Τετάρτη 30 Ιουνίου 2021

Καλοκαιρινό παζάρι βιβλίου στο βιβλιοπωλείο Θεμέλιο

Από την Πέμπτη 1 Ιουλίου έως το Σάββατο 10 Ιουλίου, στο βιβλιοπωλείο Θεμέλιο (Σόλωνος 84), περισσότεροι από 150 τίτλοι βιβλίων θα είναι διαθέσιμοι σε πολύ χαμηλές τιμές (έκπτωση έως και 70%).

Στο παζάρι συμμετέχουν οι εκδόσεις:

Angelus Novus
Εκδόσεις Εικοστού πρώτου
Εκκρεμές
Ευρασία
Θεμέλιο
Νήσος

Οι τίτλοι καλύπτουν όλο το φάσμα του αναγνωστικού ενδιαφέροντος όπως: δοκίμιο, μυθιστόρημα, επιστημονικές εκδόσεις.

Ωράριο λειτουργίας:

Δευτέρα, Τετάρτη: 10:00-15:00
Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 10:00-20:00
Σάββατο: 10:00-15:00

Τρίτη 29 Ιουνίου 2021

«Σουίνγκ με τ' άστρα» του Αντώνη Τσόκου

Συγγραφέας: Αντώνης Τσόκος
Τίτλος πρωτοτύπου: Σουίνγκ με τ' άστρα
Είδος έργου: Ποίηση
Επιμέλεια: Δημήτρης Λυμπερόπουλος
Εκδόσεις: Γαβριηλίδης
Έτος έκδοσης: 2013









Μυρίζει η νύχτα υγρασία και καπνό. Στάχτη από τα “αν” που κάπνιζες για χρόνια. Δυο γράμματα έκαναν στέκι τους τ’ ανήσυχά σου βράδια. Σκάβουν στο χτες, γδέρνουν το τώρα. Φέγγουν παράνομα, εκεί που δεν θα ξημερώσει. Συνωμοσία με αγέννητες στιγμές. Κομμάτια νάρκης, δάκρυα, χαμένος χρόνος. Όλα στο πάτωμα, ανακατεμένα. Σβήνεις το τελευταίο “αν” και πας να ζήσεις.

Βρείτε το βιβλίο: https://www.protoporia.gr/

Κυριακή 27 Ιουνίου 2021

«Ο βυσσινόκηπος» του Άντον Τσέχωφ

Συγγραφέας: Антон Павлович Чехов (Anton Pavlovich Chekhov)
Τίτλος πρωτοτύπου: Вишнёвый сад (Vishnyovyi sad)
Είδος έργου: Θέατρο
Έτος συγγραφής: 1903
1η έκδοση στη ρωσική γλώσσα: Znaniye, Αγία Πετρούπολη 1904
Πρεμιέρα: Θέατρο Τέχνης της Μόσχας, 1904
Ελληνικός τίτλος: Ο βυσσινόκηπος
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Εκδόσεις: Ηριδανός
Σειρά: Θέατρο
Έτος έκδοσης: 2014


Έργο προφητικό, που αναφέρεται στον ξεπεσμό της τάξης των γαιοκτημόνων και την οικονομική βελτίωση των κολίγων. Έργο προφητικό, διότι ο Τσέχωφ αισθάνεται την καθίζηση που έχει υποστεί η αστική τάξη στη Ρωσία του τσάρου, ενώ αρχίζει να διαφαίνεται η προοπτική της Οκτωβριανής Επανάστασης, που έμελλε να αλλάξει την ταξική ισορροπία σε όλη την Ευρώπη.

Βρείτε το βιβλίο: https://www.protoporia.gr/

«Εγώ έχω κι άλλα πράγματα που αγαπώ» της Μυρσίνης Γκανά

Μια όμορφη ποιητική φωνή, απλή, τρυφερή, χαμηλόφωνη και γεμάτη νοσταλγία, που συνομιλεί με τις μύχιες σκέψεις όλων μας. Μια ποίηση γεμάτη φως.

Συγγραφέας: Μυρσίνη Γκανά
Τίτλος πρωτοτύπου: Εγώ έχω κι άλλα πράγματα που αγαπώ
Είδος έργου: Ποίηση
Επιμέλεια: Πόπη Γκανά
Εκδόσεις: Μελάνι
Έτος έκδοσης: 2020








Τρυφερή είναι η μνήμη
που ξεφυτρώνει
στα ερείπια του μυαλού.
Μίσχος λεπτότατος
που κινδυνεύει διαρκώς
μα ξεδιπλώνει
φυλλαράκια
προς ένα φως
που μόνο αυτή γνωρίζει
και θρέφεται μυστικά
κι όλο θεριεύει
ώσπου καλύπτονται τα πάντα
από ένα πράσινο τρεμάμενο
που λάμπει και χαϊδεύει
τον άνεμο
κι αυτός το υμνεί
με ρυθμικές αναπνοές
και πότε πότε
ένα τραγούδι σιγανό
για δυο φωνές,
πες το παράπονο
ή κι εμβατήριο πένθιμο
για όσα δεν έγιναν ποτέ.


Πηγή: https://www.protoporia.gr/

Σάββατο 26 Ιουνίου 2021

«Το βιβλίο των φανταστικών όντων» του Χόρχε Λουίς Μπόρχες

Συγγραφέας: Jorge Luis Borges
Τίτλος πρωτοτύπου: El libro de los seres imaginarios
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Fondo de Cultura Económica, 1957
Ελληνικός τίτλος: Το βιβλίο των φανταστικών όντων
Μετάφραση: Γιώργος Βέης
Επιμέλεια: Ελένη Μαρτζούκου
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Σύγχρονη ξένη λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2016





«... Όσο αγνοούμε τη σημασία του δράκοντα, άλλο τόσο αγνοούμε και τη σημασία του Σύμπαντος, αν και στην εικόνα του δράκοντα υπάρχει κάτι που γοητεύει την ανθρώπινη φαντασία· αυτός είναι και ο λόγος που τον συναντάμε σε τελείως διαφορετικούς τόπους και χρόνους. Ο δράκοντας δηλαδή είναι ένα τέρας κατά κάποιο τρόπο αναγκαίο και όχι τυχαίο ή εφήμερο, όπως λ.χ. η τρικέφαλη χίμαιρα ή ο κατώβλεπας. Βέβαια έχουμε πλήρη συνείδηση ότι το βιβλίο αυτό, που ίσως να 'ναι και το πρώτο αυτής της κατηγορίας, δεν εξαντλεί το σύνολο των φανταστικών ζώων. Αναδιφώντας τις κλασικές και ανατολικές λογοτεχνίες, μείναμε με την αίσθηση ότι το θέμα μας δεν εξαντλείται ποτέ».

Το Βιβλίο των φανταστικών όντων είναι το ιδιότυπο συναξάρι περισσότερων από εκατό "παράξενων πλασμάτων που η ανθρώπινη φαντασία συνέλαβε στον χρόνο και στον χώρο". Εμποτισμένο με τον χαρακτηριστικό συνδυασμό ευρυμάθειας και σπιρτάδας του Μπόρχες, αυτό το μοναδικό έργο αντλεί μέσα από τις μυθολογίες και τις λογοτεχνίες του κόσμου υλικό για μια απολαυστική μπορχεσιανή εγκυκλοπαίδεια δημιουργημάτων της φαντασίας: από τον Όμηρο και τον Κομφούκιο ως τον Πλίνιο και τους καβαλιστές, και από τον Σαίξπηρ ως τον Λούις Κάρρολ...

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Σημ.: Το βιβλίο είχε κυκλοφορήσει και παλαιότερα, το 1983 από τις εκδόσεις Libro, σε μετάφραση επίσης του Γιώργου Βέη.

«Ιστορία της βουλγαρικής λογοτεχνίας» του Παντελέι Ζάρεφ

Συγγραφέας: Пантелей Зарев
Τίτλος πρωτοτύπου: Панорама на българската литература
Είδος έργου: Ιστορία λογοτεχνίας
1η έκδοση στη βουλγαρική γλώσσα: 1968
Ελληνικός τίτλος: Ιστορία της βουλγαρικής λογοτεχνίας
Μετάφραση: Κώστας Σιαπέρας
Εκδόσεις: Δωδώνη
Σειρά: Μελέτες - Ιστορία και κριτική
Έτος 2ης (παρούσας) έκδοσης: 2015 (1η έκδοση 1977)




Ύστερα από μία αργοπορία τεσσάρων αιώνων, ο βουλγαρικός λαός έκανε ένα άλμα –από την καθυστέρηση της σκλαβιάς– και άρχισε νέα, δική του, πνευματική και πολιτιστική άνοδο. Άρχισε να σκέφτεται για νέα δράση, για απόλυτη και ευτυχισμένη ανάπτυξη του ξεχωριστού εθνικού του χαρακτήρα, για λευτεριά και πρόοδο. Είχε μπροστά του, πριν απ’ όλα, το παράδειγμα των γειτονικών, βαλκανικών, και ύστερα και των ευρωπαϊκών, εθνών που απελευθερώθηκαν από την απατηλή ευδαιμονία του μεσαίωνα, δημιουργούσαν πολιτισμό και λογοτεχνία και αναζητούσαν δρόμους προς τη σωτήρια τελειοποίηση με την επιστήμη. Θέλησε να προχωρήσει προς τα εμπρός μαζί τους από τα μέσα του 18ου αιώνα. Στους κόλπους του ξυπνούσαν νέες δυνάμεις και νέοι ιστορικοί στοχασμοί. Οι διαδικασίες αυτές ονομάστηκαν με τη λέξη «Αναγέννηση».

Η αργοπορημένη αυτή κίνηση έφερε μέσα της, αναγκαστικά, και τις ιδέες της Διαφώτισης και είχε και γενικές κοσμοϊστορικές ιδιομορφίες και καθαρά δικά της εθνικά χαρακτηριστικά. Δεν ήταν δυνατόν να μην έχει τα σημάδια της γενικής –για την Αναγέννηση– υπόκλισης μπροστά στον άνθρωπο και να μην είναι ανθρωπιστική και να μην αγαπάει τη ζωή, γιατί από άποψη κοσμοαντίληψης ήταν αντίθετη στον μεσαιωνισμό και στον ασκητισμό. Δεν μπορούσε να μην είναι φιλοσοφικά «διαφωτιστική» και αργότερα και επαναστατικοδημοκρατική, γιατί κατευθύνονταν από τις κοινωνικές ανάγκες που ωρίμαζαν στη χώρα μας και εξασκούσαν επίδραση επάνω της τα μεγάλα πνευματικά ρεύματα της Δύσης, της Ρωσίας και του περίγυρου στα Βαλκάνια. Έχοντας όμως τα θεμέλιά της στις αλλαγές της οικονομίας, επεδίωκε πριν απ’ όλα την αφύπνιση του Βούλγαρου ως ατόμου, να επαναστατήσει τις ανθρώπινες ψυχές και να φυτέψει ανθρώπινη αυτοπεποίθηση και αργότερα απελευθερωτικά, επαναστατικά ιδανικά σε μία καταπιεσμένη εθνότητα.

Πηγή: https://www.dodonipublications.gr/

Παρασκευή 25 Ιουνίου 2021

«Το ρομάνθε του Κόντε Αρνάλντος» από το ισπανικό Ρομανθέρο

Από το ισπανικό Ρομανθέρο
Το ρομάνθε του Κόντε Αρνάλντος (El romance del Conde Arnaldos)
Μετάφραση: Ηλίας Οικονομόπουλος (2014)
Με αφορμή το Γενέθλιο τ' Αη Γιαννιού του Προδρόμου χθες 24 Ιουνίου, που γιορτάζεται παραδοσιακά σε πολλές χώρες του κόσμου -και στην Ελλάδα-, παρουσιάζω μεταφρασμένο ένα από τα γνωστότερα ισπανικά τραγούδια του Ρομανθέρο, το οποίο αναφέρεται σε ένα ενδιαφέρον επεισόδιο κατά τη μέρα αυτή και έχει έντονα συμβολικό χαρακτήρα.

