Παρασκευή 30 Απριλίου 2021

«Θάνατος στα ανοιχτά» του Αντρέα Καμιλλέρι

Συγγραφέας: Andrea Camilleri
Τίτλος πρωτοτύπου: Morte in mare aperto e altri indagini del giovane Montalbano
Είδος έργου: Αστυνομικά διηγήματα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Sellerio Editore, Palermo 2014
Ελληνικός τίτλος: Θάνατος στα ανοιχτά και άλλες έρευνες του νεαρού Μονταλμπάνο
Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Γιώργος Κασαπίδης
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Ξένη λογοτεχνία
Έτος 3ης (παρούσας) έκδοσης: 2019 (1η έκδοση 2017)

Αυτή τη φορά ο Αντρέα Καμιλλέρι μάς γυρίζει πίσω στον χρόνο, και συγκεκριμένα στη δεκαετία του '80, παρουσιάζοντάς μας τις περιπέτειες ενός νέου σε ηλικία αστυνόμου Μονταλμπάνο και εντάσσοντάς τες στην τότε πολιτικοκοινωνική κατάσταση. Όπως πάντα, το σικελικό τοπίο δεσπόζει και οι γνωστοί μας ήρωες είναι όλοι εκεί: Η γλυκιά Λίβια, αρραβωνιαστικιά του αστυνόμου, που πηγαινοέρχεται από την Τζένοβα, που ζει και δουλεύει, στη Σικελία για να είναι κοντά στον καλό της· ο αδιόρθωτος γυναικάς υπαστυνόμος Αουτζέλλο· ο σοβαρός και τυπολάτρης επιθεωρητής Φάτσιο, δεξί χέρι του Μονταλμπάνο· ο αρχιφύλακας Γκάλλο, που οδηγεί το υπηρεσιακό αυτοκίνητο σαν να πηγαίνει σε αγώνες της Φόρμουλα 1· ο αστυνομικός Καταρέλλα, με το μυαλό και την καλοσύνη παιδιού επτά ετών, που έχει τον Μονταλμπάνο σαν θεό· ο ιατροδικαστής Πασκουάνο, που όταν έχει χάσει στο πόκερ «σκοτώνει άνθρωπο»· η Αντελίνα, οικιακή βοηθός του αστυνόμου, με τα εξαίσια φαγητά της που οδηγούν τον αστυνόμο στον παράδεισο· ο εστιάτορας Καλότζερο, ο δεύτερος πυλώνας των γαστρονομικών απολαύσεων του Μονταλμπάνο, με τις καλύτερες συνταγές θαλασσινών σ' ολόκληρη τη Σικελία· οι δύο δημοσιογράφοι των τοπικών καναλιών, ο κομμουνιστής Νικολό Τζίτο, φίλος του αστυνόμου και πρόθυμος να τον βοηθάει για το κοινό καλό, και ο διαπλεκόμενος Πίππο Ραγκονέζε, τσιράκι της εκάστοτε κυβέρνησης κι ορκισμένος εχθρός του αστυνόμου.

Πάνω απ' όλους, ο ίδιος ο αστυνόμος Μονταλμπάνο, με μια προσωπικότητα ιδιαίτερα περίπλοκη, κυκλοθυμικός αλλά και ευγενικός, με κατανόηση αλλά και ξεσπάσματα θυμού, με απέχθεια προς την αδικία και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, οπαδός της μη βίας και της προστασίας των αδύναμων αλλά και με σκληρότητα απέναντι σε όσους ξεπερνούν τα όρια, μορφωμένος και με πλατιά παιδεία. Λατρεύει το καλό φαγητό και το απολαμβάνει με βογγητά ικανοποίησης, τρώει πάντα στη βεράντα του με θέα τη θάλασσα, του αρέσει να κολυμπάει πάντα στα κρύα νερά, έχει κακή σχέση με τη σύγχρονη τεχνολογία και προτιμάει να διαβάσει ένα καλό βιβλίο από το να δει τηλεόραση, είναι επιρρεπής πότε πότε σε ερωτικές περιπετειούλες που όμως τον γεμίζουν ενοχές, πίνει ουίσκι και καπνίζει πολύ. Είναι πολύ ικανός αστυνομικός, σωστό λαγωνικό, αλλά δεν θα έφευγε ποτέ από την πόλη του τη Βιγκάτα και από το υποδειγματικό αστυνομικό τμήμα και την σφιχτοδεμένη ομάδα που έχει δημιουργήσει εκεί, ούτε ακόμα κι όταν του προσφέρονται ανώτερες θέσεις στην αστυνομική ιεραρχία. Αγαπάει τους συνεργάτες του, τους φροντίζει, τους προστατεύει, μα δεν έχει στενούς φίλους. Ένας μοναχικός λύκος, ιδεολόγος, που θέλει την αστυνομία προστάτη του πολίτη κι όχι εχθρό του, που στηλιτεύει δηκτικά τα κακώς κείμενα της ιταλικής και διεθνούς πολιτικής σκηνής, ο αστυνόμος Μονταλμπάνο είναι από τους πιο ενδιαφέροντες ήρωες που έχει ποτέ δημιουργήσει η αστυνομική λογοτεχνία.

Η. Ο.

«Ιστορικοσυγκριτική γραμματική των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών» του Χαράλαμπου Συμεωνίδη

Ένα μικρό διαμάντι αυτό το βιβλίο, που μας εισάγει στην απέραντη ινδοευρωπαϊκή οικογένεια γλωσσών, μέλος της οποίας -το αρχαιότερο από όσα υπάρχουν σήμερα- είναι η ελληνική. Υπάρχουν κεφάλαια για την ιστορία των διαφόρων γλωσσών της οικογένειας, την ταξινόμησή τους σε υποομάδες, για τις αλλαγές που έχουν προκύψει μέσα στον χρόνο στη φωνολογία, τη μορφολογία και τη σημασιολογία, ενώ γίνεται και μια αναφορά στην πιθανή κοιτίδα των Ινδοευρωπαίων. Το βιβλίο, αν και επιστημονικότατο, είναι συμπυκνωμένο με τέτοιο τρόπο που δεν δυσκολεύει την κατανόηση από οποιονδήποτε έχει μια καλά μέση παιδεία και ανάλογα ενδιαφέροντα. Η έκδοση αυτή υπάρχει και σήμερα, και συστήνεται ανεπιφύλακτα. (Η. Ο.)

Συγγραφέας: Χαράλαμπος Π. Συμεωνίδης
Τίτλος πρωτοτύπου: Ιστορικοσυγκριτική γραμματική των Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών
Είδος έργου: Ιστορική και συγκριτική γλωσσολογία
Εκδόσεις: Αφοί Κυριακίδη
Έτος 1ης έκδοσης: 1981









Όποιος γνωρίζει εκτός από τη μητρική του γλώσσα και μια δεύτερη γλώσσα, θα έχει παρατηρήσει, ιδιαίτερα εφόσον πρόκειται για συγγενικές γλώσσες, ότι οι δύο γλώσσες παρουσιάζουν όχι μόνον διαφορές, που είναι αυτονόητες, αλλά και ομοιότητες αξιοπαρατήρητες. Έτσι ένας Γερμανός που έμαθε αγγλικά θα παρατηρήσει ότι οι αγγλικές λέξεις father, mother, hand, ice παρουσιάζουν ομοιότητες με τις λέξεις Vater, Mutter, Hand, Eis της δικής του γλώσσας. Με τον ίδιο τρόπο κι ένας Ρώσος που ταξιδεύει σε άλλες σλαβικές χώρες θα παρατηρήσει ότι οι λέξεις ruka (χέρι), noga (πόδι), zima (χειμώνας) κλπ. της μητρικής του γλώσσας είναι παρόμοιες ή λίγο παραλλαγμένες στις περισσότερες άλλες σλαβικές γλώσσες.

(Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου)

Βρείτε το βιβλίο στις εκδόσεις των Αφών Κυριακίδη, καθώς και σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία.

Πέμπτη 29 Απριλίου 2021

«Αναπόδραστη μνήμη» της Ανθής Μαρωνίτη

Συγγραφέας: Ανθή Μαρωνίτη
Τίτλος πρωτοτύπου: Αναπόδραστη μνήμη
Είδος έργου: Ποίηση
Επιμέλεια: Σταύρος Πετσόπουλος
Εκδόσεις: Άγρα
Έτος έκδοσης: 2020









Αναπόδραστη

Νά ένα νήμα
να το ξετυλίξεις

αναμνήσεις σαν πρόθυμες εικόνες
δεν ντύνονται με λέξεις

το νήμα ανασύρει
κάτι θαμμένο
δεν το αφήνεις
παρουσίες φαντάσματα
βοηθάει η ένταση

αναπόδραστη μνήμη
ευεργετική
επώδυνη
πάντα πέρα από τα όρια


Πηγή: https://agrapublications.blogspot.com/

«Το Αριστερό Χέρι του Σκότους» της Ούρσουλα Λε Γκεν

Από τις περίφημες εκδόσεις Ωρόρα, που άφησαν για πολλά χρόνια το στίγμα τους στην επιστημονική φαντασία, ένα συναρπαστικό βιβλίο της Ούρσουλα Λε Γκεν (1929-2018), μιας από τις μεγαλύτερες συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας του καιρού μας.

Συγγραφέας: Ursula K. Le Guin
Τίτλος πρωτοτύπου: The Left Hand of Darkness
Είδος έργου: Μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Ace Books, New York 1969
Ελληνικός τίτλος: Το Αριστερό Χέρι του Σκότους
Μετάφραση - Πρόλογος: Γιώργος Μπαλάνος
Εκδόσεις: Ωρόρα
Σειρά: Χρυσή σειρά
Έτος έκδοσης: 1990





Όσο πιο ουσιαστική υπόσταση έχει ένας άνθρωπος και όσο πιο κοντά βρίσκεται στο φως τόσο πιο σκοτεινή και μεγάλη είναι η σκιά του. Αλλά τι κρύβεται σ' αυτή τη σκιά;...

Όμως στον πλανήτη Γκέθεν πιστεύουν ότι σημασία δεν έχουν οι απαντήσεις αλλά οι ερωτήσεις, όχι ή γνώση αλλά η άγνοια...

(Απόσπασμα από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Τρίτη 27 Απριλίου 2021

«20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα» του Ιουλίου Βερν

Το κλασικό αριστουργηματικό έργο του Ιουλίου Βερν, που έχει γνωρίσει αναρίθμητες εκδόσεις σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα, σε μια εντελώς καινούρια μετάφραση και έκδοση.

Συγγραφέας: Jules Verne
Τίτλος πρωτοτύπου: Vingt mille lieues sous les mers
Είδος έργου: Κλασικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα: Pierre-Jules Hetzel, 1870
Ελληνικός τίτλος: 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα
Επίμετρο: Ρέι Μπράντμπερι
Μετάφραση: Αριάδνη-Αδαμαντία Μοσχονά
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Σειρά: Τα κλασικά
Έτος έκδοσης: 2021



Ένα μυστηριώδες θαλάσσιο τέρας περιπλανιέται στους ωκεανούς το έτος 1866. Θορυβημένη η αμερικανική κυβέρνηση, οργανώνει ειδική αποστολή εντοπισμού και εξόντωσης του τέρατος με αρχηγό έναν Γάλλο θαλάσσιο βιολόγο. Όταν η αποστολή συναντάει το κήτος ανοιχτά της Ιαπωνίας, η καταδίωξή του καταλήγει σε πανωλεθρία. Τότε είναι που τα εναπομείναντα μέλη της αποστολής συνειδητοποιούν ότι δεν πρόκειται για τέρας, αλλά για υποβρύχιο. Ένας θαυμαστός υποθαλάσσιος κόσμος ανοίγεται μπροστά στα μάτια τους, ενώ η εμφάνιση του κάπτεν Νέμο, του κυβερνήτη του «Ναυτίλου» (όπως ονομάζεται το υποβρύχιο), θα φέρει νέα δεδομένα στη ζωή των μελών της αποστολής αλλά και στο πώς βλέπουν τον κόσμο γύρω τους.

Οι 20.000 λεύγες θεωρούνται από τις πιο συναρπαστικές μυθοπλαστικές περιπέτειες και από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ. Λέγεται πως αυτό το βιβλίο μαζί με το Από τη Γη στη Σελήνη έκαναν τον μεγάλο Αμερικανό αστρονόμο Έντουιν Χαμπλ να εγκαταλείψει τη νομική και να ασχοληθεί με την αστρονομία και την κοσμολογία.

Πέρα από τη λογοτεχνική αξία του, το βιβλίο έχει ξεχωρίσει για τα τεχνολογικά, επιστημονικά, πραγματολογικά στοιχεία του, που είναι μπροστά από την εποχή τους, για τους πολιτικούς υπαινιγμούς εκ μέρους του συγγραφέα (έχει λεχθεί πως ασκεί κριτική στην αποικιοκρατία σε πολύ πρώιμο στάδιο), όπως επίσης για μια υπόγεια οικολογική ανησυχία που φαίνεται να εκφράζει ο Βερν μέσα από το πρόσωπο του Νέμο.

