. Είναι πολύ δύσκολο να οδηγείς άμαξα. Ω, είναι τόσο δύσκολο! Αν δεν φοβάσαι, δεν καταλαβαίνεις, κι αν καταλαβαίνεις, δεν φοβάσαι. Καταραμένα να ’ναι τ’ άλογα!
ΕΝΡΙΚΕ - (Σηκώνοντας τις βαλίτσες.) Άσε εμένα.
ΓΕΡΟΣ - Όχι, όχι. Εγώ, για λίγες δεκαρούλες, για ό,τι έχεις, θα στις κουβαλήσω. Η γυναίκα σου θα σ’ ευγνωμονεί. Αυτή δεν φοβόταν τ’ άλογα. Είναι τυχερή αυτή.
ΕΝΡΙΚΕ - Πάμε γρήγορα. Πρέπει να πάρω το τραίνο των έξι.
ΓΕΡΟΣ - Α, το τραίνο! Άλλο πράμα αυτό. Το τραίνο δεν είναι τίποτα. Κι εκατό χρονών να έφτανα, δεν θα το φοβόμουν το τραίνο. Το τραίνο δεν είναι ζωντανό. Περνάει κι αυτό ήταν, πέρασε. Αλλά τ’ άλογα… Κοίτα.
ΓΥΝΑΙΚΑ - (Στο παράθυρο.) Ενρίκε μου. Ενρίκε. Μην ξεχάσεις να μου γράψεις. Μη με λησμονήσεις.
ΓΕΡΟΣ - Α, το κορίτσι! (Γελάει.) Θυμάσαι πώς πήδαγε τη μάντρα, πώς σκαρφάλωνε στα δέντρα μόνο και μόνο για να σε δει;
ΓΥΝΑΙΚΑ - Θα το θυμάμαι μέχρι να πεθάνω.
ΕΝΡΙΚΕ - Κι εγώ.
ΓΥΝΑΙΚΑ - Θα σε περιμένω. Αντίο.
ΕΝΡΙΚΕ - Αντίο.
ΓΕΡΟΣ - Μη στεναχωριέσαι. Γυναίκα σου είναι και σ’ αγαπάει. Κι εσύ την αγαπάς. Μη στεναχωριέσαι.
ΕΝΡΙΚΕ - Αλήθεια είναι, αλλά με βαραίνει αυτός ο χωρισμός.
ΓΕΡΟΣ - Άλλα είναι τα χειρότερα. Χειρότερο είναι να προχωράνε όλα και να κοιμάται το ποτάμι. Χειρότερο είναι να ’ρθει κυκλώνας.
ΕΝΡΙΚΕ - Δεν έχω όρεξη γι’ αστεία. Πάντα είσαι έτσι.
ΓΕΡΟΣ - Χαχαχα! Όλος ο κόσμος, και πρώτος εσύ, πιστεύετε ότι το χειρότερο σ’ έναν κυκλώνα είναι οι καταστροφές που προκαλεί, ενώ εγώ πιστεύω ακριβώς το αντίθετο. Το χειρότερο σ’ έναν κυκλώνα…
ΕΝΡΙΚΕ - (Εκνευρισμένος.) Πάμε. Από στιγμή σε στιγμή θα είναι έξι.
ΓΕΡΟΣ - Κι η θάλασσα;… Στη θάλασσα…
ΕΝΡΙΚΕ - (Οργισμένος.) Πάμε, είπα.
ΓΕΡΟΣ - Μήπως ξέχασες τίποτα;
ΕΝΡΙΚΕ - Όλα τα ’χω κανονισμένα στην εντέλεια. Κι επιπλέον, εσένα τι σε νοιάζει; Το χειρότερο στον κόσμο είναι ένας υπηρέτης γέρος, ένας ζητιάνος.
1η ΦΩΝΗ - Μπαμπά.
2η ΦΩΝΗ - Μπαμπά.
3η ΦΩΝΗ - Μπαμπά.
4η ΦΩΝΗ - Μπαμπά.
5η ΦΩΝΗ - Μπαμπά.
6η ΦΩΝΗ - Μπαμπά.
ΓΕΡΟΣ - Τα παιδιά σου.
ΕΝΡΙΚΕ - Τα παιδιά μου.
ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ - (Στην πόρτα.) Εγώ δεν θέλω τον σκίουρο. Αν μου φέρεις τον σκίουρο δεν θα σ’ αγαπάω. Μη μου φέρεις τον σκίουρο. Δεν τον θέλω.
ΦΩΝΗ - Ούτε εγώ τη σαύρα.
ΦΩΝΗ - Ούτε εγώ τον τυφλοπόντικα.
ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ - Θέλουμε να μας φέρεις μια συλλογή από ορυκτά.
ΦΩΝΗ - Όχι, όχι, εγώ θέλω τον τυφλοπόντικά μου.
ΦΩΝΗ - Όχι, ο τυφλοπόντικας είναι για μένα...
(Τσακώνονται.)
ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ - (Μπαίνοντας.) Αλλά τώρα ο τυφλοπόντικας θα ’ναι για μένα.
ΕΝΡΙΚΕ - Φτάνει! Θα μείνετε ευχαριστημένα!
ΓΕΡΟΣ - Είπες πως είναι πολύ ξεχωριστά.
ΕΝΡΙΚΕ - Ναι, πολύ ξεχωριστά. Ευτυχώς.
ΓΕΡΟΣ.- Πώς είπες;
ΕΝΡΙΚΕ.- (Δυνατά.) Ευτυχώς.
ΓΕΡΟΣ.- (Λυπημένος.) Ευτυχώς.
(Φεύγουν.)
ΓΥΝΑΙΚΑ - (Στο παράθυρο.) Αντίο.
ΦΩΝΗ - Αντίο.
ΓΥΝΑΙΚΑ - Να γυρίσεις γρήγορα.
ΦΩΝΗ - (Από μακριά.) Γρήγορα.
ΓΥΝΑΙΚΑ - Θα σκεπάζεται καλά το βράδυ. Κουβαλάει τέσσερις κουβέρτες. Όμως εγώ θα είμαι στο κρεβάτι μοναχή. Θα κρυώνω. Έχει υπέροχα μάτια· όμως αυτό που αγαπάω εγώ είναι η δύναμή του. (Γδύνεται.) Με πονάει λίγο η πλάτη. Αχ, να μπορούσε να με περιφρονήσει! Θέλω να με περιφρονεί… και να μ’ αγαπάει. Θέλω να το βάζω στα πόδια και να με προφταίνει. Θέλω να με φλογίζει… να με φλογίζει. (Δυνατά.) Αντίο, αντίο… Ενρίκε. Ενρίκε… Σ’ αγαπάω. Σε βλέπω μικρό. Πηδάς ανάμεσα σε βράχια. Μικρό. Τώρα θα μπορούσα να σε καταπιώ σαν να ’σουνα ένα κουμπί. Θα μπορούσα να σε καταπιώ, Ενρίκε…
ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ - Μαμά.
ΓΥΝΑΙΚΑ - Μη βγαίνεις. Έχει σηκωθεί κρύος αέρας. Είπα όχι! (Μπαίνει.)
(Το φως χάνεται από τη σκηνή.)
ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ - (Γρήγορα.) Μπαμπάαα! Μπαμπάαα! Να μου φέρεις τον σκίουρο. Δεν θέλω τα ορυκτά. Τα ορυκτά θα μου σπάσουν τα νύχια. Μπαμπάαα.
ΑΓΟΡΑΚΙ - (Στην πόρτα.) Δεν-σε-α-κού-ει. Δεν-σε-α-κού-ει. Δεν-σε-α-κού-ει.
ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ.- Μπαμπά, θέλω τον σκίουρο. (Ξεσπώντας σε κλάματα.) Θέ μου! Εγώ θέλω τον σκίουρο!

Δευτέρα 22 Μαρτίου 2021

«Αρχαία Ελληνική Λυρική Ποίηση» του Σέσιλ Μόρις Μπόουρα

Συγγραφέας: Cecil Maurice Bowra
Τίτλος πρωτοτύπου: Greek Lyric Poetry: From Alcman to Simonides
Είδος έργου: Μελέτη της αρχαίας ελληνικής λυρικής ποίησης
2η έκδοση (αναθεωρημένη) στην αγγλική γλώσσα: Oxford University Press, 1961 (1η έκδοση 1936)
Ελληνικός τίτλος: Αρχαία Ελληνική Λυρική Ποίηση
Τόμοι: 2
Μετάφραση: Ι. Ν. Καζάζης
Επιμέλεια: Γιάννης Η. Χάρης
Διορθώσεις: Κοραλία Σωτηριάδου
Εκδόσεις: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ)
Έτος 4ης (παρούσας) έκδοσης: 1997 & 1999 (1η έκδοση 1980 & 1982)








Στο βιβλίο αυτό ο C. M. Bowra ασχολείται με το έργο των κυριότερων εκπροσώπων της αρχαίας ελληνικής λυρικής ποίησης του 7ου και του 6ου αιώνα -του Αλκμάνα, του Στησίχορου, του Αλκαίου, της Σαπφώς, του Ανακρέοντα, του Ίβυκου και του Σιμωνίδη- και, στο τελευταίο κεφάλαιο, με τα σωζόμενα πρωιμότερα αττικά συμποτικά τραγούδια.

Η Αρχαία Ελληνική Λυρική Ποίηση αποτελεί έργο κλασικό για το είδος των προβλημάτων που θέτει και για τη μεθοδολογία που εφαρμόζει ο συγγραφέας του -από όπου προκύπτει και η «παιδευτική» του αξία. Το λιτό ύφος του Bowra προβάλλει την ευφάνταστη συνδυαστική φιλολογική επεξεργασία των σπαραγμένων κειμένων των ποιητών που παρουσιάζονται: για τον καθένα συνεξετάζεται η παραγωγική δραστηριότητα και το ευρύτερο ιστορικό της πλαίσιο, ο ιδεολογικός χώρος και η ποιητική τέχνη.

(Απόσπασμα από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Κυριακή 21 Μαρτίου 2021

«Ο πόλεμος θα γίνεται με σκακιέρες» του Λιούις Πάτζετ (ψευδώνυμο των Χένρυ Κάτνερ και Κάθριν Λουσίλ Μουρ)

Ένα πανέξυπνο μυθιστόρημα από τη «Χρυσή Εποχή» της επιστημονικής φαντασίας, με τη σφραγίδα του συγγραφικού διδύμου Χένρυ Κάτνερ (1915-1958) και Κάθριν Λουσίλ Μουρ (1911-1987), που ήταν ζευγάρι όχι μόνο στη λογοτεχνία αλλά και στη ζωή. Ο εφιαλτικός κόσμος του μέλλοντος, μια υπερεξίσωση καταστροφής και ο ευρύνους -χάρη και στις ασυνήθιστες σκακιστικές του γνώσεις- επιστήμονας. Μια περιπέτεια με αγωνιώδη πλοκή, γρήγορο ρυθμό και ενδιαφέρον φινάλε.