Στη μετάφραση προσπάθησα να διατηρήσω το ισπανικό μέτρο του Ρομανθέρο -οκτασύλλαβος στίχος και παρηχητική ομοιοκαταληξία στους στίχους με άρτιο αριθμό-, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της γλώσσας μας, όσο αυτό ήταν δυνατόν.


Ποιος την είχε αυτήν την τύχη
πάνω στ’ άγρια νερά
όπως είχε ο Κόντε Αρνάλντος
τ’ Αη Γιαννιού ανήμερα!
Με το γεράκι του στο χέρι,
για κυνήγι είχε βγει,
νά σου βλέπει μια γαλέρα
να ‘ρχεται προς την ακτή.
Μεταξένια τα πανιά της
και τα ξάρτια από κρέπι
και ο ναύτης στο τιμόνι
τόσ’ ωραία να τραγουδά
που τη θάλασσα ηρεμούσε
τους ανέμους σταματά,
και τα ψάρια από τα βάθη
τ’ ανεβάζει στον αφρό,
τα πουλιά πια δεν πετούνε
σταματάνε όλα εδώ.
Τότε μίλησε ο Αρνάλντος
και ακούστε τον καλά:
«Στ’ όνομά Του σε ικετεύω
ναύτη, τραγούδα μου κι εσύ».
Του αποκρίθηκε ο ναύτης
κι ήταν αυτή η απάντηση:
«Το τραγούδι αυτό τ’ ακούει
όποιος έρχεται μαζί».

Quién hubiese tal ventura
sobre las aguas del mar,
como hubo el conde Arnaldos
la mañana de San Juan!
Con un falcón en la mano
la caza iba a cazar,
vio venir una galera
que a tierra quiere llegar.
Las velas traía de seda,
la ejercía de un cendal,
marinero que la manda
diciendo viene un cantar
que la mar ponía en calma,
los vientos hace amainar,
los peces que andan nel hondo
arriba los hace andar,
las aves que andan volando
nel mástil las faz posar.
Allí habló el conde Arnaldos,
bien oiréis lo que dirá:
—Por Dios te ruego, marinero,
dígasme ora ese cantar.—
Respondióle el marinero,
tal respuesta le fue a dar:
—Yo no digo esta canción
sino a quien conmigo va.

«Τορκί Μπαρ» του Νίκου Βεργέτη

Συγγραφέας: Νίκος Βεργέτης
Τίτλος πρωτοτύπου: Τορκί Μπαρ
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
Εκδόσεις: Έρμα
Έτος έκδοσης: 2021








**Γράφει ο Γιάννης Δρούγος

Από τις πιο ιδιαίτερες και δυναμικές φωνές της σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας, ο Νίκος Βεργέτης (δημιουργός των νεοσύστατων εκδόσεων Κυψέλη) είχε προκαλέσει αίσθηση πριν 4 χρόνια με την εξαίρετη νουβέλα του Χόλι μάουντεν και στην συνέχεια με τη συλλογή διηγημάτων του Ιπποκράτους και Ασκληπιού γωνία, (και τα δύο από τις εκδόσεις Κέλευθος). Επανήλθε για να ταράξει τα νερά της πολύ πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής με το συγκλονιστικό σπονδυλωτό μυθιστόρημα Τορκί Μπαρ, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Έρμα.

Γραφή εκρηκτική, ρυθμική, σπιντάτη, πλοκή σφιχτοδεμένη κι ένα story γεμάτο μουσική, ανατροπές και άφθονη τροφή για σκέψη.

Κοινός άξονας της ιστορίας και των ηρώων είναι το Τορκί Μπαρ με ιδιοκτήτη τον Σκωτσέζο Τζίμι ΜακΝίκολ που αφηγείται περιστατικά του βίου του στους πελάτες. Ο χώρος του μπαρ είναι γεμάτος από σκόρπια κομμάτια του παζλ της ζωής του. Ακροατές-θαμώνες και συνοδοιπόροι σε δρόμους που διασταυρώνονται μεταξύ τους είναι ο Άρης και τα αδέρφια Άγρα, Αργύρης και Βασίλης. Μέσα σε περίπου δύο δεκαετίες, του '80 και του '90, οι ζωές των ηρώων ξετυλίγονται, μπερδεύονται, μπαίνουν η μια μέσα στα σύνορα ή την καρδιά της άλλης.

Ο Τζίμι μεγαλώνει στο Ινβερνές, γίνεται μέλος της τοπικής ομάδας ποδοσφαίρου, γνωρίζει τον Γκάρι. Οι δυο τους έχουν κοινό μεγάλωμα και στόχους, έχουν κοινό ξύπνημα άνοιξης στα κορμιά τους και η επαφή τους τούς δένει για πάντα. Ως την ώρα που, μερικά χρόνια μετά, στην Αθήνα, ο Γκάρι πεθαίνει απροσδόκητα.

Οι αδερφοί Άγρα είναι ιδιοκτήτες μιας επιχείρησης κατασκευής δεύτερης ζωής για νεκρούς. Πλάθουν το παρελθόν τους σαν πλαστελίνη, διοργανώνουν γιορτές αναμνήσεων οι οποίες καταλήγουν γιορτές τοξικότητας για τους ίδιους τους αδερφούς.

Και ο Άρης: παγιδευμένος στην ελευθερία που αποζητούσε, στοιχειωμένος από μια λίμνη αίματος στο σχήμα της Κρήτης. Ένα ανθρώπινο ράκος με μια μόνιμη νοσταλγία για τα περασμένα, με έντονο φόβο για την ομορφιά και τον Φόβο που φοβάται, με μια κατσαρίδα που κατοικεί μέσα στο σώμα του και τον εξουσιάζει και τον ισοπεδώνει.

Μυθιστόρημα αξιώσεων για τα ανθρώπινα απύθμενα βάθη, για τις παρέες που γράφουν ιστορία και για τη δύναμη του «μαζί», για τη φυλακή της ελευθερίας, για ανθρώπους που πεθαίνουν από κύρωση ονείρων, για την κατσαρίδα που τρέφεται από σκέψεις και φόβους και γίνεται Εγώ, Εσύ, Εμείς...

Τετάρτη 23 Ιουνίου 2021

«Το τραγούδι των Ινουίτ» της Λίλιας Τσούβα

Συγγραφέας: Λίλια Τσούβα
Τίτλος πρωτοτύπου: Το τραγούδι των Ινουίτ
Είδος έργου: Διηγήματα
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Λίλια Τσούβα
Εκδόσεις: Βακχικόν
Σειρά: Ελληνική λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2021








Σ’ αυτό το βιβλίο οι αυλητές παίζουν μαγικούς σκοπούς και οι Σειρήνες πετάγονται από πίνακες ζωγραφικής. Εμφανίζεται ένα κορίτσι πάνω σ’ ένα μαύρο άλογο, ένα πέπλο θερινής ομίχλης σκεπάζει το Ενσινίτας. Στη φεγγαρόλουστη βεράντα του κόσμου ακούγεται το τραγούδι των Ινουίτ. Πεταλούδες από μακρινές περιοχές καθρεφτίζονται πάνω σε άνθη λωτού. Παραπονιάρικα φάντο ηχούν στην Κουίμπρα.

Ένα βιβλίο που υμνεί την ομορφιά της γης. Μικρές ιστορίες-ταξίδια στους πολιτισμούς των λαών. Συσχετισμοί στον τόπο και στον χρόνο. Η συγγραφέας ανεβαίνει σ’ έναν φτερωτό τροχό που κυλά. Περιπλανιέται σε πόλεις και χώρες του κόσμου. Επισκέπτεται ατόλες, συνομιλεί με κουλτούρες, αγωνιά για τον άνθρωπο και τη φύση. Το κολλάζ λέξεων και εικόνων μεταδίδει τη μαγεία της γεωγραφίας, στην εποχή που ο κόσμος τείνει να ομογενοποιηθεί. Η σκηνογραφία αναπαριστά τρόπους ζωής, επιχειρώντας να τους δώσει διάρκεια και αναδεικνύοντας τις νηματοειδείς συνδέσεις του κόσμου.

Μια συλλογή διηγημάτων γραμμένη με αγάπη για τη διαφορετικότητα των πολιτισμών και των ανθρώπων, για τα ζώα, τα πουλιά και τα φυτά του πλανήτη.

Πηγή: https://ekdoseis.vakxikon.gr/

Ανθολογία διηγημάτων του Μαρκ Τουέιν

Συγγραφέας: Mark Twain
Τίτλος ελληνικής έκδοσης: Ανθολόγιον
Είδος έργου: Διηγήματα
Μετάφραση: Παντελής Ανδρικόπουλος
Επιμέλεια: Βάλια Γ. Σερέτη
Εκδόσεις: Νάρκισσος
Έτος έκδοσης: 2013








Μία ανθολογία με διηγήματα, κυρίως, και αποσπάσματα από το δημοσιευμένο έργο του Μαρκ Τουέιν. Τα επιλεγμένα κείμενα παραμένουν διαχρονικά και επίκαιρα, εξαιρετικά ζωηρά και πνευματώδη. Ο Τουέιν μπορούσε συγχρόνως να χλευάζει και να συμπαθεί, να αναπαριστά ολοζώντανα τόσο μια εξέγερση όσο και ένα πανδαιμόνιο, τη σεμνοτυφία και τη λαγνεία, το μικρόκοσμο και το μακρόκοσμο, ταυτόχρονα, με απόλυτη φυσικότητα και ειλικρίνεια. Η ανεξάρτητη και τολμηρή κοινωνική κριτική του σαρκάζει την υποκρισία και την ανόητη συμβατικότητα, τη διαφθορά και την αδικία, και μας ενθουσιάζει με την πλούσια ευρηματικότητά της. Το έργο του ξεχειλίζει από τη χαρακτηριστική ευθυμία του, και επιβεβαιώνει ότι δικαίως ο Μαρκ Τουέιν παραμένει ακόμη και σήμερα η πιο ξεχωριστή και αναγνωρίσιμη φωνή της αμερικανικής λογοτεχνίας.

Βρείτε το βιβλίο: https://www.politeianet.gr/

Τρίτη 22 Ιουνίου 2021

Αλλαγές στο ιστολόγιο

Έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από τότε που πραγματοποιήσαμε μια σειρά από αλλαγές σε αυτό το ιστολόγιο με απώτερο στόχο τη μετεξέλιξή του σε κάτι με ευρύτερη προοπτική από ένα απλό μπλογκ. Κι αυτό γιατί πιστεύουμε ότι ο χώρος του blogging έχει πολλές δυνατότητες, οι οποίες στην πλειοψηφία τους παραμένουν ανεκμετάλλευτες από εμάς τους μπλόγκερ.

Ειδικά ο χώρος του βιβλίου μάς δίνει -σε σχέση με άλλους χώρους- πολύ περισσότερες δυνατότητες και υλικό (έμψυχο και άψυχο) για προσωπική και συλλογική έκφραση, δημιουργικότητα, προτάσεις, κριτική, διάλογο. Ο χώρος που έχουν δημιουργήσει οι μπλόγκερ προσφέρεται πολύ για τα παραπάνω. Ωστόσο, επειδή πρόκειται για χώρο χαοτικό και πολυδιασπασμένο, έχει ανάγκη από κάποια ενότητα, από κάποια σφιχτότερη δομή, πάντα μέσα στα πλαίσια της ελεύθερης έκφρασης, αυτής που δεν βρίσκει πάντα το δρόμο της μέσα από τα δαιδαλώδη και εξόχως οριοθετημένα εκδοτικά μονοπάτια.

Προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμενοι, έχουμε σκοπό να δημιουργήσουμε κάτι τελείως διαφορετικό από ό,τι υπάρχει ως τώρα στον χώρο. Σύντομα θα μπορούμε να πούμε περισσότερα. Προς το παρόν, μέσα από αυτό το μπλογκ κι ορισμένα άλλα, προσπαθούμε να υπερβούμε διαχωριστικές γραμμές, να διαβούμε Ρουβίκωνες και να μην στρέψουμε το βλέμμα μας προς τον πειρασμό μιας αυτόνομης -και αυτάρεσκης- παρουσίας.

Αυτό εδώ το ιστολόγιο, όπως και όλα τα άλλα που έχουμε δημιουργήσει, δεν έχει προκαταλήψεις ούτε για έργα ούτε για δημιουργούς ούτε για λογοτεχνικά ρεύματα ούτε για εποχές. Δίπλα στον Σαίξπηρ παρουσιάζεται και ο ποιητής της διπλανής μας πόρτας. Δίπλα σε ένα διάσημο μυθιστόρημα ένα βιβλίο για το σκάκι. Δίπλα σε ένα κλασικό ιστορικό έργο ένα έργο επιστημονικής φαντασίας. Δίπλα σε ένα βαθιά επιστημονικό βιβλίο ένα εκλαϊκευτικό της επιστήμης. Όλα με γνώμονα την αγάπη και την προσωπική μας άποψη για την ποιότητα. Η ανταπόκριση που δεχόμαστε μας πείθει ότι είμαστε σε καλό δρόμο.

Τώρα πλέον πολλοί φίλοι γίνονται κατά καιρούς συνεργάτες κι ο καθένας βάζει ένα μικρό λιθαράκι από τον εαυτό του κι από τον έρωτά του για το σχεδόν ιερό αυτό αντικείμενο που λέγεται βιβλίο. Παρουσιάζουμε σε αυτές εδώ τις σελίδες μια πλειάδα ιστολογίων που ασχολούνται με το ίδιο ή παρόμοια θέματα. Έχουμε τη μεγαλύτερη λίστα εκδοτικών οίκων που θα μπορούσε να βρει κανείς σε οποιοδήποτε ιστολόγιο. Οι αναρτήσεις μας φτάνουν σε πολύ μεγάλους αριθμούς και παρουσιάζουν, όπως είπαμε, κάθε είδους έργα. Φυσικά πάντα υπάρχει η προσωπική άποψη, όμως για απαράβατους λόγους αρχής δίνουμε έμφαση στη συλλογικότητα.

Σύντομα θα υπάρξουν δύο αφιερώματα κάθε μήνα σε παλιές, προπολεμικές εκδόσεις. Ο λόγος είναι η πεποίθησή μας ότι εκείνα τα σπουδαία μυαλά που δημιούργησαν στο παρελθόν δεν έχουν περάσει στη λήθη κι έχουν ακόμα πολλά να πουν στον νέο αναγνώστη, αν θελήσει να τα ανακαλύψει. Επιπλέον, θα υπάρξει παρουσίαση εκδόσεων ελληνικών έργων που έχουν μεταφραστεί στο εξωτερικό. Κι ακόμα, θα παρουσιάσουμε και έναν αριθμό ξένων εκδόσεων, αμετάφραστων ακόμα στη γλώσσα μας.

Κι όπως είπαμε, έχουμε να περιμένουμε κάτι διαφορετικό και -ελπίζουμε-, κάτι που δεν έχει γίνει ακόμα στον χώρο του blogging.

Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία...

Δευτέρα 21 Ιουνίου 2021

«Σαλλούστιος», το πλήρες έργο του Λατίνου ιστορικού

Η σειρά Λατίνοι Ιστορικοί έχει στόχο να εξοικειώσει με το έργο των Λατίνων συγγραφέων όσους αναγνώστες δεν έχουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν το πρωτότυπο κείμενο, αλλά και όσους επιθυμούν να χαρούν τα έργα των Λατίνων στα νέα ελληνικά.

Συγγραφέας: Σαλλούστιος (Gaius Sallustius Crispus)
Τίτλος πρωτοτύπου: C. Sallusti Crispi Catilina, Jugurtha, ex historiis orationes et epistulae
Είδος έργου: Τα άπαντα του ιστορικού Σαλλούστιου
Εποχής συγγραφής: 1ος αιώνας π. Χ.
Μετάφραση: Νίκος Πετρόχειλος
Εκδόσεις: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ)
Σειρά: Λατίνοι ιστορικοί
Έτος έκδοσης: 1993






Ο Γάιος Σαλλούστιος Κρίσπος (86-35 π.Χ.), φίλος και οπαδός του Ιουλίου Καίσαρα και αντίπαλος του Κικέρωνα, είχε έντονη συμμετοχή στα πολιτικά και στρατιωτικά πράγματα της εποχής του ως τη στιγμή που, εξαντλημένος κι απογοητευμένος, αποσύρθηκε από την ενεργό δράση και αφιερώθηκε στη συγγραφή ιστορίας. Έγραψε δύο ιστορικές μονογραφίες, τον Πόλεμο με τον Κατιλίνα (Bellum Catilinae) και τον Πόλεμο με τον Ιουγούρθα (Bellum Iugurthinum). Έγραψε επίσης Ιστορίες (Historiae), από τις οποίες διασώζονται μόνο αποσπάσματα. Ο Πόλεμος με τον Κατιλίνα αναφέρεται στην περιβόητη συνωμοσία του Κατιλίνα, το 62 π.Χ., η οποία κατεπνίγη με την επέμβαση του Κικέρωνα. Ο Πόλεμος με τον Ιουγούρθα περιγράφει τον αγώνα, πολεμικό και ηθικό, της ρωμαϊκής πολιτείας κατά του Νουμιδού Ιουγούρθα, στα 112-106 π.Χ. Οι Ιστορίες, τέλος, πραγματεύονται τα γεγονότα μετά το 78 π.Χ. Στα αποσπάσματά τους που διασώζονται (ομιλίες και επιστολές), κυρίαρχο θέμα είναι η παρακμή της πολιτείας μετά το θάνατο του Σύλλα.

Η έκδοση περιλαμβάνει σύντομη εισαγωγή για τη ζωή και την εποχή του Σαλλουστίου, τη μετάφραση του έργου του, καθώς και σχόλια, όπου ο μεταφραστής το κρίνει αναγκαίο για την καλύτερη κατανόηση του κειμένου.

Περισσότερα για την έκδοση: https://www.miet.gr/

«Το άνοιγμα της μύτης» της Άντζελας Δημητρακάκη

Συγγραφέας: Άντζελα Δημητρακάκη
Τίτλος πρωτοτύπου: Το άνοιγμα της μύτης
Είδος έργου: Διηγήματα
Επιμέλεια: Ράνια Κατσαρέα
Εκδόσεις: Οξύ
Σειρά: Ασύρματος
Έτος έκδοσης: 1999








Για να είμαι ειλικρινής, σταμάτησα να αφομοιώνω γνώσεις από νεαρή ηλικία και η μάθηση δεν είναι το σταθερό σημείο στη ζωή μου όπως είναι γι' άλλους ανθρώπους. Τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια το σταθερό σημείο της δικής μου ζωής είναι να ξυπνάω την αδερφή μου. Αν δεν την ξυπνήσω, είναι βέβαιο πως θα κοιμάται για πάντα, γιατί είναι εντελώς κουφή. Την αδερφή μου την ξυπνάω κάθε πρωί στις εννιά τους χειμερινούς μήνες και στις τρεις το απόγευμα τους θερινούς. Καθώς διασχίζω την κουζίνα για να φτάσω στο δωμάτιό της κοιτάζω πάντα έξω από το παράθυρο που μοιάζει με φινιστρίνι, απ' όσο θυμάμαι δηλαδή, μια που έχω έξι χρόνια να ταξιδέψω σε καμπίνα πλοίου, από τότε που πήγαμε στην κηδεία ενός ξαδέρφου μου στη Θάσο.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Σάββατο 19 Ιουνίου 2021

«Η φωλιά της οχιάς» του Αντρέα Καμιλλέρι

Ένα ακόμη από τα αστυνομικά μυθιστορήματα του Ιταλού δημιουργού, αυτή τη φορά με κεντρικό θέμα κάτι σοκαριστικό, κάτι που οι περισσότερες ανθρώπινες κοινωνίες θα ήθελαν να μπορούσαν να θάψουν βαθιά στη λήθη.

Συγγραφέας: Andrea Camilleri
Τίτλος πρωτοτύπου: Un covo di vipere
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Sellerio Editore, Palermo 2013
Ελληνικός τίτλος: Η φωλιά της οχιάς
Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Γιώργος Κασαπίδης
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Σύγχρονη ξένη λογοτεχνία
Έτος 4ης (παρούσας) έκδοσης: 2019 (1η έκδοση 2016)



Ο Μονταλμπάνο ονειρεύεται ότι είναι μέσα σ' έναν πίνακα ζωγραφισμένο από τον Ρουσσό. Βρίσκεται, μαζί με την αγαπημένη του Λίβια, το χάραμα σ' ένα δάσος στον Παράδεισο. Οι επισκέπτες αναγνωρίζουν το μέρος χάρη σε μια πινακίδα γραμμένη με κάρβουνο. Είναι γυμνοί. Φορούν όμως το υποκριτικό φύλλο συκής, φτιαγμένο από πλαστικό. Η αρμονία του Παραδείσου, η απουσία χυδαιότητας και βίας είναι εικαστικό ψέμα. Δεν ανήκει στον πραγματικό κόσμο. Ούτε στα όνειρα. Ωστόσο, ακόμη και στην τυφλή και χυδαία πραγματικότητα μπορεί να επιβιώσει η γλυκύτητα του διακριτικού τραγουδιού του παραδείσιου πουλιού που πήδηξε κάτω από τα ζωγραφισμένα κλαδιά ή από τα κλαδιά που είχε ονειρευτεί. Ο Μονταλμπάνο ξύπνησε από το σφύριγμα ενός ευγενικού αλήτη που τραγουδά τον σκοπό του τραγουδιού Il cielo in una stanza - το σφύριγμά του κάλυπτε τον ήχο της καταιγίδας που είχε ξεσπάσει...

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

«Μυστικά της προπόνησης στο σκάκι» του Ηλία Κουρκουνάκη

Ένα από τα καλύτερα σκακιστικά βιβλία -κι όχι μόνο ελληνικά- που έχουν γραφτεί ποτέ. Με γνώσεις, μυστικά του παιχνιδιού και μεθόδους προπόνησης που όλοι θα θέλαμε να είχαμε από τα πρώτα βήματά μας στο χαώδες σύμπαν του σκακιού.

Συγγραφέας: Ηλίας Κουρκουνάκης
Τίτλος πρωτοτύπου: Μυστικά της προπόνησης στο σκάκι
Είδος έργου: Σκακιστική θεωρία
Επιμέλεια: Ανδρέας Μωρίκης
Σκακιστικές διορθώσεις: Θοδωρής Παπαθεοδώρου
Εκδόσεις: ιδιωτική έκδοση
Έτος έκδοσης: 1996







Στο βιβλίο αυτό, ο διεθνής μετρ Ηλίας Κουρκουνάκης παρουσιάζει πολλούς διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους καλλιεργείται η «σκακιστική» σκέψη. Αφιερώνοντας ξεχωριστά κεφάλαια στο άνοιγμα, στο μέσον της παρτίδας και στο φινάλε, αποκαλύπτει ορισμένα μυστικά, που οδηγούν σε αισθητή βελτίωση του παιχνιδιού μας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αυτόνομη κριτική σκέψη, καθώς και στη σχέση στρατηγικής - τακτικής σε όλα τα στάδια της παρτίδας. Χάρη στη μεγάλη ποικιλία των θεωρητικών θεμάτων και την πληθώρα των πρακτικών παραδειγμάτων που περιέχει, το βιβλίο είναι χρήσιμο για κάθε φίλο του σκακιού. Πολλά κεφάλαια περιέχουν κατάλληλα επιλεγμένες ασκήσεις, ώστε να μπορεί κανείς παράλληλα να ελέγχει την πρόοδό του.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Πέμπτη 17 Ιουνίου 2021

«Τα σινεμά της Αθήνας 1896-2013» του Δημήτρη Φύσσα

Ένα θαυμάσιο βιβλίο ελεύθερης διάθεσης, μια εκπληκτική, αναλυτική μελέτη για τους αθηναϊκούς κινηματογράφους από το τέλος του 19ου αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Σε 983 γεμάτες σελίδες προσφέρονται ανεκτίμητες πληροφορίες όχι μόνο για τους κινηματογράφους αυτούς καθεαυτούς, μα για ένα μεγάλο κομμάτι της ίδιας της αθηναϊκής κοινωνίας.