Πηγή: https://www.psichogios.gr/

«Σερβική γλώσσα» των Μίρκο Τομάσεβιτς & Αγορίτσας Τρύπη-Τομάσεβιτς

Συγγραφείς: Μίρκο Τομάσεβιτς & Αγορίτσα Τρύπη-Τομάσεβιτς
Τίτλος πρωτοτύπου: Σερβική γλώσσα - Εγχειρίδιο διδασκαλίας της σερβικής γλώσσας με γραμματική και συντακτικό
Είδος έργου: Μέθοδος εκμάθησης της σερβικής γλώσσας
Εκδόσεις: Παρουσία
Έτος έκδοσης: 1998






Καλογραμμένο βιβλίο, που χωρίζεται σε 25 μαθήματα. Κάθε μάθημα αποτελείται από ένα κείμενο, το λεξιλόγιο του κειμένου, ένα ή περισσότερα κεφάλαια γραμματικής και πολλές ασκήσεις. Μειονέκτημά του ότι δεν υπάρχουν οι λύσεις των ασκήσεων. Είναι όμως (έως έναν βαθμό) κατάλληλο για αυτοδιδασκαλία.

Δευτέρα 26 Απριλίου 2021

«Αμερικανικά διηγήματα» - Ανθολογία

Συγγραφέας: συλλογικό έργο
Τίτλος πρωτοτύπου: Αμερικανικά διηγήματα
Είδος έργου: Ανθολογία διηγημάτων
Τόμοι: 2
Μετάφραση: Νάτα Κοκόλη, Αθανάσιος Κωστίκας, Φανή Κουτσοκώστα, Κωνσταντίνος Μαντουδάκης, Αθηνά Κακούρη, Θέμης Μιχαήλ, Κώστας Παπαπάνος, Τάκης Παναγιωτόπουλος, Γεώργιος Φαττούρος, Γεώργιος Αναγνωστόπουλος, Κώστας Σακελλαρίου, Λάκης Σταματόπουλος, Α. Τσιλένης
Εκδόσεις: Γράμματα
Σειρά: Λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 1983


Πολύτιμη αυτή η συλλογή αμερικανικού διηγήματος, στην οποία παρουσιάζονται συνολικά 23 πεζογράφοι:

Στον Α' τόμο: Γουόσινγκτον Έρβινγκ, Ναθάνιελ Χώθορν, Έντουαρντ Έβερετ Χέηλ, Έντγκαρ Αλαν Πόε, Μαρκ Τουαίην, Φράνσις Μπρετ Χαρτ, Αμβρόσιος Μπηρς, Σάρα Ορν Τζούετ, Ο' Χένρυ, Χάμλιν Γκάρλαντ, Στήβεν Κρέιν.

Στον Β' τόμο: Τζακ Λόντον, Τήοντορ Ντράιζερ, Γουίλα Κάθερ, Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ, Στήβεν Βίνσεντ Μπένετ, Σέργουντ Αντερσον, Γουίλιαμ Φώκνερ, Ντόροθυ Πάρκερ, Έρνεστ Χέμινγουεη, Τζέιμς Θέρμπερ, Τζων Στάινμπεκ, Γουίλλιαμ Σαρόγιαν.


Βρείτε τα βιβλία στο ιστορικό και πολύ ζεστό και φιλικό βιβλιοπωλείο της Πρωτοπορίας.

Κυριακή 25 Απριλίου 2021

«Υπηρέτης δύο αφεντάδων» του Κάρλο Γκολντόνι

Συγγραφέας:
Τίτλος πρωτοτύπου: Il servitore di due padroni
Είδος έργου: Θέατρο
Έτος συγγραφής (ιταλική γλώσσα) 1746
Ελληνικός τίτλος: Υπηρέτης δύο αφεντάδων
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Εκδόσεις: Ηριδανός
Σειρά: Θέατρο
Έτος έκδοσης: 2008






Χαρακτήρες παρμένοι από την Κομμέντια ντελ 'Αρτε ζωντανεύουν αιώνες αργότερα στο έργο αυτό του βενετσιάνου κωμωδιογράφου. Ο παμπόνηρος υπηρέτης Τρουφαλντίνο καταφέρνει να αναστατώσει τη Βενετία του 18ου αιώνα με τα ψέματα και τα καμώματα του, τις εξυπνάδες και τις μικροαπάτες του. 'Εργο με γερή θεατρική δομή, που σατιρίζει τα ήθη μιας εποχής όχι τόσο κοντινής στη δική μας, αλλά ίδιας σε αφέλεια, συντηρητισμό και επιτήδευση.

Πηγή: https://www.hridanos-ekdoseis.gr/

Σάββατο 24 Απριλίου 2021

«Η Μαθηματική Εμπειρία» των Φίλιπ Ντέιβις και Ρόιμπεν Χερς

Συγγραφείς: Philip J. Davis & Reuben Hersh
Τίτλος πρωτοτύπου: The Mathematical Experience
Είδος έργου: Θέματα μαθηματικών
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Birkhäuser, Boston 1981
Ελληνικός τίτλος: Η Μαθηματική Εμπειρία
Μετάφραση: Γιώργος Αναστασιάδης
Επιστημονικός σύμβουλος: Μιχάλης Λάμπρου
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Πόπη Βουτσινά
Εκδόσεις: Τροχαλία
Έτος έκδοσης: 1990




Η Μαθηματική Εμπειρία είναι ένα βιβλίο που πραγματεύεται τα σύγχρονα μαθηματικά από ιστορική και φιλοσοφική άποψη. Το βιβλίο αναφέρεται στην ψυχολογία των μαθηματικών και δίνει παραδείγματα από διάσημες μαθηματικές αποδείξεις και από ξεχωριστά προβλήματα που έχουν απασχολήσει κατά καιρούς τους μαθηματικούς. Προχωρεί στη εξήγηση του τι σημαίνει ουσιαστικά μια απόδειξη σε σχέση με την αντικειμενική αλήθεια. Επίσης αναφέρεται στα μαθηματικά στην εκπαίδευση και σε ορισμένα από τα μαθηματικά που χρησιμοποιούνται στην επιστήμη των υπολογιστών. Ένα καλογραμμένο αλλά και απαιτητικό βιβλίο, που προσφέρει έναν πλούτο θεμάτων.

Παρασκευή 23 Απριλίου 2021

Περιοδικό «Οδός Πανός» - Αφιέρωμα στον Δάντη

Με αφορμή τα 700 χρόνια από τον θάνατο του συγγραφέα της Θείας Κωμωδίας, του περίφημου Δάντη (1265-1321), το περιοδικό «Οδός Πανός» έκανε στο τελευταίο τεύχος του ένα πλούσιο αφιέρωμα σε αυτόν. Με μια σειρά εργασιών από καταξιωμένους μελετητές του Δάντη, πολλοί από τους οποίους είναι καθηγητές πανεπιστημίου, αναδεικνύονται διάφορες πλευρές του έργου του, της πορείας του στα ιταλικά γράμματα, της πολιτικοκοινωνικής κατάστασης της εποχής στην οποία έζησε και των επηρεασμών που το έργο του προκάλεσε σε άλλες ευρωπαϊκές λογοτεχνίες.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα των εκδόσεων.

«Άγνωστες δυνάμεις» του Άρθουρ Κλαρκ

Συγγραφέας: Arthur Clarke
Τίτλος πρωτοτύπου: World of Strange Powers (μεταφορά σε βιβλίο σειράς τηλεοπτικών προγραμμάτων από τον συγγραφέα)
Είδος έργου: Ανεξήγητα φαινόμενα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 1985
Ελληνικός τίτλος: Άγνωστες δυνάμεις
Μετάφραση: Χρήστος Ξενούλης
Εκδόσεις: Κάκτος
Έτος 1ης έκδοσης: 1985





Παρουσίαση του βιβλίου στην ιστοσελίδα του Κάκτου.

Πέμπτη 22 Απριλίου 2021

«Για τη Φύση των Πραγμάτων» του Λουκρήτιου

Συγγραφέας: Λουκρήτιος (Titus Lucretius Carus)
Τίτλος πρωτοτύπου: De rerum natura
Είδος έργου: Ποίηση
Εποχή συγγραφής: 1ος αιώνας π. Χ.
Ελληνικός τίτλος: Για τη Φύση των Πραγμάτων
Μετάφραση: Θεόδωρος Αντωνιάδης
Επιμέλεια: Βασίλης Α. Φυντίκογλου
Εκδόσεις: Θύραθεν
Σειρά: Επικούρεια βιβλιοθήκη
Έτος 1ης έκδοσης: 2012





Το μνημειώδες έπος του Λουκρήτιου Για την Φύση των Πραγμάτων, προάγγελος και μοναδικός αρχαίος πρόγονος της σύγχρονης επιστήμης, είναι η ποιητική εκδοχή του χαμένου ελληνικού έργου Περί Φύσεως του Επίκουρου, της λαμπρότερης έκφανσης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας: ένας αριστουργηματικός ύμνος στην ελευθερία από τα δεσμά της θρησκείας, του φόβου, των παθών, της άγνοιας. Είναι ο αρχαίος καταστατικός χάρτης της ελεύθερης βούλησης· η τίμια φωνή που έρχεται από τα βάθη των αιώνων να θερμάνει τις καρδιές εκείνων που στέκονται αλύγιστοι μπρος στο θάνατο, με μόνο όπλο την πνευματική εντιμότητα. Λίγοι αρχαίοι συγγραφείς εμπνέουν τον σεβασμό που έχει κερδίσει με το De rerum natura ο Λουκρήτιος. Επιστήμονας, ποιητής, επικούρειος φιλόσοφος, έγραψε ένα έργο βαθιά διαποτισμένο από το παράδοξο: έγραψε ποίηση πατώντας πάνω στο θάνατο της ποίησης –του έρωτα, του φόβου, της επιθυμίας, του μύθου και της ψευδαίσθησης, του λάθους, της παράδοσης, της θρησκείας. Το μόνο που τον εκστασιάζει είναι το μυστήριο που αποκάλυψε η επικούρεια φιλοσοφία. Και τούτο το μυστήριο είναι πως δεν υπάρχει κανένα μυστήριο· μοναχά κάτι αραχνοφωλιές μες στον ανθρώπινο νου…

Το De rerum natura γράφτηκε με κόπο, όπως δηλώνει ο συγγραφέας του, αλλά και με κατάδηλο ενθουσιασμό. Ο Λουκρήτιος επισημαίνει πόσο δύσκολο του ήταν να μεταφέρει σε λατινικό στίχο «τις ανακαλύψεις των Ελλήνων που τις τυλίγει σκοτάδι», στην προσπάθειά του να καταστήσει ελκυστική για τον αναγνώστη του την επικούρεια φυσική· αλλά, όπως γράφει, «υπομένω κάθε κόπο και ξάγρυπνος περνώ νύχτες ατάραχες, ψάχνοντας τις λέξεις και τους στίχους που θα μου δώσουν τη δύναμη ν’ ανοίξω το δρόμο για το πνεύμα σου ρίχνοντας φως λαμπρό για να μπορέσεις να δεις σ’ όλο τους το βάθος τα κρυμμένα μυστικά»… Κατόρθωσε έτσι να συγγράψει ένα από τα σπουδαιότερα έργα όλων των εποχών, όχι απλώς χάρη στις λογοτεχνικές αρετές του αλλά, όπως επισημαίνει ο ίδιος, «γιατί μιλώ για πράγματα σπουδαία και μεγάλα, κι αγωνίζομαι να λευτερώσω το νου από τα δεσμά της θρησκείας· κι ακόμη, γιατί πλάθω στίχους φωτεινούς για θέματα σκοτεινά, αγγίζοντάς τα όλα με τη χάρη των Μουσών».

Πηγή: https://thyrathen.gr/

Τετάρτη 21 Απριλίου 2021

«Ο αναρχικός τραπεζίτης» του Φερνάντο Πεσσόα

Συγγραφέας: Fernando Pessoa
Τίτλος πρωτοτύπου: O Banqueiro Anarquista
Είδος έργου: Διήγημα
1η έκδοση στην πορτογαλική γλώσσα: Revista Contemporánea, 1922
Ελληνικός τίτλος: Ο αναρχικός τραπεζίτης
Μετάφραση (από τα γερμανικά): Γιάννης Κοιλής
Εκδόσεις: Γράμματα
Σειρά: Λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 1989





Ένα έργο-σταθμός στη συγγραφική πορεία του Φερνάντο Πεσσόα, που σχεδίαζε να επεκτείνει -χωρίς τελικά να προλάβει να το κάνει- λίγο πριν από τον θάνατό του. Το διήγημα ανήκει στο είδος που ο ίδιος αποκαλούσε «διαλεκτική σάτιρα», η τεχνική του οποίου συνίσταται στην παραμόρφωση των ανθρώπινων αντιφάσεων μέχρι την γελοιότητα. Το έργο έχει κυκλοφορήσει σε αρκετές εκδόσεις στην Ελλάδα, τις οποίες θα παρουσιάσουμε μελλοντικά. (Η .Ο.)