Συγγραφέας: Lewis Padgett (Henry Kuttner & Catherine Lucille Moore)
Τίτλος πρωτοτύπου: The Far Reality
Είδος έργου: Μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Gnome Press, New York 1951
Ελληνικός τίτλος: Ο πόλεμος θα γίνεται με σκακιέρες
Εισαγωγή - Μετάφραση: Δημήτρης Παναγιωτάτος
Διορθώσεις: Έφη Πετρακάκη
Εκδόσεις: Μπουκουμάνης
Έτος έκδοσης: 1978




Στο κοντινό μέλλον, Αμερικανοί και Ενοποιημένοι Ευρωπαίοι συγκρούονται σ' ένα πόλεμο αβέβαιο με βασική αιτία τις ιμπεριαλιστικές τους φιλοδοξίες. Αλλά ο πόλεμος μοιάζει περισσότερο με μια παρτίδα σκάκι παρά με μια σειρά μαχών. Υπάρχουν μονάχα ρομπότ -κι αυτά χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Και οι παίχτες μπροστά στη σκακιέρα είναι οι τεχνικοί, που κινούν τα κομμάτια με βάση τις τελευταίες ανακαλύψεις της τεχνολογίας.

Να όμως που τα πράγματα περιπλέκονται. Μια εξίσωση, στοιχείο-κλειδί για την έκβαση του πολέμου, δεν είναι δυνατό να λυθεί. Η, καλύτερα, όσοι από τους ειδικούς προσπαθούν να τη λύσουν... χάνουν τα λογικά τους. Καθόλου παράξενο: η εξίσωση δεν είναι προϊόν της εποχής τους αλλά ενός μακρινού μέλλοντος, όπου η τεχνολογία η βασισμένη στον πόλεμο είναι πολύ περισσότερο αναπτυγμένη και όπου το άτομο εκπαιδεύεται για τον πόλεμο από την εμβρυική περίοδο, χάρη σε μια προσεχτική επιλογή των βασικών χρωμοσωμάτων των γονέων. Ποιος έφερε αυτή την εξίσωση από το μέλλον; Σίγουρα ένας πολεμιστής της μακρινής εκείνης εποχής. Κάτω από ποια ιδιότητα κρύβεται; Ποιος είναι ο σκοπός του; Τα συμφέροντα ποιου στρατοπέδου εξυπηρετεί;

(Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου)

«Αλάτι κόκκινο» του Δημήτρη Αλεξίου

Συγγραφέας: Δημήτρης Αλεξίου
Τίτλος πρωτοτύπου: Αλάτι κόκκινο
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
Επιμέλεια: Έλενα Κατσαΐτη
Εκδόσεις: Διόπτρα
Έτος έκδοσης: 2012









Το ξημέρωμα της 26ης Ιουλίου 2001 βρίσκει το νησί της Σκύρου ανάστατο μετά την επίσκεψη του Εγκέλαδου. Ο σεισμός διώχνει τους τουρίστες και επισκιάζει το θάνατο της δεκαεξάχρονης «σημαδεμένης» Καλλιώς, που βρέθηκε νεκρή σε ένα ξωκλήσι. Ο αστυνόμος Ψαθάς καταφθάνει στο νησί και με τη συνοδεία μιας ετερόκλητης παρέας προσπαθεί να εξιχνιάσει το αίνιγμα.

Η υπόθεση κρύβει παγίδες. Ο Ψαθάς θα κοπιάσει για να βρει άκρη ανάμεσα στις φήμες που διασπείρονται, στις προλήψεις των ντόπιων, στους φόβους και τα μυστικά τους. Όπως όλοι ψιθυρίζουν, κάθε ιστορία γίνεται παραμύθι, αμέσως μόλις στεγνώσει το αίμα της.

Διαβάστε περισσότερα: https://www.dioptra.gr/

Σάββατο 20 Μαρτίου 2021

«Ετήσια Ανθολογία Επιστημονικής Φαντασίας, τ. 1» του Γκάρντνερ Ντοζουά

Μια χορταστική ανθολογία 800 σελίδων από βραβευμένα έργα επιστημονικής φαντασίας, από τους πλέον καταξιωμένους συγγραφείς της σύγχρονης εποχής, που κυκλοφορούσε στις ΗΠΑ από τον συγγραφέα και εκδότη Gardner Dozois (1947-2018) κάθε χρόνο από το 1984 μέχρι τον θάνατό του το 2018.

Εδώ πρόκειται για τον 19ο τόμο της σειράς, που κυκλοφόρησε το 2002 στις ΗΠΑ και ήταν ο πρώτος που εκδόθηκε στην Ελλάδα. Περιλαμβάνει 26 διηγήματα και νουβέλες.

Συγγραφέας: συλλογικό έργο
Τίτλος πρωτοτύπου: The Year's best Science Fiction - Nieteenth Annual Collenction
Είδος έργου: Ανθολογία από διηγήματα και νουβέλες επιστημονική φαντασίας
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: St. Martin's Press, 2002
Επιμέλεια αμερικανικής έκδοσης: Gardner Dozois
Ελληνικός τίτλος: Ετήσια Ανθολογία Επιστημονικής Φαντασίας 1
Μετάφραση: Βασίλης Αθανασιάδης, Ηλίας Λιάσκος, Νίκος Μανουσάκης, Μανώλης Παρούσης, Νικήτας Τουρβάς, Αυγουστίνος Τσιριμώκος
Επιμέλεια μετάφρασης: Γιάννης Ιωαννίδης
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Πολυτίμη Κονδύλη
Εκδόσεις: Anubis
Έτος έκδοσης: 2003

Οι συγγραφείς και τα έργα του τόμου

Ian R. MacLeod: "Νέο φως στην εξίσωση Ντρέικ"
Michael Cassutt: "Περισσότερες περιπέτειες σε άλλους πλανήτες"
Dan Simmons: "Στο Κ2 με τον Κανακαρίδη"
William Sanders: "Όταν καίγεται ο κόσμος όλος"
Nancy Kress: "Ηλεκτρονική ομηρία"
Geoff Ryman: "Πρόοδος"
Charles Stross: "Αστακοί"
Michael Swanwick: "Γαβ γαβ, είπε ο σκύλος"
Andy Duncan: "Ο Αρχισχεδιαστής"
Paul Di Filippo: "Η κούρσα των νετρίνων"
Alastair Reynolds: "Ο κόσμος των πάγων"
Allen M. Steele: "Οι μέρες του ταξιδιού"
Howard Waldrop και Leigh Kennedy: "Μια πόλη, ένα άλογο"
Eleanor Arnason: "Το μωσαϊκό της ζωής"
Robert Reed: "Το όνειρο του Ρέιβεν"
James Patrick Kelly: "Αναίρεση"
Carolyn Ives Gilman: "Ό,τι πιο γνήσιο"
Maureen F. McHugh: "Συνέντευξη: Καθημερινές ιστορίες"
Ian R. MacLeod: "Ιζαμπέλ"
Jim Grimsley: "Στην καρδιά του δάσους"
Michael Blumlein: "Το ξέρω, το κάνω"
Simon Ings: "Ρωσική άμπελος"
Paul McAuley: "Οι δύο Ντικ"
Brenda W. Clough: "Ίσως πάρει λίγο χρόνο"
Chris Beckett: "Ακρίτας"
Ken MacLeod: "Το ανθρώπινο μέτωπο"

Παρασκευή 19 Μαρτίου 2021

Τρία ποιήματα

Άτιτλο

Η ιστορία της λεωφόρου χάνεται στον ορίζοντα,
όπου το ηλιοβασίλεμα τρυπάει τα μυαλά των μοτοσικλετιστών,
κάνοντας ένα νεύμα στους λίγους που απέμειναν να το θαυμάζουν
και γιορτάζοντας κάθε τόσο ή θρηνώντας για το θάνατο της νοσταλγίας.
Ένας καινούργιος κόσμος κι ένα ηλιοβασίλεμα τόσο αρχαίο,
λάβα που θάφτηκε στα κόκκαλα, κόκκαλα που θάφτηκαν στην άσφαλτο,
ξεραμένες πληγές, πληγές χωρίς μνήμη, ποδοπατημένες.
Θα ‘ρθει η νύχτα, όμως θα την έχουμε κιόλας προσπεράσει.

Γλυκός χειμώνας

Τα όνειρα δεσπόζουν
Στο δρόμο με τα πεσμένα φύλλα
Η κόκκινη ομορφιά της δύσης
Υπενθυμίζει αλλοτινούς καιρούς
Μια ζωή
Το μεγαλείο της απλότητας που ‘ναι δική σου
Ένα σύννεφο σηκώνεται από φύλλα
Στο πέρασμά σου
Ψιθυρίζοντας με το στόμα χίλιων ανθρώπων που αγάπησες
Κυλάς επάνω του
Οδεύεις προς τη δύση
Στον ορίζοντα που περιμένει
Ζωγραφίζοντας τον έρωτα
Πάνω απ’ τις στέγες.

Παράλληλα

Χωρίς πνοή
Σ’ ένα δρόμο
Το άπειρο ήρεμα ξαναφορτίζεται
Χάνεται στον ορίζοντα
Διαβάτες περνούν
Με κίτρινα πρόσωπα
Το μεγαλείο του απείρου –η αναγέννησή του-
Ξέπνοοι
Μια φυλακή
Τα κλειδιά στο δρόμο
Κοιτούν ψηλά
Τα σίδερα ζωγραφίζονται στο ξημέρωμα
Δε χαιρετιούνται
Ο δεσμοφύλακας παραμένει ανώνυμος
Τα πρόσωπα αδιάφορα
Προσποιητό γαλήνεμα
Θρυμματίζονται
Η μεταμόρφωση του απείρου σε σκουριά
Του δεσμοφύλακα σε πλήθος
Ξημερώνει.

Η. Ο.