Συγγραφέας: Δημήτρης Φύσσας
Τίτλος πρωτοτύπου: Τα σινεμά της Αθήνας 1896-2013. Ιστορίες του αστικού τοπίου
Είδος έργου: Μελέτη
Εκδόσεις: Ebooks4greeks
Άδεια διανομής: Ελεύθερη διάθεση
Έτος 2ης (παρούσας) έκδοσης: 2019 (1η έκδοση 2013)







Αλφαβητικό λεξικό για τους κινηματογράφους της Αθήνας από την περίοδο 1896 έως 2013. Περιλαμβάνονται όλων των ειδών οι κινηματογράφοι: χειμωνιάτικοι και θερινοί, εντοπισμένοι και μη, λαϊκοί και κυριλέ, διατηρητέοι και όχι, βραχύβιοι και μακρόβιοι, κατεδαφισμένοι, κανονικοί και τσοντάδικα, κουφάρια ή σε λειτουργία κλπ. Χρονικά, καλύπτεται η περίοδος από τον Νοέμβρη του 1896 μέχρι και τον Σεπτέμβρη του 2013, ενώ το Συμπλήρωμα καλύπτει τρία χρόνια ακόμα, μέχρι και τον Δεκέμβρη του 2016. Τοπικά, καταγράφονται όσα σινεμά λειτούργησαν/λειτουργούν στα όρια του σημερινού Δήμου Αθηναίων.

Μπορείτε να κατεβάσετε ελεύθερα το βιβλίο στον υπολογιστή σας στην παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.openbook.gr/

Τετάρτη 16 Ιουνίου 2021

«Η κρύπτη» του Επαμεινώνδα Γονατά

Συγγραφέας: Επαμεινώνδας Γονατάς
Τίτλος πρωτοτύπου: Η κρύπτη
Είδος έργου: Ποιητικά πεζά
Τυπογραφική επιμέλεια: Αιμίλιος Καλιακάτσος
Διορθώσεις: Μαρία Ιωάννου
Εκδόσεις: Στιγμή
Έτος 4ης (παρούσας) έκδοσης: 2006 (1η έκδοση 1959)








Ε. Χ. Γονατάς (1924-2006). Ο Επαμεινώνδας Γονατάς γεννήθηκε και έζησε στην Αθήνα. Η καταγωγή του ήταν από το Αϊβαλί. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και άσκησε τη δικηγορία. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1944 με τη δημοσίευση του ποιήματος «Η μικρή εξοχική μας πόλη» στο περιοδικό «Παλμός» με το ψευδώνυμο Ε. Γόνης. Ακολούθησε το 1945 η έκδοση του αφηγήματος «Ο ταξιδιώτης». Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα εξέδωσε τη συλλογή ποιητικών πεζών «Η κρύπτη». Ακολούθησαν αφηγηματικά έργα με έντονα ποιητική γλώσσα. Στη γραφή του διακρίνονται καταβολές στο ρεύμα του υπερρεαλισμού αλλά και στοιχεία ρομαντισμού και αισθητισμού με εξαιρετική επιμέλεια στις λεπτομέρειες της αφήγησης και στην ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο λόγος.

Ο Ε.Χ. Γονατάς παραμένει μια ιδιόμορφη όσο και παρασιωπημένη περίπτωση στα γράμματά μας. Το έργο του, που περιλαμβάνει ένα βιβλίο με ποιητικές πρόζες, την «Κρύπτη» (1959) δύο συλλογές πεζογραφημάτων, το «Βάραθρο» (1963) και τις «Αγελάδες» (1963), τρία αυτοτελή πεζογραφήματα, «Ο ταξιδιώτης» (1945), «Ο φιλόξενος καρδινάλιος» (1986), «Η προετοιμασία» (1991) και μεταφράσεις έργων συγγραφέων όπως οι Βολς, Γκολ, Φλωμπέρ, Κόλεριτζ, Πόρτσια, Μπετενκούρ, Λίχτενμπεργκ, κ.ά., αντιμετωπίστηκε με αμηχανία από την κριτική. Πρωτοπόρος του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα, παρόλο που δεν υπήρξε «ορθόδοξος» υπερρεαλιστής με την μπρετονική έννοια, συνεργάστηκε με τον Δ. Π. Παπαδίτσα στην έκδοση του βραχύβιου περιοδικού «Πρώτη Ύλη» (1959) και ανέπτυξε φιλίες με καλλιτέχνες όπως οι Νίκος Εγγονόπουλος, Νίκος Καχτίτσης και Μίλτος Σαχτούρης. Ωστόσο, ο ίδιος κρατήθηκε πεισματικά στην αφάνεια, προκαλώντας μόνον εκ των υστέρων το δικαιολογημένο ενδιαφέρον για το έργο του, όπως, λ.χ. με μια από τις λίγες συνεντεύξεις που έδωσε ποτέ στο περιοδικό «Διαβάζω», τ. 444 (10/2003), καθώς και με το ντοκιμαντέρ «Επισκέψεις στο σπίτι του Ε. Χ. Γονατά», της Εύας Στεφανή (1998), που προβλήθηκε στην ΕΡΤ (παραγωγή της εταιρείας CINETIC).

Πηγή: http://www.ekebi.gr/

Μια ακόμη παρουσίαση έργου του Επαμεινώνδα Γονατά έχουμε κάνει σε αυτό το μπλογκ εδώ.

Τρίτη 15 Ιουνίου 2021

«Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά» του Ρόμπερτ Πεν Γουόρεν

Συγγραφέας: Robert Penn Warren
Τίτλος πρωτοτύπου: All the King's Men
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Harcourt Brace, & Co., New York 1946
Ελληνικός τίτλος: Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά
Μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου
Επιμέλεια: Μαρία Γουρνιεζάκη
Εκδόσεις: Πόλις
Έτος έκδοσης: 2020


**Γράφει ο Νίκος Γιαννόπουλος
Δημοσιογράφος

Ένα διαμάντι που σας καλεί να το ανακαλύψετε

Τα ογκώδη μυθιστορήματα δημιουργούν πάντα ένα άγχος, ιδιαίτερα όταν δεν πρόκειται για απολύτως κλασικά κομμάτια (για Ντοστογιέφσκι, ας πούμε). Τούτο εδώ, στην ελληνική του μετάφραση από τις εκδόσεις Πόλις, αριθμεί 552 σελίδες.

Αρχίζεις να το διαβάζεις με μια σχετική επιφύλαξη, το όνομα εκ πρώτου ακούσματος δεν σου λέει πολλά πράγματα. Ποιος είναι ο Ρόμπερτ Πεν Γουόρεν; Κάνεις μια διακοπή, διαβάζεις το βιογραφικό. Πούλιτζερ και ποίησης και μυθιστορήματος ο συγγραφέας και ποιητής από το Κεντάκι.

Αναθαρρείς λίγο, επιστρέφεις στο κείμενο, αλλά η γραφή σου φαίνεται στρυφνή, ιδιαίτερα πυκνή, δεν είσαι συνηθισμένος σε κάτι τέτοιο. Η ιστορία όμως είναι τουλάχιστον ενδιαφέρουσα και συνεχίζεις. Για καλή σου τύχη συνεχίζεις. Και ανακαλύπτεις ένα λογοτεχνικό αριστούργημα, ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ, ένα κομψοτέχνημα της αμερικανικής λογοτεχνίας.

Το Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά απέχει παρασάγγας από το να χαρακτηριστεί εύκολο. Απαιτεί την προσοχή και την αγάπη του αναγνώστη. Την αυτοσυγκέντρωση επίσης. Αν αυτά εξασφαλιστούν, η ανταμοιβή που προσφέρει ο Γουόρεν μ' αυτόν τον ποταμό των λέξεων μοιάζει ασύγκριτη, είναι σαν να μιλάμε για έναν οργασμό διαρκείας.

Είναι πολιτικό θρίλερ; Από τη στιγμή που περιγράφει την άνοδο και την πτώση του κυβερνήτη Σταρκ (σ' ένα συνεχές πίσω-μπρος στο χρόνο), σίγουρα. Είναι ένα δράμα χαρακτήρων; Οπωσδήποτε, δεν χωρά αμφιβολία, το τέλος των περισσότερων ηρώων έχει κάτι από αρχαία τραγωδία. Είναι ένα λεκτικό μωσαϊκό της Αμερικής του Μεσοπολέμου και μια έμμεση κριτική για τις τακτικές του καπιταλισμού στη χώρα η οποία έμελλε να εξελιχθεί σε Μέκκα του συστήματος; Το δίχως άλλο.

Είναι όλα τα προηγούμενα, χωρίς όμως ποτέ να καταφεύγει ο συγγραφέας σε φθηνούς συναισθηματισμούς, λογοτεχνικούς βερμπαλισμούς και κοινότυπα σχήματα για να συγκινήσει τον αναγνώστη. Ο αφηγητής, ο δημοσιογράφος Τζακ Μπέρντεν, ο οποίος είναι ταυτόχρονα και κεντρική φιγούρα της ιστορίας, διηγείται με μια θεατρική αποστασιοποίηση που θυμίζει Μπρεχτ.

Ακόμα και στις λίγες στιγμές της συναισθηματικής έξαρσης, διατηρεί το νηφάλιο στιλ του. Κρίνει, όχι όμως απόλυτα, τους υπόλοιπους ήρωες αλλά και τον εαυτό του. Αφηγείται τον έρωτα που τον σημάδεψε με την ψυχραιμία ελεύθερου σκοπευτή πριν την καθοριστική βολή, περιγράφει τη βουτιά του στο βούρκο της διαφθοράς στο πλάι του κυβερνήτη Σταρκ σαν την πιο φυσιολογική ιστορία που μπορεί να πει άνθρωπος.

Και αυτές οι περιγραφές των τοπίων... Αυτό το απαράμιλλο στιλ και το πλούσιο λεξιλόγιο (το οποίο αποδίδει εξαιρετικά στα ελληνικά η Αθηνά Δημητριάδου που υπογράφει τη μετάφραση) παράγουν αυτές τις σχεδόν εξαντλητικές, αν και τελικά υπέροχες, «διακοπές» μεταξύ της πλοκής οι οποίες «απλώνουν» τόσο τους χαρακτήρες όσο και τους τόπους που αυτοί ζουν και δρουν σαν σε καμβά ζωγράφου, όπου τα χρώματα χρησιμοποιούνται με φειδώ αλλά και ασυναγώνιστη μαεστρία.

Τελικά όλα συνδυάζονται αρμονικά μέχρι το τέλος, το οποίο ίσως να μην φαντάζεται ο αναγνώστης περνώντας από τη μία σελίδα στην άλλη.

Πρόκειται όντως για μια ωδή στην τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο της καλαίσθητης έκδοσης (η οποία πάντως θα μπορούσε να έχει ένα καλύτερο εξώφυλλο). Και συνιστά απόδειξη ότι η λογοτεχνική Αμερική του 20ού αιώνα αποτελούσε μια πολύ μεγάλη δύναμη (και) στα γράμματα.

Το Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά δεν διαβάζεται στο μετρό από όρθιους, ούτε και στο αεροπλάνο όταν ο κινητήρας βουίζει, ούτε καν στο αυτοκίνητο. Αξιώνει μοναξιά και γαλήνη. Αν του την προσφέρετε, το έργο αυτό θα μείνει ανεξίτηλα γραμμένο στο σκληρό δίσκο του μυαλού αλλά και στα βάθη της καρδιάς σας.

Κυριακή 13 Ιουνίου 2021

Είναι παρακμιακή η σημερινή λογοτεχνία;

Του Νίκου Τσούλια

***Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο Παιδείας Εγκώμιον.

Είναι η σημερινή λογοτεχνία παρακμιακή; Επηρεάζεται από το γενικότερο κλίμα της εποχής; Μπορεί μια δημιουργική λογοτεχνία να γίνει στοιχείο υπέρβασης της κρίσης; Τι πρέπει να υπηρετείται: η θεώρηση «η τέχνη για την τέχνη» ή το δόγμα της «στρατευμένης τέχνης» ή μήπως υπάρχει κάποια ενδιάμεση και πιο δημιουργική πορεία της τέχνης;

Δεν έχουμε δυνατότητα όχι για να απαντήσουμε αυτά τα ερωτήματα αλλά ούτε καν να θέσουμε το κατάλληλο πλαίσιο συζήτησης. Γιατί είναι ζητήματα που αφορούν το «Όλον» του πολιτισμού και του πνευματικού στερεώματος του ανθρώπου. Ωστόσο, αξίζει να τεθούν κάποιες σκέψεις με μοναδικό εργαλείο τη βιβλιοφιλία και τη φιλαναγνωσία, αν και αυτό δεν είναι αρκετό…

Πριν μερικά χρόνια ο εκδότης του μεγαλύτερου εκδοτικού οίκου μού είχε δώσει ένα βιβλίο λέγοντάς μου να το διαβάσω και να του πω την άποψή μου για την ποιότητα αυτού του βιβλίου – μυθιστορήματος. Με είχε μάλιστα προϊδεάσει λέγοντας ότι το έχουν ζητήσει για μεταφράσεις σ’ αρκετές χώρες και ότι έχει πουλήσει δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα και με την οικονομική «σοδειά» αυτού του βιβλίου είχε τη δυνατότητα να χρηματοδοτεί άλλα βιβλία κλασικά που δεν πουλάνε παρά μόνο μερικές εκατοντάδες αντίτυπα σ’ όλη τη χώρα. Διάβασα το βιβλίο κάπως προκατειλημμένος, αλλά ανεξάρτητα απ’ αυτό θεώρησα ότι δεν άξιζε τον κόπο να του αφιερώσω το χρόνο του διαβάσματός μου. Το βιβλίο όμως είχε κάνει θραύση κυρίως εκ του γεγονότος ότι το «έπαιξε η τηλεόραση» σε σημαντικό βαθμό.

Προφανώς δεν μπορεί να θεωρηθεί (και μάλιστα μοναδικό) κριτήριο αξιολόγησης για ένα βιβλίο οι σχετικές πωλήσεις του. Υπάρχει μια απλή προσέγγιση προς τούτο. «Υπάρχουν τέσσερις τρόποι να ταξινομήσεις τη λογοτεχνική αξία και την εμπορικότητα: καλά βιβλία που πουλάνε˙κακά βιβλία που πουλάνε˙ καλά βιβλία που δεν πουλάνε˙ κακά βιβλία που δεν πουλάνε. Αυτοί είναι οι μοναδικοί τέσσερις συνδυασμοί και όλοι είναι δυνατοί» (1). Θεωρώ ότι υπάρχουν τελικά δύο ισχυρά κριτήρια για την ποιότητα ενός βιβλίου: α) η αντοχή του στο χρόνο και η ενδεχόμενη πορεία του για χαρακτηρισμό ως «κλασικού βιβλίου» και β) η αισθητική πνευματική πληρότητα και η πνευματική απόλαυση του αναγνώστη. Βέβαια για το δεύτερο κριτήριο τίθεται ένα άλλο ερώτημα: για ποιον αναγνώστη μιλάμε; Εδώ η προσωπική μου άποψη είναι για ότι αναφερόμαστε σ’ έναν αναγνώστη που έχει μια ουσιαστική μορφωτική παιδεία, που έχει ευρείες πνευματικές ανησυχίες και αναζητήσεις.

Αν λάβουμε υπόψη μας όλα τα παραπάνω στοιχεία – που προφανώς είναι εν πολλοίς υποκειμενικά -, τότε μπορούμε να ισχυριστούμε ότι το μεγάλο μέρος της σημερινής λογοτεχνικής γραφής της χώρας μας είναι πράγματι παρακμιακό. Και αυτό δεν αφορά την περίοδο της γενικής κρίσης αλλά και ένα μεγάλο μέρος της προ κρίσης περιόδου. Χωρίς να έχω καμιά δυνατότητα να οριοθετήσω το σημείο καμπής της λογοτεχνικής γραφής θεωρώ ότι από τη δεκαετία του 1990 και δώθε η εν λόγω γραφή εγκαταλείπει πολλά από τα ποιοτικά στοιχεία της και προσχωρεί στο γενικότερο κλίμα της εμπορευματοποίησης και του καταναλωτισμού.

Τα θέματα στα οποία εστιάζει η λογοτεχνία γίνονται όλο και πιο περιθωριακά, όχι με την έννοια των «οριακών» στοιχείων – που πάντα είναι πηγή δημιουργικότητας – αλλά των ελάχιστα σημαντικών. Και εδώ βέβαια ανακύπτει θέμα ορισμού της έννοιας του «σημαντικού», αλλά λάτρης ων της κλασικής παιδείας και λογοτεχνίας θεωρώ ότι η γραφή και το διάβασμα κάτι πρέπει να έχουν να «σου πουν», να αφηγηθούν κάτι που σε βοηθάει στην συναισθηματική καλλιέργεια, στην πνευματική ανάταση, στην ψυχική ευφορία, στην αυτογνωσία. Είναι η ζωή τόσο μικρή και τόσο ανεκτίμητη που δεν μπορείς να χάνεις το χρόνο σου απ’ εδώ και απ’ εκεί…

Εμφανίζομαι ως απόλυτος, αλλά θέλω να θέσω ένα ερώτημα. Δεν υπάρχουν βιβλία που όταν τα διαβάσουμε, λέμε στον εαυτό μας: Ε, και; Πέραν τούτου, κάθε βιβλίο επειδή είναι έκφραση του πνεύματος δεν σημαίνει ότι έχει κάτι να σου πει. Και ας μην ξεχνάμε ότι ένα βιβλίο μπορεί βλάψει το πνεύμα του ανθρώπου. Μέσα στα χώματα και στις λάσπες μπορείς να βρεις διαμάντια. Αυτά τα διαμάντια πρέπει να επιζητούμε κυρίως στο χώρο της λογοτεχνίας. Εδώ είναι η μεγάλη πρόκληση. Ο λόγος είναι απλός. «Τα δημιουργήματα της τέχνης έχουν το χαρακτήρα της αιωνιότητας και του απολύτου και διαφεύγουν την κυριαρχία του νόμου της προόδου, όστις κρατεί εις την επιστήμη, την οικονομία, την τεχνική και άλλους κλάδους του πολιτισμού». (Ι. Συκουτρής)

(1) Μ. Άτγουντ (2005), Συνομιλώντας με τους νεκρούς, Αθήνα: Ωκεανίδα, σ. 116

«Ελεύθερος να υπακούς» του Γιοάν Σαπουτό

Συγγραφέας: Johann Chapoutot
Τίτλος πρωτοτύπου: Libres d'obéir: Le Management, du nazisme à aujourd'hui
Είδος έργου: Ιστορία
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα: 2020
Ελληνικός τίτλος: Ελεύθερος να υπακούς: Το μάνατζμεντ, από τον ναζισμό μέχρι σήμερα
Μετάφραση: Γιάννης Σιδέρης
Εκδόσεις: Άγρα
Έτος έκδοσης: 2021





O Ράινχαρτ Χεν (1904-2000) αποτελεί το αρχέτυπο του διανοούμενου τεχνοκράτη στην υπηρεσία του Τρίτου Ράιχ. Ο νομικός αυτός ήταν γνωστός για τις ριζοσπαστικές του θέσεις, καθώς υποστήριζε τη σταδιακή κατάργηση του Κράτους και την αντικατάστασή του από μία «κοινότητα» η οποία καθοριζόταν από τη φυλή και τον «ζωτικό χώρο» της. Ως ανώτερος γραφειοκράτης των Ες Ες –με τη λήξη του πολέμου κατέχει το βαθμό του Oberführer (στρατηγού)– συμβάλλει στην ανάπτυξη της ναζιστικής θεωρίας μελετώντας την προσαρμογή των θεσμών για το επερχόμενο Μεγάλο Ράιχ: Ποιες δομές και ποιες μεταρρυθμίσεις θα ήταν απαραίτητες; Μετά τον πόλεμο, ως πολίτης πλέον, ιδρύει στο Μπαντ Χάρτσμπουργκ μια σχολή διοίκησης επιχειρήσεων από την οποία, τις επόμενες δεκαετίες, θα περάσει η οικονομική και διοικητική ελίτ της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας: περίπου 600.000 στελέχη των μεγαλύτερων γερμανικών εταιρειών, δίχως να συμψηφίσουμε τους 100.000 που παρακολούθησαν προγράμματα εξ αποστάσεως, διδάχθηκαν, χάρη στα σεμινάριά του και τα εγχειρίδια που εξέδιδε τακτικά, πώς να διοικούν το «ανθρώπινο δυναμικό» ή πιο συγκεκριμένα την ιεραρχική οργάνωση στόχων, για την επίτευξη των οποίων ήταν ελεύθερος ο παραγωγός να επιλέγει τα μέσα. Την ίδια πολιτική, δηλαδή, που ακολούθησε το Τρίτο Ράιχ για να επανοπλιστεί, να οδηγήσει στη λιμοκτονία τους σλαβικούς πληθυσμούς των ανατολικών χωρών και να εξολοθρεύσει τους Εβραίους. Με την πάροδο της δεκαετίας του 1980, άλλες μέθοδοι ήρθαν στο προσκήνιο (όπως η λιγότερο ιεραρχική ιαπωνική, για παράδειγμα ). Όμως ο ναζισμός έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των θεωριών διοίκησης και ήταν μία από τις βάσεις του σύγχρονου μάνατζμεντ.

Περισσότερα για το βιβλίο και τον συγγραφέα: http://agrapublications.blogspot.com/

Σάββατο 12 Ιουνίου 2021

«Ο φίλος» της Σίγκριντ Νούνεζ

Συγγραφέας: Sigrid Nunez
Τίτλος πρωτοτύπου: The Friend
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Riverhead Books, New York 2018
Ελληνικός τίτλος: Ο φίλος
Μετάφραση: Γιώργος Λαμπράκος
Εκδόσεις: Gutenberg
Σειρά: Aldina
Έτος έκδοσης: 2021





Μετά τον απροσδόκητο θάνατο του καλύτερου φίλου και μέντορά της, μια συγγραφέας βρίσκεται να φροντίζει, προς μεγάλη της δυσαρέσκεια, τον αγαπημένο του σκύλο, έναν μολοσσό. Τραυματισμένος από την απροσδόκητη στέρηση του αφεντικού του, ο σκύλος κάνει και τη δική της θλίψη ακόμα μεγαλύτερη. Η συμπεριφορά της αλλάζει, οι φίλοι της ανησυχούν, ο σπιτονοικοκύρης της απειλεί να της κάνει έξωση.

Εκείνη, με τον καιρό, δένεται περισσότερο με το θλιμμένο ζώο και του αφοσιώνεται, προσπαθεί μάλιστα να κατανοήσει τα συναισθήματά του. Ωστόσο, η ιστορία έχει και τις ανατροπές της...

Ένα «πανέμορφο βιβλίο για τον θάνατο, το πένθος, την τέχνη και την αγάπη» (Wall Street Journal). Ο Φίλος είναι το πρώτο βιβλίο της Αμερικανίδας Σίγκριντ Νιούνεζ (γενν. 1951) που μεταφράζεται στα ελληνικά. Για το βιβλίο αυτό τιμήθηκε με το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας ΗΠΑ το 2018.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Άνθρωποι και ζώα» του Γιώργου Σφήκα

Συγγραφέας: Γιώργος Σφήκας
Τίτλος πρωτοτύπου: Άνθρωποι και ζώα
Είδος έργου: Αφηγήματα
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Χελιδόνια
Έτος 1ης έκδοσης: 1993








Μια σειρά αφηγήσεων που μιλούν για συναντήσεις ανθρώπων με ζώα, με πλαίσιο πάντα την τόσο κοντινή μα και τόσο άγνωστη στους κατοίκους των πόλεων ελληνική φύση. Διηγήσεις από πρώτο χέρι, που μάζεψε ο συγγραφέας από τους ανθρώπους της υπαίθρου, για ιστορίες που έζησαν οι ίδιοι, με αρκούδες, δελφίνια, λύκους και φώκιες και για την πραγματική συμπεριφορά τους απέναντι στον άνθρωπο. Το βιβλίο αυτό ανατρέπει πολλούς μύθους και προλήψεις για ορισμένα ζώα και φέρνει σ' επαφή τον αναγνώστη με την πραγματικότητα των απομακρυσμένων ελληνικών βουνών και νησιών, όπου οι άνθρωποι ζουν ακόμα σε άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον.

(Από το οπισθόφυλλο)

«Περσεφόνη, η πάπια που πήγε σχολείο» των Κίρας Σίνου και Κωνσταντίνου Γεωργίου

Συγγραφείς: Κίρα Σίνου & Κωνσταντίνος Γεωργίου
Τίτλος πρωτοτύπου: Περσεφόνη, η πάπια που πήγε σχολείο
Είδος έργου: Παραμύθι
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Βικτώρια Μπατζόγλου
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Χελιδόνια
Έτος 1ης έκδοσης: 1992






Στον Πολ χαρίζουν ένα παπάκι, μα, μια και δεν μπορεί να το κρατήσει στο σπίτι, αναγκάζεται να το πάει στο σχολείο του. Το παιδί τρέμει μην του το πάρει ο δάσκαλος, εκείνος όμως κρατάει το παπάκι στην τάξη και το αφήνει να μεγαλώσει κοντά στα παιδιά. Κάθε απόγευμα ο Έλληνας δάσκαλος διαβάζει στους Αμερικανούς μαθητές του ιστορίες από τη μυθολογία της πατρίδας του, και ο μύθος της Περσεφόνης κάνει τέτοια εντύπωση στον Πολ, που δίνει στο παπάκι του το όνομα της αρχαίας θεάς. Το παπάκι μεγαλώνει και γίνεται μια όμορφη κάτασπρη πάπια, ώσπου έρχεται η στιγμή του αποχωρισμού...

Μια πολύ τρυφερή ιστορία για μικρότερα αλλά και μεγαλύτερα παιδιά, που βασίζεται σ' ένα πραγματικό γεγονός.

(Από το οπισθόφυλλο)

«Πραγματικά αληθινές χριστουγεννιάτικες ιστορίες» της Μάργκρετ Ρέττιχ

Συγγραφέας: Margret Rettich
Τίτλος πρωτοτύπου: Wirklich wahre Weihnachtsgeschichten
Είδος έργου: Παραμύθια
1η έκδοση στη γερμανική γλώσσα: Betz, München 1976
Ελληνικός τίτλος: Πραγματικά αληθινές χριστουγεννιάτικες ιστορίες
Μετάφραση: Βίκυ Λεοντιάδου
Διορθώσεις: Άννα Σταυροπούλου
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Χελιδόνια
Έτος 1ης έκδοσης: 1995

Λένε πως κάτω απ' τα κλαδιά του χριστουγεννιάτικου έλατου ο χρόνος παγώνει. Μα όχι σε τούτες εδώ τις ιστορίες! Γιατί αυτές μας περιγράφουν τα Χριστούγεννα όπως θα μπορούσαν να είναι. Μια γιορτή γεμάτη μικρά καθημερινά επεισόδια. Είναι ιστορίες που θα μπορούσαν να συμβούν σε σένα και σε μένα, στο στριμμένο γείτονα και το σκύλο του, στη θεία Γερτρούδη και σ' έναν αλήτη, ή ακόμα και σ' έναν αληθινό άγγελο. Χαρούμενες, λυπητερές, σκανταλιάρικες ή στοχαστικές, όμως πέρα για πέρα αληθινές!

(Από το οπισθόφυλλο)

Παρασκευή 11 Ιουνίου 2021

«Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν» του Ζωρζ Σιμενόν

Ένα από τα διασημότερα έργα του Βέλγου γαλλόφωνου συγγραφέα Ζωρζ Σιμενόν, δημιουργού του επιθεωρητή Μαιγκρέ.

Συγγραφέας: Georges Simenon
Τίτλος πρωτοτύπου: L'Homme qui regardait passer les trains
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα θρίλερ
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα: Gallimard, Paris 1938
Ελληνικός τίτλος: Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν
Μετάφραση: Αργυρώ Μακάρωφ
Εκδόσεις: Άγρα
Σειρά: Αστυνομικη λογοτεχνία
Έτος 2ης (παρούσας) έκδοσης: 2021 (1η έκδοση 2004)


Το μυθιστόρημα Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν (1938) εγκαινιάζει μια θεματική που συναντούμε συχνά στο έργο του Σιμενόν, εκείνη της «αποκλίνουσας συμπεριφοράς»: μια κρίση προκαλεί την κατάρρευση του κοινωνικού περίγυρου του πρωταγωνιστή, ο οποίος ξεκόβει από το περιβάλλον του, περιπλανιέται αναζητώντας τη χαμένη ελευθερία και ταυτότητά του, και ξεκινώντας από ένα έγκλημα καταλήγει στην τρέλα. Το τακτικό και καλοβολεμένο περιβάλλον του Κέες Πόπινγκα καταρρέει όταν το αφεντικό του τού ανοίγει τα μάτια και τον κάνει να δει τις απάτες που κρύβονται πίσω από τη φαινομενικά ήρεμη και καθωσπρέπει αστική ζωή, από τη φαινομενικά εύρωστη εμπορική επιχείρηση.

Ο Πόπινγκα στην αρχή υπερηφανεύεται που προκαλεί το κοινωνικό σύνολο και, μεγαλομανής μέσα στην παράνοιά του, υποφέρει που δεν είναι δημοφιλής σαν άλλους δολοφόνους, όπως ο Λαντρύ· κατόπιν παρουσιάζεται σιγά σιγά ως το θύμα μιας πλεκτάνης στην οποία συμμετέχει όλο το κοινωνικό σύνολο.

Το βιβλίο μεταφέρθηκε στην κινηματογραφική οθόνη το 1953 από τον Βρετανό Harold French με τίτλο The Man Who Watched Trains Go By (στις ΗΠΑ: The Paris Express) και τον Claude Rains στον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Περισσότερα για το βιβλίο: http://agrapublications.blogspot.com/

Τετάρτη 9 Ιουνίου 2021

«Η κτήση του χθες» του Χόρχε Λουίς Μπόρχες

Jorge Luis Borges
Η κτήση του χθες
Μετάφραση: Ηλίας Οικονομόπουλος (2-1-2021)

Ξέρω πως έχω χάσει τόσα πράγματα που δεν θα μπορούσα να τα μετρήσω και πως αυτές οι απώλειες είναι όλο αυτό που τώρα μου ανήκει. Ξέρω πως έχω χάσει το κίτρινο και το μαύρο, και σκέφτομαι γι’ αυτά τα απίστευτα χρώματα όπως δεν σκέφτονται αυτοί που βλέπουν. Ο πατέρας μου έχει πεθάνει κι είναι πάντα δίπλα μου. Όταν θέλω να αναλύσω στίχους του Σουίνμπουρν, το κάνω, έτσι μου λένε, με τη δική του φωνή. Μόνο οι νεκροί είναι δικοί μας, δικό μας είναι μόνο αυτό που χάσαμε. Η Τροία υπήρξε, όμως η Τροία διαιωνίζεται στο εξάμετρο που θρηνεί για την απώλειά της. Το Ισραήλ υπήρξε όταν ήταν μια αρχαία νοσταλγία. Κάθε ποίημα, με τον χρόνο, γίνεται ελεγεία. Δικές μας είναι οι γυναίκες που μας άφησαν, κι είμαστε δίχως πια την αγωνία της στιγμής, ούτε την ταραχή και τους τρόμους της προσδοκίας. Δεν υπάρχουν άλλοι παράδεισοι απ’ τους χαμένους παραδείσους.

«Σχετικά με το Τίποτα» του Γούντι Άλλεν

Ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους δημιουργούς αφηγείται τη ζωή και την καριέρα του σε μια απολαυστική και αφοπλιστική αυτοβιογραφία.

Συγγραφέας: Woody Allen
Τίτλος πρωτοτύπου: Apropos of Nothing
Είδος έργου: Αυτοβιογραφία
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Arcade Publishing, Νέα Υόρκη 2020
Ελληνικός τίτλος: Σχετικά με το Τίποτα
Μετάφραση: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Άννα Μαράντη
Τυπογραφικές διορθώσεις: Κυριακή Κάσση
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Σειρά: Βιογραφίες
Έτος έκδοσης: 2021



Με τη μοναδική του ικανότητα να λέει ιστορίες, ο Γούντι Άλεν μάς γυρίζει πίσω στην παιδική του ηλικία στο Μπρούκλιν· στα πρώτα χρόνια της αμερικανικής τηλεόρασης, όταν εργάστηκε ως ευθυμογράφος σε τηλεοπτικές επιθεωρήσεις στο πλευρό θρυλικών μορφών, όπως ο Μελ Μπρουκς και ο Νιλ Σάιμον· στα κλαμπ όπου εμφανιζόταν ως αυτοσχεδιαστικός κωμικός παλεύοντας να αναγνωριστεί το ταλέντο του και να βρει τον δρόμο προς την επιτυχία. Κι ύστερα μας ταξιδεύει στον κόσμο των κινηματογραφικών πλατό, όταν πλέον άρχισε να γυρίζει τις πρώτες του κωμωδίες (Ζητείται εγκέφαλος για ληστεία, Μπανάνες, Τα πάντα γύρω από το σεξ), και μας ξεναγεί στην εξηντάχρονη παραγωγικότατη καριέρα του στο σινεμά, από τις κλασικές ταινίες του (Ο νευρικός εραστής, Μανχάταν, Η Χάνα και οι αδελφές της) ως τις πιο πρόσφατες (Μεσάνυχτα στο Παρίσι, Μια βροχερή μέρα στη Νέα Υόρκη). Παράλληλα μας μιλά για τους γάμους του, τους έρωτές του και τις διάσημες φιλίες του, για την τζαζ μουσική που αγαπά να παίζει, για τα βιβλία του και τα θεατρικά του έργα, ενώ μαθαίνουμε για τους δαίμονές του, τα λάθη και τις επιτυχίες του και για τους ανθρώπους που τον σημάδεψαν.

Πηγή: https://www.psichogios.gr/

Τρίτη 8 Ιουνίου 2021

«Σύντομες και παράξενες ιστορίες» των Χόρχε Λουίς Μπόρχες και Αδόλφο Μπιόι Κασάρες

Υπέροχο έργο με αφηγήματα από όλες τις χώρες, όλες τις λογοτεχνίες κι όλους τους πολιτισμούς του κόσμου. Από εκείνα που σε ταξιδεύουν.

Συγγραφείς: Jorge Luis Borges & Adolfo Bioy Casares
Τίτλος πρωτοτύπου: Cuentos breves y extraordinarios
Είδος έργου: Ανθολογία σύντομων αφηγημάτων
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: 1955
Ελληνικός τίτλος: Σύντομες και παράξενες ιστορίες
Μετάφραση: Δημήτρης Καλοκύρης & Αχιλλέας Κυριακίδης
Εκδόσεις: Ύψιλον
Έτος έκδοσης: 1988







Μία από τις μεγάλες απολαύσεις που μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνία είναι η απόλαυση του αφηγηματικού λόγου. Το βιβλίο αυτό θέλει να προτείνει στον αναγνώστη μερικά παραδείγματα του είδους, που μπορεί ν’ αναφέρονται σε πραγματικά ή σε φανταστικά θέματα. Για τον σκοπό αυτόν, εντρυφήσαμε σε κείμενα από διάφορα έθνη και από διάφορες εποχές, χωρίς να παραλείψουμε τις αρχαίες και γενναιόδωρες πηγές της Ανατολής. Το ανέκδοτο, η παραβολή και το αφήγημα βρήκαν εδώ φιλοξενία, με την αποκλειστική προϋπόθεση να είναι σύντομα.

Η ουσία του αφηγηματικού λόγου βρίσκεται σ’ αυτά τα κομμάτια. Έτσι τουλάχιστον πιστεύουμε εμείς. Όλα τα υπόλοιπα είναι περιγραφές, ψυχολογικές αναλύσεις, όμορφος ή ακατάλληλος λεκτικός διάκοσμος. Ας ελπίσουμε, αγαπητέ αναγνώστη, ότι οι σελίδες αυτές θα σε διασκεδάσουν, όσο διασκέδασαν κι εμάς.


(Ο πρόλογος των συγγραφέων στο βιβλίο)

Δευτέρα 7 Ιουνίου 2021

«Πάνω από το ανθρώπινο» του Θήοντορ Στέρτζον

Το θέμα της ανθρώπινης εξέλιξης μέσω της ένωσης των δυνάμεων πολλών ανθρώπων σε έναν υπεροργανισμό -ένα ώριμο και ισχυρό γκεστάλτ- είναι το κεντρικό θέμα του βραβευμένου αυτού έργου, που θεωρήθηκε ως ένα από τα δέκα καλύτερα μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του '50.

Συγγραφέας: Theodore Sturgeon
Τίτλος πρωτοτύπου: More Than Human
Είδος έργου: Μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Farrar, Straus and Giroux, New York 1953
Ελληνικός τίτλος: Πάνω από το ανθρώπινο
Μετάφραση: Τζένη Μαστοράκη
Εκδόσεις: Εξάντας
Έτος έκδοσης: 1978






Ήταν 25 χρόνων –δίχως όνομα και ΣΚΕΨΗ– τουλάχιστο δίχως τη σκέψη που έχουν οι περισσότεροι θνητοί. Κρύωνε και πεινούσε. Συχνά του πετούσαν πέτρες, τον έδιωχναν από τα στέκια των «ανθρώπων».

Αλλά βαθιά μέσα του ο ΗΛΙΘΙΟΣ έκρυβε κάτι άλλο –απίστευτο, αστραφτερό– ένα παθητικό φως που περίμενε. Και μάζευε αργά τους ΑΛΛΟΥΣ γύρω του --όλους τους παράδοξους, σαγηνευτικούς, μοναχικούς, που για τους ξένους ήταν ανώμαλοι, αλλά γι’ αυτόν δονούνταν από μια απίστευτη δύναμη, γιατί ήταν ΟΙ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΤΗ ΓΗ.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

https://www.protoporia.gr/

Κυριακή 6 Ιουνίου 2021

«Ο μοιρολάτρης Ζακ και ο αφέντης του» του Ντενί Ντιντερό

Ο μοιρολάτρης Ζακ και ο αφέντης του είναι το κλασικό αριστούργημα της εποχής του Διαφωτισμού, το κοινωνικό μυθιστόρημα που ύμνησαν παλαιοί συγγραφείς, όπως ο Γκέτε (το 1780), ο Σίλερ (το 1785), οι αδελφοί Γκονκούρ (στον 19ο αιώνα) και νεότεροι, όπως ο Μίλαν Κούντερα, που κυριολεκτικά αποθεώνει την τέχνη του Ντιντερό.

Συγγραφέας: Denis Diderot
Τίτλος πρωτοτύπου: Jacques le fataliste et son maître
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στη γαλλική γλώσσα: 1796
Ελληνικός τίτλος: Ο μοιρολάτρης Ζακ και ο αφέντης του
Μετάφραση: Εύη Βαγγελάτου
Επιμέλεια – Επίμετρο – Σχόλια: Άρης Μαραγκόπουλος
Εκδόσεις: Τόπος
Σειρά: Οι κλασικοί
Έτος έκδοσης: 2020





Δυο τύποι περιφέρονται ασταμάτητα με τα άλογά τους φιλοσοφώντας τη ζωή, με αφορμή την αφήγηση των ερώτων τους. Δεν ξέρουμε ποιοι είναι. Δεν ξέρουμε από πού έρχονται. Δεν ξέρουμε πού πάνε. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι ο ένας είναι αφέντης του άλλου. Ο αναγνώστης πολύ γρήγορα αναρωτιέται ποιος είναι πραγματικά ποιος. Κι αυτό επειδή μέσα από καταιγιστικές ερωτικές ιστορίες, τη μία πιο απρόσμενα περιπετειώδη και διασκεδαστική από την άλλη (παρελαύνουν καμιά εξηνταριά πρόσωπα), η πρωτοβουλία των κινήσεων αλλάζει συνεχώς χέρια.

[...] Ο μοιρολάτρης Ζακ και ο αφέντης του είναι το ελευθεριακό μυθιστόρημα που, αν και γραμμένο τον 18ο αιώνα, προκαλεί πάντα, μέσα από την πηγαία διακωμώδηση των κατεστημένων ηθών, την ίδια διάθεση να αναστοχαστεί κανείς τα περιθώρια ατομικής αντίστασης στην κατεστημένη εξουσία.

Περισσότερα για το βιβλίο: http://www.toposbooks.gr/

Σάββατο 5 Ιουνίου 2021

«Ο Άγγλος ασθενής» του Μάικλ Οντάατζε

Συγγραφέας: Michael Ondaatje
Τίτλος πρωτοτύπου: The English Patient
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: McClelland & Stewart, 1992
Ελληνικός τίτλος: Ο Άγγλος ασθενής
Μετάφραση: Άννα Παπασταύρου
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Αρετή Μπουκάλα
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Σύγχρονη ξένη λογοτεχνία
Έτος έκδοσης: 2021




Τέλος του Β΄ Παγκόσµιου πολέµου, σε µια εγκαταλειµµένη ιταλική βίλα. Μια νοσοκόµα, η Χάνα, εξαντληµένη από τον θάνατο, φροντίζει πεισµατικά τον τελευταίο επιζώντα ασθενή της. Ένας κλέφτης, ο Καραβάτζο, προσπαθεί να ανασυνθέσει την ταυτότητά του, τώρα που τα χέρια του έχουν ακρωτηριαστεί. Ένας Ινδός σκαπανέας, ο Κιπ, ψάχνει για κρυµµένες βόµβες µέσα σ’ ένα τοπίο όπου κανένα σηµείο δεν είναι ασφαλές. Και στο κέντρο αυτού του λαβύρινθου ο Άγγλος ασθενής, χωρίς πρόσωπο µέσα στα φριχτά του εγκαύµατα, ένας άντρας που είναι συνάµα γρίφος και πρόκληση για τους συντρόφους του –και του οποίου οι αναµνήσεις της δοκιµασίας, της διάσωσης και της προδοσίας φωτίζουν το βιβλίο σαν φλογερές αστραπές.

Το εµβληµατικό βιβλίο του Μάικλ Οντάατζε πρωτοκυκλοφόρησε το 1992, τιµήθηκε µε το βραβείο Booker, µεταφράζεται έκτοτε συνεχώς σε περισσότερες από 45 γλώσσες και το 2018 τιµήθηκε µε το Golden Booker, το επετειακό βραβείο για το καλύτερο βιβλίο στα πενήντα χρόνια του θεσµού. Mεταφέρθηκε στον κινηµατογράφο από τον Άντονυ Μινγκέλλα µε πρωταγωνιστές τους Ρέιφ Φάινς, Κάθριν Σκοτ Τόµας και Ζυλιέτ Μπινός. Η ταινία απέσπασε 9 βραβεία Όσκαρ, καθώς και 5 βραβεία BAFTA και 2 Χρυσές Σφαίρες.

Περισσότερα για το βιβλίο: https://www.patakis.gr/

Παρασκευή 4 Ιουνίου 2021

«Πούσι» του Νίκου Καββαδία

Η υπέροχη ποίηση του Νίκου Καββαδία συνεχίζει αδιάκοπα να επανεκδίδεται. Εδώ είναι η δεύτερη ποιητική του συλλογή.

Συγγραφέας: Νίκος Καββαδίας
Τίτλος πρωτοτύπου: Πούσι
Είδος έργου: Ποίηση
Επιμέλεια: Σταύρος Πετσόπουλος
Εκδόσεις: Άγρα
Έτος 1ης έκδοσης: 1989 (1η έκδοση πρωτοτύπου: 1947)








Το Πούσι είναι η δεύτερη ποιητική συλλογή του Νίκου Καββαδία και εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1947 από τον Α. Καραβία. Έκτοτε εκδόθηκε 4 φορές στις εκδ. Γαλαξίας (1961-1971), 16 φορές στις εκδ. Κέδρος (1975-1989) και, από τον Οκτώβριο 1989 μέχρι τον Δεκέμβριο 2000, 13 φορές στις εκδ. Άγρα.

Περιέχει τα 14 παρακάτω ποιήματα : Πούσι, Kuro Siwo, Στεριανή ζάλη, Cambay's Water, Αρμίδα, Black and White, Εσμεράλδα, Καραντί, Θαλάσσια Πανίς, Federico Garcia Lorca, Θεσσαλονίκη, Σταυρός του Νότου, Μάρεα, Λύχνος του Αλαδδινού. Πρόκειται για τετράστιχα ποιήματα σε σταυρωτή ή ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία.

Η συλλογή είναι αφιερωμένη στην Έλγκα Καββαδία, και κάθε ποίημα χωριστά και σε ένα διαφορετικό πρόσωπο, συγγραφείς, ηθοποιούς, ζωγράφους, δικούς κι ανώνυμους. Κοσμείται με προμετωπίδα του Γιάννη Τσαρούχη.

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

Βρείτε το βιβλίο: https://www.protoporia.gr/

Πέμπτη 3 Ιουνίου 2021

«Δοκιμασία» της Τζέννυ Έρπενμπεκ

Συγγραφέας: Jenny Erpenbeck
Τίτλος πρωτοτύπου: Heimsuchung
Είδος έργου: Μυθιστόρημα
1η έκδοση στη γερμανική γλώσσα: Eichborn, Frankfurt 2008
Ελληνικός τίτλος: Δοκιμασία
Μετάφραση: Αλέξανδρος Κυπριώτης
Εκδόσεις: Καστανιώτης
Σειρά: Συγγραφείς απ' όλο τον κόσμο
Έτος έκδοσης: 2021



**Γράφει ο Γιάννης Δρούγος

Τα σπίτια είναι οι άνθρωποί τους. Τα σπίτια γεννιούνται, μεγαλώνουν, αγαπούν να αγαπιούνται, γίνονται καταφύγια, πεθαίνουν ή κατεδαφίζονται για να χτίσουν στη ρίζα τους άλλες ζωές, άλλες ψυχές, άλλα μάτια που αγναντεύουν θάλασσες, λίμνες, σύννεφα και πατρίδες.

Στη Δοκιμασία, αυτό το συγκλονιστικά αριστοτεχνικό μυθιστόρημα της Jenny Erpenbeck που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη, πρωταγωνιστής είναι ένα σπίτι σε μια λίμνη του Βρανδεμβούργου, νοτιοανατολικά του Βερολίνου. Ένα σπίτι που γύρω του κι εντός του συνυφαίνονται ανθρώπινοι βίοι παράλληλα με μεγάλα ιστορικά γεγονότα, από τη δεκαετία του '20 έως σήμερα. Οι ιδιοκτήτες και οι ενοικιαστές εναλλάσσονται με τα χρόνια, το σπίτι αναπνέει μαζί τους, γίνεται αυτόπτης μάρτυρας ψιθύρων, δακρύων, πόθων και καημών για μια πατρίδα και μια αγάπη. Ένα σώμα αγγίζει ένα άλλο σώμα μες στο σκοτάδι, χείλη ενώνονται σε φιλιά απόγνωσης και σε πυρετό ρόλων, και η ζωή χύνεται σ' όλες τις γλώσσες του κόσμου.

Η Ιστορία φλέγεται! Το σπίτι είναι Πατρίδα και Ξενιτιά, Γιορτή και Θάνατος, Δέντρο σκιερό και Δοκιμασία απ' το Θεό ή τη μοίρα. Είναι μικρή σημαία μιας χώρας μεγάλης σαν αέρας, φυλακή κι απελευθέρωση. Ο άνεμος των γεγονότων φυσά μανιασμένα και μεταφέρει στάχτες, φόβους, αγωνίες, πτώσεις, σχηματίζοντας έναν χάρτη εθίμων, ανθρώπων και αισθημάτων.

Η καρδιά των λέξεων της Erpenbeck έχει αίμα καυτό - ποτάμι ορμητικό, έχει χτύπο, επανάληψη και ρυθμό που σφυροκοπούν τη στίξη στο χαρτί. Ο Αλέξανδρος Κυπριώτης, με την εξαιρετική του μετάφραση, φανέρωσε για μια ακόμα φορά το μεγαλείο της τέχνης τού να αφουγκράζεται τους κραδασμούς, τις άχνες και τα άηχα ουρλιαχτά του σπουδαίου λόγου αυτής της κορυφαίας πεζογράφου και δραματουργού.

Βρείτε το βιβλίο: https://www.kastaniotis.com/ και σε όλα τα βιβλοπωλεία.

Τετάρτη 2 Ιουνίου 2021

«Το παιχνίδι με τους καθρέφτες» του Αντρέα Καμιλλέρι

Συγγραφέας: Andrea Camilleri
Τίτλος πρωτοτύπου: Il gioco degli specchi
Είδος έργου: Αστυνομικό μυθιστόρημα
1η έκδοση στην ιταλική γλώσσα: Sellerio Editore, Palermo 2011
Ελληνικός τίτλος: Το παιχνίδι με τους καθρέφτες
Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού
Επιμέλεια - Διορθώσεις: Γιώργος Κασαπίδης
Εκδόσεις: Πατάκης
Σειρά: Σύγχρονη ξένη λογοτεχνία
Έτος 3ης (παρούσας) έκδοσης: 2020 (1η έκδοση 2015)



Τα όνειρα έχουν αρχίσει να επιβαρύνουν τον Μονταλμπάνο. Φοβάται ότι γλιστράει σ' έναν κόσμο που όλο και συχνότερα μοιάζει ψεύτικος. Καταλαβαίνει ότι τα όρια πραγματικότητας και αυταπάτης μπλέκονται γύρω του. Έχει επίσης την αίσθηση ότι τον χειρίζονται. Ένας μυστηριώδης και εχθρικός τύπος παίζει μαζί του ένα έξυπνο παιχνίδι. Προσπαθεί με ζήλο να τον παραπλανήσει με ανώνυμα τηλεφωνήματα και επιστολές. Μετράει τα βήματα του αστυνόμου. Τα κατευθύνει. Τα ωθεί εκεί όπου είναι άσκοπο να φτάσουν, όπου τίποτα δεν ταιριάζει με τίποτα, σε ίχνη που ο αστυνόμος δεν καταφέρνει να εξακριβώσει αν είναι αληθινά και τα οποία σβήνονται ή οδηγούν σε αδιέξοδο. Ο Μονταλμπάνο έχει μια δική του κινηματογραφική κουλτούρα. Και θυμάται την παλιά ταινία Η κυρία της Σαγκάης του Όρσον Γουέλς, το φιλμ νουάρ με τα κόλπα και τις ψευδαισθήσεις. Ο Μονταλμπάνο μπαίνει στην ταινία. Βλέπει τον εαυτό του αποπροσανατολισμένο στη σκηνή του τέλους, στην αίθουσα με τους καθρέφτες σ' ένα λούνα παρκ...

(Από την παρουσίαση του βιβλίου στο οπισθόφυλλο)

«Νευρομάντης» του Γουίλιαμ Γκίμπσον

Συγγραφέας: William Gibson
Τίτλος πρωτοτύπου: Neuromancer
Είδος έργου: Μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας
1η έκδοση στην αγγλική γλώσσα: Ace Books, New York 1984
Ελληνικός τίτλος: Νευρομάντης
Μετάφραση: Δημήτρης Σταματιάδης
Εκδόσεις: Aquarius
Έτος έκδοσης: 1989






Σ’ έναν μελλοντικό –όχι και τόσο μακρινό χρονικά– κόσμο, που μόλις έχει βγει από ένα σύντομο Παγκόσμιο Πόλεμο που υποκίνησαν οι ζαϊμπάτσου, οι Ιαπωνικές εταιρίες υψηλής τεχνολογίας, μια επιχειρηματική οικογενειακή φατρία, η Τέσερ-Άσπουλ, κορυφώνει τα σχέδιά της για παντοτινή κυριαρχία κατασκευάζοντας δυο ΤΝ (Τεχνητές Νοημοσύνες). Η Τέσερ-Άσπουλ θέλει να εξασφαλίσει την «επιβίωσή» της μέσω αποθήκευσης των συνειδήσεων των μελών της στη μία εκ των δύο ΤΝ, τον Νευρομάντη.

Η δεύτερη ΤΝ, ο Wintermute, αναλαμβάνει να συγκροτήσει μια ομάδα κρούσης από επιλεγμένα άτομα που θα έχουν σαν αποστολή την παραπλάνηση των δυνάμεων δίωξης του Κυβερνοχώρου με απώτερο στόχο να ολοκληρώσουν τη σύνδεση μεταξύ των δύο «αδελφών» ΤΝ, κάτι που θα σημάνει ταυτόχρονα την μετατροπή τους από ευφυή προγράμματα στην ίδια τη Μήτρα.

Η ομάδα αποτελείται από τον Αρμιτάζ, έναν ψυχοπαθή πρώην Συνταγματάρχη των ΗΠΑ του οποίου η ΤΝ αναδημιούργησε βελτιωμένη την προσωπικότητα, τον Κέις, που ο Αρμιτάζ θεράπευσε με πληροφορίες που πήρε από τον Wintermute, το Κατασκεύασμα ενός προσφάτως αποθανόντα «καβαλάρη της κονσόλας», τη Μόλι Μίλιονς, «σαμουράϊ των δρόμων», τον Φιν, έναν κλεπταποδόχο παράνομου λογισμικού και τον Πίτερ Ριβιέρα, ψυχοπαθή ναρκομανή με εμφυτεύσεις τσιπ που του επιτρέπουν να προβάλλει κατά βούληση εικόνες σε ξένους αμφιβληστροειδείς.

[...] Η γραφή του Γκίμπσον εγκαινίασε μια νέα σχολή, αυτή του «κυβερνοπάνκ», μια «ηλεκτρική ποίηση υψηλής τεχνολογίας» όπως τη χαρακτήρισε ο Μπρους Στέρλινγκ. Οι δυστοπίες του είναι πρωτοφανέρωτες στο χώρο της Ε.Φ. Για τον μέσο αναγνώστη της εποχής που γράφτηκε ο Νευρομάντης (1984), η έννοια «Κυβερνοχώρος» ήταν απρόσιτη ως προς το περιεχόμενό της. Ένα εικονικό Σύμπαν, μια παραίσθηση, μια ασαφής θάλασσα γεμάτη διακυμάνσεις στην πυκνότητα των πληροφοριών, που όμως παίρνουν τη μορφή παλλόμενων γεωμετρικών σχημάτων εκεί που οι εταιρικές δομές υψώνονται σαν φωτεινοί κώνοι ή παραλληλεπίπεδα και προβάλλονται στη συνείδηση του συνδεδεμένου στο Δίκτυο. Κι όσο για τον «πραγματικό» κόσμο, οι ζαϊμπάτσου είναι αυτές που κινούν τα νήματα, η διασύνδεση μεταξύ εγκέφαλων και Η/Υ παρακάμπτει σαν περιττές τις διάφορες περιφερειακές συσκευές, η νευροηλεκτρονική βρίσκεται σε πλήρη άνθηση, με τα υποδερμικά τσιπ, τις συνθετικές ορμόνες και τα «τεχνοναρκωτικά» να αποτελούν καθημερινή εμπειρία για όλους.

Διαβάστε περισσότερα: https://λεσχη.gr/forum/

Τρίτη 1 Ιουνίου 2021

«Πόλεις σε Πόλεμο 1939-1945» του Ιάσονα Χανδρινού

Συγγραφέας: Ιάσονας Γ. Χανδρινός
Τίτλος πρωτοτύπου: Πόλεις σε Πόλεμο 1939-1945: Ευρωπαϊκά αστικά κέντρα υπό γερμανική κατοχή
Είδος έργου: Ιστορία
Πρόλογος: Χάγκεν Φλάϊσερ
Επιμέλεια: Σπύρος Παπαϊωάννου
Εκδόσεις: Ο Μωβ Σκίουρος
Σειρά: Ιστορία
Έτος έκδοσης: 2018






Παρά το γεγονός ότι η δεκαετία του '4Ο υπήρξε καθοριστική για την αστική ζωή και, αντίστοιχα, ο Πόλεμος και η Κατοχή, εμπειρίες βίαιες που έπληξαν κατεξοχήν και με σφοδρότητα τις ευρωπαϊκές πόλεις και τους κατοίκους τους, το «πάντρεμα» ανάμεσα στις σπουδές της πόλης και την κοινωνική ιστορία της Κατοχής δεν έχει υπάρξει ιδιαίτερα επιτυχημένο, τουλάχιστον όχι όσο θα δικαιολογούσε η αλματώδης και πολυεδρική ανάπτυξη της επιστημονικής βιβλιογραφίας, τόσο γύρω από τον Πόλεμο, όσο και γύρω από την πόλη.

Οι Πόλεις σε Πόλεμο ερευνούν συγκριτικά τη γερμανική κατοχή στις ευρωπαϊκές πόλεις γύρω από τους θεματικούς άξονες της καθημερινότητας, της οικονομίας, της εξουσίας και της αντίστασης. Ο κατεχόμενος αστικός χώρος αναδεικνύεται εδώ σε προνομιακό χώρο παρατήρησης όλων των φαινομένων που σχετίζονται με την Κατοχή στη μέγιστη έντασή τους, από την καθημερινή συνύπαρξη και τη θεσμική συνεργασία μέχρι την ένοπλη βία και την εξέγερση. Πέρα από μια παράλληλη ανάγνωση σε γεωγραφικό εύρος, οι πόλεις προσλαμβάνονται ως αυτόνομα πεδία μάχης. Ως αυτόνομα, πολυδυναμικά πεδία συσσώρευσης κοινωνικών, ιδεολογικών και ταξικών εντάσεων οι οποίες προσέλαβαν μαζικό και συγκρουσιακό χαρακτήρα και σήμερα συγκροτούν το απόθεμα μνήμης μιας κοινής πανευρωπαϊκής εμπειρίας.

Βρείτε το βιβλίο: https://www.protoporia.gr/