«Μα τι μου λέτε τώρα! Εσείς αναρχικός; Από που κι ως που αναρχικός; Ίσως να εννοείτε τη λέξη διαφορετικά...»
«Διαφορετικά απ' ό,τι συνηθίζεται; Όχι, καθόλου. Τη χρησιμοποιώ με τη συνηθισμένη της έννοια».
«Θέλετε λοιπόν να πείτε πως είστε αναρχικός κατά την ίδια έννοια που είναι κι αυτοί στα συνδικάτα; Πως δεν υπάρχει δηλαδή καμιά διαφορά ανάμεσα σ' εσάς και τους βομβιστές, τους αναρχοσυνδικαλιστές;»
«Όχι, υπάρχει διαφορά... Και βέβαια υπάρχει διαφορά. Μόνο που δεν είναι αυτή που νομίζετε. [...] «Είμαι άλλο τόσο αναρχικός στην πράξη, όσο και στη θεωρία. Και μάλιστα περισσότερο, πολύ περισσότερο απ' αυτούς για τους οποίους μιλήσατε. Το αποδεικνύει ο τρόπος με τον οποίο ζω». [...]


Πηγή: https://www.protoporia.gr/

Τρίτη 20 Απριλίου 2021

«Το γλωσσικό ένστικτο» του Στήβεν Πίνκερ

Συγγραφέας: Steven Pinker
Τίτλος πρωτοτύπου: The Language Instinct
Είδος έργου: Εξελικτική ψυχολογία της γλώσσας
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: William Morrow and Company, New York 1994
Ελληνικός τίτλος: Το γλωσσικό ένστικτο
Μετάφραση: Ευαγγελία Μούμα
Επιστημονική επιμέλεια: Αλέξης Καλοκαιρινός & Γιώργος Μαλάμης
Οργάνωση του κειμένου: Αλέκος Μάμαλης
Διορθώσεις: Παντελής Μπουκάλας
Εκδόσεις: Κάτοπτρο
Σειρά: Εγκέφαλος και νόηση
Έτος έκδοσης: 2000

«Ελπίζω να εξηγήσω στον αναγνώστη τι βρίσκεται πίσω από τις πρόσφατες ανακαλύψεις των γνωσιακών επιστημών και της γλωσσολογίας: καθολικές βαθιές τομές, νοήμονα βρέφη, γονίδια γραμματικής, τεχνητά νευρωτικά δίκτυα, χιμπαντζήδες που χειρίζονται σήματα, ομιλούντες Νεάντερταλ, παιδιά σε άγρια κατάσταση, παράδοξες εγκεφαλικές βλάβες, έρευνες για τη μητέρα όλων των γλωσσών. Ελπίζω να απαντήσω γιατί η γλώσσα είναι για μας τους ανθρώπους ένα ένστικτο, γιατί υπάρχουν τόσο πολλές γλώσσες, γιατί είναι δύσκολο για τους ενήλικους να μάθουν μια ξένη γλώσσα και γιατί κανείς δεν γνωρίζει τον πληθυντικό της λέξης Walkman...» (Steven Pinker, από τον πρόλογο)

«Ένα από τα μεγαλύτερα ευεργετήματα που έκανα ποτέ στον εγκέφαλό μου ήταν ότι διάβασα το βιβλίο του Pinker. Όσοι στερούνται ειδικών γνώσεων θα καταγοητευτούν από την πραγματικά διαυγή και εμπνευσμένη εισαγωγή στον συναρπαστικό κόσμο της γλωσσολογίας. Οι ορθόδοξοι κοινωνικοί επιστήμονες —και οι βιολόγοι «συνοδοιπόροι» τους— θα βρεθούν ενώπιον μιας σφοδρής δαρβινικής αμφισβήτησης των πιο πεφιλημένων δογμάτων τους. Όσοι διακατέχονται από σχολαστικισμό απέναντι στις λέξεις, όπως εγώ, θα φρονηματιστούν και θα μεταμεληθούν. Ακόμη και αν δεν συμμερίζεστε τις απόψεις του συγγραφέα, το υπέροχο αυτό έργο θα σας γοητεύσει και θα αιχμαλωτίσει το ενδιαφέρον σας.» (Richard Dawkins, ομότιμος καθηγητής βιολογίας, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης)

Πηγή: https://katoptro.gr/

Δευτέρα 19 Απριλίου 2021

«Όλοι θέλουν να χορεύουν» του Αλμπέρτο Γκαρλίνι

Συγγραφέας: Alberto Garlini
Τίτλος πρωτοτύπου: Tutto il mondo ha voglia di ballare
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Ed. Mondadori, 2007
Ελληνικός τίτλος: Όλοι θέλουν να χορεύουν
Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης
Επιμέλεια: Μπίλη Μητσικάκος
Εκδόσεις: Πόλις
Έτος έκδοσης: 2021



**Γράφει ο Γιάννης Δρούγος

Η υπόθεση του μυθιστορήματος, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις, ξεκινά το 1975 (και καλύπτει χρονικά σχεδόν μια εικοσαετία) στην επαρχία της Πάρμας, με το έθιμο της τελετουργικής σφαγής του χοίρου. Παρών στο τελετουργικό είναι ο οκτάχρονος Ρομπέρτο που, εκείνη την ημέρα, αποκτά έναν καινούργιο φίλο, τον Ρικάρντο. Εντελώς τυχαία, τα δύο παιδιά συναντούν στη γύρω περιοχή τον Βίκι, που τους σώζει από μπλέξιμο με μια ομάδα ναρκομανών. Το προηγούμενο βράδυ δολοφονείται ο Πιερ Πάολο Παζολίνι.

Ένας κύκλος κλείνει, ένας άλλος ανοίγει, ξημερώνει μια νέα εποχή όπου ο κόσμος είναι απέραντος και η παλίρροια ξεβράζει πτώματα, με την ακροδεξιά σε άνοδο. Ο Βίκι γίνεται ένας άλλος, γίνεται συγγραφέας, γίνεται Πιερ (αναφορά και φόρος τιμής του Garlini στον Ιταλό πεζογράφο Πιερ Βιτόριο Τοντέλι, που εντάσσεται ως ήρωας στην αφήγηση).

Τα χρόνια περνούν, τα δύο αγόρια, Ρομπέρτο και Ρικάρντο, μπαίνουν στην εφηβεία με σώματα που σπαρταρούν για ζωή, δράση και πάθος. Ο Ρικάρντο ερωτεύεται την Κιάρα, ο Ρομπέρτο ξανασυναντά τον Βίκι-Πιερ, ενώνονται για λίγο και σύντομα οι δρόμοι τους χωρίζουν.

Ρομπέρτο, Ρικάρντο και Κιάρα αποτελούν μια τριάδα σφιχτή σαν γροθιά. Ζουν ακραία, επιθυμούν να κατακτήσουν τον κόσμο και τον διασχίζουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα και εντελώς μεθυσμένοι. Ο Πιερ θυμάται, μετανιώνει, αναζητά, ψηλώνει και λυγίζει, διασχίζοντας μόνος του τον χάρτη του κόσμου.

Τέσσερις ήρωες που χορεύουν στους ρυθμούς των αλλαγών της δεκαετίας του '80, εποχής της ελευθερίας, του άκρατου καταναλωτισμού και της ξέφρενης μουσικής. Η μια μέρα γιορτή κι η επόμενη, παγωνιά. Ο έρωτας είναι ήλιος που μετατρέπεται σε ολισθηρό οδόστρωμα, η εκκωφαντική μουσική σιγεί απέναντι στη σιωπή της πέτρας και της θύελλας της ιστορίας. Μια επιθυμία για φιλιά μεγάλα σαν ωκεανούς κι ένα τελευταίο καθρέφτισμα στο νερό.

Ποιητικό και κοφτερό μαζί το κείμενο του Garlini, που βρίθει φιλοσοφικών συμβολισμών και αναφορών σε κορυφαία έργα της λογοτεχνίας και της ποίησης, με αυτή του Ουόλτ Ουίτμαν να πρωτοστατεί. Εκθαμβωτικής ομορφιάς γραφή, με βάθος και σκάψιμο κάτω από τη ρίζα. Η σπουδαία μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη ανέδειξε την κάθε ανάσα και την κάθε σιωπή.

Κυριακή 18 Απριλίου 2021

«Ανδρία» και «Αυτοτιμωρούμενος» του Τερέντιου

Συγγραφέας: Τερέντιος (Publius Terentius Afer)
Τίτλος πρωτοτύπων: Andria & Heauton timorumenos
Είδος έργου: Θέατρο
Έτη συγγραφής: 166 & 163 π.Χ.
Ελληνικοί τίτλοι: «Ανδρία» & «Αυτοτιμωρούμενος»
Εισαγωγή - Μετάφραση - Σχόλια: Αντώνης Σακελλαρίου
Διορθώσεις: Καλλιρρόη Τόλη-Κόττα
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Λατίνοι συγγραφείς
Έτος έκδοσης: 2006




Μια ακόμη θαυμάσια έκδοση στη σειρά των Λατίνων συγγραφέων του Πατάκη, με σύγχρονη μετάφραση και παράθεση του λατινικού πρωτοτύπου ώστε να είναι χρήσιμο και στον αναγνώστη που θέλει να έχει εποπτεία του λατινικού κειμένου, αλλά και στον σπουδαστή της λατινικής γλώσσας και γραμματείας. Τα σχόλια είναι αρκετά συνοπτικά, αλλά αρκούντως επεξηγηματικά, και η βιβλιογραφία που παρατίθεται στο τέλος του βιβλίου είναι επαρκέστατη.

Ο Τερέντιος είχε καταγωγή από την Αφρική και αρχικά ήταν δούλος του συγκλητικού Τερέντιου Λουκανού, ο οποίος γρήγορα διέγνωσε τις ικανότητές του, του χάρισε την ελευθερία του, τον σπούδασε και του έδωσε το όνομά του. Γρήγορα ο νεαρός από την Αφρική μπήκε στον κύκλο του Σκιπίωνα του Αφρικανού του Νεώτερου και έγινε φίλος με τον ίδιο, καθώς και με τον Λαίλιο, επιφανές στέλεχος των καλλιεργημένων κύκλων της εποχής. Γρήγορα έμαθε να χειρίζεται άριστα τη λατινική γλώσσα, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε κατηγορήθηκε ότι τις κωμωδίες του τις είχαν γράψει στην πραγματικότητα ο Σκιπίων ή ο Λαίλιος, ή τουλάχιστον είχαν γράψει κάποια μέρη τους. Γεγονός είναι όμως ότι τα έργα του έχουν μια ποιότητα απαράμιλλη μέχρι την εποχή εκείνη, μια ψυχολογική εμβάθυνση των ηρώων του και μια τόσο εκλεπτυσμένη γλώσσα που μπορούσαν να συγκριθούν μόνο με αυτές του Πλαύτου -ίσως μάλιστα και να τον ξεπερνούσαν.

Τα πρότυπα του Τερέντιου, στα οποία ήταν στενά προσηλωμένος, είναι ελληνικά και αντλούνται από τη Νέα και τη Μέση Κωμωδία. Η τεχνική του contaminatio είναι πανταχού παρούσα και η δομή των έργων του είναι ιδιαίτερα προσεγμένη και οργανωμένη, με καθαρότητα και γλαφυρότητα στη γλώσσα. Οι χαρακτήρες των κωμωδιών του παρουσιάζονται με τρόπο που θυμίζει το λεπτό χιούμορ και την αληθοφάνεια του Μένανδρου, είναι ανθρώπινοι και δείχνουν ευπρέπεια και αξιοπρέπεια. Η κωμική του τέχνη είναι κατώτερη και από αυτήν του Μένανδρου και από του Πλαύτου, αλλά τα έργα του διακρίνονται, όπως είπαμε, από μια λεπτότητα και μια συγκράτηση σε σχέση με τον κεφάτο ρυθμό του Πλαύτου, και απευθύνονται περισσότερο σε μια ελίτ. Στους προλόγους του ξεφεύγει από τα πρότυπά του, τους κάνει να μοιάζουν με φιλολογικά μανιφέστα, στα οποία δίνει εξηγήσεις για την τεχνική και τις πηγές του. Στα έργα του δεν χρησιμοποιεί καθόλου τον χορό και κάνει μειωμένη χρήση των cantica. Έχουν διασωθεί 6 έργα του Τερέντιου, όλα ακέραια, και όλα διαδραματίζονται στην Ελλάδα. Είναι -θα μπορούσε να πει κανείς- έργα ελληνικά στον τόνο και λατινικά στη γλώσσα.

Ο Τερέντιος πρόσφερε στον λατινικό πολιτισμό την αξία της humanitas, η οποία υπήρχε ήδη στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία, αλλά περίμενε τη σειρά της στη Ρώμη. Διαβάστηκε στην εποχή του και μέχρι το τέλος του ρωμαϊκού μεσαίωνα. Την εποχή της Αναγέννησης θεωρείται μαζί με τον Πλαύτο πρόδρομος της κωμωδίας των ηθών.