(Δημοσίευση στο ηλεκτρονικό περιοδικό Μονόκλ)

«Οι Επικυρίαρχοι» του Άρθουρ Κλαρκ

Ένα κλασικό έργο στο είδος του, το βιβλίο που οι κριτικοί και το κοινό ψήφισαν ως το καλύτερο έργο του Άρθουρ Κλαρκ, αυτό που ο ίδιος θεωρούσε ως ένα από το δύο αγαπημένα του, κυκλοφόρησε από τις πρωτοπόρες στον χώρο εκδόσεις Κάκτος ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του '70, τότε που το κοινό της επιστημονικής φαντασίας στη χώρα μας μόλις είχε αρχίσει να χειραφετείται.
Και κάποια στιγμή πρέπει να γραφτεί η ιστορία των εκδόσεων της επιστημονικής φαντασίας στην Ελλάδα και να αναδειχθεί η προσφορά του Μπουκουμάνη, του Εξάντα και του Κάκτου, καθώς και κάποιων παλαιότερων.

Συγγραφέας: Arthur Clarke
Τίτλος πρωτοτύπου: Childhood's End
Είδος έργου: Μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Ballantine Books, 1953
Ελληνικός τίτλος: Οι Επικυρίαρχοι
Μετάφραση: Δ. Αποστόλου
Εκδόσεις: Κάκτος
Έτος έκδοσης: 1978






Η επιχείρηση ήταν φυσικά, από τη δική τους άποψη [των Επικυριάρχων] πολύ μικρή, αλλά για την γη ήταν το πιο μεγάλο γεγονός που είχε συμβεί ποτέ. Χωρίς καμιά προειδοποίηση τα μεγάλα πλοία έφθασαν σαν χείμαρρος από τα άγνωστα βάθη του διαστήματος. Αναρίθμητες φορές μυθιστορήματα είχαν περιγράψει μια τέτοια μέρα, αλλά κανείς ποτέ δεν πίστεψε ότι θα συνέβαινε κάποτε στην πραγματικότητα. Τώρα είχε επιτέλους συμβεί. Οι σιωπηλές λαμπερές σιλουέτες που αιωρούνται πάνω από κάθε χώρα ήταν το σύμβολο μιας επιστήμης που ο Άνθρωπος δεν είχε ελπίδες να φτάσει για αιώνες. Για έξι μέρες έπλεαν ακίνητες πάνω από τις πόλεις του, χωρίς να δείχνουν ότι ήξεραν την ύπαρξή του. Δεν ήταν όμως ανάγκη να το δείξουν. Δεν ήταν δυνατόν να ήταν απόλυτα τυχαίο το γεγονός ότι είχαν σταματήσει επάνω ακριβώς από τη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, το Παρίσι, τη Μόσχα, την Ρώμη, το Καίηπ Τάουν, το Τόκιο, την Καμπέρα…

Πριν ακόμη περάσουν αυτές οι μέρες που πάγωσαν την καρδιά, αρκετοί άνθρωποι είχαν ανακαλύψει την αλήθεια. Αυτή δεν ήταν η πρώτη, δειλή επαφή μιας φυλής που δεν ήξερε τίποτε για τον Άνθρωπο. Μέσα σ’ αυτά τα σιωπηλά, ακίνητα πλοία, αυθεντίες της ψυχολογίας μελετούσαν τις αντιδράσεις της ανθρωπότητας. Όταν η καμπύλη της έντασης θα έφτανε στο αποκορύφωμά της, θα ενεργούσαν.

Και την έκτη ημέρα, ο Καρέλλεν, ο Επόπτης της Γης, ανακοίνωσε την ύπαρξή του στη Γη με μια ραδιοφωνική εκπομπή που κάλυψε κάθε ραδιοφωνική συχνότητα. Μίλησε αγγλικά τόσο τέλεια, ώστε η συζήτηση που προκάλεσε στις δύο πλευρές του Ατλαντικού κράτησε μια ολόκληρη γενιά. Το περιεχόμενο όμως του λόγου ήταν πιο συγκλονιστικό από τον τρόπο που εκφράσθηκε. Με οποιαδήποτε κριτήρια κι αν τον έκρινε κανείς, ήταν έργο υπέρτατης μεγαλοφυΐας, που έδειχνε πλήρη και απόλυτη κατοχή των ανθρωπίνων πραγμάτων.

Δεν υπήρχε αμφιβολία ότι η ευρυμάθεια και η δεξιοτεχνία του, οι δελεαστικές ενδείξεις μιας γνώσεως που ήταν ακόμη απρόσιτη, ήταν όλα προμελετημένα για να πείσουν την ανθρωπότητα ότι βρισκόταν εμπρός σε μια ακαταμάχητη πνευματική δύναμη. Όταν τελείωσε ο Καρέλλεν, τα κράτη της Γης κατάλαβαν ότι η αβέβαιη ανεξαρτησία τους είχε τελειώσει. Οι τοπικές, εσωτερικές κυβερνήσεις, θα διατηρούσαν τις εξουσίες τους, αλλά στο ευρύτερο πεδίο των διεθνών σχέσεων η πρωτοβουλία των τελικών αποφάσεων είχε ξεφύγει από τα ανθρώπινα χέρια. Οι αντιρρήσεις –οι διαμαρτυρίες– όλα ήταν μάταια.


(Απόσπασμα από το βιβλίο)













Η πρώτη έκδοση του βιβλίου

Πέμπτη 18 Μαρτίου 2021

«Το κόκκινο χορτάρι» του Μπορίς Βιάν

Ακόμα πιο αυτοβιογραφικό από άλλα βιβλία του, με περισσότερο ακόμα μαύρο χιούμορ να εκφράζει τις προσωπικές του ανησυχίες, το Κόκκινο χορτάρι ανήκει σε μια πολύ γόνιμη συγγραφική περίοδο του Μπορίς Βιάν. Το προσωπικό κενό, ο θάνατος, η καταγγελία της ψυχανάλυσης, η θέση της γυναίκας, είναι τα θέματα που κυριαρχούν.

Συγγραφέας: Boris Vian
Τίτλος πρωτοτύπου: L'Herbe rouge
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα: Éditions Toutain, 1950
Ελληνικός τίτλος: Το κόκκινο χορτάρι
Μετάφραση: Γεωργία Κατωπόδη
Εκδόσεις: Μπαρμπουνάκης
Έτος έκδοσης: 1979







Ο Βολφ κι η Λιλ, ο Λαζουλί κι η Φολαβρίλ. Μια παράξενη ιστορία αγάπης τεσσάρων ανθρώπων κρυμμένη κάτω από τις καταδύσεις του Βολφ με τη βοήθεια της χρονομηχανής του. Η μηχανή είναι για τον Βολφ ο μοναδικός συνδετικός κρίκος με έναν κόσμο πεπερασμένο, παρελθόντα ή μέλλοντα -το ίδιο κάνει- και του οποίου την έλλειψη νιώθει τόσο έντονα, που καταλήγει να αισθάνεται τελείως ξένος ως προς τη «νορμάλ» ανθρωπότητα. Είναι ψυχολογικά ανισόρροπος γιατί δεν μπορεί να προσαρμοστεί σ έναν κόσμο που δεν είναι φτιαγμένος ακριβώς γι αυτόν.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

https://www.barbounakis.com/

Τετάρτη 17 Μαρτίου 2021

«Ο Αρχοντοχωριάτης» του Μολιέρου

Συγγραφέας: Jean-Baptiste Poquelin, dit Molière
Τίτλος πρωτοτύπου: Le Bourgeois gentilhomme
Είδος έργου: Θέατρο
Έτος συγγραφής (γαλλική γλώσσα): 1670
Ελληνικός τίτλος: Ο Αρχοντοχωριάτης
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Εκδόσεις: Ηριδανός
Σειρά: Θέατρο
Έτος έκδοσης: 2009






Η κλασική κωμωδία του Μολιέρου, που σατιρίζει τους νεόπλουτους όλων των εποχών. Στον έμπορο Ζουρνταίν, που θέλει να γίνει από αστός αριστοκράτης, αναγνωρίζουμε ένα πλήθος αφελών, που νομίζουν πως η αναβάθμισή τους σε άλλη τάξη θα συνεπάγεται και μεγαλύτερη κοινωνική αποδοχή. Ξεκαρδιστικός στους διαλόγους και δηλητηριώδης στις οξυδερκείς παρατηρήσεις του, ο Μολιέρος βρίσκει την ευκαιρία να ασκήσει για άλλη μία φορά έντονη κριτική και στο κατεστημένο κάθε εποχής, που ξεγελάει τους νεόπλουτους για να προσποριστεί ίδια οφέλη.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

https://www.hridanos-ekdoseis.gr/

«Ο βροχοποιός» του Ν. Ρίτσαρντ Νας

Συγγραφέας: N. Richard Nash
Τίτλος πρωτοτύπου: The Rainmaker
Είδος έργου: Θέατρο
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 1954
Ελληνικός τίτλος: Ο βροχοποιός
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Εκδόσεις: Ηριδανός
Σειρά: Θέατρο
Έτος έκδοσης: 2008






Το διασημότερο έργο του Ρίτσαρντ Νας και υπόδειγμα θεατρικής γραφής και τρυφερότητας. Σε ένα χωριό κάποιας δυτικής πολιτείας των Η.Π.Α. ζουν ο χήρος Χάρρυ Κάρρυ, οι δυο γιοι του και η ανύπαντρη κόρη του. Παρ’ όλες τις προσπάθειες των τριών αντρών της οικογένειας, η Μόλλυ δεν θέλει ούτε βρίσκει σύντροφο. Την ανιαρή ζωή του χωριού έρχεται να ταράξει ο Αστρολέων, ένα κράμα θαυματοποιού και απατεώνα, ο οποίος υποστηρίζει ότι μπορεί, έναντι αμοιβής, να φέρει βροχή στη δοκιμαζόμενη από παρατεταμένη ξηρασία περιοχή. Ο ξένος διανυκτερεύει στο σπίτι των Κάρρυ, όπου και αναπτύσσεται μια περίεργη ερωτική σχέση ανάμεσα σ’ αυτόν και στη Μόλλυ. Το απρόσμενο τέλος, ο έκδηλος λυρισμός του και η εναλλαγή κωμικών και ρομαντικών σκηνών ανέδειξαν τον Βροχοποιό σε ένα από τα πιο πολυαγαπημένα έργα της μεταπολεμικής Αμερικής.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Τρίτη 16 Μαρτίου 2021

«Ο Μπήντερμαν και οι εμπρηστές» του Μαξ Φρις

Αυτή η μαύρη κωμωδία είναι το γνωστότερο έργο του Ελβετού θεατρικού συγγραφέα και μυθιστοριογράφου Μαξ Φρις (1911-1991) και, όπως το σύνολο του έργου του, είναι προσανατολισμένη προς μια καταλυτική κριτική της μεταπολεμικής αστικής ταξης στην Ευρώπη.

