"Μίμησις" του Έριχ Άουερμπαχ

Συγγραφέας: Erich Auerbach
Τίτλος πρωτοτύπου: Mimesis. Dargestellte Wirklichkeit in der abendländischen Literatur
Είδος έργου: Συγκριτική γραμματολογία
Συγγραφή στη γερμανική γλώσσα: 1942-1945
Ελληνικός τίτλος: Μίμησις. Η εικόνα της πραγματικότητας στη δυτική λογοτεχνία
Πρόλογος: George Steiner
Μετάφραση: Λευτέρης Αναγνώστου
Επιμέλεια: Ελιάνα Χουρμουζιάδου
Εκδόσεις: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ)
Έτος 1ης έκδοσης: 2005



Με εξήντα χρόνια καθυστέρηση μεταφράστηκε και στη χώρα μας το μνημειώδες έργο του γερμανού ρομανιστή Έριχ Άουερμπαχ (1892-1957), μια φιλόδοξη ιστορία των ποικίλων μεταμορφώσεων του ρεαλισμού στη δυτική λογοτεχνία. Ιστορικός της λογοτεχνίας, φιλόλογος και κριτικός, ο Άουερμπαχ βρέθηκε, διαφωνώντας με το ναζιστικό καθεστώς, αυτοεξόριστος στην Κωνσταντινούπολη, όπου και διαδέχτηκε τον Λέο Σπίτσερ ως καθηγητής ρομανικών γλωσσών. Εκεί, μεταξύ Μαΐου 1942 και Απριλίου 1945, συνέλαβε και συνέγραψε το φιλόδοξο σχέδιό του, μακριά από τις προσφιλείς πηγές του και βιβλιοθήκες. Άλλωστε, στην έλλειψη μιας μεγάλης και εξειδικευμένης βιβλιοθήκης οφείλεται, σύμφωνα με τα λόγια του, η ίδια η συγγραφή αυτού του βιβλίου.

Βασικός άξονας της σκέψης του Άουερμπαχ είναι η πεποίθηση ότι η γλώσσα, με τον κατάλληλο μεθοδολογικό χειρισμό και την απαιτούμενη ακρίβεια, είναι σε θέση να περιγράψει τον κόσμο, την πραγματικότητα. Στηριζόμενος στις σκέψεις του ιταλού φιλοσόφου της ιστορίας Τζανμπαττίστα Βίκο (1688-1744), όπως αποτυπώθηκαν κυρίως στο έργο του Scienza nuova (Νέα Επιστήμη, 1725), ο Άουερμπαχ υιοθέτησε τη βαθιά πίστη του τελευταίου «στις ριζικά δημιουργικές και παραγωγικές ιδιότητες του κοινού νου». Στηρίχτηκε στο αξίωμα ότι τα λογοτεχνικά έργα –και σ’ αυτά συμπεριλαμβάνει κάθε δημιούργημα, συλλογικό ή ατομικό του ανθρώπινου λόγου–, αντανακλούν την εποχή που τα δημιούργησε και την αντίληψή της περί αισθητικής τελείωσης· ανατρέχοντας σ’ αυτά, και μέσα από την ενδελεχή μελέτη τους, μπορούμε να δούμε πώς ο εκάστοτε πολιτισμός αναπαριστά τον εαυτό του, και πώς οδηγηθήκαμε στο πέρασμα των αιώνων στη νεωτερική σύλληψη της πραγματικότητας.

Πηγή: http://kostaskatsoularis.blogspot.com/