Και τα δύο έργα αυτού του τόμου έχουν ως πρότυπα τις ομώνυμες κωμωδίες του Μενάνδρου Ανδρεία και Εαυτόν τιμωρούμενος, στην Andria όμως παίρνει στοιχεία και από άλλη κωμωδία του Μένανδρου, την Περινθεία, κάνοντας contaminatio.

Η. Ο.

«Τα ποιήματα» του Έντγκαρ Άλαν Πόε

Συγγραφέας: Edgar Allan Poe
Τίτλος ελληνικής έκδοσης: Τα ποιήματα
Είδος έργου: Ποίηση
Μετάφραση - Πρόλογος: Νίκος Σημηριώτης
Εκδόσεις: Ζαχαρόπουλος
Έτος έκδοσης: 1981









Είναι γεμάτο έκσταση και μελαγχολία το έργο του Πόε. Απ' τα μικρά του χρόνια ο ποιητής κλυδωνιζόταν ανάμεσα σε ατελείωτες σκυθρωπές ονειροπολήσεις, φωτισμένες κάπου-κάπου μ' ένα φως εκτυφλωτικό, που έριχνε την ψυχή του απ' την πιο υπερβολική έξαρση του ιλίγγου στην πιο απελπισμένη κατάπτωση αυτοκτονίας. Γίνεται ο ιερέας μιας μυστικής θρησκείας της εκστατικής ομορφιάς, αλλά μιας ομορφιάς θλιμμένης, πονεμένης, μελαγχολικής. Νεκρές, ασάλευτες στην πένθιμη σιωπή του τάφου ή ενάερες σ' ουράνια οράματα, οι μεταρσιωμένες Λενώρες και Ειρήνες γίνονται αντικείμενα λατρείας για τον πλατωνικό εραστή τους.

(Από τον πρόλογο του βιβλίου)

Σάββατο 17 Απριλίου 2021

«Μελέτη περί των ατσιγγάνων και της γλώσσης αυτών» του Αλέξανδρου Πασπάτη

Φαίνεται δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κατά τα μέσα του 19ου αιώνα θα υπήρχαν πολλοί Έλληνες με τα απαραίτητα επιστημονικά εφόδια για να πραγματοποιήσουν μια πρωτοποριακή γλωσσολογική έρευνα, σε μια εποχή μάλιστα που η συγκριτική γλωσσολογία έκανε διεθνώς τα πρώτα της διστακτικά βήματα. Κι όμως, αυτό ακριβώς συμβαίνει εδώ με τον Αλέξανδρο Πασπάτη (1814-1891), ιατρό κατ' επάγγελμα, γνώστη πολλών γλωσσών αλλά και ιστορίας, αρχαιολογίας και γλωσσολογίας.

Ο Αλέξανδρος Πασπάτης γεννήθηκε στη Χίο το 1814. Μετά την καταστροφή και τη σφαγή του 1822 ο μικρός Αλέξανδρος αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους για να πουληθεί σε σκλαβοπάζαρο, όμως η μητέρα του μπόρεσε να τον εντοπίσει και να τον εξαγοράσει. Η οικογένεια κατέφυγε αρχικά στη Μάλτα και κατόπιν ο Αλέξανδρος, με μια αποστολή δώδεκα παιδιών και μετά από ταξίδι 120 ημερών, βρέθηκε στη Βοστώνη φιλοξενούμενος στο σπίτι του Marshall P. Wilder. Τον σπούδασαν εκεί και αποφοίτησε το 1831 από το κολλέγιο Amherst, από το οποίο, σύμφωνα με όσα έχουν γραφεί, δύσκολα βρέθηκε αξιότερος απόφοιτος. Αμέσως μετά επέστρεψε στην Ευρώπη και σπούδασε ιατρική στα Πανεπιστήμια του Παρισιού και της Πίζας. Το 1840 βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη όπου άσκησε την ιατρική μέχρι το 1879 που συνταξιοδοτήθηκε. Πήγε τότε στην Αθήνα και έζησε εκεί ως τον θάνατό του το 1891.

Στο αρχείο αποφοίτων του Κολλεγίου Amherst, αναφέρονται τα εξής για τον Πασπάτη: «Ένας βαθύς και ακριβής σπουδαστής, σχεδόν απαράμιλλη αυθεντία στην βυζαντινή ιστορία και αρχαιολογία, και επιφανής γλωσσολόγος. Γνώστης δεκαέξι γλωσσών, με λογοτεχνική παραγωγή κυρίως στα αγγλικά, γαλλικά και ελληνικά».

Η δράση του Πασπάτη στην Κωνσταντινούπολη δεν περιορίστηκε στην ιατρική. Το 1861 ίδρυσε, μαζί με άλλους πέντε ανθρώπους των γραμμάτων τον Φιλολογικό Ελληνικό Σύλλογο, που πολύ γρήγορα απέκτησε χιλιάδες μέλη και ίδρυσε σχεδόν διακόσια σχολεία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία μέχρι τη μικρασιατική καταστροφή.

Το συγγραφικό του έργο ήταν πολύ σημαντικό και πολύπλευρο. Θα δούμε μερικά από τα έργα του (στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί κανείς να κάνει κλικ πάνω στο έργο για να το βρει ψηφιοποιημένο):
- Υπόμνημα περί του γραικικού νοσοκομείου των Επτά Πύργων (1862)
- Etudes sur les Tchinghianes ou Bohemiens de l'Empire Ottoman (1870)
- Βυζαντιναί μελέται (1877)
- Remarks on the revised version of the New Testament (1883)
- Τα Βυζαντινά Ανάκτορα και τα πέριξ αυτών Ιδρύματα (1885)
- Το Χιακόν γλωσσάριον (1888)
- Πολιορκία και Άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Οθωμανών (1890)

Η μελέτη για την γλώσσα των τσιγγάνων δημοσιεύθηκε το 1857 και είναι από τα πρώτα του έργα, ίσως το πιο πρωτότυπο στη σύλληψή του. (Η. Ο.)

Συγγραφέας: Αλέξανδρος Πασπάτης
Τίτλος πρωτοτύπου: Μελέτη περί των ατσιγγάνων και της γλώσσης αυτών
Είδος έργου: Συνοπτική παρουσίαση της τσιγγάνικης γλώσσας
1η έκδοση: Περιοδικό Πανδώρα, 1857
Πρόλογος στην παρούσα έκδοση: Γιάννης Μηλιός
Εκδόσεις: Εκάτη
Έτος έκδοσης: 1995






Η μελέτη αυτή τοποθετείται σε μια εποχή κατά την οποία έχει πλέον λυθεί οριστικά και με επιστημονικό τρόπο το ζήτημα της προέλευσης των τσιγγάνων και της γλώσσας τους. Έχουν ανασκευαστεί οι απόψεις που τους ήθελαν προερχόμενους από την Αίγυπτο, και έχει αποδειχθεί ότι οι ρίζες τους βρίσκονται στην Ινδία, ενώ η γλώσσα τους, από την οποία παρήχθησαν στη συνέχεια μια σειρά από διαφορετικές διαλέκτους, είναι θυγατρική της σανσκριτικής και συγγενής των νεοϊνδικών χιντί και παντζάμπι [...] Στο πλαίσιο αυτό ο Πασπάτης μελετάει την «τουρκογύφτικη» διάλεκτο των τσιγγάνων που κατοικούσαν στις συνοικίες Εϊβάν Σεράι και Σουλού Κουλέ της Κωνσταντινούπολης, καθώς και στην Ανατολική Θράκη,

(Απόσπασμα από τον πρόλογο)

Παρασκευή 16 Απριλίου 2021

«Ο λόγος στην εποχή της επιστήμης» του Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ

Ο Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ (Hans Georg Gadamer, 1900-2002) υπήρξε ο κορυφαίος εκπρόσωπος της φιλοσοφικής ερμηνευτικής στον 20ό αιώνα, συνενώνοντας στο εσωτερικό του έργου του επιδράσεις προερχόμενες από την αρχαία ελληνική και την κλασική γερμανική φιλοσοφία, καθώς επίσης και από τη θεμελιώδη οντολογία του Μάρτιν Χάιντεγκερ. Σημαντικότερο έργο του: Αλήθεια και Μέθοδος (Wahrheit und Methode, 1960).

Συγγραφέας: Hans-Georg Gadamer
Τίτλος πρωτοτύπου: Vernunft im Zeitalter der Wissenschaft
Είδος έργου: Κείμενα φιλοσοφικής ερμηνευτικής
1η έκδοση στη γερμανική γλώσσα: 1976
Ελληνικός τίτλος: Ο λόγος στην εποχή της επιστήμης
Μετάφραση: Λευτέρης Αναγνώστου
Εκδόσεις: Νήσος
Σειρά: Παραδόσεις 2
Έτος έκδοσης: 1997




Είναι ολοφάνερο ότι αυτό που αποκαλούμε φιλοσοφία δεν είναι επιστήμη με την ίδια έννοια που είναι οι λεγόμενες θετικές επιστήμες. Κάτι «θετικό», δεδομένο, ως πεδίο που ερευνάται από τη φιλοσοφία και έχει τη θέση του πλάι στα δεδομένα πεδία έρευνας των άλλων επιστημών, αυτό δεν είναι ασφαλώς η περίπτωση της φιλοσοφίας. Αντικείμενό της είναι το όλον. Αυτό το όλον όμως δεν είναι μόνο, όπως κάθε όλον, το σύνολο όλων των μερών του. Ως όλον είναι μια ιδέα που ξεπερνά όλες τις πεπερασμένες δυνατότητες γνώσης. Κατά συνέπεια δεν είναι κάτι που θα μπορούσαμε να γνωρίσουμε με επιστημονικό τρόπο. Και όμως, έχει νόημα να μιλούμε για την επιστημονικότητα της φιλοσοφίας. Με τον όρο «φιλοσοφία» πολλοί εννοούν μερικά υποκειμενικά και ιδιωτικά ζητήματα, όπως είναι η προσωπική κοσμοθεώρηση, που νομίζει πως στέκεται υπεράνω όλων των αξιώσεων επιστημονικότητας. Απέναντι σε αυτή την αντίληψη η φιλοσοφία μπορεί δικαίως να αποκαλείται επιστημονική, διότι, παρ' όλες τις διαφορές της από τις θετικές επιστήμες, διατηρεί μια δεσμευτική εγγύτητα προς αυτές, που την ξεχωρίζει από την κοσμοθεώρηση, η οποία στηρίζεται σε υποκειμενικά προφανείς απόψεις. Αυτή η ξεχωριστή της θέση δεν ανάγεται μόνο στην προέλευση της φιλοσοφίας - τότε φιλοσοφία και επιστήμη ήταν με αναπόσπαστο τρόπο ένα, ενώ και οι δύο είναι δημιούργημα των Ελλήνων. Με τον γενικό τίτλο «φιλοσοφία» οι Έλληνες χαρακτήριζαν όλες τις θεωρητικές γνώσεις.

(Απόσπασμα από την έκδοση)

Πηγή: https://www.nissos.gr/

Ένα εκτενές άρθρο για τον Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ και για τις αναγνωστικές θεωρίες έχουμε γράψει εδώ.

«Ο μεγάλος χρόνος» του Φριτς Λάιμπερ

Συγγραφέας: Fritz Leiber
Τίτλος πρωτοτύπου: The big time
Είδος έργου: Μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 1958
Ελληνικός τίτλος: Ο μεγάλος χρόνος
Μετάφραση: Τζένη Μαστοράκη
Εκδόσεις: Εξάντας
Έτος 1ης έκδοσης: 1978







Ένα από τα κλασικά έργα της «Χρυσής Εποχής» της επιστημονικής φαντασίας, από έναν από τους μεγαλύτερους συγγραφείς εκείνης της περιόδου. Η ελληνική έκδοση ανήκει στη σειρά των περίφημων εκδόσεων του Εξάντα της δεκαετίας του '70, που επιμελείτο ο Βασίλης Καλλιπολίτης.

Στο απώτερο μέλλον υπάρχουν δύο φατρίες, και οι δύο ικανές να ταξιδεύουν μέσα στον χρόνο, οι οποίες έχουν εμπλακεί σε μια μακροχρόνια σύγκρουση που ονομάζεται «Ο Πόλεμος της Αλλαγής». Η μέθοδος των πολεμικών επιχειρήσεων περιλαμβάνει την επέμβαση στο παρελθόν και την αλλαγή των αποτελεσμάτων στα γεγονότα της ιστορίας (ένα είδος χρονικού πολέμου). Οι δύο αντίπαλες ομάδες ονομάζονται «Αράχνες» και «Φίδια» από τα ονόματα των χορηγών που τις υποστηρίζουν. Οι αληθινές ταυτότητες των Αραχνών και των Φιδιών, το πώς επιλέχθηκαν αυτά τα ψευδώνυμα ή αν είναι κατά κάποιο τρόπο περιγραφικά, είναι άγνωστα.

Η έκδοση είναι πολύ επιτυχημένη, η μετάφραση της Τζένης Μαστοράκη είναι για μια ακόμα φορά υποδειγματική και το τελείως πρωτότυπο εξώφυλλο είναι δημιουργία της γνωστής ζωγράφου Γιώτας Καλλιακμάνη.

Η. Ο.

Τετάρτη 14 Απριλίου 2021

«Ο μάγειρας του "Αλκυόνη"» του Αντρέα Καμιλλέρι

Η τελευταία ιστορία του Αντρέα Καμιλλέρι με ήρωα τον περίφημο αστυνόμο Μονταλμπάνο κι επίσης το πιο πρόσφατο βιβλίο του στην ελληνική γλώσσα. Θα ακολουθήσει ακόμα μια ιστορία του πολύ ανθρώπινου και ελκυστικού αυτού ήρωα της αστυνομικής λογοτεχνίας, που ο Ιταλός συγγραφέας έγραψε αρκετά χρόνια πριν από τον θανατό του με σκοπό να εκδοθεί ως «κύκνειο άσμα» του, και το οποίο θα περιμένουμε. Στο μεταξύ, ο Μονταλμπάνο μάς καλεί σε μια ακόμη συναρπαστική περιπέτεια. (Η. Ο.)

Συγγραφέας: Andrea Camilleri
Τίτλος πρωτοτύπου: Il cuoco dell'Alcyon
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Sellerio Editore, Palermo 2019
Ελληνικός τίτλος: Ο μάγειρας του "Αλκυόνη"
Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Γιώργος Κασαπίδης
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Σύγχρονη ξένη λογοτεχνία
Έτος 1ης έκδοσης: 2021




Η ιστορία αρχίζει δραματικά, με απολύσεις υπαλλήλων και εργατών κάποιου ναυπηγείου που διευθύνει ένα διεφθαρμένο και αδίστακτο αφεντικό, ο επονομαζόμενος Τζοτζό· και με την αυτοκτονία, μέσα σε μια αποθήκη, ενός απελπισμένου πατέρα. Από αυτό το σημείο ξεκινά η πολύπλοκη και εντυπωσιακή δράση μιας υπόθεσης που περιλαμβάνει κάποια σημεία «σταθμούς», τη διάλυση του αστυνομικού τμήματος της Βιγκάτα, τη δύστροπη και οξύθυμη μοναξιά του κουρασμένου Μονταλμπάνο, τους φόβους του Αουτζέλλο και του Φάτσιο (μέχρι και την αποδιοργάνωση του Καταρέλλα), την παράξενη συνωμοσία του FBI, τη σκοτεινή εμφάνιση ενός «μεγάλου ιστιοπλοϊκού». Η γολέτα «Αλκυόνη» είναι ένα πλοίο-φάντασμα, «είχε τη συνήθεια να παραμένει ελάχιστα στο λιμάνι και να εξαφανίζεται». Κανείς δεν ξέρει τι κρύβει στο κύτος του. Χαρτοπαικτική λέσχη; Πορνείο με προκλητικές συνοδούς πολυτελείας; Ή μήπως κάτι ακόμη πιο σκοτεινό;

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Τρίτη 13 Απριλίου 2021

«Οι Μικροαστοί» του Μαξίμ Γκόρκι

Συγγραφέας: Макси́м Го́рький
Τίτλος πρωτοτύπου: Мещане (Meshchane)
Είδος έργου: Θέατρο
1η παράσταση στη ρωσική γλώσσα: 1902
Ελληνικός τίτλος: Οι Μικροαστοί
Μετάφραση: Μαργαρίτα Χαλαύτρη
Εκδόσεις: Κοροντζής
Έτος έκδοσης: 2010







Εξαιρετικά σύγχρονο αν και γραμμένο στις αρχές του 20ού αιώνα, μας παρουσιάζει την πραγματικότητα της προεπαναστατικής Ρωσίας, μια εποχή πατριαρχίας και κυριαρχίας των μεγαλύτερων σε ηλικία ανθρώπων, μικροαστούς με συμπλέγματα και φοβίες, μια νέα γενιά που διαφωνεί αλλά δεν ξέρει πώς να διεκδικήσει, και μια εργατική τάξη που βρίσκεται σε περίοδο συνειδητοποίησης των δικαιωμάτων της. Το έργο ανέβηκε στη σκηνή το 1902, σκηνοθετημένο από τον Στανισλάβσκι, και γνώρισε τεράστια επιτυχία παρά την άγρια επέμβαση της λογοκρισίας.

Η. Ο.

«Σημειώσεις για ένα ναυάγιο» του Ντάβιντε Ενία

Συγγραφέας: Davide Enia
Τίτλος πρωτοτύπου: Appunti per un naufragio
Είδος έργου: Προσωπικές μαρτυρίες
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Sellerio Editore, Palermo 2017
Ελληνικός τίτλος: Σημειώσεις για ένα ναυάγιο
Μετάφραση: Σταύρος Παπασταύρου
Επιμέλεια: Γιώργος Κασαπίδης
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Ντοκουμέντα - Μαρτυρίες
Έτος 1ης έκδοσης: 2020




Λαµπεντούζα, από την αρχαία ελληνική λέξη λέπας, τον απόκρηµνο βράχο που τον τρώνε µε µανία τα στοιχεία της φύσης, µα εκείνος αντιστέκεται και µένει ολόρθος καταµεσής στην απεραντοσύνη του πελάγους. Ή από το λαµπάς, τη φλόγα που λάµπει στο σκοτάδι, το φως που νικάει τη σκοτεινιά. Πάνω σ’ αυτό το νησί του Νότου της Ιταλίας, που εκτείνεται ανάµεσα στην Αφρική και την Ευρώπη, ο Ντάβιντε Ενία κοιτάζει καταπρόσωπο αυτούς που έρχονται και αυτούς που περιµένουν, και αφηγείται την ιστορία ενός ναυαγίου, προσωπικού και συλλογικού. Από τη µια πλευρά, ένα πλήθος σε κίνηση, που διασχίζει κράτη ολόκληρα και τελικά τη Μεσόγειο Θάλασσα, σε συνθήκες πέρα από κάθε φαντασία. Από την άλλη, µια χούφτα άντρες και γυναίκες στα όρια µιας εποχής και µιας ηπείρου, που προσπαθούν να τους υποδεχτούν µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Στη µέση ο ίδιος ο συγγραφέας, που πραγµατεύεται την ανακάλυψη όσων αληθινά συµβαίνουν στη θάλασσα και στη στεριά και τη χρεοκοπία των λέξεων, που καταποντίζονται στην απόπειρά τους να κατανοήσουν τα παράδοξα του παρόντος. Έχοντας αγγίξει µε το χέρι την απάνθρωπη τραγωδία των ελλιµενισµών, δίνει τον λόγο στους εθελοντές, στους παιδικούς φίλους, στις µαρτυρίες των νέων που καταφθάνουν σαν από θαύµα στο νησί. Ξεγυµνώνει τις συγκινησιακές επιπτώσεις αυτής της σπαραχτικής και αλλόκοτης πραγµατικότητας, ειδικά στη σχέση µε τον πατέρα του, γιατρό που συνταξιοδοτήθηκε πρόσφατα και ο οποίος δέχεται να τον συνοδεύσει στη Λαµπεντούζα.

Πηγή: https://www.patakis.gr/

Δευτέρα 12 Απριλίου 2021

«Σημειώσεις ενός Πορνόγερου» του Τσαρλς Μπουκόβσκι

Συγγραφέας: Charles Bukowski
Τίτλος πρωτοτύπου: Notes of a Dirty Old Man
Είδος έργου: Αυτοβιογραφικά άρθρα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Essex House, 1969
Ελληνικός τίτλος: Σημειώσεις ενός Πορνόγερου
Τόμοι: 2
Μετάφραση: Τέο Ρόμβος (τ.1) & Ντίνα Σώτηρα (τ.2)
Εκδόσεις: Απόπειρα
Έτος έκδοσης: 1984





Ο Τσαρλς Μπουκόβσκι στάθηκε για χρόνια ολόκληρα ο λυρικός και ο αφηγητής της λογοτεχνίας του περιθωρίου, γνωστός μόνο στους λίγους. Ασυνήθιστα πνευματώδης και συχνά μ’ έναν παραμυθένιο ρεαλισμό, επιθετικός, βωμολόχος και αισχρός, περιγράφει την άλλη πλευρά του «American way of life», αυτή που οδηγεί το Αμερικάνικο Όνειρο στον Αμερικάνικο Εφιάλτη.

Οι Σημειώσεις ενός Πορνόγερου είναι η αυτοβιογραφία σε συνέχειες ενός ανθρώπου που βρίσκεται σε θέση επισφαλή. Κάθε πρόταση που ο Τσαρλς Μπουκόβσκι χαράζει πάνω στο χαρτί, μπορεί να είναι η τελευταία του.

Οι Σημειώσεις ενός Πορνόγερου άρχισαν να δημοσιεύονται το Μάη του 1967 στην περιθωριακή εφημερίδα του Λος Άντζελες Open City και έκαναν το συγγραφέα τους διάσημο στην Ευρώπη, τη Νότια Αμερική, τις Ινδίες...

(Απόσπασμα από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Κυριακή 11 Απριλίου 2021

«Άπαντα τα Ιταλικά» του Διονυσίου Σολωμού

Συγγραφέας: Διονύσιος Σολωμός
Τίτλος ελληνικής έκδοσης: Άπαντα τα Ιταλικά
Είδος έργου: Ποίηση
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής
Εκδόσεις: Gutenberg
Έτος έκδοσης: 2021









Ο Δάντης, ο Πετράρχης και ο Φόσκολος συγγενεύουν εκλεκτικά στο ιταλόγλωσσο έργο του Σολωμού με καίριες απηχήσεις του Ομήρου, του Σαίξπηρ και του Σίλλερ. Τερτσίνες, σονέτα, οκτάβες και ωδές, ποιήματα σοβαρά και σατιρικά, τελειωμένα ή σωσμένα σε κατάσταση σχεδιάσματος, ποιήματα ερωτικά, επικαιρικά και ευκαιριακά, συνθέσεις θρησκευτικής πνοής και βαθυστόχαστα δοκίμια απαρτίζουν το σώμα μιας σπουδαίας δημιουργίας, που ξεκίνησε να στήνεται από τα νεανικά χρόνια του ποιητή στην Ιταλία, συνεχίστηκε με την επάνοδό του στη Ζάκυνθο και έφτασε στο αποκορύφωμα της στην Κέρκυρα κατά την τελευταία δεκαετία της ζωής του. Η έρρυθμη και έμμετρη μετάφραση των ποιημάτων αυτών υποτείνεται ως πρόταση από την κατ’ εξοχήν σολωμική ιδέα του «in modo misto genuino», δηλαδή αρθρώνεται «εις είδος μιχτό αλλά νόμιμο». Η παρούσα έκδοση με τα μεταφράσματα όλων των ιταλικών έργων του Σολωμού είναι αμιγώς ποιητική και έχει επιτελεσθεί προγραμματικώς και ενσυνειδήτως κατά μίμηση του ελληνόγλωσσου ποιητικού έργου του: σαν να εκτελείται παλιό μουσικό έργο σήμερα με όργανα εποχής.

Πηγή: https://www.dardanosnet.gr/

«Απόδραση από την Αμοργό» του Γεωργίου Μυλωνά

Συγγραφέας: Γεώργιος Μυλωνάς
Τίτλος πρωτοτύπου: Escape From Amorgos - The Story of a Greek political prisoner's struggle for freedom
Είδος έργου: Αυτοβιογραφικό χρονικό
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Scribner's, New York 1974
Ελληνικός τίτλος: Απόδραση από την Αμοργό
Μετάφραση: Βίκη Ποταμιάνου
Επιμέλεια: Αριάδνη Λουκάκου
Εκδόσεις: Ποταμός
Σειρά: Φάροι και φαρίσκοι
Έτος έκδοσης: 2015



Αύγουστος του 1968. Ο Γεώργιος Μυλωνάς, ηγετικό στέλεχος της Ένωσης Κέντρου, πρώην υπουργός και μέλος της παράνομης αντιστασιακής οργάνωσης Δημοκρατική Άμυνα, συλλαμβάνεται και εκτοπίζεται στην Αμοργό. Λίγα χρόνια μετά, από τη Γενεύη όπου έχει καταφύγει συνεχίζοντας την αντιδικτατορική του δράση, ο Μυλωνάς γράφει στα αγγλικά ένα κείμενο συναρπαστικό και πολυεπίπεδο που διαβάζεται απνευστί. Η Απόδραση από την Αμοργό αφηγείται την περιπέτεια της εξορίας και το χρονικό της απόδρασής του από το νησί. Είναι ένα πολιτικό θρίλερ, συναρπαστική περιπέτεια αλλά και πορτρέτο της ταραγμένης εποχής του.