Συγγραφέας: Max Frisch
Τίτλος πρωτοτύπου: Biedermann und die Brandstifter
Είδος έργου: Θέατρο
1η έκδοση στη γερμανική γλώσσα: 1953
1η παράσταση: 1958
Ελληνικός τίτλος: Ο Μπήντερμαν και οι εμπρηστές
Μετάφραση: Νάσος Βαγενάς
Επιμέλεια: Μαρία Λάζου-Πορτολομαίου
Εκδόσεις: Δωδώνη
Σειρά: Παγκόσμιο θέατρο
Έτος έκδοσης: 1990




Από τη στιγμή που ο πρώτος εμπρηστής θα πατήσει το πόδι του στο κατώφλι του κ. Μπήντερμαν, ο αγαθός σπιτονοικοκύρης νιώθει πως κάτι πρόκειται να συμβεί. Κάπου εκεί στις άκρες των συναισθημάτων του κάποια προαίσθηση του λέει πως η επίσκεψη αυτή θα έχει δυσάρεστα επακόλουθα, τόσο γι' αυτόν όσο και για τη γυναίκα του και το σπίτι του, αυτό το ωραίο σπίτι, που με τόσο μόχθο κατόρθωσε να το αποκτήσει.

Ένας υγιής άνθρωπος δε θ' άφηνε φυσικά ένα απλό χτύπημα στην πόρτα του σπιτιού του να πάρει τις διαστάσεις μιας τέτοιας απειλής. Οι αντιδράσεις του θα ήταν άμεσες, ή, μάλλον, δε θα υπήρχαν καθόλου αντιδράσεις, αφού θα φρόντιζε να εξαλείψει καθετί που θα ευνοούσε την ανάπτυξη της απειλής. Όμως ο κ. Μπήντερμαν δεν είναι υγιής. Είναι αστός. Και ό,τι θα ακολουθήσει την πρώτη παραχώρησή του είναι με τόση ακρίβεια προκαθορισμένο, ώστε θα 'λεγες πως διευθύνεται από την αόρατη εκείνη δύναμη, που οι άνθρωποι συνηθίζουν να την ονομάζουν Μοίρα.

Δείτε περισσότερα: https://www.dodonipublications.gr/

Δευτέρα 15 Μαρτίου 2021

«Το 1821 και το θέατρο» του Βάλτερ Πούχνερ

Συγγραφέας: Walter Puchner
Τίτλος πρωτοτύπου: Το 1821 και το θέατρο. Από τη μυθοποίηση στην απομυθοποίηση
Είδος έργου: Ιστορία θεάτρου
Επιμέλεια: Κυριακή Πετράκου
Εκδόσεις: ΟΤΑΝ
Έτος έκδοσης: 2020








To βιβλίο του Βάλτερ Πούχνερ, Το 1821 και το θέατρο. Από τη μυθοποίηση στην απομυθοποίηση, δίνει μια συνολική εικόνα της τύχης του ηρωικού έπους και των πρωταγωνιστών του στο ευρωπαϊκό και ελληνικό θέατρο, έως τις αρχές του 21ου αιώνα.

Βασίζεται σε πολυετείς έρευνες σε ευρωπαϊκές και ελληνικές βιβλιοθήκες και αρχεία, καθώς και σε αρκετές προεργασίες. Χωρίζεται βασικά σε τρία μέρη:

1) την εξιστόρηση της εμπλοκής του θεάτρου στην προπαρασκευαστική φάση του Αγώνα και τη συμμετοχή των ερασιτεχνών ηθοποιών των ελληνικών σκηνών στο Βουκουρέστι, το Ιάσιο και την Οδησσό, ως μαχητών της ελευθερίας στις πρώτες φάσεις του Αγώνα στη Μολδαβίαˑ

2) αναλύει παραδείγματα από την ευρωπαϊκή δραματουργία του Φιλελληνισμού κατά τη διάρκεια του Αγώνα και έπειταˑ

3) περιγράφει την ελληνική δραματουργία με θέμα το ’21, από την αρχή του πατριωτικού δράματος (τον «Νικήρατο» της Ευανθίας Καΐρη το 1826) μέσω των ποιητικών τραγωδιών ενός Παν. Σούτσου και τη μαζική δραματογραφία των πανεπιστημιακών δραματικών αγώνων, έως τις πρώτες προσπάθειες απομυθοποίησης των γεγονότων του Αγώνα στον 20ό αιώνα.

Περισσότερες πληροφορίες: https://www.ekdoseisotan.gr/

«Το τέρας των Χόκλαϊν» του Ρίτσαρντ Μπρότιγκαν

Ένα παρωδιακό γουέστερν σε στυλ γοτθικού μυθιστορήματος του σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα Ρίτσαρντ Μπρότιγκαν (1835-1984). Κλασικό βιβλίο της εποχής μας.

Συγγραφέας: Richard Brautigan
Τίτλος πρωτοτύπου: The Hawkline Monster: A Gothic Western
Είδος έργου: Αστυνομικό γουέστερν μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Simon & Schuster, New York 1974
Ελληνικός τίτλος: Το τέρας των Χόκλαϊν (ένα γουέστερν τρόμου και αγωνίας)
Μετάφραση: Αλέξης Καλοφωλιάς
Επιμέλεια: Λένια Μαζαράκη
Εκδόσεις: Κυψέλη
Σειρά: Ξένη λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2020


Δύο επαγγελματίες δολοφόνοι, χαρακτηριστικοί αντιήρωες, δύο πανέμορφες αδερφές, δίδυμες, με έντονες ερωτικές επιθυμίες, ένας ανεπιθύμητος επισκέπτης από το υπερπέραν και μία ατμοσφαιρική έπαυλη συνθέτουν αυτό το αναπάντεχο γουέστερν.

Μία αλλόκοτη αφήγηση κινηματογραφικού ρυθμού, βουτηγμένη στην αγωνία, στο χιούμορ και στον σουρεαλισμό.

Διαβάστε περισσότερα: https://www.kypselibooks.gr/

Κυριακή 14 Μαρτίου 2021

«Ανθολογία επιστημονικής φαντασίας» των εκδόσεων Κομήτης

Η Ανθολογία επιστημονικής φαντασίας των εκδόσεων Κομήτης ήταν μια θεματική ανθολογία, που κυκλοφόρησε σε τέσσερις τόμους την περίοδο 1989-1990 και περιλάμβανε διηγήματα ξένων συγγραφέων. Τη διεύθυνση της σειράς είχε ο γνωστός ηθοποιός, λογοτέχνης και κριτικός Μάκης Πανώριος, συγγραφέας επιπλέον της εισαγωγής σε κάθε τόμο της ανθολογίας, ενώ την επιμέλεια και τη διόρθωση των δοκιμίων έκανε ο εκδότης Σπύρος Μπογιάτης. Η σειρά αυτή ήταν από τις πιο επιτυχημένες στην ελληνική εκδοτική παραγωγή του είδους.

Ανθολογήθηκαν μια σειρά από μεγάλα ονόματα της φανταστικής λογοτεχνίας καθώς και της λογοτεχνίας της επιστημονικής φαντασίας, όπως ο Άρθουρ Κλαρκ, ο Ισαάκ Ασίμοφ, ο Φρέντερικ Πολ, ο Χάρλαν Έλισον, ο Κλίφορντ Σάιμακ, ο Πόουλ Άντερσον, ο Ρόμπερτ Σέκλεϊ, ο Φριτς Λάιμπερ, ο Χάουαρντ Φίλιπς Λάβκραφτ, η Κάθριν Λουσίλ Μουρ, o Θήοντορ Στέρτζον, ο Α. Ε. Βαν Βογκτ, ο Τζέιμς Μπάλαρντ, ο Τζέιμς Κάμπελ και πολλοί άλλοι. Στο τέλος κάθε τόμου υπήρχε η βιογραφία όλων των συγγραφέων.
Τις μεταφράσεις των διηγημάτων έκαναν οι Γιώργος Ντούμας, Παναγιώτης Σκαγιάννης, Τάκης Αλεπάκος, Όλγα Αναστασοπούλου και Μάκης Πανώριος. Κάθε τόμος ολοκληρωνόταν με βιογραφικά σημειώματα των συγγραφέων του.
Οι τέσσερις τόμοι της σειράς, όπως μπορείτε να δείτε και στις εικόνες των εξωφύλλων, ήταν οι εξής:

- Ιστορίες από φανταστικούς κόσμους (1989)
- Ταξίδια στο χώρο και το χρόνο (1990)
- Όπερα του διαστήματος (1990)
- Ερωτικές ιστορίες Ε. Φ. (1990)















Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε από αυτή την ιστοσελίδα.

Σάββατο 13 Μαρτίου 2021

«Ο βασιλιάς Ληρ» του Γουίλιαμ Σαίξπηρ

«Απ’ όλα τα έργα του Σαίξπηρ, ο Βασιλιάς Ληρ είναι αναμφίβολα εκείνο στο οποίο [ο συγγραφέας] έχει πλησιάσει περισσότερο στο ύψος και στην ποιότητα τον έναν τραγικό ποιητή μεγαλύτερο σε όλα από εκείνον που ο κόσμος είδε ποτέ να γεννιέται στην ιστορία. Είναι το πιο αισχύλειο από τα έργα του, το πιο στοιχειώδες και πρωταρχικό, το πιο ωκεάνειο και τιτάνιο στη σύλληψή του.» – A.C. Swinburne

Συγγραφέας: William Shakespeare
Τίτλος πρωτοτύπου: King Lear
Είδος έργου: Θέατρο
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 1603-1606
Ελληνικός τίτλος: Ο βασιλιάς Ληρ
Μετάφραση: Διονύσης Καψάλης
Εκδόσεις: Άγρα
Έτος έκδοσης: 2020







H στιβαρή ποίηση του Βασιλιά Ληρ, η ποικιλία και το εύρος της ανθρώπινης εμπειρίας που περικλείει, το μέγεθος των αισθημάτων που ενεργοποιεί και ασφαλώς το αδυσώπητο τέλος του τον καθιστούν ένα από τα σκοτεινότερα, τα πιο ανήσυχα και ανησυχητικά έργα που γράφτηκαν ποτέ για το θέατρο. Και μόνο το τεράστιο δραματικό φάσμα του Ληρ προξενεί δέος. Στις σκηνές του, που διαδραματίζονται σε κλειστά δωμάτια ή στο ύπαιθρο, σε αίθουσες ανακτόρων ή στην καλύβα ενός ερημότοπου, διαβαίνουν βασιλείς και ζητιάνοι, άρχοντες και υπηρέτες, γνωστικοί και τρελοί, ιππότες, στρατιώτες, αυλικοί και κατάσκοποι, ενώ τα συναισθήματα που προκαλεί κυμαίνονται, κάποτε με αιφνίδιες και βίαιες εναλλαγές, από την άδολη αγάπη ως το πιο αδιάλλακτο μίσος, από την καλοσύνη και την τρυφερότητα ως την πιο άγρια ψυχική και σωματική βία, από το ερωτικό πάθος ως την αποστροφή, από την οργή και τη φονική σύγκρουση ως τη γλυκύτερη καταλλαγή.

