«Το βάραθρο» του Επαμεινώνδα Γονατά

Συγγραφέας: Επαμεινώνδας Γονατάς
Τίτλος πρωτοτύπου: Το βάραθρο
Είδος έργου: Σύντομη πρόζα
Διορθώσεις: Μαρία Ιωάννου
Εκδόσεις: Στιγμή
Έτος 3ης (παρούσας) έκδοσης: 2006 (1η έκδοση 1963)








Βαθύς, στοχαστικός, με μια γραφή που περισσότερα υπονοεί παρά περιγράφει, που συνδυάζει το λογικό με το ασυνείδητο, το καθημερινό βίωμα με μια ανοίκεια κατάσταση που προσεγγίζει το όνειρο, μα –πάνω απ’ όλα– μια σύντομη γραφή ανάμεσα στην πρόζα και την ποίηση, ο Επαμεινώνδας Γονατάς (1924-2006) είναι μια εντελώς ιδιαίτερη περίπτωση στα ελληνικά γράμματα. Αυθεντικός δημιουργός, βιρτουόζος της γλώσσας, με έργο που στόχευε κατευθείαν την ανθρώπινη ψυχή, κατορθώνει να παρασύρει τον αναγνώστη σε κόσμους που με μια πρώτη ματιά μοιάζουν σουρεαλιστικοί αλλά, αν κοιτάξει λίγο προσεκτικότερα ανάμεσα στις γραμμές, διακρίνει πίσω από αυτούς μια εντελώς προσωπική αλλά και αναγνωρίσιμη εμπειρία.

Ο Γονατάς είχε μια απόλυτη σχεδόν αδιαφορία για τη δημοσιότητα και την αναγνώριση (ο ίδιος ασκούσε τη δικηγορία ως βιοπορισμό), αλλά πίστευε πολύ στη δύναμη του λόγου του. Τα κείμενά του φέρνουν τη σφραγίδα της λεπτομέρειας και ενός αδιαπραγμάτευτου δημιουργικού "βασανισμού". Άφησε πίσω του ένα μεστό έργο, που αποτελείται από εφτά βιβλία με αφηγήματα και μια σειρά από μεταφράσεις συγγραφέων όπως ο Μπλέικ, ο Μπόρχες, ο Σουπώ, ο Κόουλριτζ, ο Φλωμπέρ, ο Βολς κ.ά.

Η. Ο.

Ικεσία

      Μπροστά μου υψωνόταν αγέρωχο το πανάρχαιο δέντρο με τη χαλκοπράσινη φυλλωσιά. Μια βραχνή φωνή αντήχησε μες στην ψυχή μου.
      Έπεσα στα γόνατα. Καθώς προσευχόμουν, είδα τα χέρια μου, τα απλωμένα ικετευτικά, να φεύγουν απ' τους ώμους μου και σαν περιστέρια να περνούν ψηλά φτερουγίζοντας και να χάνονται μέσα στα φουντωμένα κλαδιά που σκιρτούσαν.