Είναι όμως κι ένα πορτρέτο του ίδιου του γράφοντος, του Γεωργίου Μυλωνά, ενός ιστορικού στελέχους της κεντροαριστεράς, φωτισμένου μυαλού και ρομαντικού, ευρωπαϊστή ιδεολόγου, τις ικανότητες του οποίου απέτυχε να αξιοποιήσει επαρκώς η Μεταπολίτευση, καθώς οι πολιτικές δυνάμεις που διαμορφώθηκαν στο πολωμένο ακόμα από τον Εμφύλιο πολιτικό τοπίο δεν άφησαν χώρο για μετριοπαθείς και πραγματικά φιλελεύθερες απόψεις και πολιτικές.

Η μαρτυρία αυτή, που μεταφράζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αναφέρεται σε γεγονότα που σημάδεψαν τη χώρα πάνω από σαράντα χρόνια πριν.

Το ενδιαφέρον της, όμως, δεν είναι αποκλειστικά ιστορικό. Η ομοιότητα με σημερινά γεγονότα και καταστάσεις την καταστούν δυστυχώς ανατριχιαστικά επίκαιρη.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

http://www.potamos.com.gr/

Σάββατο 10 Απριλίου 2021

«Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ» του Μαρκ Τουέιν

Μια πλήρης έκδοση του κλασικού έργου του Μαρκ Τουέιν, που διάβασαν γενιές και γενιές αναγνωστών σε ολόκληρο τον κόσμο, σε σύγχρονη μετάφραση και εικονογράφηση.

Συγγραφέας: Mark Twain
Τίτλος πρωτοτύπου: The Adventures of Tom Sawyer
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: American Publishing Company, 1876
Ελληνικός τίτλος: Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ
Μετάφραση: Παλμύρα Ισμυρίδου
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Σειρά: Κλασική νεανική λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2013





Οι Περιπέτειες του Τομ Σόγιερ, του Μαρκ Τουέιν, κυκλοφόρησαν το 1876 από την American Publishing Co στο Σικάγο, με εικόνες του Τρου Γουίλιαμς. Ο μικρός ήρωας, ο Τομ, είναι ένα αγόρι που ζει στη φανταστική πόλη Σεντ Πίτερσμπουργκ, δίπλα στον Μισισιπή. Ένα αγόρι ορφανό, που μεγαλώνει με τη θεία του. Ένα αγόρι που έχει φιλία με τον αλήτη της πόλης, που το σκάει από το σπίτι, που ονειρεύεται τον μεγάλο κόσμο. Ένα αγόρι που δε διστάζει να κοροϊδέψει ή να πει ψέματα, προκειμένου να πετύχει τους στόχους του. Ένα αγόρι που ερωτεύεται και κάνει θυσίες για το κορίτσι του. Είναι το πρώτο «καλό κακό παιδί» της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Πηγή: https://www.metaixmio.gr/

Παρασκευή 9 Απριλίου 2021

«Θεός και μοντέρνα Φυσική» του Πωλ Ντέιβις

Συγγραφέας: Paul Davies
Τίτλος πρωτοτύπου: God and the New Physics
Είδος έργου: Εκλαϊκευμένη φυσική
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Simon & Schuster, 1984
Ελληνικός τίτλος: Θεός και μοντέρνα Φυσική
Μετάφραση: Θανάσης Τσουκαλαδάκης
Πρόλογος: Ευτύχης Μπιτσάκης
Επιστημονική επιμέλεια: Νίκος Γούναρης & Θανάσης Τσουκαλαδάκης
Γλωσσική επιμέλεια: Παντελής Μπουκάλας
Εκδόσεις: Κάτοπτρο
Έτος 1ης έκδοσης: 1998


Το βιβλίο αυτό δεν είναι μια μελέτη για τη θρησκεία. Αντίθετα, αναφέρεται στις επιπτώσεις της μοντέρνας φυσικής σε θέματα που άλλοτε ήταν αποκλειστικό προνόμιο της θρησκείας. Πιο συγκεκριμένα, δεν θα επιχειρήσω να ασχοληθώ με θρησκευτικά βιώματα ούτε με προβλήματα ηθικής. Δεν είναι επίσης επιστημονικό σύγγραμμα. Είναι ένα βιβλίο για την επιστήμη και τις γενικότερες συνέπειες της. Αναπόφευκτα θα χρειαστεί να εξηγήσουμε ορισμένες επιστημονικές λεπτομέρειες, η ανάπτυξη τους όμως δεν θα είναι ούτε συστηματική ούτε πλήρης. Ο αναγνώστης δεν πρέπει να ανησυχήσει νομίζοντας πως θα μπλέξει με στρυφνά μαθηματικά ή περίπλοκη ορολογία, καθότι προσπάθησα, όσο ήταν δυνατό, να αποφύγω την επιστημονική φρασεολογία.

Το βιβλίο απευθύνεται κυρίως στον γενικό αναγνώστη, θρησκευόμενο ή άθεο, που δεν έχει επιστημονικές γνώσεις. Ελπίζω όμως ότι περιέχει μερικά στοιχεία πραγματικής εκπαιδευτικής αξίας. Ιδιαίτερα, έχω τη γνώμη ότι οι πιο πρόσφατες εργασίες στην κοσμολογία δεν έχουν συγκεντρώσει επαρκώς την προσοχή των φιλοσόφων ή των θεολόγων. Το κεντρικό θέμα του βιβλίου αναφέρεται σε αυτό που ονομάζω «τα τέσσερα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα»:

1) Γιατί οι νόμοι της Φύσης είναι αυτοί που είναι;
2) Γιατί το Σύμπαν αποτελείται από τα αντικείμενα που αποτελείται;
3) Πώς προέκυψαν αυτά τα αντικείμενα;
4) Πώς κατάφερε να οργανωθεί το Σύμπαν;

Για τα ερωτήματα αυτά θα αρχίσουν να διακρίνονται προς το τέλος του βιβλίου κάποιες μη τελεσίδικες απαντήσεις: απαντήσεις βασισμένες στις απόψεις ενός φυσικού για τη Φύση. Ίσως είναι εξ ολοκλήρου λανθασμένες, πιστεύω όμως ότι σε αυτά τα ερωτήματα μόνο η φυσική μπορεί να απαντήσει. Ίσως ακούγεται παράξενο, αλλά, κατά τη γνώμη μου, η επιστήμη προσφέρει έναν ασφαλέστερο δρόμο προς το Θεό απ' ό,τι η θρησκεία. Το γεγονός ότι σήμερα η επιστήμη έχει φτάσει στο σημείο να αντιμετωπίζει σοβαρά ζητήματα που άλλοτε ήταν καθαρώς θρησκευτικά, δείχνει από μόνο του τις μακρόπνοες προοπτικές της μοντέρνας φυσικής.

(Απόσπασμα από τον πρόλογο του συγγραφέα)

Πέμπτη 8 Απριλίου 2021

«Τα Αθηναϊκά» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

Συγγραφέας: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Τίτλος πρωτοτύπου: Τα Αθηναϊκά
Είδος έργου: Διηγήματα και χρονογραφήματα
Επιμέλεια - Πρόλογος: Σταύρος Ζουμπουλάκης
Εκδόσεις: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ)
Έτος έκδοσης: 2020






**Γράφει ο Δημήτρης Φωτεινόπουλος
Φιλόλογος

Η Αθήνα του Παπαδιαμάντη είναι οι δυτικές εσχατιές της πόλης, η περιοχή πέριξ του Ψυρρή, εκεί όπου έζησε απ' όταν ήρθε για πρώτη φορά στην πρωτεύουσα το 1869 σε νεαρή ηλικία, «ξένος στα ξένα» όπως έλεγε ο ίδιος. Εκεί όπου μπορούσε να βιώσει το αίσθημα της δικής του, εσωτερικής εξορίας.

Η άλλη Αθήνα, του κέντρου, της οδού Πανεπιστημίου, της Σταδίου, των λαμπρών κτιρίων, του κοσμοπολιτισμού, των αστών και των φώτων τού είναι αδιάφορη.

Στα μικρά δωμάτια, που νοίκιαζε και ξενοίκιαζε όταν αναχωρούσε για τη Σκιάθο, βίωνε τη μελαγχολία του και εξασκούσε το βλέμμα του. Μοναχικός περιπατητής, παρατηρούσε ανθρώπους, συνήθειες, ήθη, ασχολίες και μέρη, σε μια περιοχή που υπήρχαν μαγαζιά, αρχαιοελληνικά και βυζαντινά μνημεία, οθωμανικά τεμένη. Και έγραφε.

Ο κόσμος των «Αθηναϊκών» διηγημάτων του ζει σε μικρά δωμάτια, σε χαμόγεια σε ανθυγιεινές συνθήκες, σε τρώγλες, σε εσωτερικές αυλές ή ακόμα και σε διανυκτερεύοντα καφενεία. Περιφέρεται σε καπηλειά, σε ταβερνεία, σε μικρομπακάλικα και σε μπακαλοταβέρνες, σε τσαρουχάδικα, σε πατσατζίδικα, σε τσαγκαράδικα, σε κάθε λογής μικρομάγαζα...

Οι άνθρωποί του είναι φυγόκοσμοι καλόγεροι που αγωνίζονται να μείνουν αγνοί, συνεσταλμένοι φοιτητές, φτωχοί βιοπαλαιστές, μπεκρήδες και κηφήνες που εγκαταλείπουν γυναίκες και παιδιά, φαρμακόγλωσσες γειτόνισσες, μπεκιάρηδες και ερείπια της ζωής, χήρες και ζωντοχήρες, πολυμελείς οικογένειες, εργατικά κορίτσια που ξενοδουλεύουν, ψυχοκόρες, ξεπεσμένοι δερβίσηδες... φτωχολογιά και χαμοζωή...

Στη συγκεκριμένη έκδοση του ΜΙΕΤ βρίσκονται όλα τα αθηναϊκά διηγήματα του Παπαδιαμάντη, 47 συνολικά, σε επιμέλεια του Σταύρου Ζουμπουλάκη. Συνοδεύεται από κατατοπιστική εισαγωγή.

Το ένα καλύτερο από το άλλο.

«Μέθοδος για την εκμάθηση της αλβανικής» του Δώρη Κ. Κυριαζή

Ένα πολύ καλογραμμένο βιβλίο για εκείνους που θέλουν να μάθουν σε βάθος τη γλώσσα του γειτονικού μας λαού. Το βιβλίο είναι κατάλληλα γραμμένο για τον Έλληνα αναγνώστη, με δίγλωσσα κείμενα (αλβανικά-ελληνικά) για αντιπαραβολή, περιγραφή όλων των γραμματικών φαινομένων της αλβανικής γλώσσας, ασκήσεις και ένα αρκετά ικανοποιητικό λεξικό στο τέλος του βιβλίου. Ο καθηγητής Δώρης Κυριαζής ανήκει στο δυναμικό του Τομέα Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. (Η. Ο.)

Συγγραφέας: Δώρης Κ. Κυριαζής
Τίτλος πρωτοτύπου: Μέθοδος για την εκμάθηση της αλβανικής (και λεξικό 9.000 λέξεων)
Διορθώσεις: Δώρης Κ. Κυριαζής
Εκδόσεις: Μαλλιάρης-Παιδεία
Έτος 1ης έκδοσης: 1994









Τα τελευταία χρόνια, μέσα στα νέα πλαίσια που διαμορφώθηκαν στις σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, αυξάνεται συνέχεια ο αριθμός εκείνων που θέλουν να γνωρίσουν καλύτερα την Αλβανία και τους πολίτες της, την ιστορία, τον πολιτισμό και την οικονομία τους.

Σ' αυτήν τη μέθοδο αυτοδιδασκαλίας γίνεται μια συστηματική παρουσίαση του βασικού λεξιλογίου και των βασικών γραμματικών κανόνων της αλβανικής γλώσσας, με τρόπο κατανοητό και αποτελεσματικό.

Το παρόν βοήθημα αποσκοπεί στο να διευκολύνει τους σπουδαστές, τους επισκέπτες, τους επιχειρηματίες και γενικά όλους όσοι θέλουν να αποκτήσουν γνώση της αλβανικής γλώσσας για μια άμεση επικοινωνία χωρίς την ανάγκη διερμηνέα.

Πηγή: https://www.malliaris.gr/

Τετάρτη 7 Απριλίου 2021

«Έγκλημα στον Νείλο» της Άγκαθα Κρίστι

Συγγραφέας: Agatha Christie
Τίτλος πρωτοτύπου: Death on the Nile
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Collins Crime Club, 1937
Ελληνικός τίτλος: Έγκλημα στον Νείλο
Πρόλογος: Τεύκρος Μιχαηλίδης
Μετάφραση: Δέσποινα Κανελλοπούλου
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Γιώργος Γιαννούσης
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Έτος έκδοσης: 2020




Τελικά, τα γεγονότα που δεν ταιριάζουν είναι τα πιο σημαντικά.

Η ειδυλλιακή ατμόσφαιρα μιας κρουαζιέρας στον Νείλο καταστρέφεται με ανατριχιαστικό τρόπο όταν η Λινέτ Ρίτζγουεϊ βρίσκεται πυροβολημένη στο κεφάλι. Ήταν νέα, όμορφη, μια κοπέλα που είχε τα πάντα –ώσπου έχασε τη ζωή της. Ο Ηρακλής Πουαρό θυμάται αυτομάτως το ξέσπασμα μιας συνεπιβάτιδάς του νωρίτερα: «Θέλω να κολλήσω το αγαπημένο μου πιστολάκι στο κεφάλι της και να τραβήξω απλώς τη σκανδάλη». Είναι δυνατόν όμως η λύση του μυστηρίου να είναι τόσο απλή;

Πηγή: https://www.psichogios.gr/

Σημ.: η πρώτη έκδοση του βιβλίου αυτού έγινε από τις εκδόσεις Λυχνάρι.

«Ο σοφός» σύντομο διήγημα της Νούλης Τσαγκαράκη

Ο σοφός

Σταμάτησαν τη φάλαγγα δίπλα στην πηγή. Δέκα λεπτά όλα κι όλα που τους έδωσαν κι οι αιχμάλωτοι πολλοί, όρμησαν σπρώχνοντας, τσαλαπατώντας ο ένας τον άλλον, να προλάβουν. Οι πρώτοι που ξεδίψασαν παραμέρισαν ανακουφισμένοι και μόνο τότε πρόσεξαν το σοφό που κάθονταν δίπλα.
    «Γέροντα,» πρόστρεξαν απελπισμένοι «πες μας πως να λευτερωθούμε απ’ τα δεσμά μας».
    «Κάνετε τα δεσμά δεσμούς» αποκρίθηκε.
    «Μα πώς;» απόρησαν.
    «Έτσι!» είπε και παίρνοντας ένα κομμάτι αλυσίδας το μάζεψε μ’ έναν τρόπο που ξαφνικά βρέθηκαν ο ένας δίπλα στον άλλον, χωρίς κενά μεταξύ τους, ενωμένοι σε μια ανθρώπινη αλυσίδα αδιαίρετη κι αδιάσπαστη.
    «Έτσι!» επανέλαβε.

Η Νούλη Τσαγκαράκη είναι διηγηματογράφος, αρθρογράφος, ποιήτρια, μέλος της ΠΕΛ. Έχει εκδώσει δύο συλλογές διηγημάτων μέχρι σήμερα, τα «Ένας από μας» και «Της φωτιάς και της Ελπίδας». Διηγήματά της έχουν επίσης δημοσιευτεί σε διάφορα λογοτεχνικά και διαδικτυακά περιοδικά όπως τα «Δέκατα» και το «Bookpress», ενώ αρθρογραφεί σε τακτική βάση στα blogs «Authoring melodies», «Επιμύθιο», «Remulko» στην ιστοσελίδα “Magapo” κ.α. Λάτρης της ζωής, των ταξιδιών, των προκλήσεων και των εξερευνήσεων, φιλοδοξεί μέσω των γραπτών της να φωτίσει τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, συμβάλλοντας στην ουσιαστική αναβάθμιση της καθημερινότητας που βιώνουμε και στη βελτίωση του τρόπου που σχετιζόμαστε με το συνάνθρωπο και το περιβάλλον μας.

Δευτέρα 5 Απριλίου 2021

«Η παρθένα, ο ναύτης και ο σπουδαστής» του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα

Federico García Lorca
Η παρθένα, ο ναύτης και ο σπουδαστής (1928)
Μετάφραση: Ηλίας Οικονομόπουλος (2021)

ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Η ΠΑΡΘΕΝΑ
ΜΙΑ ΓΡΙΑ
Ο ΝΑΥΤΗΣ
Ο ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ
Η ΜΗΤΕΡΑ


Μπαλκόνι.

ΓΡΙΑ - (Στον δρόμο.) Σαλιγκάααρια. Μαγειρεύονται με δυόσμο, σαφράνι και φύλλα δάφνης.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Σαλιγκαράκια του αγρού. Μοιάζουν, έτσι που ’ναι στριμωγμένα στο πανέρι, με αρχαία πόλη της Κίνας.
ΓΡΙΑ - Τούτη εδώ η γριά τα πουλάει. Είναι μεγάλα και σκουρωπά. Τέσσερα απ’ αυτά τα βάζουνε με φίδι. Τι σαλιγκάρια! Θέ μου, τι σαλιγκάρια!
ΠΑΡΘΕΝΑ - Άσε με να κεντήσω. Τα μαξιλάρια μου δεν έχουν τ’ αρχικά μου και τούτο πολύ με φοβίζει… Γιατί ποια κοπελίτσα στον κόσμο δεν έχει σημαδέψει τα φορέματά της;
ΓΡΙΑ - Ποιο είναι τ’ ονοματάκι σου;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Εγώ κεντάω στα ρούχα μου όλο το αλφάβητο.
ΓΡΙΑ - Για ποιο λόγο;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Για να με φωνάζει όποιος άντρας είναι μαζί μου κατά πως θέλει.
ΓΡΙΑ - (Λυπημένη.) Τότε είσαι ξεδιάντροπη.
ΠΑΡΘΕΝΑ - (Χαμηλώνοντας τα μάτια.) Ναι.
ΓΡΙΑ - Θα σε λέει δηλαδή Μαρία, Ρόζα, Τρινιδάδ; Σεγισμούνδα;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Κι άλλα, κι άλλα.
ΓΡΙΑ - Εουστάκια; Ντοροτέα; Χενάρα;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Κι άλλα, κι άλλα, κι άλλα…

ΠΑΡΘΕΝΑ σηκώνει τις παλάμες της, αδυνατισμένες απ’ την αγρύπνια στα μετάξια και τους καμβάδες. Η ΓΡΙΑ το σκάει στηριγμένη στον τοίχο, δίπλα σε μια Σιβηρία από σκούρα κουρέλια, όπου ψυχορραγεί το πανέρι γεμάτο από ξεροκόμματα.)
ΠΑΡΘΕΝΑ - Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι, Κ, Λ, Μ, Ν. Μέχρι εδώ καλά είναι. Πάω να κλείσω το μπαλκόνι. Θα συνεχίσω το κέντημα πίσω απ’ τα τζάμια.

(Διακοπή.)

Η ΜΗΤΕΡΑ - (Από μέσα.) Κόρη μου, κόρη μου, κλαις;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Όχι. Είναι που αρχίζει να βρέχει.

(Μια βενζινάκατος γεμάτη με γαλάζιες σημαίες διασχίζει τον κολπίσκο αφήνοντας πίσω το τρεμουλιαστό τραγούδι της. Η βροχή φοράει στην πόλη τον σκούφο του διδάκτορα της Φιλοσοφίας. Στις ταβέρνες του λιμανιού ξεκινάει ένα μεγάλο γύρω γύρω όλοι από τους μεθυσμένους ναύτες.)

ΠΑΡΘΕΝΑ - (Τραγουδώντας.)
Άλφα, Βήτα, Γάμα.
Θε’ να μείνω με ποιο γράμμα;
Από Νι αρχίζει ο Ναύτης
Κι από Σίγμα ο Σπουδαστής,
Άλφα, Βήτα, Γάμα.

ΝΑΥΤΗΣ - (Μπαίνοντας.) Εγώ.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Εσύ.
ΝΑΥΤΗΣ - (Λυπημένος.) Δεν αξίζει πολλά το καράβι.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Θα του βάλω σημαίες και ζαχαρωτά.
ΝΑΥΤΗΣ - Αν θελήσει ο καπετάνιος.

(Παύση.)

ΠΑΡΘΕΝΑ - (Λυπημένη.) Δεν αξίζει πολλά το καράβι!
ΝΑΥΤΗΣ - Θα το γεμίσω με κεντημένες δαντέλες.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Αν μ’ αφήσει η μάνα μου.
ΝΑΥΤΗΣ - Σήκω πάνω.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Για ποιο λόγο;
ΝΑΥΤΗΣ - Για να σε δω.
ΠΑΡΘΕΝΑ - (Σηκώνεται.) Να ’μαι.
ΝΑΥΤΗΣ - Τι όμορφα μπούτια που έχεις!
ΠΑΡΘΕΝΑ - Από μικρή καβαλούσα ποδήλατο.
ΝΑΥΤΗΣ - Εγώ ένα δελφίνι.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Κι εσύ είσαι όμορφος.
ΝΑΥΤΗΣ - Όταν είμαι γυμνός.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Τι ξέρεις να κάνεις;
ΝΑΥΤΗΣ - Να τραβάω κουπί.

(Ο ΝΑΥΤΗΣ παίζει το ακορντεόν, σκονισμένο και κουρασμένο σαν τον 17ο αιώνα.)

ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - (Μπαίνοντας.) Προχωράει υπερβολικά γρήγορα.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Ποιος προχωράει γρήγορα;
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Ο αιώνας.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Είσαι αναστατωμένος.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Είναι γιατί το βάζω στα πόδια.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Ποιος σε κυνηγά;
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Ο χρόνος που ζυγώνει.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Δεν είδες το πρόσωπό μου;
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Γι’ αυτό σταμάτησα.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Δεν είσαι μελαψός.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Είναι γιατί ζω τη νύχτα.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Τι θέλεις;
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Δώσε μου νερό.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Δεν έχουμε στέρνα.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Εγώ όμως πεθαίνω από δίψα!
ΠΑΡΘΕΝΑ - Θα σου δώσω γάλα απ' τα στήθη μου.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - (Ξαναμμένος.) Γλύκανε το στόμα μου.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Αλλά είμαι παρθένα.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Ρίξε μου μια σκάλα και θα περάσω τη νύχτα στο πλάι σου.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Είσαι άσπρος και θα ’σαι πολύ κρύος.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Έχω μεγάλη δύναμη στα μπράτσα μου.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Θα σ’ άφηνα αν ήθελε η μάνα μου.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Άντε.
ΠΑΡΘΕΝΑ - Όχι.
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Και γιατί όχι;
ΠΑΡΘΕΝΑ - Έτσι. Γιατί όχι…
ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ - Άντε...
ΠΑΡΘΕΝΑ - Όχι.

(Γύρω από το φεγγάρι γυρίζει μια ρόδα από σκούρα μπρίκια. Τρεις σειρήνες, τσαλαβουτώντας στα κύματα, πλανεύουν τους καραμπινιέρους της απόκρημνης ακτής. Η ΠΑΡΘΕΝΑ στο μπαλκόνι της σκέφτεται να δώσει ένα σάλτο από το γράμμα Ω και να πέσει στην άβυσσο. Ο ΕΜΙΛΙΟ ΠΡΑΔΟΣ και ο ΜΑΝΟΛΙΤΟ ΑΛΤΟΛΑΓΙΡΕ [1], με πρόσωπα κατάλευκα από τη ναυτία, σαν αλευρωμένα, την τραβούν απαλά από το στηθαίο.)

(Αυλαία.)

[1] Ο Εμίλιο Πράδος και ο Μανολίτο Αλτολαγίρε ήταν Ισπανοί ποιητές, φίλοι του Λόρκα και δημιουργοί του λογοτεχνικού περιοδικού Sur, μέσα από το έργο των οποίων αναδείχθηκε η περίφημη λογοτεχνική «Γενιά του '27», στην οποία ανήκε και ο ίδιος ο Λόρκα (σ.τ.Μ.)

Κυριακή 4 Απριλίου 2021

«Η ανθρώπινη κωμωδία» του Γουίλλιαμ Σαρόγιαν

Συγγραφέας: William Saroyan
Τίτλος πρωτοτύπου: The Human Comedy
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Harcourt, New York 1943
Ελληνικός τίτλος: Η ανθρώπινη κωμωδία
Μετάφραση: Νίκος Μάντης
Εκδόσεις: Gutenberg
Σειρά: Aldina
Έτος έκδοσης: 2021



**Γράφει ο Γιάννης Δρούγος

Ένα τρυφερό και γλυκόπικρο πορτραίτο ανθρώπων της αμερικανικής υπαίθρου και της ακλόνητης ελπίδας τους για άνθηση και αναγέννηση του Καλού. Από το σενάριο της ομώνυμης ταινίας του 1943, μετατροπή σε ένα θαυμάσιο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα.

Η ιστορία λαμβάνει χώρα στην Ίθακα της Καλιφόρνιας όπου ο δεκατετράχρονος Όμηρος ενηλικιώνεται πρόωρα λόγω των συνθηκών: ο πατέρας του έχει πεθάνει και ο μεγάλος του αδερφός, Μάρκους, βρίσκεται στο μέτωπο του Β' Παγκοσμίου πολέμου. Ο Όμηρος εργάζεται ως ταχυδρόμος μοιράζοντας τηλεγραφήματα, προκειμένου να στηρίξει οικονομικά τα μέλη της οικογένειάς του: τη μητέρα του, την αδελφή του και τον τετράχρονο αδερφό του Οδυσσέα. Αν και έχει στις πλάτες του τις ευθύνες των ενηλίκων, ο Όμηρος παραμένει παιδί. Πηγαίνει στο σχολείο, πηγαίνει στο σινεμά, παρατηρεί τον κόσμο και τη φύση, θέλει να βγει νικητής στους αθλητικούς αγώνες του σχολείου του, περιμένει την επιστροφή του Μάρκους από τον πόλεμο, δεν θέλει να μισεί γιατί δεν ξέρει ποιον ακριβώς να μισήσει. Επεξεργάζεται με λογική όσα γεγονότα καταγράφει ο μικρός του αδερφός. Η δουλειά του ως διανομέας, όμως, του είναι βάρος και πληγή όταν έχει να παραδώσει στους κατοίκους της μικρής πόλης επιστολές που μεταφέρουν την είδηση θανάτου από το μέτωπο.

Οι οικογενειακές σχέσεις βρίσκονται στο πρώτο πλάνο της ιστορίας και τα εξωτερικά γεγονότα στο επίκεντρο. Γύρω από τον Όμηρο και την οικογένειά του παρελαύνουν ένα πλήθος χαρακτήρων: άνθρωποι καλοί που προσπαθούν να αφαιρέσουν τον πόνο από τα πράγματα, κρατάνε στα χέρια μια ελπίδα σαν αναμμένο φαναράκι, υπομένουν στωικά την κατάσταση, την θλίψη, την πιθανή επιστροφή ή τον θάνατο. Η Ίθακα είναι η Πατρίδα που περιμένει τον γυρισμό των παιδιών της και οι κάτοικοί της δίνουν μικρές και μεγάλες καθημερινές μάχες. Κάποιοι κερδίζουν, κάποιοι χάνουν, κάποιοι βυθίζονται, άλλοι πεθαίνουν ή πενθούν, αλλού τραγουδούν για να ξορκίσουν τον πόνο. Γιατί έτσι είναι η ζωή! Και ποια είναι η Ανθρώπινη κωμωδία; Ίσως ο αγώνας κατανόησης ενός κόσμου ακατανόητου.

Φαινομενικά ήσυχο μυθιστόρημα, μόνο που κάτω από την ησυχία υπάρχει φιτίλι που καίει αργά ώσπου συμβαίνει μια άηχη έκρηξη, ένας ερχομός κι ένα "τσάκισμα", ένας βουβός κρυμμένος θρήνος.

Υπέροχοι διάλογοι, συγκινητικοί μονόλογοι, νοσταλγία, υπέρμετρη αγάπη σε δεσμούς και καρδιές.

Σπαρακτικό πεζογράφημα σε εξοχή μετάφραση του Νίκου Μάντη. Ένα ακόμα λογοτεχνικό διαμάντι της σειράς Aldina, που μόλις κυκλοφόρησε.

«Σκακιστική Εγκυκλοπαίδεια» του Χρήστου Κεφαλή

Συγγραφέας: Χρήστος Κεφαλής
Τίτλος πρωτοτύπου: Σκακιστική Εγκυκλοπαίδεια
Είδος έργου: Εγκυκλοπαίδεια
Θεώρηση ύλης: Ηλίας Κουρκουνάκης
Εκδόσεις: Κέδρος
Έτος έκδοσης: 2008









Πρόκειται για ένα έργο ταυτόχρονα ενημερωτικό, διδακτικό και ψυχαγωγικό, που παρουσιάζει εύληπτα και κατανοητά τον μυστηριώδη, γοητευτικό κόσμο του σκακιού, φέρνοντάς τον κοντά στο αναγνωστικό κοινό της χώρας μας. Έτσι έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στην ελληνική σκακιστική βιβλιογραφία, όπου – σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες – δεν υπήρχε ως τώρα κάτι παρόμοιο.

Το σκάκι δεν είναι μόνο το κορυφαίο πνευματικό άθλημα, αλλά διαθέτει επιπρόσθετα πολλά στοιχεία επιστήμης και τέχνης. Είναι ένας ιδιαίτερος μικρόκοσμος και ταυτόχρονα μια εικόνα της ανθρώπινης κοινωνίας και της ευρύτερης πραγματικότητας. Οι λεπτεπίλεπτες τεχνικές του και οι αναλογίες του με τη ζωή έχουν γοητεύσει μεγάλους στοχαστές, φιλοσόφους και καλλιτέχνες ανά τους αιώνες.

Στη «Σκακιστική Εγκυκλοπαίδεια» ο αναγνώστης θα βρει κάθε τι σχετικό με το αγωνιστικό σκάκι, αλλά και με όλες τις άλλες όψεις του σκακιού. Συγκεκριμένα παρουσιάζονται:

- Θέματα σκακιστικής θεωρίας (κανόνες του παιγνιδιού, σκακιστική γραφή και ορολογία, εικόνες ματ, τακτικά και στρατηγικά μοτίβα)
- Βιογραφίες και παρτίδες κορυφαίων ξένων και Ελλήνων παικτών (παγκόσμιοι πρωταθλητές και πρωταθλήτριες, κορυφαίοι μετρ, πρωταθλητές και πρωταθλήτριες Ελλάδας, κ.λπ.)
- Θέματα και έννοιες του καλλιτεχνικού σκακιού
- Συμβολή του σκακιού στην ανθρώπινη κουλτούρα (εκπαίδευση, επιστήμες, τέχνη, φιλοσοφία, κ.ά.)
- Μεγάλες προσωπικότητες που ασχολήθηκαν με το σκάκι

Καρπός πολύχρονης έρευνας του συγγραφέα, το έργο περιέχει:

- 1250 περίπου λήμματα
- 500 παρτίδες (οι περισσότερες με σύντομα σχόλια)
- 180 θέσεις από παρτίδες, φινάλε, προβλήματα, κ. α.
- Πλούσιο φωτογραφικό υλικό

(Από τον εκδότη)

Σάββατο 3 Απριλίου 2021

«Το τέλος της αρχής» του Ραίη Μπράντμπερυ

Μια ακόμα συλλογή διηγημάτων του μεγάλου Ray Bradbury, συγγραφέα κάθε είδους λογοτεχνίας και εκπρόσωπο της λεγόμενης «Χρυσής Εποχής» της επιστημονικής φαντασίας. Έκδοση των πρωτοπόρων στον χώρο εκδόσεων Μπουκουμάνη, περιλαμβάνει διηγήματα παρμένα από διάφορες συλλογές του Αμερικανού συγγραφέα. Ένα βιβλίο που αξίζει να αναζητήσει κανείς.

Συγγραφέας: Ray Bradbury
Τίτλος ελληνικής έκδοσης: Το τέλος της αρχής
Είδος έργου: Συλλογή διηγημάτων επιστημονικής φαντασίας
Μετάφραση: Ρένα Χατχούτ
Διορθώσεις: Έφη Πετρακάκη
Εκδόσεις: Μπουκουμάνης
Διεύθυνση σειράς: Δημήτρης Παναγιωτάτος
Έτος έκδοσης: 1978






«Το μόνο που ξέρω είναι ότι αυτό είναι στ' αλήθεια το τέλος της αρχής. Η Λίθινη Εποχή, η Εποχή του Χαλκού, η Εποχή του Σιδήρου. Από δω και μπρος θα 'χουμε ένα όνομα για όλες τους, ένα μεγάλο όνομα που θα μας θυμίζει τότε που πατούσαμε στη Γη κι ακούγαμε τα πουλιά την αυγή και κλαίγαμε απ' τη ζήλια. Ίσως να τη λέμε η Εποχή της Γης ή η Εποχή της Βαρύτητας. Εκατομμύρια χρόνια πολεμάμε τη βαρύτητα. Όταν είμαστε αμοιβάδες και ψάρια, παλεύαμε να βγούμε απ' τη θάλασσα δίχως να μας συντρίψει η βαρύτητα. Μόλις βρεθήκαμε ασφαλείς στην ξηρά παλέψαμε για να σταθούμε όρθιοι δίχως η βαρύτητα να σπάσει την καινούργια μας εφεύρεση, τη ραχοκοκαλιά. Προσπαθήσαμε να περπατήσουμε δίχως να σκοντάφτουμε, να τρέξουμε δίχως να πέφτουμε -δισεκατομμύρια χρόνια η βαρύτητα μας κράτησε εδώ κάτω, μας κορόιδευε με σύννεφα κι ανέμους, ακρίδες και μαμούνια. Αυτό είναι που μας προξενεί τέτοιο δέος απόψε... Είναι το τέλος της Γριάς βαρύτητας και της Εποχής που θα μας τη θυμίζει, μια για πάντα».

«Κορίτσι» της Έντνα Ο' Μπράιαν

Συγγραφέας: Edna O'Brien
Τίτλος πρωτοτύπου: Girl
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: 2019
Ελληνικός τίτλος: Κορίτσι
Μετάφραση: Χριστίνα Σωτηροπούλου
Επιμέλεια: Τατιάνα Γαλατούλα
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Έτος έκδοσης: 2020






Μια ιστορία επιβίωσης και εξιλέωσης στην αδυσώπητη φύση της βορειοανατολικής Νιγηρίας.

«Κάποτε ήµουν κορίτσι, αλλά όχι πια. Μυρίζω άσχηµα. Το αίµα ξεράθηκε και πέτρωσε πάνω µου και πάνω στο κουρελιασµένο ρούχο µου. Τα σωθικά µου ένας βάλτος. Χύμηξα µέσα στο δάσος που είδα εκείνη την πρώτη, φριχτή νύχτα, όταν άρπαξαν εµένα και τις φίλες µου από το σχολείο».

Έτσι ξεκινά η συγκλονιστική αφήγηση ενός κοριτσιού που απήχθη από την Μπόκο Χαράµ. Η Μαριάµ γίνεται µάρτυρας και θύµα της βαρβαρότητας µιας ανδρικής κοινότητας που υπακούει σ’ έναν απάνθρωπο κώδικα βίας. Κι ενώ ο κόσµος γύρω της δείχνει βουτηγµένος στην παράνοια, της δίνεται η ευκαιρία να αποδράσει –µόνο και µόνο για να έρθει αντιµέτωπη µε το στίγµα του θύµατος που επιστρέφει µε το παιδί τού εχθρού.

Πηγή: https://www.klidarithmos.gr/

Παρασκευή 2 Απριλίου 2021

«Ιστορία της βυζαντινής δημώδους λογοτεχνίας» του Χανς-Γκέοργκ Μπεκ

Συγγραφέας: Hans-Georg Beck
Τίτλος πρωτοτύπου: Geschichte der byzantinischen Volksliteratur
Είδος έργου: Βυζαντινή γραμματεία
1η έκδοση στη γερμανική γλώσσα: München 1971
Ελληνικός τίτλος: Ιστορία της βυζαντινής δημώδους λογοτεχνίας
Μετάφραση: Νίκη Eideneier
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Βάσω Κυριαζάκου
Εκδόσεις: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ)
Έτος 1ης έκδοσης: 1989 (παρούσα ανατύπωση: 2007)




Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει, αναθεωρημένο και συμπληρωμένο, το έργο του Καρλ Κρουμπάχερ Δημώδης ελληνική λογοτεχνία (Μόναχο 21897), που καλύπτει τη βυζαντινή λογοτεχνία από την εποχή του Ιουστινιανού ως το τέλος του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους. Πρόκειται δηλαδή για τμήμα ενός μεγαλύτερου συνόλου, στο οποίο ανήκει τόσο το έργο του Χανς-Γκέοργκ Μπεκ Εκκλησία και θεολογική λογοτεχνία στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, όσο και το έργο του Χέρμπερτ Χούνγκερ Βυζαντινή λογοτεχνία. Η λόγια κοσμική γραμματεία των Βυζαντινών.

Μολονότι ο διαχωρισμός της θύραθεν λογοτεχνίας σε λόγια και δημώδη είναι επισφαλής και αμφισβητείται από πολλούς μελετητές, ο συγγραφέας τον υιοθετεί, όπως παλαιότερα ο Κρουμπάχερ, έχοντας βέβαια επίγνωση ότι κάθε διαχωρισμός, όσο πρακτικός και αναγκαίος κι αν είναι, παραμένει αυθαίρετος. Εξάλλου, όταν γίνεται λόγος για «βυζαντινή» λογοτεχνία, δεν εννοείται μόνο εκείνη που δημιουργήθηκε μέσα στα εκάστοτε εδαφικά όρια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ο όρος «βυζαντινός» αναφέρεται εδώ σε μια περιοχή με μεταβλητά σύνορα, με σφαίρες πολιτιστικής επιρροής και πραγματικότητας ανεξάρτητες από όρια κρατών. Τέλος, η έννοια της λογοτεχνίας δεν περιορίζεται σε αυτό που δηλώνει ο όρος «belles-lettres», αλλά περιλαμβάνει και άλλα αξιόλογα κείμενα, όπως συνηθίζεται κατά την εξέταση εποχών όπου η λογοτεχνική δραστηριότητα δεν είναι πολύ μεγάλη.

Πηγή: https://www.miet.gr/