Με τον φόβο να κατηγορηθώ για παθολογική βαρδολατρία, θα έλεγα ότι ο Βασιλιάς Ληρ είναι ίσως το κορυφαίο έργο τραγικής ποίησης αδιακρίτως εποχής, ιστορίας, τόπου, γλώσσας, έθνους, φύλου η φυλής, σε όλον τον δυτικό πολιτισμό, όπως είθισται να τον αποκαλούμε, αλλά και στον ανατολικό τώρα πια, αφού κι αυτός φαίνεται να έχει αναγνωρίσει και αφομοιώσει την τραγωδία ως αναγκαίο παραστατικό πρότυπο για τις δικές του προτεραιότητες.

Ο Βασιλιάς Ληρ αφήνει πίσω του μια ηθική ερημία, μια έρημη χώρα απορφανεμένη, στερημένη από κάθε ηθική ευεργεσία, στην οποία η νομιμότητα της εξουσίας θα παραμείνει πρόβλημα ανοιχτό σαν πληγή, μολονότι τα αισθήματα και τα συναισθήματα που εκδραματίστηκαν μέσα σ’ αυτήν την εμπλοκή, και πάνω απ’ όλα τ’ άλλα της αγάπης, δεν έχουν χάσει τίποτε από το αμφίσημο κύρος τους στις ανθρώπινες υποθέσεις.

(Από τον πρόλογο του μεταφραστή στην έκδοση)

Πηγή: http://agrapublications.blogspot.com/

«Ταυτότητες στη Μακεδονία» - Συλλογικό έργο

Συγγραφέας: συλλογικό έργο
Τίτλος πρωτοτύπου: Ταυτότητες στη Μακεδονία
Είδος έργου: Ιστορία και εθνολογία
Πρόλογος: Θάνος Βερέμης
Επιμέλεια: Βασίλης Κ. Γούναρης, Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης, Γιώργος Β. Αγγελόπουλος
Εκδόσεις: Παπαζήσης
Έτος έκδοσης: 1997







Η μελέτη αυτή αποτελεί μια πρωτότυπη, διεπιστημονική προσέγγιση του χώρου των άλλοτε σλαβόφωνων και νυν δίγλωσσων κατοίκων της Δυτικής Μακεδονίας από τα τέλη του 19ου αιώνα. Στόχος της είναι αφενός να αποδείξει ότι τα ιστορικά, εθνογραφικά, πολιτικά και γλωσσολογικά κριτήρια, που έχουν χρησιμοποιηθεί έως σήμερα, δεν φωτίζουν ιδιαίτερα την πορεία της μακεδονικής εθνογένεσης, αφετέρου να υποδείξει ως καθοριστικότερο παράγοντα διαφοροποίησης το άτομο και τις προσωπικές του επιλογές.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Οι συγγραφείς και τα άρθρα

Πρόλογος - Θάνος Βερέμης
Εισαγωγικές παρατηρήσεις - Βασίλης Κ.Γούναρης
«Ανακυκλώνοντας τις παραδόσεις: Εθνοτικές ταυτότητες και μειονοτικά δικαιώματα στη Μακεδονία» - Βασίλης Κ. Γούναρης
«Η αυτονόμηση της Μακεδονίας: Από τη θεωρία στην πράξη» - Βλάσης Βλασίδης
«Τα σλαβικά ιδιώματα στην Ελλάδα: Γλωσσολογικές προσεγγίσεις και πολιτικές αποκλίσεις» - Αλεξάνδρα Ιωαννίδου
«Γαμήλιες ανταλλαγές σε πολιτισμικά μεικτές αγροτικές κοινότητες της Μακεδονίας: Η σημασία τους για τον ορισμό και τη διάκριση των πληθυσμιακών κατηγοριών» - Γιώργος Β. Αγγελόπουλος
«Σλαβόφωνοι και Πρόσφυγες: Πολιτικές συνιστώσες μιας οικονομικής διαμάχης» - Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης
«Άρθρωση και δομή του μειονοτικού λόγου: Το παράδειγμα των Μογλενών και της Ζόρα» - Άγγελος Α. Χοτζίδης
«Ανάμεσα στο κράτος και την ύπαιθρο: Το Κρούσοβο από το 1903 και εφεξής» - Keith Brown
«Μετανάστευση και ταυτότητα: Η περίπτωση των Μακεδόνων Ελλήνων μεταναστών» - Χρήστος Μ. Μανδατζής
«Εξισωτικός φιλελευθερισμός και προστασία των μειονοτήτων» - Φιλήμων Παιονίδης

Πέμπτη 11 Μαρτίου 2021

«Το χρώμα του ήλιου» του Αντρέα Καμιλλέρι

Ένας διακεκριμένος συγγραφέας της εποχής μας μάς ξαναφέρνει κοντά στο έργο ενός από τους μεγαλύτερους ζωγράφους που υπήρξαν ποτέ. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι αφιερωμένο στον Caravaggio. Ο πίνακας του εξωφύλλου είναι το έργο «Amor Vincit Omnia» που φιλοτεχνήθηκε ανάμεσα στο 1601 και το 1602.

Συγγραφέας: Andrea Camilleri
Τίτλος πρωτοτύπου: Il colore del sole
Είδος έργου: Ιστορικό αφήγημα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Mondadori Editore, Μιλάνο 2007
Ελληνικός τίτλος: Το χρώμα του ήλιου
Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Γιώργος Κασαπίδης
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Σύγχρονη ξένη λογοτεχνία
Έτος 4ης (παρούσας) έκδοσης: 2019 (1η έκδοση 2008)



Ο Αντρέα Καμιλλέρι, συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων και κεντρικός ήρωας του βιβλίου αυτού, δεν μπορεί να ξεφύγει από μια σειρά μυστηριωδών καταστάσεων που γίνονται όλο και πιο ανησυχητικές. Μυστήρια που τον οδηγούν σε μια αγροικία χαμένη σε μια απομακρυσμένη εξοχή. Εκεί τον περιμένουν μερικά παράξενα αντικείμενα κι ένα απίστευτο ημερολόγιο, γραμμένο πριν τέσσερις αιώνες από το χέρι ενός καλλιτέχνη. Ενός πολύ μεγάλου και καταραμένου καλλιτέχνη: του Μικελάντζελο Μερίζι, γνωστού ως Καραβάτζο...

Οι σύντομες, κοφτές, ασαφείς και ονειροπόλες σημειώσεις αυτού του ημερολογίου -για το γράψιμο του οποίου ο Καμιλλέρι με εξαιρετική ικανότητα αποκατέστησε όλες τις ρωγμές, όλη τη λάμψη του πιο διεφθαρμένου Ιταλού του 1600- είναι ένα είδος παράξενου «μαύρου» μυθιστορήματος, γεμάτου σκιές και ψευδαισθήσεις, για την περίοδο που πέρασε ο Καραβάτζο στη Μάλτα και τη Σικελία το καλοκαίρι του 1607.

Αυτή τη φορά η γραφή του Καμιλλέρι βουτάει στο παρελθόν, για να συντονιστεί με τη βασανισμένη ψυχολογία του καλλιτέχνη και να ερευνήσει σε βάθος τη ζωγραφική του. Η αφηγηματική ταύτιση του Καμιλλέρι καταφέρνει να μας προσφέρει μια καινούρια άποψη γύρω από την ασύγκριτη τέχνη του φωτός και της σκιάς, που εδώ κι αιώνες μας γοητεύει με την έντονη, απόμακρη επιβολή της.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)















Ο περίφημος πίνακας του Caravaggio «Δείπνο στην Εμμαούς», 1601

«Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας» του Αλεξάντερ Βασίλιεφ

Το έργο αυτό του σημαντικού Ρώσου ιστορικού και βυζαντινολόγου Αλεξάντερ Βασίλιεφ (1867-1953), είναι από τις πιο ευχάριστες στο διάβασμα ιστορίες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που έχουν γραφτεί ποτέ, χωρίς αυτό να τη στερεί από την επιστημονικότητά της. Ο συγγραφέας αναλύει την κοινωνική, οικονομική και πνευματική πορεία του Βυζαντίου από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης μέχρι την πτώση της και δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα του βυζαντινού βίου και πολιτισμού. Πρόκειται για ένα έργο χρήσιμο ακόμα και σήμερα, που η έρευνα σε πολλούς τομείς της βυζαντινής ιστορίας έχει προχωρήσει και έχουν φωτιστεί πολλές πλευρές της. Άλλωστε, όλοι οι νεότεροι μελετητές έχουν λίγο ή πολύ πάρει ως βάση τους τη μελέτη πρωτοποριακών έργων όπως το συγκεκριμένο. (Η. Ο.)

Συγγραφέας: Алексaндр Александрович Васильев
Τίτλος πρωτοτύπου: История Византийской империи (τόμος 1 και τόμος 2)
Είδος έργου: Ιστορία του Βυζαντίου
1η έκδοση στη ρωσική γλώσσα: 1917 (1ος τόμος) και 1925 (2ος τόμος)
1η έκδοση στν αγγλική γλώσσα: 1929
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα (αναθεωρημένη): 1932
Ελληνικός τίτλος: Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Τόμοι: 2
Μετάφραση: Δημοσθένης Σαβράμης
Εκδόσεις: Πάπυρος
Σειρά: Βιβλιοθήκη ιστορικών έργων
Έτος έκδοσης: 1995

Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021

«Οι έννοιες της Φυσικής» του Πωλ Χιούιτ

Συγγραφέας: Paul G. Hewitt
Τίτλος πρωτοτύπου: Conceptual Physics
Είδος έργου: Φυσική
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 2002
Ελληνικός τίτλος: Οι έννοιες της Φυσικής
Μετάφραση: Ελένη Σηφάκη, Ιωάννης Παπαδόγγονας
Επιστημονική επιμέλεια: Ιωάννης Παπαδόγγονας
Εκδόσεις: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Έτος παρούσας έκδοσης: 2013 (1η έκδοση 2004)



**Γράφει ο Γιάννης Παπακωνσταντίνου
Φυσικός

Προβλεψιμότητα και χάος

Όταν είναι γνωστές οι αρχικές συνθήκες ενός συστήματος που χαρακτηρίζεται από τάξη, μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις για την εξέλιξή του. Για παράδειγμα, μπορούμε να γνωρίζουμε τη θέση και την ώρα άφιξης ενός αεροπλάνου όταν ξέρουμε την ώρα εκκίνησης και την ταχύτητά του. Μπορούμε να γνωρίζουμε πότε θα γίνει έκλειψη Σελήνης ή Ηλίου και πού θα είναι αυτή ορατή, καθώς έχουμε στα χέρια μας τα χαρακτηριστικά της κίνησης των σωμάτων που εμπλέκονται στο φαινόμενο. Όλα αυτά συμβαίνουν στον Νευτώνειο μακρόκοσμο.

Ανάλογα έχουν τα πράγματα και στον κβαντικό μικρόκοσμο, όπου κι εκεί είναι δυνατό να προβλεφθεί η πιθανότητα να βρεθεί σε κάποια θέση ένα υποατομικό σωματίδιο ή σε ποιο χρονικό διάστημα θα συμβεί η διάσπαση ενός ατόμου.

Η προβλεψιμότητα στα συστήματα που χαρακτηρίζονται από τάξη, είτε είναι Νευτώνεια είτε Κβαντικά, στηρίζεται στη γνώση των αρχικών συνθηκών.

Ορισμένα συστήματα όμως, Νευτώνεια ή Κβαντικά, δεν χαρακτηρίζονται από τάξη, με αποτέλεσμα να μην είναι προβλέψιμα όσο καλά και αν γνωρίζουμε τις αρχικές συνθήκες (την αφετηρία τους δηλαδή). Αυτά τα συστήματα λέγονται χαοτικά και είναι εγγενώς μη προβλέψιμα.

Για παράδειγμα, η στροβιλώδης ροή του νερού πραγματοποιείται με χαοτικό τρόπο. Όλοι μπορούν να παρατηρήσουν ότι σε ένα ρυάκι δύο ολόιδια κομμάτια ξύλο με την ίδια αφετηρία και την ίδια στιγμή, δεν θα ακολουθήσουν την ίδια πορεία και, πολλές φορές, ούτε καν παρόμοιες.

Τα καιρικά φαινόμενα είναι επίσης χαοτικά. Μικρές μεταβολές στις ατμοσφαιρικές συνθήκες κάποια στιγμή σε κάποιο τόπο, μπορεί να προκαλέσουν μεγάλες μεταβολές μετά από καιρό κάπου αλλού που ουσιαστικά είναι μη προβλέψιμες. Έτσι ορθώνεται ένα φράγμα στην προσπάθεια πρόβλεψης του καιρού από τους μετεωρολόγους.

Αυτό το φράγμα οδήγησε τον επιστήμονα Έντουαρντ Λόρεντζ να αναρωτηθεί για πρώτη φορά «Άραγε το πέταγμα μιας πεταλούδας στη Βραζιλία μπορεί να προκαλέσει τυφώνα στο Τέξας;»

Ο όρος «φαινόμενο της πεταλούδας» χρησιμοποιείται σήμερα για να δηλώσει διεργασίες όπου μία πολύ μικρή δράση μπορεί να ενισχυθεί και να προκαλέσει φαινόμενα μεγάλης κλίμακας.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ένα χαοτικό σύστημα δεν είναι απόλυτα μη προβλέψιμο. Στα επιμέρους τμήματα του μπορεί να υπάρχει κάποια τάξη, όπου όμως δεν αναδεικνύεται μία σταθερή σχέση με τα γειτονικά.

Οι επιστήμονες αναζητούν τις σχέσεις αυτές με μαθηματικό τρόπο ενώ οι καλλιτέχνες με το δικό τους τρόπο. Όλοι αναζητούν τις συνδέσεις των αμέτρητων όψεων της φύσης, οι οποίες υπήρχαν πάντα αλλά για τον άνθρωπο γίνονται αντιληπτές σιγά-σιγά.

Περισσότερες λεπτομέρειες για το βιβλίο στις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.

Τρίτη 9 Μαρτίου 2021

«Γυμνή ζωή» του Λουίτζι Πιραντέλλο

Συγγραφέας: Luigi Pirandello
Τίτλος πρωτοτύπου: La vita nuda
Είδος έργου: Διηγήματα και νουβέλες
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: 1922
Ελληνικός τίτλος: Γυμνή ζωή και άλλα διηγήματα
Μετάφραση: Κατερίνα Γλυκοφρύδη
Εκδόσεις: Καστανιώτης
Έτος έκδοσης: 1985







«...Μου ξαναδώσατε τη ζωή για να με στείλετε φυλακή; Και δεν είναι ένα άγριο έγκλημα αυτό; Και τι είδους δικαιοσύνη είναι αυτή που τιμωρεί έτσι εν ψυχρώ τον άνθρωπο που έχει από μόνος του ξεπλύνει τις τύψεις του; Πώς θα καθίσω εγώ φυλακή για ένα έγκλημα που δε σκέφτηκα ποτέ να κάνω και που ποτέ δε θα έκανα αν δε με είχαν παρασύρει σ' αυτό...»

Η μυστική σκέψη που γίνεται φωνή και παίρνει διαστάσεις κραυγής στη νουβέλα «Το καθήκον του γιατρού». Δεν είναι μόνο αυτό. Ο Λουίτζι Πιραντέλλο, ο μεγάλος Ιταλός συγγραφέας, με την ποικιλία των ηρώων του και των αισθημάτων τους, των αιώνιων ανθρώπινων αισθημάτων, πέρα από καθεστώτα και νόμους, είναι σαν να μας δίνει στο χέρι ένα κάτοπτρο όπου η κάθε ψυχή μπορεί να δει το είδωλό της εκεί μέσα, φωτεινό και διάφανο ή σκοτεινό κι αδιαπέραστο, ακέραιο ή θρυμματισμένο.

(Από το οπισθόφυλλο)

«Το λάθος παλτό» του Νίκου Σίμου

Συγγραφέας: Νίκος Σίμος
Τίτλος πρωτοτύπου: Το λάθος παλτό
Είδος έργου: Διηγήματα
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Ηλίας Καφάογλου
Εκδόσεις: Κέδρος
Έτος έκδοσης: 2010









Ένα παλτό αλλάζει κατά λάθος χέρια και μαζί την τύχη του νέου του ιδιοκτήτη, ενός άντρα παρασυρμένου από το κραχ στο Χρηματιστήριο. - Μια επιτυχία του Σινάτρα δίνει το τελειωτικό χτύπημα στην καριέρα ενός ξεχασμένου τραγουδιστή. - Ο υπερβάλλων επαγγελματικός ζήλος ενός τρομοκράτη καταλήγει σε μια μοιραία δολοφονία. - Ένα στεγαστικό δάνειο από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας αναβαθμίζει κάποιο μικρό ρουσφέτι σε δυνατό αφροδισιακό. - Η ευτυχία μετριέται με ψίχουλα, στο φαγητό που μοιράζεται μια αλλοδαπή με τον μοναχικό σιτιστή περιστεριών. - Ένας χαρτοφύλακας γεμάτος χρήματα παραμορφώνει καταλυτικά μια τυραννισμένη οικιακή βοηθό.

Γεγονότα, συμπτώσεις, εκπλήξεις και ανατροπές. Δέκα ιστορίες, δέκα διαφορετικές εκδοχές της ζωής που αυτοσχεδιάζει χωρίς υποβολέα. Δέκα ιστορίες σε μια παράσταση ζωής μοναδική για τον καθένα.

(Από το οπισθόφυλλο)

https://www.kedros.gr/

Δευτέρα 8 Μαρτίου 2021

«Στον λαβύρινθο της Γραμμικής Β: Ξεκλειδώνοντας το αίνιγμα ενός αρχαίου κώδικα» της Μαργκαλίτ Φοξ

Συγγραφέας: Margalit Fox
Τίτλος πρωτοτύπου: The Riddle of the Labyrinth: The Quest to Crack an Ancient Code
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Harper Collins Publishers, 2013
Ελληνικός τίτλος: Στον λαβύρινθο της Γραμμικής Β: Ξεκλειδώνοντας το αίνιγμα ενός αρχαίου κώδικα
Μετάφραση: Χαράλαμπος Ε. Μαραβέλιας
Επιμέλεια: Παναγιώτης Σουλτάνης
Εκδόσεις: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Σειρά: Γλώσσα και γλώσσες
Έτος 1ης έκδοσης: 2020



Η αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β, αυτής της μυστηριώδους γραφής που πρωτοέφερε στο φως ο Άρθουρ Έβανς ανασκάπτοντας την Κνωσό το 1900, υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα διανοητικά επιτεύγματα του 20ού αιώνα. Για πέντε περίπου δεκαετίες, μερικές από τις σπουδαιότερες μορφές στο πεδίο της φιλολογικής και της αρχαιολογικής επιστήμης, και όχι μόνο, αναμετρήθηκαν χωρίς επιτυχία με το εγχείρημα της λύσης αυτού του αρχαίου γρίφου, το οποίο θα άνοιγε ένα παράθυρο στη μελέτη της αιγαιακής προϊστορίας· και τη λύση έμελλε να τη δώσει εντέλει το 1952 όχι ένας ειδικός επιστήμονας αλλά ένας παθιασμένος ερασιτέχνης, ο άγγλος αρχιτέκτονας Μάικλ Βέντρις.

Όμως από τις περισσότερες εξιστορήσεις αυτής της συναρπαστικής περιπέτειας λείπει το όνομα μιας μεγάλης πρωταγωνίστριας: της αμερικανίδας φιλολόγου Άλις Κόμπερ. Εργαζόμενη αθόρυβα και με σχολαστικότητα στο σπίτι της στη Νέα Υόρκη, η Κόμπερ συγκαταλεγόταν μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα στους κορυφαίους ειδήμονες στη Γραμμική Β γραφή παγκοσμίως. Αν και σε μεγάλο βαθμό λησμονημένη σήμερα —για αρκετούς λόγους, ανάμεσά τους και διότι η ιστορία σχεδόν πάντα γράφεται από τους νικητές, και διότι ήταν μια γυναίκα σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο—, έφτασε κοντά στην αποκρυπτογράφηση λίγο πριν από τον πρόωρο θάνατό της το 1950· και η δική της προεργασία υπήρξε καθοριστική στη διαλεύκανση του μυστηρίου της Γραμμικής Β.

Η Μαργκαλίτ Φοξ συνθέτει μια συναρπαστική αφήγηση, ένα είδος επιστημονικής ιστορίας μυστηρίου, ισορροπώντας δεξιοτεχνικά ανάμεσα στην επιστημονική τεκμηρίωση και την αποτύπωση της προσωπικής ιστορίας των πρωταγωνιστών αυτής της διανοητικής περιπέτειας. Επιτρέπει ακόμα και στον μη ειδικό αναγνώστη να παρακολουθήσει βήμα προς βήμα την πορεία του διανοητικού αυτού άθλου, τον μυεί στις τεχνικές της κρυπτογράφησης και της αποκρυπτογράφησης, δίνοντας συνάμα σάρκα και οστά σε όλα αυτά τα πρόσωπα που αφιέρωσαν τη ζωή τους στη λύση του αινίγματος.

Στο Επίμετρο της ελληνικής έκδοσης, ο μεταφραστής Χ. E. Μαραβέλιας παρουσιάζει μεταξύ άλλων τη συμβολή του σημαντικότερου έλληνα ερευνητή της Γραμμικής Β, του Κ. Δ. Κτιστόπουλου, στην προσπάθεια της αποκρυπτογράφησης και την επαφή που είχε, μέσω της ανταλλαγής επιστολών, με την Άλις Κόμπερ.

Πηγή: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Σημείωση: Έχουμε παρουσιάσει στο παρελθόν σε αυτό το ιστολόγιο και άλλα βιβλία που αναφέρονται στο συναρπαστικό θέμα της αποκρυπτογράφισης της Γραμμικής Β, της πρωιμότερες γραφής που αποτυπώνει τη μυκηναϊκή ελληνική γλώσσα:

- Ο άνθρωπος που αποκρυπτογράφησε τη Γραμμική Β
- Γραμμική Β και συγγενικές γραφές
- Εισαγωγή στη Γραμμική Β

«Ο εχθρικός πλανήτης» του Φρέντυ Γερμανού

Συγγραφέας: Φρέντυ Γερμανός
Τίτλος πρωτοτύπου: Ο εχθρικός πλανήτης
Είδος έργου: Νουβέλα, διηγήματα και θεατρικά μονόπρακτα επιστημονικής φαντασίας
Εκδόσεις: Κάκτος
Έτος 1ης έκδοσης: 1978









Ελληνική επιστημονική φαντασία και μάλιστα από τον Φρέντυ Γερμανό! Συνδυασμός μοναδικός και με πολύ ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πρόκειται για συλλογή που αποτελείται από μία νουβέλα, τέσσερα διηγήματα και δύο θεατρικά μονόπρακτα, όλα με αναφορές σε ένα δυστοπικό, μετα-αποκαλυπτικό μέλλον, με τον άνθρωπο υποταγμένο στις μηχανές, να παίζει δευτερεύοντα ρόλο και να βασανίζεται από τη μοναξιά.

Για μια ακόμα φορά οι εκδόσεις Κάκτος (στην πρώτη γραμμή της επιστημονικής φαντασίας μαζί με τον Μπουκουμάνη και τον Εξάντα) πρωτοπορούν σε ένα λογοτεχνικό είδος που δεν βρήκε ποτέ στη χώρα μας τη θέση που του άξιζε, αν και υπήρξαν σπουδαίοι συγγραφείς που ασχολήθηκαν κατά καιρούς με αυτό. Εδώ ο Φρέντυ Γερμανός έχει την οξύνοια και τη φαντασία να μας προσφέρει -με το χαρακτηριστικό του χιούμορ, που όμως αυτή τη φορά υποτάσσεται στην πίκρα- μια ενόραση του μέλλοντος που σε πολλά σημεία είναι σήμερα πραγματικότητα, ή σχεδόν. Και θα ευχόμασταν να μην είναι...

Τα περιεχόμενα του βιβλίου

«Καλά νέα από την Αφροδίτη»
«Ηλεκτρονική φυλή»
«Ο Όσκαρ πρέπει να πεθάνει»
«Ένα μέρος σαν ανοιχτή καρδιά»
«Ο τρίτος νόμος»
«Φυγή»
«Μοναχικός φύλακας στην Ακρόπολη»

Έχουμε ξαναπαρουσιάσει από το ιστολόγιο αυτό έκδοση με ελληνικά έργα επιστημονικής φαντασίας. Μπορείτε να δείτε εδώ.

Η. Ο.

Κυριακή 7 Μαρτίου 2021

«Τι είναι δικαιοσύνη;» του Χανς Κέλσεν

Συγγραφέας: Hans Kelsen
Τίτλος πρωτοτύπου: Was ist Gerechtigkeit?
Είδος έργου: Δοκίμιο
1η έκδοση στη γερμανική γλώσσα: Deuticke, Βιέννη 1953
Ελληνικός τίτλος: Τι είναι δικαιοσύνη;
Μετάφραση: Θοδωρής Δρίτσας
Επίμετρο: Αλίκη Λαβράνου
Εκδόσεις: Αντίποδες
Έτος έκδοσης: 2019





«Κανένα άλλο ερώτημα δεν έχει συζητηθεί με τόσο πάθος, για κανένα άλλο ερώτημα δεν έχει χυθεί τόσο πολύτιμο αίμα, τόσα πικρά δάκρυα, κανένα άλλο ερώτημα δεν έχουν στοχαστεί τόσο βαθιά τα πιο φωτεινά πνεύματα, από τον Πλάτωνα μέχρι τον Καντ. Κι όμως, το ερώτημα αυτό παραμένει μέχρι σήμερα αναπάντητο. Ίσως γιατί είναι ένα από εκείνα τα ερωτήματα για τα οποία λέγεται, με μια στάση στοχαστικής παραίτησης, πως ο άνθρωπος δεν θα βρει ποτέ μια οριστική απάντηση, μπορεί μόνο να προσπαθεί διαρκώς να τα απαντήσει καλύτερα.»

Ο Χανς Κέλσεν συμπυκνώνει στο μικρό αυτό κείμενο τη ριζοσπαστική κριτική του στις γενικές θεωρίες της δικαιοσύνης, δείχνοντας τις αντιφάσεις και τα προβλήματα της θεμελίωσής τους, υπερασπιζόμενος συγχρόνως έναν σχετικισμό των αξιών που αποτελεί προϋπόθεση της επιστήμης, της ανεκτικότητας και της δημοκρατίας.

Πηγή: https://antipodes.gr/

Παρασκευή 5 Μαρτίου 2021

«Παίζει ο Θεός ζάρια; Η Επιστήμη του Χάους» του Ίαν Στιούαρτ

Συγγραφέας: Ian Stewart
Τίτλος πρωτοτύπου: Does God Play Dice? The New Mathematics of Chaos
Είδος έργου: Η μαθηματική Θεωρία του Χάους
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Blackwell Publishing, 1989
Ελληνικός τίτλος: Παίζει ο Θεός ζάρια; Η Επιστήμη του Χάους
Μετάφραση: Κωνσταντίνος Σαμαράς
Επιστημονική επιμέλεια: Ιωάννης Σ. Νίκολης
Γλωσσική επιμέλεια: Πάνος Ν. Βλάχος
Διορθώσεις: Ντίνα Γιαννακοπούλου
Εκδόσεις: Κωσταράκη
Έτος 1ης έκδοσης: 1991

Οι μεγάλοι επιστήμονες του εικοστού αιώνα νόμισαν ότι είχαν ανακαλύψει τους αδήριτους νόμους ενός σύμπαντος που «δουλεύει» με την ακρίβεια ωρολογιακού μηχανισμού. Όμως, έκαναν λάθος...

Από τα μικρότερα σωμάτια της κβαντικής φυσικής, τα «κενά» στη ζώνη των αστεροειδών, μέχρι τις μπάλες του μπιλιάρδου, τον καιρό και το χρηματιστήριο, τίποτα δεν συμπεριφέρεται με τρόπο που μπορεί ολοκληρωτικά να προβλεφθεί. Οι μαθηματικοί, για να αντιμετωπίσουν επιτυχώς τον «άτακτο» κόσμο, ανέπτυξαν τη θεωρία του Χάους, την πιο παράξενη και επαναστατική σύλληψη των τελευταίων χρόνων. Η ιστορία, οι βασικές αρχές και πολλές πρακτικές εφαρμογές του Χάους, μας αποκαλύπτονται μέσα από το ελκυστικό αυτό βιβλίο.

(Από την παρουσίαση της έκδοσης στο εσώφυλλο του βιβλίου)

«Οι εκατό μέρες» του Γιόζεφ Ροτ

Συγγραφέας: Joseph Roth
Τίτλος πρωτοτύπου: Die hundert Tage
Είδος έργου: Ιστορικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στη γερμανική γλώσσα: Allert de Lange Verlag, Amsterdam 1936
Ελληνικός τίτλος: Οι εκατό μέρες
Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου
Εκδόσεις: Άγρα
Έτος έκδοσης: 2020






Ήταν χαμένη. Χαμένη ανεπανόρθωτα. Ανήκε στον μεγάλο αυτοκράτορα, μα αυτός δεν την ήξερε, δεν ήξερε τίποτα γι’ αυτήν. Ήταν μικροσκοπική κι ασήμαντη, πιο ασήμαντη από τις ασήμαντες μυγούλες που βούιζαν στην κάμαρα του αυτοκράτορα, αόρατες ή κι ενοχλητικές ίσως γι’ αυτόν. Αόρατη η κι ενοχλητική ίσως : όπως κι αν ήταν, αυτή τον αγαπούσε. Η καρδιά της ήταν θερμή, τρυφερή, νέα. Κάποιες στιγμές, με το βλέμμα προσηλωμένο σε κάποιο από τα πορτραίτα του, ένιωθε κι η ίδια σαν τις μυγούλες που, μικροσκοπικές κι ασήμαντες κι ενοχλητικές, σέρνονταν πάνω στη ζωγραφιά.

Ο ασύγκριτος Γιόζεφ Ροτ, στο μυθιστόρημα αυτό του 1935, φαντάζεται τις τελευταίες ένδοξες μέρες του Ναπολέοντα, τις εκατό μέρες αφότου κατάφερε να δραπετεύσει από τη νήσο Έλβα ώς την τελειωτική του ήττα στο Βατερλώ. Η αφήγηση αυτού του εντυπωσιακού έργου, που τοποθετείται στο πρώτο εξάμηνο του 1815 κυρίως στο Παρίσι, γίνεται από δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες: από τη μία είναι ο ίδιος ο Ναπολέοντας κι από την άλλη η ταπεινή αφοσιωμένη πλύστρα του παλατιού Αντζελίνα Πιέτρι, μια άτυχη κοπέλα που του ’χει δώσει οριστικά και αμετάκλητα την καρδιά της. Ο Ροτ καταφέρνει να εκφράσει με αριστοτεχνικό τρόπο τη βαθιά θλίψη που συνδέει τη μοίρα τους.

Η λυρική κομψότητα και οι υποβλητικές ατμοσφαιρικές λεπτομέρειες, που αποτελούν την υπογραφή του Ροτ, στις Εκατό μέρες αγγίζουν την τελειότητα.

Αυτό που ιδίως ελκύει τον Ροτ –το αποκαλύπτει σε μια επιστολή– είναι η δυνατότητα να δείξει τον Ναπολέοντα «στη μόνη φάση της ζωής του στην οποία εμφανίζεται η “ανθρώπινη” πλευρά του και συνάμα η δυστυχία του… Θέλησα να παρουσιάσω έναν “μεγάλο άνδρα” σαν έναν “ταπεινό” άνθρωπο». Για να δείξει αυτή την κρυφή πλευρά του Ναπολέοντα, τη στραμμένη προς το σκοτάδι και την αυτοκαταστροφή, ο Ροτ διεισδύει με λεπτότητα και ταυτόχρονα με ωμότητα στην ψυχολογία του.

Αλλά το πιο επιτυχημένο τέχνασμα ήταν το ότι αντιστοίχισε τη μοιραία πορεία του Ναπολέοντα –πολύ δύσκολο να την αφηγηθείς μετά τις τόσες εξιστορήσεις που έχουν γίνει– με εκείνη της άσημης Αντζελίνας Πιέτρι, μιας πλύστρας στο παλάτι, μιας εκ των αναρίθμητων γυναικών που «όπως όλες οι γυναίκες της χώρας (ίσως κι όλες οι γυναίκες όλης της γης) αγαπούσαν τον αυτοκράτορα». Στο τέλος, μολονότι η σκιά της ιστορίας μοιάζει να δυναστεύει τα πάντα, θα φανεί πως οι δύο μοίρες κατά κάποιο τρόπο συγκλίνουν στην απόγνωση και σε μια πεισματική αφοσίωση.

Ο Γιόζεφ Ροτ (1894-1939) ήταν ένας από τους σπουδαίους υμνητές της κοσμοπολίτικης κουλτούρας που άνθησε τις τελευταίες μέρες της αυτοκρατορικής Αυστρο-Ουγγαρίας. Από το 1932 δηλώνει σ’ έναν φίλο του: «Πρέπει να φύγουμε. Θα κάψουν τα βιβλία μας και θα είμαστε εμείς ο στόχος... Πρέπει να φύγουμε ώστε μόνο τα βιβλία μας να παραδοθούν στην πυρά». Στις 30 Ιανουαρίου του 1933, τη μέρα που ο Χίτλερ γίνεται καγκελάριος του Ράιχ, ο Ροτ μεταναστεύει οριστικά στο Παρίσι, όπου και πεθαίνει το 1939, σε ηλικία μόλις σαρανταπέντε ετών. «Είναι η εγκαθίδρυση της βαρβαρότητας και η βασιλεία της κόλασης. Μόνο το αληθινό Ρήμα θα μπορέσει να σώσει την εποχή, προσφέροντας πατρίδα σ’ αυτούς που δεν έχουν πλέον».

Πηγή: https://agrapublications.blogspot.com/

Πέμπτη 4 Μαρτίου 2021

Περιοδικό «Ελληνικό Σκάκι»

Αν παρατηρήσει κανείς τα περιοδικά και τις ιστοσελίδες που ασχολούνται με τον χώρο των εκδόσεων, δεν μπορεί παρά να προσέξει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των άρθρων τους (και των αναρτήσεών τους, στην περίπτωση των ιστοσελίδων) ασχολείται με τη λογοτεχνία -και μάλιστα με τη συμβατική λογοτεχνία. Ο λόγος είναι απλός: ο περισσότερος κόσμος διαβάζει λογοτεχνία ή γράφει λογοτεχνία. Ένα ποίημα είναι ο απλούστερος τρόπος λογοτεχνικής έκφρασης για τον μέσο άνθρωπο με τέτοιου είδους ανησυχίες· ένα μυθιστόρημα ή ένα διήγημα είναι ο απλούστερος τρόπος να περάσει κανείς την ώρα του ευχάριστα, είτε απλώς διαβάζοντάς είτε με σκέψη και προβληματισμό.

Στις καλύτερες των περιπτώσεων προβάλλονται πότε πότε ορισμένα βιβλία και περιοδικά που πραγματεύονται άλλα πεδία ενδιαφέροντος, όπως είναι η ιστορία, η αρχαιολογία, η φιλοσοφία, το επιστημονικό δοκίμιο, η πολιτική, η οικολογία. Κυρίως στον χώρο των ανθρωπιστικών σπουδών· και πάντα αποσπασματικά. Αν επιχειρήσει κανείς να «ζυγίσει» τις παραπάνω εκδόσεις σε σχέση με τη συμβατική λογοτεχνία θα δει ότι η ζυγαριά γέρνει αποφασιστικά προς το μέρος της δεύτερης. Σε κάπως καλύτερη κατάσταση δείχνει να είναι η τέχνη, η οποία όμως και πάλι υστερεί σοβαρά απέναντι στη συμβατική λογοτεχνία. Ένα βιβλίο που ασχολείται με τον Μιχαήλ Άγγελο θα προβληθεί πολύ λιγότερο από το τελευταίο μυθιστόρημα της κυρίας ή του κυρίου Τάδε.

Κι υπάρχουν ορισμένα άλλα πεδία ενδιαφέροντος που είναι κυριολεκτικά οι παρίες των εκδόσεων. Είναι μόνο για τους «μυημένους». Ο κλασικός βιβλιοκριτικός απαξιεί να ασχοληθεί μαζί τους κι αν τον ρωτήσεις γιατί, θα σου πει ότι είναι εξειδικευμένα, για λίγους. Θα αναφέρουμε εδώ τρεις τέτοιους παραμελημένους τομείς: οι θετικές επιστήμες (μαθηματικά, φυσική, αστρονομία, κτλ.), η επιστημονική φαντασία -τόσο παραξηγημένη μορφή λογοτεχνίας, τόσο άγνωστη στη χώρα μας, που ο μέσος Έλληνας όταν ακούει για επιστημονική φαντασία σκέφτεται διαστημόπλοια και πράσινα, άσχημα τέρατα με πλοκάμια- και το σκάκι. Ναι, το σκάκι. Το παιχνίδι με τις εκατοντάδες χιλιάδες εκδόσεων και άρθρων σε όλο τον κόσμο, αυτό το πνευματικό άθλημα που μπορεί να καμαρώνει πως έχει παγκοσμίως περισσότερους αθλητές γραμμένους σε σωματεία από ό,τι όλα τα άλλα αθλήματα, ίσως ακόμη και από το ποδόσφαιρο!

Αυτό το ιστολόγιο δεν υποτιμάει τίποτα από τα παραπάνω, κι είμαστε υπερήφανοι γι' αυτό. Ο κόσμος των εκδόσεων είναι πολύ μεγάλος για τον μικραίνουμε ετσιθελικά. Κατά καιρούς έχουμε παρουσιάσει και προτείνει κάθε είδους έκδοση που μας αρέσει: ποιητικές συλλογές· μυθιστορήματα· νουβέλες· ιστορικά ή πολιτικά βιβλία· βιβλία εκλαϊκευμένης επιστήμης· βιβλία εικαστικών τεχνών· έργα επιστημονικής φαντασίας· ποιοτικά (ελπίζουμε) περιοδικά ποικίλου ενδιαφέροντος· αθλητικές και σκακιστικές εκδόσεις.

Μια τέτοια έκδοση είναι και η παρακάτω:

Το «Ελληνικό Σκάκι» κυκλοφόρησε από το 1980 ως το 1984 και ήταν επίσημη έκδοση της Ελληνικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας. Σε έναν χώρο στον οποίο εκείνη περίπου την εποχή άρχισε να διαφαίνεται μια μαζικότητα, με πολλαπλασιασμό των σκακιστικών συλλόγων, εγγραφές εκατοντάδων σκακιστών ετησίως σε αυτούς και δίψα για ενασχόληση με το κορυφαίο παιχνίδι του νου και βελτίωση επιδόσεων, το περιοδικό αυτό ήρθε να καλύψει ένα κενό. Είχαν προηγηθεί άλλα και θα ακολουθούσαν άλλα. Αυτό έβαλε το δικό του πετραδάκι, από τα σημαντικότερα.
Πρωτεργάτες της έκδοσης ο Λάζαρος Δρεπανιώτης (τότε πρόεδρος της Ομοσπονδίας) και ο Τριαντάφυλλος Σιαπέρας, ο δάσκαλος όλων μας, αυτός που πήρε τη σκακιστική βιβλιογραφία από τα σπάργανα και την πέρασε στις βιβλιοθήκες και σε θαυμάσιες σκακιστικές στήλες εφημερίδων. Συνεργάτες πολλοί ισχυροί σκακιστές της εποχής: Μ. Καλοσκάμπης, Η. Κουρκουνάκης, Γ. Δημητριάδης, Τ. Δρεπανιώτης, Η. Γεωργίου, Γ. Μαρής, Εύα Κόντου, Σ. Γρίβας και πολλοί άλλοι.
Το περιοδικό είχε στήλες με σκακιστικά νέα από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο, πολλές αναλυμένες παρτίδες κορυφαίων παιχτών, σκακιστική θεωρία για αρχάριους και προχωρημένους, καλλιτεχνικό σκάκι (προβλήματα και σπουδές), ιστορικά θέματα, νέα από το σκάκι με αλληλογραφία κτλ.

Τετάρτη 3 Μαρτίου 2021

«Εκλογή ποιημάτων» του Ραφαέλ Αλμπέρτι

Συγγραφέας: Rafael Alberti
Τίτλος ελληνικής έκδοσης: Εκλογή ποιημάτων
Είδος έργου: Ποίηση
Μετάφραση - Πρόλογος: Τάκης Βαρβιτσιώτης
Εκδόσεις: Ιωλκός
Σειρά: Ποιητές απ' όλο τον κόσμο
Έτος έκδοσης: 2002








Ο Ραφαέλ Αλμπέρτι είναι ένας από τους πιο επιφανείς Ισπανούς ποιητές. Μεγάλοι Έλληνες λογοτέχνες θαύμασαν κι εκτίμησαν το γνήσιο ποιητικό λόγο του. Το βιβλίο, σε μετάφραση και με εισαγωγή του διακεκριμένου ποιητή Τάκη Βαρβιτσιώτη, αποτελείται από 11 ενότητες ταξινομημένες χρονολογικά κι από 30 αντιπροσωπευτικά ποιήματα, αποτίοντας φόρο τιμής στο μεγάλο Ισπανό ποιητή.

Πηγή: https://iolcos.gr/