Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου 2020

"Η τρέλα του Πινοτσέτ" του Λουίς Σεπούλβεδα

Συγγραφέας: Luis Sepúlveda
Τίτλος πρωτοτύπου: La locura de Pinochet
Είδος έργου: Συλλογή άρθρων
1η έκδοση στην ισπανική γλώσσα: Σαντιάγο, Χιλή, 2002
Ελληνικός τίτλος: Η τρέλα του Πινοτσέτ
Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης
Εκδόσεις: Opera
Έτος 1ης έκδοσης: 2003




**Γράφει ο Νίκος Γιαννόπουλος
Δημοσιογράφος

Ζώντας αυτοεξόριστος από το 1973 και μετά, ο Λουίς Σεπούλβεδα δεν σταματούσε να μιλά, και κυρίως να γράφει, για τη Χιλή, τη χώρα που αποτέλεσε (και υπό μία έννοια αποτελεί ακόμα) το ζωντανό πειραματόζωο του ακραίου νεοφιλελευθερισμού στον πλανήτη.

Όταν πέρασαν σχεδόν 30 χρόνια από την κατάλυση της Δημοκρατίας στη Χιλή, ο Σεπούλβεδα έκρινε ότι είχε έρθει ο χρόνος για να συγκεντρώσει μία σειρά άρθρων για την πατρίδα του σ' ένα μικρό βιβλίο. Προέκυψε έτσι Η τρέλα του Πινοτσέτ, που είναι ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος του. Ένα συγκροτημένο «ανάθεμα» στον άνθρωπο που λειτούργησε σαν το μακρύ χέρι του ιμπεριαλισμού για να διαλύσει μια χώρα.

Ο Αουγκούστο Πινοτσέτ με το πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 1973 άνοιξε το κουτί της Πανδώρας. Το καθεστώς που επέβαλε για σχεδόν 20 χρόνια ήταν τόσο στυγνό και αιμοδιψές που οι Χιλιανοί είναι αδύνατον να το ξεχάσουν.

Μέσα από τις πυρακτωμένες λέξεις του, ο Σεπούλβεδα, οπαδός του προέδρου Σαλβαδόρ Αγιέντε (που ανετράπη βίαια εκείνο τον Σεπτέμβριο) και οργανωμένος πολιτικά στην Αριστερά της χώρας του, επιχειρεί να «ξυπνήσει» τον πλανήτη με απώτερο στόχο την παραδειγματική τιμωρία του δικτάτορα. Εκείνη την εποχή, στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, γενναίοι δικαστές στη Χιλή και στην Ισπανία, είχαν, επιτέλους, απαγγείλει κατηγορίες.

Μέσα από τα άρθρα μαθαίνουμε και πτυχές της αγωνιστικής δράσης του ίδιου του συγγραφέα, ο οποίος γλίτωσε από το θάνατο σαν από θαύμα. Δεν είχαν την ίδια τύχη χιλιάδες σύντροφοί του οι οποίοι, ακόμα και σήμερα, παραμένουν «αγνοούμενοι». Ουδείς ξέρει που θάφτηκαν τα πτώματά τους.

Ο Σεπούλβεδα δεν θα ξεχάσει. Και, μεταξύ άλλων, θα αποτίσει και φόρο τιμής στον Όσκαρ Λάγος Ρίος, έναν 21χρονο εργάτη, που ως φρουρός του Αγιέντε, τον υπερασπίστηκε μέχρι τέλους στο προεδρικό μέγαρο του Σαντιάγο, το Λα Μονέδα, εκείνο τον Σεπτέμβρη. Υπήρχαν εκεί έξω χιλιάδες Όσκαρ Λάγος Ρίος που κάποιοι αποφάσισαν να «εξαφανίσουν».

Η τρέλα του Πινοτσέτ διαβάζεται με κοφτές αναπνοές, αυτές που προκαλεί η αγωνία της ζωντανής αφήγησης και της τρομερής δύναμης των λέξεων. Είναι λογοτεχνία; Όχι. Ιστορία; Ίσως. Μια απόπειρα αυτοβιογραφίας; Μπορεί. Δεν έχει, όμως, ιδιαίτερη σημασία η κατηγοριοποίηση, όσο η ίδια η ουσία η οποία γεμίζει με νέα ερωτήματα τον ανήσυχο αναγνώστη.

Ο Λουίς Σεπούλβεδα έχασε τη μάχη με τον κορονοϊό στις αρχές του 2020. Ζούσε μόνιμα στην Ισπανία αφού η Χιλή τον πλήγωνε συνεχώς από το 1973 και μετά... Δεν έπαψε όμως ποτέ να τραγουδά το “El pueblo unido jamás será vencido”.

Η υποδειγματική μετάφραση του βιβλίου ανήκει στον Αχιλλέα Κυριακίδη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου